Z Krakowem zwi±zane jest morderstwo polityczne studenta Stanis³awa Pyjasa. Z Now± Hut± wi±¿± siê tragiczne wydarzenia z czasu stanu wojennego, gdy kpt. SB Andrzej Augustyn zastrzeli³ 13 pa¼dziernika 1982 r. pod ko¶cio³em Arka Pana m³odego mieszkañca Nowej Huty, Bogdana W³osika. Mia³em wówczas 6 lat. Dzieñ po ¶mierci W³osika wraz z ojcem udali¶my siê na miejsce zbrodni pod Arkê Pana. Tego widoku, tej tragedii, któr± prze¿ywa³a w zasadzie ca³a Nowa Huta, nie zapomnê do koñca ¿ycia. Podobnie jak postaci W³osika, która odcisnê³a olbrzymie piêtno na pokolenie m³odych mieszkañców Nowej Huty dorastaj±cych w latach osiemdziesi±tych XX w. Jeden z ówczesnych dzia³aczy Federacji M³odzie¿y Walcz±cej, Jacek Boroñ rozpocz±³ zbiórkê materia³ów historycznych z tamtych pa¼dziernikowych dni 1982 r. chc±c upamiêtniæ sam± postaæ W³osika i tamte tragiczne chwile.
Zakoñczy³ siê ju¿ pierwszy etap prac zwi±zanych z zagospodarowaniem i rewitalizacj± nowohuckiego zalewu i terenów wokó³ niego. Inwestycje realizuje Krakowski Zarz±d Komunalny. W ubieg³y czwartek, 21 wrze¶nia, dokonano oficjalnego odbioru prac nad zalewem. W odbiorze pracy uczestniczyli przedstawiciele Krakowskiego Zarz±du Komunalnego i Polskiego Zwi±zku Wêdkarskiego.
Nowe projekty £a¼ni Nowej KINOSTUDIO I FILMY O NOWEJ HUCIE
W ubieg³y czwartek, po generalnym remoncie, ponownie otwarto Kino Studyjne „Sfinks”. W czwartek te¿, na specjalnej konferencji prasowej zorganizowane w £a¼ni Nowej, jej dyrektor Bartosz Szyd³owski poinformowa³ dziennikarzy o planach swojego teatru na najbli¿sze miesi±ce. W¶ród licznych zamierzeñ znajduje siê tak¿e plan uruchomienia kolejnego kina w Nowej Hucie. Bêdzie to „Kinostudio Kombinat” – W jednej z hal naszego teatru znajdzie siê gigantyczny ekran, przed którym ustawimy fotele dla widzów. W mniejszej, kameralnej sali z kawiarni±, bêdzie kino dla kilkudziesiêciu mi³o¶ników ambitnej produkcji filmowej. W £a¼ni pokazywaæ bêdziemy g³ównie kino autorskie oraz filmy dokumentalne, przede wszystkim produkcji polskiej i europejskiej – powiedzia³ nam Bartosz Szyd³owski.
Kinostudio Kombinat powstaje jako odpowied¼ na likwidacjê kolejnych DKF-ów i rozszerzanie siê sieci multipleksów. – My, w przeciwieñstwie do multipleksów, pokazywaæ bêdziemy produkcjê ambitn±, która przyci±gnie widzów zarówno z Nowej Huty jak i starego Krakowa – doda³ dyrektor Szyd³owski. Dodatkow± atrakcj± bêdzie obecno¶æ znanych twórców, którzy w £a¼ni bêd± spotykaæ siê z publiczno¶ci±. Pierwsze projekcje maj± rozpocz±æ siê ju¿ w grudniu tego roku.
