Rz±dowe programy prorodzinne, wparcie organizacji pozarz±dowych oraz pomoc dla najubo¿szych – to tematy, które poruszyli¶my w rozmowie z wojewod± ma³opolskim £ukaszem Kmit±.
+ Jan L. Franczyk: Panie Wojewodo, od wielu lat m.in. do mieszkañców Nowej Huty p³yn± ¶rodki w ramach programów rz±dowych dotycz±cych polityki spo³ecznej. O jakiej skali mo¿emy mówiæ?
- Wojewoda ma³opolski £ukasz Kmita: Skala pomocy jest ogromna. Programy takie jak „Rodzina 500+”, „Dobry Start” czy „Maluch+” ju¿ od lat wspieraj± mieszkañców Nowej Huty, Ma³opolski i ca³ej Polski. W ramach programu „Maluch+” w Nowej Hucie powsta³o a¿ 655 nowych miejsc w ¿³obkach. Dofinansowanie w wysoko¶ci ponad 6,6 mln z³ otrzyma³o 17 dzia³aj±cych tu instytucji opieki nad dzieæmi w wieku do lat 3. Dziêki tym ¶rodkom rodzice najm³odszych dzieci mog± efektywnie godziæ ¿ycie zawodowe i rodzinne, a ich pociechy mog± cieszyæ siê opiek± wyspecjalizowanego personelu oraz kontaktem z rówie¶nikami. Dlatego, z my¶l± o pomocy pañstwa w wychowywaniu dzieci, przygotowali¶my kompleksow± propozycjê wsparcia, która dotychczas by³a niedostêpna. Nie dostrzegano potrzeb w tym zakresie. Tymczasem to w³a¶nie inwestycja w rodzinê jest inwestycj± w rozwój ca³ego pañstwa. Ma³opolska rodzin± stoi i wyra¼nie widaæ te¿ w Nowej Hucie, jak wa¿ne jest ¿ycie rodzinne, a tym samym sta³e i wielowymiarowe wsparcie dla rodzin. + Najwiêksza pomoc do mieszkañców Nowej Huty i ca³ego naszego miasta p³ynie z sztandarowego rz±dowego programu „500+”.
- To historyczny program w skali ca³ego naszego kraju, poniewa¿ jest fundamentem wsparcia rodzin. Przyczyni³ siê do poprawy ich sytuacji materialnej, wzmocni³ je i nada³ im nale¿ny priorytet. W ostatnich dwóch latach (2019-2020) do Ma³opolan pop³ynê³a rekordowa kwota blisko 7 mld z³! W 2020 roku programem „Rodzina 500+” w Ma³opolsce by³o objêtych blisko 600 tys. dzieci. To ogromne i realne wsparcie, które pop³ynê³o do mieszkañców naszego województwa. Od 1 lutego trwa nabór wniosków na kolejny okres ¶wiadczeniowy. Mo¿na je sk³adaæ drog± elektroniczn±, a od 1 kwietnia tak¿e tradycyjn±. + Wiemy, ¿e w tym roku nastêpuje zmiana terminów zwi±zana z ustalaniem okresu ¶wiadczeniowego. Czego ona dotyczy?
- Od 2021 roku prawo do ¶wiadczenia „500+” bêdzie ustalane na okres od 1 czerwca do 31 maja nastêpnego roku kalendarzowego. Aby uzyskaæ prawo do ¶wiadczenia wychowawczego od 1 czerwca tego roku, wnioski mo¿na sk³adaæ ju¿ od 1 lutego drog± elektroniczn± – za po¶rednictwem portalu Empatia, przez bankowo¶æ elektroniczn± lub przez portal PUE ZUS. + Program „Dobry Start” – czy jak popularnie mówi, „300+” lub „Wyprawka+” – to pomoc raz w roku. Dlaczego jest ona a¿ tak potrzebna?
- To inwestycja w edukacjê dla 4,5 mln polskich uczniów. Faktycznie jest jednorazowe, ale p³ynie do rodzin w newralgicznym punkcie, bo na pocz±tku roku szkolnego, kiedy to te wydatki s± wiêksze. ¦wiadczenie przys³uguje wszystkim dzieciom ucz±cym siê a¿ do 20. roku ¿ycia i dzieciom niepe³nosprawnym do 24. roku ¿ycia. Aby otrzymaæ wsparcie, wystarczy, aby jeden z rodziców, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka z³o¿y³ wniosek. Do ma³opolskich uczniów w ramach rz±dowego programu „Dobry Start” w latach 2019-2020 pop³ynê³o ponad 258 mln z³! + Panie Wojewodo, w jaki sposób Ma³opolski Urz±d Wojewódzki w Krakowie wspiera nowohuckie organizacje pozarz±dowe?
