Na spotkaniu wielkanocnym organizowanym przez Fundacjê „Prometeusz” red. S³awomir Pietrzyk przewodnicz±cy Kapitu³y Tytu³u Nowohucianina Roku wrêczy³ ten tytu³ za rok 2013 Wies³awowi Ibkowi, prezydentowi tej fundacji, Filantropowi Krakowa Roku 2008, Kawalerowi Orderu U¶miechu i wielu uhonorowañ za dzia³alno¶æ charytatywn± na rzecz dzieci i niepe³nosprawnych i pokrzywdzonych przez los, a od 1952 roku zwi±zanemu z Now± Hut±.
W tym w³a¶nie roku ojciec Wies³awa Ibka otrzyma³ mieszkanie kwaterunkowe w Nowej Hucie, gdzie pracowa³ w Kombinacie Metalurgicznym od 1950 roku do pó¼niej przed³u¿anej kilkakrotnie emerytury. W tamtym roku wraz z mam± i trójk± rodzeñstwa pan Wies³aw zamieszka³ na osiedlu Willowym (dawne A1), które by³o pierwszym osiedlem wybudowanym w tej dzielnicy Krakowa i tam zamieszkuje do dzisiaj. (dalsza czê¶æ artyku³u znajduje siê w wydaniu drukowanym)
Od 29 kwietnia br. w nowohuckim oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Nowa Huta dla Wolnej i Niepodleg³ej
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zaprasza na wystawê o opozycyjnej Nowej Hucie. Brzmi to trochê paradoksalnie, bo najm³odsza dzielnica Krakowa powsta³a w okresie stalinizmu, kojarzy siê zdecydowanie z ideologi± socjalistyczn±.
A jednak od samego pocz±tku istnienia Nowej Huty, najpierw w¶ród jej budowniczych, potem mieszkañców bywa³y jednostki, dla których system polityczny zaprowadzony w Polsce przez Sowietów, by³ nie do przyjêcia. Byli ¿o³nierze Armii Krajowej, oficerowi przedwojennego Wojska Polskiego, czy ¿o³nierze wyklêci te¿ budowali Now± Hutê i czasem g³o¶no wyra¿ali swój negatywny stosunek do komunistycznych w³adz. Koniec lat 50. XX wieku przynosi pierwszy powa¿ny bunt mieszkañców Nowej Huty przeciwko w³adzy ludowej – decyzja o cofniêciu pozwolenia na budowê ko¶cio³a na os. Teatralnym doprowadzi³a do walk ulicznych 27 i 28 kwietnia 1960 r. Przesz³y one do historii jako Obrona Krzy¿a w Nowej Hucie. Wydarzenie to nie tylko zakoñczy³o spo³eczny eksperyment w³adz – próbê stworzenia „nowego cz³owieka” wzorowanego na „cz³owieku sowieckim”, ale zaprojektowa³o pó¼niejsz± nowohuck± opozycjê.
Do obrony krzy¿a odwo³ywa³a siê pierwsza opozycyjna organizacja w Nowej Hucie Chrze¶cijañska Wspólnota Ludzi Pracy, notabene wydawa³a drugoobiegowy „Krzy¿ Nowohucki”. Franciszek Grabczyk, wspó³za³o¿yciel ChWLP, by³ jedynym, oficjalnym nowohuckim wspó³pracownikiem Komitetu Obrony Robotników. Wreszcie cz³onkowie ChWLP rozpoczêli 26 sierpnia 1980 roku g³odowy strajk solidarno¶ciowy z robotnikami Wybrze¿a. W tym samym czasie do Huty im. Lenina przychodzi³y poci±gi ze
¦l±ska, na których górnicy demonstrowali swój pogl±d na stosunkow± s³ab± akcjê strajkow±, pisali na burtach wagonów: „Krakowiacy ch… nie Polacy!”.
I znowu paradoks: nieliczne strajki przerodzi³y siê w szybk± organizacjê NSZZ „Solidarno¶æ”, w kombinacie zwan± Komitetem Robotniczym Hutników (KRH). W sierpniu i wrze¶niu 1980 roku rozpocz±³ siê nie tylko w Nowej Hucie wielki ruch spo³eczny odnowy ludzi i pañstwa. Niestety zd³awiony przez genera³a Wojciecha Jaruzelskiego wprowadzeniem stanu wojennego.
To wtedy na pierwsze strony kart historii ponownie wdziera siê Nowa Huta – bowiem na tutejszych ulicach odbywaj± siê jedne z najpotê¿niejszych demonstracji przeciwko genera³owi w Polsce. Tutaj Stanis³aw Malara i ks. W³adys³aw Palmowski utworzyli tajny zwi±zek zawodowy - Spo³eczny Fundusz Pomocy Pracowniczej. W nowohuckich ko¶cio³ach w Bieñczycach i Mistrzejowicach prê¿nie dzia³ali duszpasterze „Solidarno¶ci” z ksiêdzem Kazimierzem Jancarzem na czele, którego s³awa niez³omnego kapelana opozycji wykracza³a daleko poza Kraków.