W £a¼ni przedstawiono równie¿ du¿y projekt, który realizowany bêdzie we wspó³pracy z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej – ma nim byæ artystyczna i filmowa dokumentacja Nowej Huty. Z kolei obecny na konferencji pose³ Ireneusz Ra¶ zaprezentowa³ szczegó³owy projekt – realizowany wspólnie z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej – na opracowanie scenariusza filmu opowiadaj±cego o powstawaniu Arki Pana. Do pisania scenariuszy zaproszeni zostali wszyscy. Gotowy scenariusz nale¿y przes³aæ do PISF (ul. Krakowskie Przedmie¶cie 21/23, 00-071 Warszawa) do koñca grudnia br. Scenariusz oceniaæ bêdzie grono fachowców z Instytutu Sztuki Filmowej, a konsultantami w sprawach dotycz±cych historii bêd± dr Jan L. Franczyk i ks. kanonik Edward Baniak, proboszcz Arki Pana. Autor najlepszego scenariusza otrzyma nagrodê w wysoko¶ci 10 tys. z³.
(g)
Wspólnie z Adamem Gryczyñskim – kuratorem wystawy “Czas zatrzymany”, zamieszczamy zdjêcie z rodzinnego albumu El¿biety Dzikowskiej z d. Bochenek, o którym zechcia³a nam opowiedzieæ jej ciocia - Zofia Bochenek z d. Zybura z Bieñczyc. Fotografia wykonana zosta³a w roku 1946 lub 1947 przez nieznanego autora, przedstawia m³odzie¿ w tañcu, jaki odbywa³ siê w czasie wiejskich do¿ynek w Bieñczycach. Pierwsza para to Karol ¯ylski i Zofia Bochenek, druga: Jan Bochenek (tata El¿biety Dzikowskiej) i Zofia Nawara, trzecia: Bronis³aw D¿u³a i Maria ¯ylska oraz Zbyszek Pyczek (student medycyny, brat Wies³awa) z Jank± Biernacik.
Do¿ynki po¶wiêcone by³y corocznym zbiorom zbó¿. Zaczynano je od uroczystej Mszy ¶w., gdzie wspólnie dziêkowano za plony i proszono o jeszcze lepsze w roku nastêpnym. Po modlitwach i rytualnych obrzêdach organizowano biesiady i wystêpy artystyczne, potem z kolei nastêpowa³a ogólna zabawa przy muzyce. Do¿ynki by³y ¶wiêtem rolniczego stanu, po³±czonym z festynem i wystêpami zespo³ów ludowych. W tamtych czasach zaspokaja³y one czê¶æ duchowych potrzeb mieszkañców, ale stanowi³y tak¿e manifestacj± ch³opskiej odrêbno¶ci i dumy. By³y organizowane po zakoñczeniu wszystkich najwa¿niejszych prac polowych i zebraniu plonów, a g³ównie plonu zbó¿. W Bieñczycach urz±dzano je 15 sierpnia, w ¶wiêto Matki Boskiej Zielnej. Obchodzono je ka¿dego roku, przerwane by³y tylko w okresie okupacji. Pierwsze do¿ynki po wojnie zorganizowano ju¿ w 1945 r.
Ceremoniom do¿ynkowym przewodniczyli wybierani corocznie Starosta i Staro¶cina do¿ynkowi. Przed wojn± gospodarzem w Bieñczycach by³ wójt Jan Ciepiela. Organizowa³a je wówczas m³odzie¿ zrzeszona w Katolickim Stowarzyszeniu M³odzie¿y ¯eñskiej i Mêskiej, za¶ po wojnie Ko³o M³odzie¿y Wiejskiej WICI.
Takim miejscem w Bieñczycach, gdzie zbiera³a siê ca³a wie¶, by ¶wiêtowaæ, by³y ³±ki nieopodal jazu na D³ubni. Najpierw gospodynie i gospodarze wnosili wieñce do¿ynkowe wykonane z k³osów zbó¿. Wieñce miewa³y zwykle kszta³t wielkiej korony lub ko³a. Korowodowi z wieñcami id±cemu przez ca³± wie¶ towarzyszy³y przekazywane z pokolenia na pokolenie przy¶piewki, którym zazwyczaj dodawano aktualne zwrotki. Wieniec do¿ynkowy uto¿samia³ wszystkie zebrane plony i urodzaj. Nios³a go najlepsza gospodyni. Za ni± postêpowa³ orszak ch³opów i ch³opek ubranych od¶wiêtnie w stroje krakowskie. Po z³o¿eniu wieñców gospodarzowi do¿ynek rozpoczyna³a siê gwarna biesiada, na której spo¿ywano ciasta i wspania³e ko³acze, wypieczone wcze¶niej przez gospodynie.