- Pochodz±ce z Nowej Huty lub tu funkcjonuj±ce organizacje pozarz±dowe w latach 2018-2020 otrzyma³y z bud¿etu Wojewody Ma³opolskiego ponad 385 tys. z³ na realizacjê zadañ z zakresu pomocy spo³ecznej. Ich charakter oddaj± nazwy projektów, które otrzymywa³y dofinansowanie: „Aktywny Senior”, „¦wi±teczny kr±g pomocy” czy „Integracja, terapia i aktywizacja spo³eczna osób niepe³nosprawnych poprzez spotkanie Miko³ajowe i Wigilijne”. Nawet w trudnym 2020 roku, zdominowanym ¶wiatow± walk± z pandemi± COVID-19, trzy nowohuckie organizacje pozarz±dowe otrzyma³y wsparcie na kwotê 79 300 z³. To dla mnie niezwykle wa¿ne, aby to wsparcie dociera³a do potrzebuj±cych. Jak g³osi nazwa jednego z projektów, „pomoc i integracja spo³eczna wspólnym dobrem”. + Ostatnio równie¿ og³osi³ Pan konkurs w ramach pomocy spo³ecznej. Przypomnijmy, do kogo jest on kierowany?
- Tak, to otwarty konkurs ofert skierowany m.in. do organizacji pozarz±dowych. Mog± one w³±czyæ siê w realizacjê zadania publicznego w zakresie pomocy spo³ecznej. O dotacjê mog± ubiegaæ siê organizacje pozarz±dowe lub podmioty prowadz±ce dzia³alno¶æ po¿ytku publicznego oraz dzia³alno¶æ o charakterze wolontaryjnym, maj±ce w statucie dzia³alno¶æ z zakresu pomocy spo³ecznej na terenie województwa ma³opolskiego. + Jaka kwota zostanie tym razem przekazana do organizacji w ramach konkursu i na jakie cele?
- Jako Wojewoda Ma³opolski, przekaza³em ¶rodki w wysoko¶ci 500 tys. z³. Przygotowany program pomocy spo³ecznej powinien byæ skierowany w szczególno¶ci do osób skrajnie ubogich, bezdomnych, dzieci i m³odzie¿y z rodzin dysfunkcyjnych osób z niepe³nosprawno¶ci± lub w podesz³ym wieku, zamieszkuj±cym na terenie naszego województwa. Zaproponowane dzia³ania powinny zmierzaæ do poprawy ich funkcjonowania w ¶rodowisku spo³ecznym, w tym mo¿liwe jest zapewnienie schronienia oraz pomocy dora¼nej, w szczególno¶ci rzeczowej i ¿ywno¶ciowej. W¶ród propozycji mo¿e znale¼æ siê zorganizowanie ¶niadania wielkanocnego dla osób tego pozbawionych. + Przypomnijmy do kiedy mo¿na sk³adaæ oferty na konkurs?
- Termin sk³adania ofert up³ywa 5 marca. Ale z tego, co wiem, to wasz tygodnik informowa³ o tym konkursie ju¿ dwa tygodnie temu. Zachêcam wszystkie organizacje, do których konkurs jest kierowany, aby wziê³y w nim udzia³. Wspólnie mo¿emy pomóc osobom, którym to wsparcie jest najbardziej potrzebne. + Dziêkujê za rozmowê.
Kto chce mo¿e ju¿ dzi¶ wybraæ siê osobi¶cie do nowohuckiego oddzia³u Muzeum Krakowa, w budynku dawnego kina ¦wiatowid. Tak¿e to muzeum do³±czy³o do otwartych dla zwiedzaj±cych placówek. Mo¿na tam ogl±daæ dwie wystawy: Wañka – Wstañka. Nowohucki pomnik Lenina – historiê pomnika W³odzimierza Iljicza Lenina w Alei Ró¿ oraz Atomowa groza by zobaczyæ podziemny schron pod dawnym kinem.
Jednak gdy kto¶ jeszcze nie chce wybieraæ siê osobi¶cie, mo¿e dowiedzieæ siê o Nowej Hucie wiêcej wchodz±c na stronê internetow± muzeum. Tam do zobaczenia jest m.in. film o projekcie urbanistycznym miasta - z ujêciem zamierzeñ zrealizowanych i niezrealizowanych elementów architektury i wa¿nych budynków przysz³ego miasta.. Animacja ukazuje zaplanowan±, „idealn±” formê uk³adu urbanistycznego Nowej Huty, zaproponowana przez zespó³ pod kierunkiem Tadeusza Ptaszyckiego - warszawskiego architekta. Ptaszycki zosta³ generalnym projektantem Nowej Huty i do 1960 r. kierowa³ zespo³em odpowiedzialnym za architekturê i infrastrukturê przestrzeni nowego miasta, z jego placami i budowlami reprezentacyjnymi.
Najstarsze osiedla - Wandy, Willowe i Na Skarpie, których budowê rozpoczêto ju¿ 1949 r. powstawa³y w po³udniowo-wschodniej czê¶ci Nowej Huty. Zaplanowano tu wybudowanie jedno- i dwupiêtrowych domów projektu warszawskiego architekta Franciszka Adamskiego.
W kolejnych realizacjach stosowano wiêksz± intensywno¶æ zabudowy. Decyduj±cy wp³yw na koncepcjê urbanistyczno-architektoniczn± miasta wywar³ realizm socjalistyczny, który obowi±zywa³ w Polsce w latach 1949-1956. Plan Nowej Huty oparto na piêcioboku, a jej centrum zosta³o ukszta³towane wokó³ Placu Centralnego i arterii odchodz±cych od niego promieni¶cie.
