¯ycie w stadzie musi mieæ jakie¶ plusy skoro wiele gatunków ryb preferuje funkcjonowanie w stadach. W¶ród nich s± równie¿ ryby s³odkowodne, takie chocia¿by jak p³ocie lub ukleje albo leszcze. Niejeden wêdkarz ma wspomnienia z polowania na leszcze. Gdy jeden z nich znajdzie siê na haczyku, zaraz po nim na haczyk trafiaj± nastêpne. Z drugiej strony wiadomo, ¿e z³owiona ryba mo¿e sp³oszyæ ca³e stado. Stada ryb bywaj± szczególnie du¿e w przypadku niektórych gatunków ryb ¿yj±cych w morzach i oceanach. Popularne ¶ledzie na przyk³ad potrafi± p³ywaæ ³awicami licz±cymi po kilkaset a nawet kilka tysiêcy sztuk.
Dlaczego ma³e ryby, ryby spokojnego ¿eru ³±cz± siê w du¿e stada? G³ównym powodem jest ochrona przed drapie¿nikami. Du¿e stado ma wiele par oczu i innych narz±dów zmys³u. Im ryb jest wiêcej, tym mniejsza szansa, ¿e drapie¿nik zbli¿y siê do swojej ofiary niezauwa¿ony. I nawet je¶li jaki¶ osobnik w stadzie sam nie zauwa¿y niebezpieczeñstwa, to odruchowo pod±¿a za innymi uciekaj±cymi rybami, na¶laduj±c ich ruchy. Niestety, nie wiemy jakie do koñca mechanizmy rz±dz± zachowaniem ryb w stadzie. Czy poszczególni cz³onkowie stada maj± przypisane okre¶lone funkcje? Czy ka¿dy osobnik zajmuj±cy pozycjê „zewnêtrzn±” automatycznie zaczyna zachowywaæ siê jak stra¿nik? Ale faktem jest, ¿e drapie¿nikowi trudno jest upatrzyæ sobie i obserwowaæ ofiarê, gdy ryby bezustannie zmieniaj± swoj± pozycjê w stadzie. A bywa, ¿e stado nagle rozdziela siê, co jeszcze bardziej utrudnia wybór i obserwacjê ofiary.
Najbardziej widowiskowe jest gromadzenie siê ryb w du¿e stada przed i podczas tar³a. P³ytkie dop³ywy rzek s± wówczas przez pewien czas gêsto „upakowane” rybami st³oczonymi na niewielkiej powierzchni. A tr±ce siê ryby niejednokrotnie os³abiaj± swoj± naturaln± czujno¶æ. Stado tr±cych siê p³oci mo¿na podej¶æ niemal na kilka kroków. Ryby, zajête zalotami, nie p³osz± siê, z czego oczywi¶cie korzystaj± drapie¿niki.
Bywa jeszcze innych powód ³±czenia siê w stada. Otó¿ niektóre ryby, takie jak na przyk³ad okonie czy sandacze, ³±cz± siê w stada, by gromadnie polowaæ. Taktyka polowania polega u tych gatunków na zapêdzaniu ofiar w miejsce, z którego nie ma ucieczki.
Skupianie siê w stadach bywa te¿ czasami niezamierzone. Przyk³adowo szczupaki, które zasadniczo s± typowymi samotnikami, mog± wystêpowaæ w lu¼nych zgrupowaniach. Do takiego zachowania mo¿e je sk³aniaæ obecno¶æ ma³ych ryb, które licznie wystêpuj± w okre¶lonym miejscu. Z kolei na zimê, w stada ³±czy siê wiele ryb karpiowatych, szukaj±cych najg³êbszej i najcieplejszej wody. Takie poszukiwanie najkorzystniejszych warunków sprawia, ¿e czasami w jednym zag³êbieniu spotkaæ mo¿na zimuj±ce ryby kilku gatunków.
S± te¿ ryby, które dobieraj± siê w stada wed³ug wielko¶ci lub wieku. Tak bywa z leszczami. Przed laty zdarza³o mi siê wielokrotnie ³owiæ leszcze w zbiorniku zaporowym w Czchowie. I wyci±ga³em ich sze¶æ, osiem, dziesiêæ... I wszystkie jak od sznurka. Ka¿dy mia³ dok³adnie trzydzie¶ci piêæ centymetrów. No, mo¿e z tolerancj± do pó³ centymetra.
Jak widaæ przyczyn przebywania ró¿nych gatunków w stadach mo¿e byæ wiele. I wiele te¿ mo¿emy siê od ryb nauczyæ. Wiele mo¿emy nauczyæ siê obserwuj±c po prostu przyrodê.
Jakub Kleñ
· Napisane przez Administrator
dnia September 03 2025
14 czytañ ·
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