Gliniane nogi upadaj±cego systemu socjalistycznego w Polsce zaczê³y siê mocniej chwiaæ, kiedy 26 kwietnia 1988 roku zastrajkowa³ wydzia³y HiL z Walcowni± Zgniataczem na czele. Wprawdzie przerwa³a go brutalna pacyfikacja, ale poruszony kamieñ spowodowa³ lawinê: strajki w Polsce, porozumienia Okr±g³ego Sto³u i kontraktowe, bo nie w pe³ni wolne, wybory 4 czerwca 1989 roku.
W 25. rocznicê tamtych wydarzeñ Muzeum Historyczne Miasta Krakowa otwiera wystawê Nowa Huta dla Wolnej i Niepodleg³ej. Jej otwarcie nast±pi we wtorek, 29 kwietnia br. o godz. 14.00 w oddziale Dzieje Nowej Huty na os. S³onecznym 16. Wystawê bêdzie mo¿na ogl±daæ do 5 pa¼dziernika br.
(f)
13 kwietnia br., w Niedzielê Palmow±, czyli Niedzielê Mêki Pañskiej, w godzinach wieczornych, na ulicach Bulwarowej i Klasztornej odprawiona zosta³a Droga Krzy¿owa, w której udzia³ wziê³o kilka tysiêcy mieszkañców Nowej Huty. Po raz ósmy ju¿ wierni, w¶ród których przewa¿a³a m³odzie¿, przeszli z du¿ym drewnianym krzy¿em od ko¶cio³a M.B. Pocieszenia przy ul. Bulwarowej do bazyliki OO. Cystersów w Mogile, rozwa¿aj±c mêkê i ¶mieræ Jezusa Chrystusa. Nabo¿eñstwo Drogi Krzy¿owej poprzedzi³a Msza ¶w., której przewodniczy³ o. dr Piotr Chojnacki OCist., opat mogilski.
(f)
W ubieg³± niedzielê, 13 kwietnia, w dolnym ko¶ciele p.w. ¶w. Maksymiliana M. Kolbego w Mistrzejowicach, w ramach cyklu „Koncerty Mistrzejowickie”, odby³ siê koncert gitarowy Jana Oberbeka zatytu³owany „Ave Maria dla Jana Paw³a II”. Jan Oberek nale¿y do grona czo³owych wirtuozów gitary klasycznej. Koncertowa³ przed wielkimi tego ¶wiata, m. in. przed papie¿em Janem Paw³em II, prezydentami Polski i Francji, ksiê¿n± Meklemburgii, ksiêciem Monako i Markiem Chagallem. Koncertowa³ w wiêkszo¶ci krajów Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych. W trakcie mistrzejowickiego koncertu Jan Oberek wykona³ m. in. utwory F. Chopina, J. N. Bobrowicza, F. Tarregi i L. Albeniza.
(f)
Po staraniach mieszkañców, w tym Stowarzyszenia Przyjació³ Kantorowic, przed³u¿ono liniê autobusow± “422″ przez Kantorowice, nast±pi³o uroczyste otwarcie trasy, z udzia³em: Wojciecha Kozaka - wicemarsza³ka Sejmiku Województwa Ma³opolskiego, S³awomira Pietrzyka - wiceprzewodnicz±cego Rady M. Krakowa. Ksi±dz proboszcz parafii pw. ¶w. Stanis³awa Jan Krzy¿owski pob³ogos³awi³ u¿ytkownikom przed³u¿onej linii, a nastêpnie przeciêto symboliczn± wstêgê (na zdjêciu). Mieszkañcy tego osiedla zyskali dostêp do regularnej linii autobusowej. Dotychczas komunikacja miejska nie dociera³a tam w ogóle, w okolicy kursowa³o jedynie “122″, które obs³ugiwa³y autobusy 12-metrowe, zbyt du¿e by pomie¶ciæ siê na nowej trasie. W sierpniu 2013 r. uruchomiono jednak wspomagaj±c± liniê “422″, której tabor - z racji w±skiej nawrotki pod Wojewódzkim Szpitalem Okulistycznym – stanowi± krótsze pojazdy. Dziêki temu nie ma problemu, aby trasa linii wiod³a przez Kantorowice. Aktualna trasa "422" to: al. Przyja¼ni – ¯eromskiego – Kocmyrzowska – Makuszyñskiego – Jagie³³y – Poleg³ych w Krzes³awicach – Kocmyrzowska – Wojewódzki Szpital Okulistyczny – Kantorowicka - os. Kantorowice z nawrotk± – Morcinka – Zes³awice.