W¶ród najs³ynniejszych realizacji mo¿na tu wymieniæ zabudowê Placu Centralnego, Teatr Ludowy, Kino ¦wit i ¦wiatowid, budynki Centrum Administracyjnego Huty im. Lenina.
Warto zobaczyæ i dowiedzieæ siê wiêcej.
(l)
Bezpieczeñstwo procesu i niezmienna jako¶æ produkowanych wyrobów, to kluczowe za³o¿enia zrealizowanej niedawno modernizacji linii wytrawiania blach w walcowni zimnej w Krakowie.
Oczyszczane tutaj blachy s³u¿± nastêpnie do produkcji elementów konstrukcji czy butli gazowych. S± tak¿e wykorzystywane w przemy¶le motoryzacyjnym - powstaj± z nich np. stalowe felgi samochodowe. Produkty z walcowni zimnej s± tak¿e sprzedawane klientom z bran¿y AGD – do wytwarzania pralek, lodówek czy zmywarek. Inwestycja, która wpisuje siê w plan rozwoju czê¶ci przetwórczej w krakowskim oddziale ArcelorMittal Poland kosztowa³a prawie 8 mln z³.
Blacha o d³ugo¶ci nawet 2 kilometrów powstaj±ca w krakowskiej walcowni gor±cej, jednej z najnowocze¶niejszych tego typu walcowni w Europie, jest zwijana w krêgi, a nastêpnie trafia do klienta lub do dalszej obróbki – w walcowni zimnej.
Krêgi gor±cowalcowane przed walcowaniem na zimno musz± byæ oczyszczone z tzw. zgorzeliny, czyli mieszaniny tlenków ¿elaza powsta³ych podczas walcowania na gor±co. Wytrawianie, czyli oczyszczanie blachy z wad powierzchniowych w roztworze kwasu solnego odbywa siê na - d³ugiej na 250 metrów - linii wytrawiania.
W³a¶nie ta czê¶æ zak³adu, a dok³adnie stacja regeneracji kwasu, zosta³a zmodernizowana. – Kwas solny wykorzystywany do oczyszczania blach kr±¿y w szczelnym obiegu zamkniêtym. Zu¿yty roztwór trafia do stacji regeneracji, gdzie przywracane s± jego w³a¶ciwo¶ci, tak, by¶my mogli go ponownie u¿yæ – t³umaczy Wojciech Koszuta, dyrektor zarz±dzaj±cy Jako¶ci i Oddzia³u Wyrobów P³askich w ArcelorMittal Poland.
Wymiana zbiorników w stacji regeneracji kwasu solnego by³a nie lada wyzwaniem. By umie¶ciæ w hali te zbiorniki, czyli kolumny o wysoko¶ci kilkunastu metrów, trzeba by³o wcze¶niej przebudowaæ dach i zamontowaæ specjalne otwierane pokrywy. Sam proces produkcji kolumn by³ nietypowy, bo w zwi±zku z tym, ¿e nie mog³y byæ stalowe, zastosowano technologiê ich wytwarzania metod± podobn± do tej u¿ywanej przy budowie kad³ubów jachtów ¿aglowych. Mata szklana, nas±czona specjaln± ¿ywic±, nak³adana jest warstwami na formê. Nastêpnie ¿ywicê utwardza siê chemicznie, zapewniaj±c ¶cianom zbiornika wymagan± wytrzyma³o¶æ i gwarancjê niezawodno¶ci pracy oraz szczelno¶æ przez 30 lat. Inwestycja kosztowa³a prawie 8 mln z³.
- Tak, jak deklarowali¶my, konsekwentnie inwestujemy w rozwój czê¶ci przetwórczej w naszym oddziale w Krakowie. Asortyment produkowany w tutejszej walcowni zimnej, a tak¿e gor±cej, jest naprawdê wysokiej jako¶ci, przez co jest ceniony nie tylko na rynku lokalnym, ale i zagranicznym – podkre¶la Sanjay Samaddar, prezes zarz±du ArcelorMittal Poland. – Nasze blachy u¿ywane s± do produkcji przedmiotów codziennego u¿ytku, m.in. produktów AGD, takich jak kuchenki, pralki, zmywarki, ale i czê¶ci motoryzacyjnych np. felg stalowych – wylicza. – Bez tego trudno sobie wyobraziæ nasze codzienne ¿ycie.
(f)
Czy wiesz, ¿e…
Blacha gor±cowalcowana w najcieñszym krêgu ma po rozwiniêciu ok. 2 kilometry d³ugo¶ci. To tyle, ile bêdzie mia³a planowana zachodnia obwodnica Zielonek – Trasa Wolbromska.
Linia wytrawiania jest d³uga na 250 metrów. Czyli mierzy tyle, ile most kolejowy na Wi¶le pomiêdzy przystankami Kraków Nowa Huta Pó³noc i Podgrabie Wis³a.
Koszt modernizacji stacji regeneracji kwasu solnego to prawie 8 mln z³ – tyle, ile miasto Kraków planuje wydaæ na przebudowê targowiska na Starym Kleparzu.