Po biesiadzie by³y wystêpy artystyczne. M³odzie¿ ¶piewa³a i tañczy³a na ludowo. Pierwszym tañcem by³ krakowiak potem mazur, kujawiak i polonez. Par by³o kilkana¶cie. Oprócz wcze¶niej wymienionych osób na pozosta³ych fotografiach z tej serii wystêpuj± jeszcze: Aleksandra Kotyza, Janina Kaczmarczyk, Andrzej Ptak, Helena Krawczyk i inni. Ca³y uk³ad taneczny przygotowywa³a Zofia Bochenek, która wraz ze Zbyszkiem Pyczkiem by³a wys³ana na kursy tañca do Krakowa. Pani Zofia ukoñczy³a jeszcze kursy tañca w Gaciach i Milówce. Wystêpy przygotowywano oko³o miesi±ca. M³odzie¿ bardzo chêtnie spotyka³a siê w tym celu codziennie. By³a to dla nich wspania³a przygoda i zabawa, któr± z rado¶ci± ale i nut± nostalgii wspominaj± do dzisiaj.
(f)
W ¶rodê 13 wrze¶nia ksi±dz kardyna³ Stanis³aw Dziwisz przyby³ do Arki Pana, by podobnie jak przed rokiem przewodniczyæ Mszy fatimskiej, odprawianej tu ju¿ od 1965 roku, od maja do pa¼dziernika w ka¿dy 13–ty dzieñ miesi±ca.Stoj±c przy o³tarzu polowym, patrz±c na nieprzebrane t³umy ludzi, metropolita wyrazi³ wielk± rado¶æ, ¿e na pocz±tku drugiego roku pasterzowania krakowskiemu Ko¶cio³owi znowu jest mu dane modliæ siê u stóp Matki Bo¿ej Fatimskiej. Tej samej, której przez przyczynê Jana Paw³a II powierzy³ przed rokiem sprawy mieszkañców Nowej Huty: problemy przemocy, bezrobocia, rozbitych ma³¿eñstw i matek samotnie wychowuj±cych dzieci. Zwracaj±c siê do prawie 10 – tysiêcznej rzeszy wiernych, którzy z wszystkich stron otoczyli nowohuck± Arkê, prosi³ o modlitwê w intencji ca³ej archidiecezji. Bo Arka Pana to niezwyk³y symbol ocalenia i nadziei. Znalaz³a ona te¿ swoje szczególne miejsce na otwartej przed ko¶cio³em wystawie „Chleba i wolno¶ci! Kraków niez³omny w czasach PRL-u”. Wystawê zorganizowa³ krakowski oddzia³ IPN wraz z NSZZ „Solidarno¶æ” Regionu Ma³opolska, przy wspó³udziale Rady Miasta Krakowa i Urzêdu Marsza³kowskiego województwa ma³opolskiego. Po¶ród piêtnastu plansz z du¿ymi zdjêciami o wymiarach 2x1,5 metra ukazuj±cych prze³omowe wydarzenia dla Polski i Krakowa w latach 1946 – 1981, s± te¿ dwie fotografie z Nowej Huty. Jedna przedstawiaj±ca Arkê Pana w budowie, druga obrazuj±ca starcia z milicj± na ulicach Nowej Huty w czasie stanu wojennego w sierpniu 1982 roku.