(mp)
W Klubie Ku¼nia na os. Z³otego Wieku – ODBY£ SIÊ WIELKANOCNY KIERMASZ RÊKODZIE£A
Du¿ym zainteresowaniem cieszy³ siê Wielkanocny Kiermasz Rêkodzie³a Artystycznego, który w ubieg³± sobotê (5 kwietnia) odbywa³ siê w Klubie Ku¼nia na os. Z³otego Wieku. Wystawcy zaprezentowali w³asnorêcznie wykonane przedmioty. W¶ród nich najwiêcej by³o eksponatów zwi±zanych ze zbli¿aj±cymi siê ¶wiêtami wielkanocnymi. By³y wiêc zarówno wykonane rêcznie (w ró¿nych technikach) pisanki, ceramika, jak i kartki oraz ¶wi±teczne stroiki. Organizatorami kiermaszu byli: Nowohucki Klub Rêkodzie³a oraz Klub Ku¼nia O¶rodka Kultury im. C.K. Norwida.
(f)
Jerzy Ridan - re¿yser, scenarzysta, pedagog „jest st±d”. St±d - znaczy z Mistrzejowic.
- Nowy cykl spotkañ pod has³em „Jestem st±d” zwi±zany jest z 40.leciem Klubu Ku¼nia, który rozpocz±³ dzia³alno¶æ w Mistrzejowicach na prze³omie 1973 i 1974 roku – wielkim balem Sylwestrowym. Po latach jeste¶my tutaj nadal, jako wielofunkcyjna placówka kultury: z bibliotek± , galeri±, z wieloma osobami zwi±zanymi z tym klubem. Na 40.lecie zamarzy³ mi siê cykl spotkañ z lud¼mi, którzy byli i s± istot± tego miejsca. Chcê zapraszaæ na spotkania osoby nietuzinkowe, kreatywne, liderów tego ¶rodowiska, a takich w mistrzejowickich osiedlach mieszka wielu – mówi pomys³odawczyni cyklu Wies³awa Wykusz.
Wieczór w „Ku¼ni”: Wies³awa Wykusz oraz Jerzy i Halina Ridanowie
W tym roku aura pogodowa jest dla nas niezwykle ³askawa. Wcze¶niej, ni¿ w latach ubieg³ych, przysz³a wiosenna pogoda. S³oneczne dni, coraz wy¿sze temperatury oraz rozkwitaj±ca ro¶linno¶æ to pierwsze oznaki przebudzenia przyrody.
Wiosna to czas zmian, nowych pomys³ów i wyzwañ. Wiosn± rozpoczyna siê równie¿ nowy sezon w Nowohuckim Oddziale Muzeum Archeologicznego w Krakowie. Z tej okazji rusza coroczny cykl zajêæ dla dzieci pt.: „I ty mo¿esz zostaæ archeologiem”. Ten autorski program warsztatowy skierowany do przedszkolaków oraz uczniów szkó³ podstawowych cieszy siê nies³abn±c± od lat popularno¶ci±. Jest to z pewno¶ci± zas³uga ciekawej formu³y zajêæ – prowadzone s± one w plenerze. W ich trakcie uczestnicy maj± m.in. mo¿liwo¶æ wcielenia siê w zawód archeologa czynnie bior±c udzia³ w zaimprowizowanych badaniach wykopaliskowych. Ponadto dzieci mog± w³asnorêcznie ulepiæ gliniane naczynie oraz spróbowaæ swoich si³ przy mieleniu ziaren zbo¿a za pomoc± kamiennych ¿aren. Wszystkie elementy warsztatowe odbywaj± siê na terenie zabytkowego zespo³u dworko-parkowego w Branicach.
Nowo¶ci± jest program edukacyjny realizowany w ramach „Bonu Kultury”. Projekt ten, bêd±cy inicjatyw± Samorz±du Województwa Ma³opolskiego, zak³ada urozmaicenie oferty kulturalnej oferowanej przez nasz± placówkê. Specjalnie na tê okoliczno¶æ oddzia³ podj±³ siê organizacji nowych zajêæ warsztatowych. Nosz± one tytu³ „Pradziejowy design” i poruszaj± zagadnienia dotycz±ce kwestii mody oraz elementów zdobniczych stroju u¿ywanych na przestrzeni wieków. Oprócz zwiedzania wystawy i obejrzenia ciekawej prezentacji multimedialnej, uczestnicy wykonuj± medaliony, amulety i paciorki z gliny a tak¿e druciane pier¶cionki lub zawieszki. Wszystkie wykonane prace s± po zakoñczeniu warsztatów przekazywane w tym samym dniu ich twórcom na w³asno¶æ.