Do budowy nowych kolumn i kana³ów procesowych u¿yto ponad 20 ton ¿ywicy i maty szklanej - to tyle, ile wa¿y³oby ponad 10 „g³ów” - rze¼b Mitoraja stoj±cych na Rynku G³ównym w Krakowie.
Do zainstalowania zbiorników u¿yto d¼wigu, który móg³ unie¶æ 130 ton, czyli tyle ile wa¿y³oby ³±cznie 5 kamieni papieskich, takich, jak ten umieszczony na krakowskich B³oniach.
Pomoc najbardziej potrzebuj±cym – KONKURS WOJEWODY MA£OPOLSKIEGO
Daæ ubogim i potrzebuj±cym nadziejê oraz wsparcie – taki jest cel otwartego konkursu ofert, og³oszonego w³a¶nie przez wojewodê ma³opolskiego £ukasza Kmitê i skierowanego m.in. do organizacji pozarz±dowych. Poprzez swoje projekty mog± one w³±czyæ siê w realizacjê zadania publicznego z zakresu pomocy spo³ecznej.
Wspólnym mianownikiem zadañ konkursowych ma byæ udzielenie wsparcia rodzinom i osobom bêd±cym w trudnej sytuacji ¿yciowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób. Na realizacjê zadania konkursowego od 1 kwietnia do 31 pa¼dziernika 2021 roku wojewoda £ukasz Kmita przeznaczy³ 500 tys. z³otych. Termin sk³adania ofert up³ywa 5 marca 2021 roku.
Przygotowany program pomocy spo³ecznej winien byæ skierowany w szczególno¶ci do osób skrajnie ubogich, bezdomnych, dzieci i m³odzie¿y z rodzin dysfunkcyjnych, osób z niepe³nosprawno¶ci± lub w podesz³ym wieku, zamieszkuj±cym na terenie województwa ma³opolskiego. Zaproponowane dzia³ania powinny zmierzaæ do poprawy ich funkcjonowania w ¶rodowisku spo³ecznym, w tym mo¿liwe jest zapewnienie schronienia oraz pomocy dora¼nej, w szczególno¶ci rzeczowej i ¿ywno¶ciowej. W¶ród propozycji mo¿e znale¼æ siê zorganizowanie ¶niadania wielkanocnego dla osób tego pozbawionych. Do zadañ konkursowych zaliczaæ bêdziemy systematyczne, okresowe dzia³ania integracyjno-terapeutyczne oraz aktywizuj±ce zmierzaj±ce do zmiany trudnej sytuacji ¿yciowej osób i rodzin oraz umo¿liwiaj±ce im powrót do ponownego pe³nienia ról spo³ecznych.
- Zachêcam organizacje, do których kierowany jest konkurs, aby tak jak w poprzednim roku, przygotowa³y oferty i wziê³y w nim udzia³. Z Pañstwa zaanga¿owaniem mo¿emy pomóc osobom, którym wsparcie jest najbardziej potrzebne, a jego szczególnym wymiarem jest organizacja ¶niadañ wielkanocnych dla osób, które same nie s± w stanie ich sobie zapewniæ – mówi wojewoda ma³opolski £ukasz Kmita.
O dotacjê mog± ubiegaæ siê organizacje pozarz±dowe lub podmioty prowadz±ce dzia³alno¶æ po¿ytku publicznego oraz dzia³alno¶æ o charakterze wolontaryjnym, maj±ce w statucie dzia³alno¶æ z zakresu pomocy spo³ecznej na terenie województwa ma³opolskiego. Szczegó³y konkursu znale¼æ mo¿na pod adresem: https://bit.ly/3a9OIo7
(f)
Na 30-lecie O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta – Nowe mo¿liwo¶ci
Dziêki finansowemu wsparciu Miasta Krakowa oraz nowohuckich dzielnic - XIV Czy¿yny, XV Mistrzejowice i XVIII Nowa Huta zosta³a wykonana i niedawno opublikowana nowa strona internetowa O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta. Ma byæ bliska lokalnym mieszkañcom, przyjemna dla oka, responsywna czyli poprawnie wy¶wietlana zarówno na komputerach jak i smartfonach, prosta w obs³udze dla seniorów oraz dostêpna dla osób z niepe³nosprawno¶ciami. To nie koniec prac, bowiem w drugim etapie projektu, realizowanym w roku jubileuszu 30-lecia instytucji, pojawi± siê nowe udogodnienia dla u¿ytkowników.
Zmiana serwisu, dzia³aj±cego pod adresem krakownh.pl, by³a konieczno¶ci±, aby nad±¿yæ za wyzwaniami wspó³czesno¶ci, zapewniæ konkurencyjno¶æ miejskiej instytucji kultury i rzetelnie prezentowaæ, jak wiele ciekawego dzieje siê na co dzieñ w 13 klubach O¶rodka, zlokalizowanych na terenie czterech nowohuckich dzielnic. Now± stronê da siê równie wygodnie czytaæ zarówno na ekranie monitora jak i smartfonu, przy pomocy filtrów mo¿na szukaæ wydarzeñ w kalendarium i przegl±daæ rozk³ad zajêæ. Serwis pozwala sprawdziæ, co s³ychaæ w osiedlowym klubie, poczytaæ o cyklach koncertowych i realizowanych projektach. Umo¿liwia poznanie historii i tera¼niejszo¶ci O¶rodka oraz ludzi, którzy w nim pracuj±, pokazuje jak siê z nimi skontaktowaæ. Uwagê przyci±ga te¿ wygl±d serwisu.
