W sobotê, 15 grudnia br. na p³ycie Alei Ró¿ odby³a siê pierwsza nowohucka Wigilia dla bezdomnych, ubogich i samotnych zorganizowana przez Radê Dzielnicy XVIII przy wspó³pracy Filii nr 4 Miejskiego O¶rodka Pomocy w Krakowie.
Zebranych go¶ci, w¶ród których znale¼li siê m. in. opat mogilski o. Piotr Chojnacki OCist, zastêpca prezydenta Miasta Krakowa El¿bieta Lêcznarowicz, proboszczowie nowohuckich parafii: o. Niward Karsznia OCist., o. Cyprian ¦wierczyñski OCist. i ks. Jan Gwizdoñ, dyrektor MOPS Józefa Grodecka, radni Miasta i Dzielnicy XVIII oraz wszystkich zebranych powita³ przewodnicz±cy Rady i Zarz±du Dzielnicy XVIII Edward Porêbski. Dziêkuj±c sponsorom i partnerom, bez których wigilia nie dosz³aby do skutku, s³owa szczególnych podziêkowañ skierowa³ pod adresem Ma³gorzaty Szajewskiej, cz³onka Zarz±du Dzielnicy XVIII - inspiratorki tego wielkiego przedsiêwziêcia. Po po³amaniu siê op³atkiem i z³o¿eniu sobie ¿yczeñ, zebrani przyst±pili do próbowania wigilijnych potraw, w¶ród których znalaz³y siê m. in. pierogi, barszcz i ¿urek. Imprezie towarzyszy³y wystêpy jase³kowe dzieci i m³odzie¿y, prezentacja kiermaszowa prac uczestników terapii zajêciowej i koncert zespo³u kleryków „Lazary¶ci” ze Zgromadzenia Ksiê¿y Misjonarzy ze Stradomia. Spotkanie wigilijne prowadzi³ aktor Karol Zapa³a, a patronat medialny sprawowali „Dziennik Polski”, „G³os-Tygodnik Nowohucki”, TVP Kraków i Radio VOX FM.
(f)
110 wydanie Nowohuckiej Kroniki Filmowej to wydanie jednocze¶nie ¶wi±teczne i noworoczne. I ta tematyka bêdzie dominowaæ. Na pocz±tek realizatorzy zaprezentuj± wspania³± wystawê kart i widokówek pt. „Piêkne Bo¿e Narodzenie”. Stanis³aw Chmura, filokartysta z Wroc³awia, w którego zbiorach znajduje siê ponad 50 tysiêcy widokówek z ca³ego ¶wiata, czê¶æ swojej kolekcji pokaza³ w Klubie „Wersalik” w Nowej Hucie.
Tradycyjnie, jak co roku, odby³ siê konkurs na szopkê bo¿onarodzeniow± z elementami architektury Nowej Huty. Najpiêkniejsze z nich mo¿na obejrzeæ w Klubie „Ku¼nia” oraz – w Kronice. Atmosferê ¶wi±teczn± uzupe³ni± kolêdy i pastora³ki w wykonaniu zespo³u „Lajkonik”.
Kronikê zakoñczy relacja z wieczoru autorskiego znakomitego krakowskiego re¿ysera i aktora Jerzego Stuhra, które mia³o miejsce w Kinie Studyjnym „Sfinks”. Spotkanie odby³o siê w zwi±zku z premier± najnowszego filmu Jerzego Stuhra – „Korowód” oraz wydaniem ksi±¿ki „Ucieczka do przodu”, która jest zapisem rozmów re¿ysera z wybitnym krytykiem filmowym Mari± Malatyñsk±.
110 wydanie Nowohuckiej Kroniki Filmowej bêdzie mo¿na ogl±daæ przed ka¿dym seansem w Kinie Studyjnym „Sfinks” od 21 grudnia do 3 stycznia oraz na antenie TVP Kraków w poniedzia³ek 31 grudnia. Zapraszamy równie¿ na stronê www.kronika.com.pl
(os)
Pomnik Krzy¿a Nowohuckiego tematem najnowszej Kroniki.
Autorzy 108 wydania Nowohuckiej Kroniki Filmowej przedstawi± wydarzenia zwi±zane z uroczystym ods³oniêciem Pomnika Krzy¿a Nowohuckiego. Na pocz±tek poka¿±, jak ten pomnik ustawiano obok ko¶cio³a Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa . Potem przedstawi± fragmenty widowiska „Krzy¿ Nowohucki – historia i tera¼niejszo¶æ” w wykonaniu aktorów scen krakowskich. Widowisko przygotowa³ aktor Tadeusz £omnicki z Teatru Ludowego, opieraj±c scenariusz na tekstach z ksi±¿ek „Na fundamencie Krzy¿a” Jana Franczyka i „Krzy¿ Nowohucki” Jerzego Ridana.