Pó¼no wieczór, po skoñczonym nabo¿eñstwie, gdy plac ko¶cielny ju¿ opustosza³, ksi±dz kardyna³ zwiedzi³ wystawê w towarzystwie jej organizatorów i zaproszonych go¶ci: przewodnicz±cego Rady Miasta Krakowa dr in¿. Paw³a Pytko, prof. Ryszarda Terleckiego – dyrektora IPN w Krakowie , Wojciecha Grzeszka - przewodnicz±cego Zarz±du Regionu NSZZ Solidarno¶æ, Stanis³awa Malary – radnego Miasta Krakowa oraz Ireneusza Rasia – pos³a na Sejm RP. Na d³u¿ej zatrzyma³ siê przy zdjêciu „Nowohucka Arka w budowie”. Uwieczniono na nim ksiêdza kardyna³a Karola Wojty³ê wmurowuj±cego kamieñ wêgielny w fundamenty ko¶cio³a. Tu¿ za metropolit± stoi bardzo m³ody ksi±dz w bia³ej kom¿y, ze z³o¿onymi na piersiach rêkami. Zwiedzaj±cy wystawê rozpoznaj± w nim bezb³êdnie ksiêdza kardyna³a Stanis³awa Dziwisz.
Wcze¶niej, po procesji ró¿añcowej wokó³ ko¶cio³a, kardyna³ Dziwisz wspomina³ Jana Paw³a II. Powróci³ do zamachu z 13 maja 1981 roku, do - jak mówi³ – wydarzeñ bolesnych i radosnych. Ojciec ¦wiêty Jan Pawe³ II wierzy³, i¿ to w³a¶nie Matka Bo¿a Fatimska uratowa³a mu wówczas ¿ycie. Metropolita powiedzia³, ¿e podczas nabo¿eñstwa fatimskiego dziêkowa³ jej za tamto ocalenie, podobnie jak 13 maja bie¿±cego roku w Fatimie, w 25. rocznicê wydarzeñ na Placu ¶w. Piotra. Doda³ te¿, ¿e podczas procesji modli³ siê równie¿ w obronie przed ¶mierci± moraln± spo³eczeñstwa. Proboszcz nowohuckiej Arki ks. Edward Baniak dziêkuj±c metropolicie za przewodniczenie Mszy ¶wiêtej powiedzia³ „Jak jest biskup, to jest wiêcej ludzi, bo siê ludzie wol± modliæ z biskupem.” Na co kardyna³ odpowiedzia³ „Biskupowi te¿ jest ³atwiej modliæ siê z ludem Bo¿ym”, co wzbudzi³o entuzjazm tysiêcy ludzi, podobnie jak przyjêcie przez kardyna³a zaproszenia na przysz³oroczn± wrze¶niow± Fatimê, przypadaj±c± w piêtnastolecie koronacji figury Matki Bo¿ej Fatimskiej.
Ma³gorzata Modzelewska
Kilkana¶cie tysiêcy wiernych zgromadzi³o siê na placu Jana Paw³a II przy bazylice Ojców Cystersów w Mogile na uroczystej sumie odpustowej odprawionej z okazji uroczysto¶ci Podwy¿szenia Krzy¿a ¦wiêtego. Eucharystii przewodniczy³ metropolita lwowski ks. kard. Marian Jaworski, a w¶ród wspó³celebransów znale¼li siê m. in. opat mogilski o. Piotr Chojnacki, ks. infu³at Jerzy Bry³a, dziekan Wydzia³u Teologicznego PAT ks. prof. dr hab. Jan Szczurek oraz dziekani i proboszczowie nowohuckich parafii. Okoliczno¶ciowe kazanie po¶wiêcone cierpieniu i tajemnicy Krzy¿a wyg³osi³ kard. Jaworski.
W kazaniu kard. Jaworskiego pojawi³ siê w±tek osobisty. Kardyna³ przypomnia³, ¿e jeszcze jako ksi±dz archidiecezji krakowskiej, w 1967 roku straci³ lew± d³oñ w wypadku kolejowym. Po amputacji znalaz³ siê w nowohuckim Szpitalu im. ¯eromskiego pod opiek± dr. Jana Deszcza. Wtedy te¿ uda³ siê do Mogily, by przed Cudownym Wizerunkiem Pana Jezusa odprawiæ Mszê ¶w., w której ofiarowa³ swoje cierpienie Bogu. „Rozumiecie, ¿e dzisiaj nie mog³em odmówiæ pro¶bie Ojca Opata, by przybyæ do Mogily, celebrowaæ tutaj Eucharystiê i pochyliæ siê przed Chrystusowym Krzy¿em” – mówi³ do zgromadzonych wiernych..