- Mieli¶my bardzo ¶wiadomego w wymiarze estetycznym klienta, który zostawi³ nam przestrzeñ do kreacji i obdarzy³ zaufaniem, co jest niezwykle wa¿ne z punktu widzenia projektanta. Gdy ma miejsce tego rodzaju energia, powstaj± satysfakcjonuj±ce efekty. Zale¿a³o nam, aby zaprosiæ odbiorcê do ¶wiata kultury w wymiarze lokalnego spo³eczeñstwa, w sposób oryginalny i pewny siebie. W³a¶nie dlatego grafika strony jest wspó³czesna, o przyjemnej palecie kolorystycznej, a jej ilustracyjna narracja zaprasza odbiorcê w pejza¿ kultury Nowej Huty. - opowiada Magdalena Klejdysz-Matras, art-director Openform design & digital studio – firmy odpowiedzialnej za realizacjê witryn wielu instytucji kultury z Zamkiem Królewskim na Wawelu i Muzeum Krakowa na czele.
Nowy serwis nie powsta³by bez wsparcia finansowego Miasta Krakowa i nowohuckich dzielnic: XIV Czy¿yny, XV Mistrzejowice i XVIII Nowa Huta. Pomimo trudnego czasu pandemii, a mo¿e w³a¶nie z tego powodu, zarówno krakowski Magistrat jak i jego jednostki pomocnicze staraj± siê zapewniæ mieszkañcom dostêp do kultury, nie wykluczaj±c przy tym nikogo. O tym, jak wa¿ne s± nowoczesne technologie, nie trzeba ju¿ przekonywaæ. Dlatego te¿ cieszê siê, ¿e Miasto Kraków sprawuje mecenat nad tego typu dzia³aniami i ¿e dziêki naszej pomocy uda³o siê stworzyæ w O¶rodku stronê, która daje dostêp wszystkim dotychczas nie mog±cym korzystaæ z zasobów i dostêpno¶ci cyfrowej. Zapewnienie dostêpno¶ci to równie¿ s± dzia³ania, które realizuje Miasto Kraków w skali ca³ego urzêdu i jednostek organizacyjnych – deklaruje Katarzyna Olesiak, dyrektor Wydzia³u Kultury Urzêdu Miasta Krakowa. - Mam nadziejê, ¿e strona internetowa spe³ni oczekiwania u¿ytkowników i bêd± do niej siêgaæ czêsto, korzystaj±c tym samym z oferty kulturalnej Miasta Krakowa.
Zapewnienie tak zwanej dostêpno¶ci cyfrowej by³o wa¿nym aspektem prac nad nowym serwisem. To nie tylko wype³nienie obowi±zuj±cych ju¿ ustawowych wymogów, ale przede wszystkim u³atwienie korzystania ze strony osobom o szczególnych potrzebach – nie tylko z niepe³nosprawno¶ciami, ale te¿ na przyk³ad seniorom. Dlatego zapewniono u³atwiaj±cy czytanie kontrast dla tre¶ci na stronie, prawid³owe dzia³anie czytników tekstu, nawigacjê po stronie za pomoc± klawiatury i wiele innych funkcji, niedostrzegalnych przez wiêkszo¶æ odbiorców, a niezwykle u¿ytecznych tym, którzy ich potrzebuj±.
Stworzenie nowej strony jest bardzo wa¿nym momentem dla O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta i zwi±zanych z nim lokalnych, osiedlowych spo³eczno¶ci. To tak¿e prezent w wyj±tkowym dla tej instytucji czasie. Cieszy mnie, ¿e uruchomienie nowej strony internetowej O¶rodka Kultury Nowa Huta ma miejsce w roku jubileuszowym 30-lecia dzia³alno¶ci. – Ma³gorzata Jezutek, dyrektor O¶rodka - Warto podkre¶liæ, i¿ niektóre nasze kluby pracuj± dla mieszkañców Nowej Huty zdecydowanie d³u¿ej – klub Jêdru¶ obchodzi³ niedawno 50-lecie. Ale nie powiedzieli¶my jeszcze ostatniego s³owa. W II etapie bêdziemy pracowaæ nad rozwojem takich narzêdzi, które pozwol± m.in. na interakcje z mieszkañcami, zgodnie z has³em „Tworzymy to miejsce razem”.