Nowy sezon oznacza równie¿ wyd³u¿enie czasu otwarcia wystaw. Do koñca kwietnia bêd± one czynne od poniedzia³ku do pi±tku w godzinach 10-14. Natomiast ju¿ od maja bêdzie mo¿na zwiedziæ nasz± placówkê muzealn± przez ca³y tydzieñ – w soboty i niedziele oddzia³ zaprasza miêdzy godzin± 14-18.
Wszystkich zainteresowanych jeszcze raz serdecznie zapraszamy. Zg³oszenia grup zorganizowanych nale¿y dokonywaæ pod numerem telefonu – 12 640-80-60 lub za pomoc± poczty mailowej na adres: akolasa@ma.krakow.pl.
Anna Kolasa
Tradycyjnie ju¿, pierwszy wiosenny koncert z cyklu Nowa Huta. Dlaczego Nie?! dedykowany by³ niezwyk³ej akcji zapocz±tkowanej kilkana¶cie lat temu przez nowohuckie Hospicjum im. ¶w. £azarza, które jest inicjatorem Pól Nadziei. Z tej okazji 29 marca wyst±pi³ Marcin Styczeñ w duecie z Joann± Lewandowsk± w programie Golgota Jasnogórska. Koncert jak zawsze poprowadzi³a Lidia Jazgar, dyrektor artystyczny cyklu Nowa Huta. Dlaczego Nie?! Uczestników koncertu powita³a tak¿e prezes Hospicjum, dr Jolanta Stok³osa, dziêkuj±c za dotychczasowe wsparcie Hospicjum i prosz±c o dalsz± pomoc. Do zebranych przemówi³ tak¿e ksi±dz proboszcz Adam Podbiera, wprowadzaj±c poetycko w klimat Wielkiego Postu.
Koncert, który mia³ miejsce w ko¶ciele pw. ¶w. Józefa Oblubieñca NMP na os. Kalinowym, zgromadzi³ licznych s³uchaczy, którzy sobotni wieczór chcieli spêdziæ nie tylko w wyj±tkowej atmosferze przy refleksyjnej muzyce, ale tak¿e wspieraj±c nowohuckie Hospicjum. Arty¶ci zaprezentowali kompozycje idealnie wpisuj±ce siê w okres Wielkiego Postu oraz tematykê zwi±zan± z cierpieniem, tak nieroz³±cznym w kontek¶cie dzia³alno¶ci hospicjum. Zaprezentowano bowiem utwory skomponowane do s³ów Ernesta Brylla, które by³y inspirowane obrazami Golgota Jasnogórska autorstwa Jerzego Dudy-Gracza. Marcin Styczeñ oraz Joanna Lewandowska przedstawili program z³o¿ony z osiemnastu czê¶ci – stacji. Ascetyczna forma opracowania – g³os mêski i ¿eñski z towarzyszeniem jedynie gitary – spowodowa³a, i¿ tre¶æ ujêta w tekstach trafia³a do s³uchaczy jeszcze mocniej, sprawiaj±c, ¿e podczas koncertu w ko¶ciele panowa³a przejmuj±ca cisza i skupienie. Na zakoñczenie Marcin Styczeñ przekaza³ dla uczestników koncertu pozdrowienia od Ernesta Brylla, który nie móg³ przybyæ do Krakowa z racji s³abego zdrowia. Jak co roku motywem przewodnim towarzysz±cym zarówno wiosennemu koncertowi Nowa Huta. Dlaczego Nie ?!, jak i akcji Pola Nadziei by³ ¿onkil – symbol nadziei, bowiem jak pisa³ francuski pisarz Antoine de Rivarol nadzieja to po¿yczka, której udziela nam szczê¶cie.
Organizatorzy cyklu: Porozumienie Dzielnic Nowohuckich - Dzielnice: XIV Czy¿yny, XVI Bieñczyce, XVII Wzgórza Krzes³awickie, XVIII Nowa Huta, O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta oraz Stowarzyszenie Przyjació³ Nowej Huty dziêkuj± za wspó³pracê wszystkim, bez których pomocy realizacja koncertu by³aby niemo¿liwa. Podziêkowania nale¿± siê zw³aszcza s³u¿bom mundurowym: Szkole Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie, Stra¿y Miejskiej, Pogotowiu, Szczepowi im. W.B. G³owackiego z ZHP Chor±gwi Krakowskiej oraz sponsorom: firmie EDF Kraków, która jest sponsorem ca³ego cyklu oraz firmie Fares sp. z o.o. – za wsparcie wiosennego koncertu.
Wydarzeniu jak zawsze towarzyszy³a kwesta na rzecz Hospicjum im. ¶w. £azarza w Krakowie, z której dochód zostanie przeznaczony na wsparcie dzia³alno¶ci Hospicjum.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