Niedzielna suma by³a g³ówn± uroczysto¶ci± tegorocznego odpustu Podwy¿szenia Krzy¿a ¦wiêtego w Mogile. Odpust zakoñczy siê w czwartek 21 wrze¶nia br. Wtedy te¿ o godz. 18.00 w Mogile odprawiona zostanie Msza ¶w., któr± celebrowaæ bêd± nowohuckie parafie prowadzone przez Zakon Cystersów: parafia MB Czêstochowskiej ze Szklanych Domów i parafia ¶w. Bart³omieja z Mogi³y.
(f)
We wtorek, 19 wrze¶nia br. rozpoczyna siê NOWOHUCKA JESIEÑ GITAROWA
M³odzie¿owy Dom Kultury im. Janusza Korczaka zaprasza na Nowohuck± Jesieñ Gitarow±, która trwaæ bêdzie od wtorku do pi±tku 22 wrze¶nia. Poni¿ej prezentujemy szczegó³owy program imprezy.
+ 19 IX (wtorek): godz. 14.30 – 17.30 - MDK im. Korczaka, os. Kalinowe 18. Warsztaty gitarowe – gitara klasyczna. Prowadzenie: Janusz Sochacki (Akademia Muzyczna w Krakowie); godz. 18.00 - MDK im. J. Korczaka. Recital gitarowy: Pawe³ Kwa¶ny – gitara klasyczna; godz. 19.00 - MDK im. J. Korczaka. Wernisa¿ wystawy prac Doroty Pietrzyk
„Miêdzy muzyk± a obrazem”.
+ 20 IX (¶roda): godz. 14.30 – 17.30 - MDK im. J. Korczaka. Warsztaty gitarowe – gitara akustyczna. Prowadzenie: Jacek Królik (m.in. Brathanki, Ch³opcy z Placu Broni); godz. 18.00 - MDK im. J. Korczaka. Recital gitarowy: Roch Modrzejewski – gitara klasyczna.
+ 21 IX (czwartek): godz. 14.30 – 17.30 - MDK im. J. Korczaka. Warsztaty gitarowe – gitara basowa. Prowadzenie Pawe³ M±ciwoda (basista zespo³u Scorpions); godz. 18.00 - MDK im. J. Korczaka. Recital gitarowy: Grzegorz Krawiec – gitara klasyczna.
+ 22 IX (pi±tek): godz.14.30 – 16.00 - MDK im. J. Korczaka. „Tajemnice gitary” - spotkanie z krakowskim artyst± lutnikiem Jaros³awem Bi³anem; godz. 16.00 - MDK im. J. Korczaka. Zakoñczenie warsztatów gitarowych (rozdanie certyfikatów i wrêczenie nagród); godz. 19.00 - ko¶ció³ Matki Boskiej Czêstochowskiej, os. Szklane Domy 7: Koncert fina³owy: Aradiusz Krupa – obój, Micha³ Nagy – gitara klasyczna; godz. 21.00 - Restauracja Santorini, ul. Bulwarowa 35 b: Jam Session w Santorini.