Nie chcemy, aby strona pe³ni³a tylko funkcjê „tablicy og³oszeñ” – dodaje £ukasz Kraczka z Dzia³u Imprez i Promocji O¶rodka, koordynuj±cy powstanie i uruchomienie nowego serwisu – U¿ytkownicy strony maj± nie tylko dowiedzieæ siê, co proponujemy. Musz± mieæ te¿ mo¿liwo¶æ zarezerwowania sobie miejsca na wydarzenie i zap³acenia za nie przez Internet. Stworzymy równie¿ sklepik internetowy. Kilku pracowników O¶rodka to uzdolnieni i wprawieni rêkodzielnicy – wykonane przez nich ozdoby od dawna rozchodzi³y siê na pniu w¶ród „wtajemniczonych” mieszkañców, korzystaj±cych z s±siedztwa klubów. Ale wkrótce z rado¶ci± dopu¶cimy do tych tajemnic ka¿dego, kto zechce mieæ u siebie nowohuckie rêkodzie³o.
Nowy serwis u³atwi te¿, zgodnie z przytoczonym has³em O¶rodka, wspólne ¶wiêtowanie 30-lecia powstania instytucji, informuj±c o licznych wydarzeniach i proponuj±c udzia³ w ciekawych projektach, które da siê przeprowadziæ niezale¿nie od postêpów pandemii.
(f)
Wraz z powstawaniem nowych , czêsto mini-parków i renowacj± starych terenów zielonych, w przestrzeni miasta pojawia siê ró¿na „najmniejsza architektura” , w postaci domków dla owadów. Maj± one ró¿ne kszta³ty, ale wszystkie maja daszek, by to co w ¶rodku, w³o¿ono celem zachêcania owadów do zasiedlania siê, a zwykle jest to trzcina, nie zamaka³o.
Dlaczego trzcina? Dlatego, ¿e niegdy¶ owady zasiedla³y kryte trzcin± dachy domów. Dzi¶ miejsc przyjaznych owadom, szczególnie w mie¶cie jest coraz mniej. St±d pomys³ by owady i ich ¿ycie przybli¿yæ jak najbardziej mieszkañcom. W hotelikach dla owadów najchêtniej osiedlaj± siê pszczo³y. W niektórych w³o¿ono dla nich kawa³ki gliny, by mog³y w nich urz±dziæ swoje siedlisko. Zim± – w takich domkach i w „rurkach” mog± schroniæ siê np. paj±ki.
W modernizowanych parkach domki dla owadów s± jedynie elementem w¶ród wielu nowych instalacji s³u¿±cych rekreacji dzieci i doros³ych. One jednak nios± aspekt edukacyjny nie tylko je¶li chodzi o ¿ycie owadów. Zwykle takie domki usytuowane s± na ³±kach kwietnych, co latem mo¿e poszerzyæ pole obserwacji natury. (l)
Hoteliki dla owadów w kszta³cie plastra miodu, w parku w os. Dywizjonu 303.
Fot. autor
Ok. 160 domów w Pleszowie zyska³o dostêp do sieci gazowniczej dziêki rozbudowie gazoci±gu wykonanej przez Polsk± Spó³kê Gazownictwa. Jak podkre¶li³ minister infrastruktury Andrzej Adamczyk, inwestycja pozwoli³a nadrobiæ kilkudziesiêcioletnie zaleg³o¶ci.
- Wreszcie, po kilkudziesiêcioletniej batalii, sieæ gazowa w krakowskim Pleszowie jest dostêpna i bêdzie siê nadal rozbudowywaæ - powiedzia³ Adamczyk, który w poniedzia³ek wizytowa³ rejon inwestycji.
Jak podkre¶li³, umo¿liwienie mieszkañcom dostêpu do paliwa gazowego z gazoci±gu ma szczególne znaczenie w Krakowie, gdzie obowi±zuje uchwa³a antysmogowa, zakazuj±ca u¿ywania do ogrzewania domów paliw sta³ych.
Dyrektor oddzia³u Zak³adu Gazowniczego w Krakowie Pawe³ Firlej poinformowa³, ¿e w ramach inwestycji zosta³a wybudowana i oddana do u¿ytku sieæ gazownicza od ul. Branickiej do centrum Pleszowa. £±czna d³ugo¶æ u³o¿onego gazoci±gu to 4,3 km, a warto¶æ zadania przekracza 4 mln z³.
Do tej pory do sieci przy³±czono 53 klientów, spo¶ród oko³o 140, którzy z³o¿yli wnioski. W sumie dostêp do sieci gazowniczej uzyska³o ok. 160 domów na terenie Pleszowa.
W spotkaniu z ministrem Adamczykiem uczestniczyli równie¿: radny Miasta Krakowa Edward Porêbski i radny Dzielnicy XVIII Nowa Huta Jan Py¿, którzy od d³u¿szego czasu zabiegali o pod³±czenia Pleszowa do sieci gazowej.
- Cieszê siê, ¿e wreszcie, po wielu latach naszych starañ, uda³o siê spe³niæ marzenie mieszkañców Pleszowa. Pod³±czenie do sieci gazowniczej, to bardzo dobry prognostyk dla przysz³o¶ci tego osiedla - powiedzia³ nam Edward Porêbski.
(f)
Lajkoniki na linii nr 14 ju¿ nie tylko w weekendy – Nowoczesne tramwaje w Nowej Hucie
Dostawy nowych tramwajów z fabryki Stadlera umo¿liwi± wysy³anie kolejnych Lajkoników na trasy do Nowej Huty. Zgodnie z zapowiedziami s± one w pierwszej kolejno¶ci kierowane na liniê nr 14. Od listopada 2020 r. obs³uguj± wiêkszo¶æ kursów w weekendy, a od poniedzia³ku, 25 stycznia pojawi³y siê tak¿e w dni powszednie.