Nastêpnie us³yszymy fragmenty okoliczno¶ciowego kazania ks. kardyna³a Stanis³awa Dziwisza, wyg³oszonego podczas uroczystej Mszy ¶w., w której udzia³ wziê³y tysi±ce mieszkañców Nowej Huty. Kazanie po¶wiêcone zosta³o dramatycznej Obronie Krzy¿a i w wielu momentach nawi±zywa³o do homilii Jana Paw³a II, wyg³oszonej w Mogile 9 czerwca 1979 roku. Krakowski metropolita przypomnia³ znamienne s³owa z tej homilii: „Krzy¿ trwa, choæ zmienia siê ¶wiat”.
Kronikê zakoñczy relacja z uroczysto¶ci po¶wiêcenia Pomnika Krzy¿a Nowohuckiego, który ustawiono dla uczczenia 50. rocznicy po¶wiêcenia krzy¿a i placu pod budowê pierwszego ko¶cio³a w Nowej Hucie.
108 wydanie Nowohuckiej Kroniki Filmowej bêdzie mo¿na ogl±daæ od 7 grudnia przed ka¿d± projekcj± filmu fabularnego w kinie „Sfinks”, a tak¿e w poniedzia³ek (10 grudnia) o godz. 8.45 i 19.50 na antenie Telewizji Kraków. Przypominamy, ¿e archiwalne numery Kronik mo¿na zobaczyæ na stronie www.kronika.com.pl
Zapraszamy.
W wydanej w roku 2006 ksi±¿ce „Czas zatrzymany” znalaz³y siê fotografie i teksty w wiêkszo¶ci opublikowane po raz pierwszy. S± one plonem akcji gromadzenia zdjêæ, pami±tek, opracowañ i wspomnieñ rodzinnych jakie nap³ynê³y w odpowiedzi na apel skierowany w styczniu 2006 r. do dawnych i obecnych mieszkañców Nowej Huty. Projekt ten staraniem wielu osób i instytucji jest kontynuowany i sta³ siê znacz±cym wk³adem w poznawanie nieodleg³ej historii terenów wch³oniêtych przez miasto powsta³e w latach 50. ubieg³ego wieku w miejscu dawnych wiosek o wielowiekowej historii.
1949 club – nowa jako¶æ w Nowej Hucie
Z Paw³em Derlatk± i Maciejem Twarogiem rozmawia Jan L. Franczyk
W roku 1949 ko³o Krakowa rozpoczêto budowê Nowej Huty – najwiêkszej inwestycji Planu 6-letniego. Inwestycja ta, wraz z kombinatem metalurgicznym, zmieni³a ¿ycie dziesi±tkom tysiêcy ludzi. Kto by siê spodziewa³, ¿e po niespe³na sze¶ædziesiêciu latach od rozpoczêcia tej budowy m³odzi mieszkañcy Nowej Huty powróc± do tej daty i stanie siê ona motywem przewodnim aktywnego miejsca przy Alei Ró¿. „1949 club” - bo o nim nowa obchodzi w³a¶nie swoje 1 urodziny! Niebawem po otwarciu „1949 club” po Hucie rozesz³a siê masa plotek o klubie. Kto i po co je rozpuszcza³ tego nie wie nikt. Najciê¿sza z nich to taka, ¿e klub za³o¿yli „jacy¶ SB-cy”. Oto oni. Jeden z „tych SB-ków” urodzi³ siê z 1980 r. (Pawe³ Derlatka), drugi w 1976 r. (Maciej Twaróg).Oboje przyszli na ¶wiat w „¯eromskim”. Poznajmy zatem kulisy powstania „1949 club”. Poznajmy pierwszy rok dzia³alno¶ci miejsca jakiego w Nowej Hucie jeszcze nie by³o…
W 1949 club obejrzeæ mo¿na now± wystawê pt. „Czas zatrzymany”.
Jeszcze jej nie ma, a ju¿ dzieli. Mowa o planowanej drodze ekspresowej S-7, która ca³kiem dos³ownie podzieli Now± Hutê i pobiegnie dwa kilometry od Placu Centralnego. Nad Alej± Solidarno¶ci przemknie betonowym mostem, nie rozwi±zuj±c komplikacji ruchu na skrzy¿owaniu al. Solidarno¶ci z ulic± Ujastek przed g³ówn± bram± huty i dalej – pobiegnie wzd³u¿ D³ubni – w stronê Zes³awic. W ten sposób bêdziemy mieæ „obwodnicê” w …¶rodku miasta.