(f)
Od 4 wrze¶nia br. wêdkarze znów ³owi± nad nowohuckim zalewem przy ul. Bulwarowej. Pierwszego dnia nad wod± zjawi³o siê ich oko³o sze¶ædziesiêciu. Pogoda sprzyja³a. Wiatr marszczy³ wodê zalewu, ale by³o ciep³o. Wyniki - jak na pierwszy dzieñ wyj±tkowo krótkiego w tym roku sezonu wêdkarskiego nad zalewem – zupe³nie przyzwoite. W¶ród wêdkarzy byli tacy, którzy do¶æ szybko wyci±gnêli po dwa przepisowe karpie, inni musieli zadowoliæ siê jednym, ale byli te¿ i tacy, którzy nie mieli ¿adnego brania. Jak to na rybach bywa. Po miejscach, w których z³owiono karpie mo¿na siê zorientowaæ, ¿e ryby zd±¿y³y rozp³yn±æ siê po ca³ym zalewie. Sezon w tym roku bêdzie trwa³ zapewne do koñca pa¼dziernika, gdy zalew przed nadchodz±c± zim± ponownie zostanie zarybiony. Jak nam powiedzia³ gospodarz akwenu, kol. Andrzej Wilk, licencja na wêdkowanie w zalewie (woda ma status ³owiska specjalnego), dla cz³onków Ko³a PZW Nowa Huta kosztuje 50 z³.
Jakub Kleñ
Podpis pod foto: W poniedzia³ek, 4 wrze¶nia br., wêdkarze znów pojawili siê nad zalewem przy ul. Bulwarowej.
W ¶rodê, 13 wrze¶nia br. nieszporami ³aciñskimi o godz. 17.15 w bazylice Ojców Cystersów w Mogile rozpocznie siê tradycyjny odpust Podwy¿szenia Krzy¿a ¦wiêtego.
Po nieszporach o godz. 18.00 odprawiona zostanie Msza ¶w. i procesja pokutna z relikwiami Krzy¿a ¦wiêtego. Mottem przewodnim tegorocznych uroczysto¶ci wybrane zosta³y s³owa ¶w. Józefa Bilczewskiego, arcybiskupa lwowskiego, który w latach 1884-1885 by³ wikariuszem w Mogile: „Chrystus – podstawiony sam, jako cz³owiek, by³ swojej ofiary kap³anem. Mi³o¶æ Jego ku Bogu i ludziom Go zabi³a”.
W ¶rodê, 6 wrze¶nia br. w Krzes³awicach przy ul. Wañkowicza odby³a siê patriotyczno-religijna uroczysto¶æ po¶wiêcenia odnowionego pomnika ku czci Polaków pomordowanych przez Niemców w roku 1943. W uroczysto¶ci udzia³ wziêli m. in. przedstawiciele kombatantów, duchowieñstwa, wojska, policji, Stra¿y Miejskiej i Stra¿y Po¿arnej. Przyby³o wiele pocztów sztandarowych. Najliczniej reprezentowana by³a jednak m³odzie¿ nowohuckich szkó³, która zjawi³a siê wraz z nauczycielami. – Takie uroczysto¶ci jak ta dzisiejsza, to najlepsza lekcja patriotyzmu – powiedzia³ nam organizator uroczysto¶ci kpt. Stefan Wierzba, twórca programów odnowy Ducha Narodowego Polaków.
Po¶wiêcony pomnik pokry³y wieñce i wi±zanki kwiatów, które z³o¿yli uczestnicy tej patriotyczno-religijnej uroczysto¶ci.
(f)
Od pi±tku do niedzieli 25 do 27 sierpnia br. al. Ró¿ sta³a siê stref± kinow±. A wszystko w zwi±zku z 3 Nowohuckim Maratonem Filmowym. Impreza chocia¿ ma dopiero trzy lata, zyska³a sobie uznanie nie tylko nowohuckiej widowni. Przyje¿d¿aj± go¶cie ze starego Krakowa, a w pi±tkowy wieczór w¶ród widzów znalaz³a siê nawet turystka z Australii. W trakcie trzech wieczorów zobaczyli¶my kilkana¶cie filmów i kronik filmowych po¶wiêconych Nowej Hucie, a w niedzielne popo³udnie tak¿e… mecz bokserski, a pó¼niej filmy ukazuj±ce sylwetki s³awnych nowohuckich sportowców. Maraton zacz±³ siê potê¿n± ulew± jak przesz³a przez Now± Hutê w pi±tkowy wieczór, pó¼niej by³o ju¿ zdecydowanie lepiej. O szczegó³ach mo¿esz przeczytaæ w „G³osie-Tygodniku Nowohuckim”.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".