Od poniedzia³ku jeden z nowoczesnych tramwajów zacz±³ kursowaæ na linii nr 14 tak¿e w dni powszednie. Docelowo z Mistrzejowic do Bronowic bêd± kursowaæ wy³±cznie nowoczesne Lajkoniki i wagony NGT6 marki Bombardier.
Warto podkre¶liæ, ¿e Lajkoniki na linii nr 14 bêd± zastêpowaæ tramwaje EU8N z elementem niskiej pod³ogi. Dziêki temu bêd± one mog³y zostaæ skierowane do obs³ugi innej nowohuckiej trasy, gdzie do tej pory kursowa³y wy³±cznie tramwaje wysokopod³ogowe. Od 25 stycznia wagony EU8N zaczê³y woziæ pasa¿erów na linii nr 44 („Kopiec Wandy” – „Dworzec Towarowy”), zastêpuj±c wysokopod³ogowe poci±gi 105Na.
To nie koniec zmian na nowohuckich torach. Kolejn± lini± po „czternastce”, na której zaczn± kursowaæ Lajkoniki, bêdzie prawdopodobnie linia nr 9 („Mistrzejowice” – „Nowy Bie¿anów P+R”).
Lajkoniki to nowoczesne tramwaje wyposa¿one w klimatyzacjê, monitoring, o¶wietlenie ledowe wnêtrza oraz nowoczesny system informacji pasa¿erskiej z³o¿ony z g³osowego zapowiadania przystanków i tablic wy¶wietlaj±cych trasê przejazdu. W ka¿dym z tramwajów jest zamontowana specjalna platforma, która u³atwia wsiadanie i wysiadanie osobom niepe³nosprawnym poruszaj±cym siê na wózkach. Z my¶l± o u¿ytkownikach smartfonów w poje¼dzie do dyspozycji s± porty USB umo¿liwiaj±ce ³adowanie urz±dzeñ mobilnych oraz gniazdka elektryczne.
(f)
Zakoñczone zosta³y prace zabezpieczaj±ce pozosta³o¶ci hangaru nr 5, dawnego lotniska Rakowice-Czy¿yny
Ocala³a ¶ciana hangaru
Ta ¶ciana z malowniczymi ³ukami to jedyne co ocala³o z bombardowañ lotniska podczas II wojny ¶wiatowej. Znajduje siê na terenie nale¿±cym do Muzeum Lotnictwa Polskiego, ale dostêpnym dla wszystkich. W okresie pandemii jest to ulubiony teren spacerowy mieszkañców okolicznych osiedli. Zosta³o po dawnym lotnisku
Samotna ¶ciana dawnego hangaru nr 5 lotniska Rakowice-Czy¿yny to jedna z najstarszych pami±tek architektury lotniczej w Polsce. Zosta³a ona wpisana do rejestru zabytków, ale dopiero ostatniej jesieni pozosta³o¶ci hangaru nr 5 zabezpieczono dziêki pracom finansowanym ze Spo³ecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
Zabytek jest obecnie zabezpieczony w formie tzw. trwa³ej ruiny. Gospodarz terenu, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, planuje wznie¶æ tu¿ obok nowy hangar nawi±zuj±cy do formy i gabarytu budynku przedwojennego. Bêdzie to pod wzglêdem konstrukcyjnym samodzielna budowla, z któr± przedwojenna ¶ciana zostanie zwi±zana w górnych partiach celem dodatkowego ustabilizowania. Do czasu zakoñczenia nowej inwestycji dawna ¶ciana hangaru nr 5 bêdzie zabezpieczona przed wywróceniem siê uko¶nymi zastrza³ami zamocowanymi na poziomie gruntu do ³awy fundamentowej. To by³ hangar nr 5
Hangar nr 5 by³ jednym z kilku tego typu obiektów wzniesionych przez wojsko polskie w latach miêdzywojennych na terenie nieistniej±cego ju¿ dzi¶ portu lotniczego Rakowice-Czy¿yny. Podobnie jak pozosta³e hangary krakowskiego lotniska hangar nr 5 uleg³ zniszczeniu podczas II wojny ¶wiatowej. Ocala³a jedynie ¶ciana zachodnia, wzniesiona w konstrukcji stalowej otulonej betonem. Wolne przestrzenie miêdzy s³upami wype³nia³y niegdy¶ przeszklenia i cienkie ¶cianki z pustaków i cegie³ – w przypadku trafienia bomb± taka konstrukcja mia³a dawaæ swobodne uj¶cie fali uderzeniowej.
¦ciana hangaru znajdowa³a siê w bardzo z³ym stanie. Ca³o¶æ odchyla³a siê od pionu, elementy stalowe atakowa³a korozja, a zamarzaj±ca w szczelinach woda rozsadza³a beton. Rozpoczête w sierpniu i zakoñczone w listopadzie prace by³y pioniersk± w Krakowie prób± ratowania zagro¿onej konstrukcji stalowo-betonowej przy u¿yciu metod ¶ci¶le konserwatorskich. Powierzchnie betonu i stali zosta³y oczyszczone i zabezpieczone przed korozj±, konserwatorzy ustabilizowali i spoili odpadaj±ce fragmenty betonu i lekkiego wype³nienia. Zgodnie z wytycznymi s³u¿b konserwatorskich starano siê zachowaæ jak najwiêcej oryginalnej substancji.
(kl)
Figury ¶wietlne Smoka Wawelskiego i Bazyliszka, legendy opowiedziane przy pomocy animacji i mappingu, a tak¿e liczne interaktywne instalacje – to wszystko i wiele wiêcej dostêpne ju¿ od 16 stycznia w krakowskiej Nowej Rezydencji. W³a¶nie wtedy ruszy wyj±tkowa, w pe³ni bezpieczna wystawa plenerowa o nazwie Park Krakowskich Legend.
Ta przeznaczona dla ca³ych rodzin atrakcja przeniesie nas w ¶wiat zarówno tych s³ynnych, jak i mniej znanych krakowskich opowie¶ci. Dziêki nowoczesnym technologiom i multimediom, ka¿dy go¶æ poczuje siê jak naoczny ¶wiadek magicznych wydarzeñ, a dziêki instalacjom rozszerzonej rzeczywisto¶ci bêdzie móg³ tak¿e wej¶æ w role samych bohaterów.
Historie opowiadane bêd± na 5000 m2 majestatycznego dziedziñca i klimatycznego ogrodu Nowej Rezydencji, czyli miejsca kultury i spotkañ zlokalizowanego w jednym z budynków Centrum Administracyjnego Nowej Huty przy ulicy Ujastek 1. Park otwarty bêdzie codziennie od 16:00 do 22:00, a kasy zamykane o 21:00. O 21:00 mo¿liwe bêdzie tak¿e ostatnie wej¶cie do Nowej Rezydencji. Ceny biletów zaczynaj± siê od 16 z³ i dostêpne s± tak¿e zni¿ki oraz promocyjne pakiety dla rodzin. Wej¶ciówki mo¿na zdobyæ od 16 stycznia w kasie przed wej¶ciem do Parku lub ju¿ teraz kupiæ je online na www.parkkrakowskichlegend.pl
Wystawa potrwa do 16 marca 2021.
Partnerem Nowej Rezydencji jest Nowe Centrum Administracyjne.
* * *
Nowa Rezydencja to miejsce pe³ne muzyki, kultury, dobrego jedzenia i ciekawych spotkañ, które wystartowa³o w lipcu 2020 roku na terenie dawnego Centrum Administracyjnego Nowej Huty. W ci±gu trzech letnich miesiêcy zorganizowano tam liczne koncerty z elektronik±, jazzem i hip hopem, a tak¿e targ street foodowy, warsztaty, panele oraz kino letnie. Najnowszym przedsiêwziêciem odpowiadaj±cym nie tylko na potrzeby mieszkañców Krakowa, ale te¿ na obostrzenia epidemiczne, jest multimedialna wystawa o krakowskich legendach.
(f)
W minionym roku odby³a siê IV edycja programu „Nowa Huta dzi¶!”, którego celem by³a poprawa infrastruktury technicznej w tej czê¶ci Krakowa. Zarz±d Dróg Miasta Krakowa za kwotê 2 mln z³ zrealizowa³ 17 zadañ na terenie dzielnic: Bieñczyce, Czy¿yny, Mistrzejowice, Nowa Huta i Wzgórza Krzes³awickie.
Bieñczyce: W Bieñczycach wyremontowano ul. Urbanowicza wraz z parkingiem oraz parking na os. Jagielloñskim 21. Prace kosztowa³y ok. 351 tys. z³.
Czy¿yny: Na terenie tej dzielnicy wyremontowano chodniki na al. Pokoju, os. II Pu³ku Lotniczego (przy bloku nr 2), ul. Ciep³owniczej i ¦liwkowej. Wyrównano tak¿e uskok na skrzy¿owaniu ul. Stella-Sawickiego i Pisarka. Prace kosztowa³y ok. 364 tys. z³.
Mistrzejowice: W tej dzielnicy ZDMK wymieni³ o¶wietlenie na odcinku od pêtli tramwajowej „Mistrzejowice” do ul. Wi¶liskiej (w sumie 47 opraw). Wyremontowano ul. Parnickiego i Na Zboczu. Prace kosztowa³y ok. 419 tys. z³.
Nowa Huta: Wyremontowano jezdniê na os. Zielonym przy budynkach nr 23, 24, 25, 26, a tak¿e chodnik przy budynkach nr 23 i 24. Odnowiono parking na os. Teatralnym. Now± nawierzchniê zyska³y ul. Powiatowa i ¯aglowa. Prace kosztowa³y ok. 481 tys. z³.
Wzgórza Krzes³awickie: Wyremontowano chodniki przy ul. Glinik i Jagie³³y. Now± nawierzchniê zyska³a ul. Grzegorza z Sanoka. Prace kosztowa³y ok. 312 tys. z³.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".