W czasie koncelebrowanej Mszy ¶w., odprawionej 10 listopada br. przed ko¶cio³em na os. Teatralnym, metropolita krakowski ks. kard. Stanis³aw Dziwisz po¶wiêci³ odlany z br±zu
POMNIK KRZY¯A NOWOHUCKIEGO
W sobotê, 10 listopada br. w parafii p.w. Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa na os. Teatralnym odby³a siê uroczysto¶æ po¶wiêcenia Pomnika Krzy¿a Nowohuckiego. Nowy – odlany z br±zu – krzy¿, zaprojektowany przez prof. Dousê, zast±pi³ dotychczasowe krzy¿e drewniane, które na placu Teatralnym sta³y nieprzerwanie od 17 marca 1957. W³a¶nie tamtego dnia, ówczesny metropolita krakowski arcybiskup Eugeniusz Baziak w asy¶cie duchowieñstwa i t³umów wiernych uroczy¶cie po¶wiêci³ krzy¿ na placu, który w³adze komunistyczne wyznaczy³y pod budowê przysz³ej ¶wi±tyni. Obecny krzy¿ swoj± form± nawi±zuje do tego pierwszego, w obronie którego stanêli mieszkañcy Nowej Huty 27 kwietnia 1960 roku, gdy w³adze cofnê³y zgodê na budowê ko¶cio³a i podjê³y próbê usuniêcia krzy¿a.
Sobotnia uroczysto¶æ, której gospodarzem by³ proboszcz parafii ks. Stanis³aw Puzyniak, zgromadzi³a w³adze Krakowa i województwa ma³opolskiego. Przybyli na ni± m. in. pos³owie Ireneusz Ra¶ i Ryszard Terlecki, marsza³ek województwa ma³opolskiego Marek Nawara, przewodnicz±ca Rady Miasta Krakowa Ma³gorzata Radwan-Ballada, zastêpca prezydenta Krakowa Kazimierz Bujakowski, radni Miasta i nowohuckich dzielnic, przedstawiciele „Solidarno¶ci”. Nie zabrak³o te¿ ¿yj±cych jeszcze obroñców Krzy¿a z 1960 roku oraz t³umu mieszkañców, którzy zgromadzili siê przy polowym o³tarzu mimo dokuczliwego zimna. Uroczysto¶æ rozpoczê³o godzinne widowisko s³owno-muzyczne przygotowane przez nowohuckich aktorów, zatytu³owane „Krzy¿ Nowohucki – historia i tera¼niejszo¶æ”, przypominaj±ce znaczenie Krzy¿a dla nowohuckiej spo³eczno¶ci, przygotowane przez Tadeusza £omnickiego, aktora Teatru Ludowego. Zebrani mogli wys³uchaæ wielu fragmentów dokumentów obrazuj±cych czêsto dramatyczne chwile zwi±zane z obron± Krzy¿a. Przypomniano równie¿ wyst±pienia biskupa Karola Wojty³y, a tak¿e jego wyj±tkow± homiliê, jak± wyg³osi³ - ju¿ jako papie¿ Jan Pawe³ II - w Mogile 9 czerwca 1979 roku, w trakcie której pad³y historyczne s³owa o Nowej Hucie, która zbudowana zosta³a na fundamencie Krzy¿a.
Po widowisku rozpoczê³a siê uroczysta Msza ¶w. celebrowana przez ponad dwudziestu nowohuckich proboszczów i zaproszonych ksiê¿y pod przewodnictwem ks. kard. Stanis³awa Dziwisza. Krakowski metropolita wyg³osi³ okoliczno¶ciowe kazanie, w którym przypomnia³ s³owa Jana Paw³a II: „Tam, gdzie stawia siê krzy¿ powstaje znak, ¿e dotar³a ju¿ Dobra Nowina o zbawieniu cz³owieka przez Mi³o¶æ. Tam, gdzie stawia siê krzy¿, powstaje znak, ¿e rozpoczyna siê ewangelizacja. Niegdy¶ ojcowie nasi na ró¿nych miejscach polskiej ziemi stawiali krzy¿e na znak, ¿e dotar³a ju¿ do nich Ewangelia, ¿e rozpoczê³a siê ewangelizacja – i ¿e trwa nienaruszona. Z t± my¶l± postawiono te¿ ów pierwszy krzy¿ w podkrakowskiej Mogile – w pobli¿u Starej Huty.
Kiedy postawiono opodal tego miejsca nowy drewniany krzy¿, by³o to ju¿ w okresie Millenium. Otrzymali¶my znak, ¿e na progu nowego Tysi±clecia – w te nowe czasy i nowe warunki – wchodzi na nowo Ewangelia. ¯e rozpoczê³a siê nowa ewangelizacja, jak gdyby druga, a przecie¿ ta sama, co pierwsza. Krzy¿ trwa, choæ zmienia siê ¶wiat”.
Po publicznym wyznaniu wiary, Kardyna³ w asy¶cie kilku duchownych po¶wiêci³, a nastêpnie uca³owa³ nowy krzy¿. Po nim ten sam gest powtórzyli towarzysz±cy mu kap³ani oraz przedstawiciele w³adz Miasta.
Na zakoñczenie uroczysto¶ci proboszczowie nowohuckich parafii oraz fundatorzy Pomnika Krzy¿a Nowohuckiego i jego wykonawcy otrzymali pami±tkowe, odlane z br±zu, miniatury Krzy¿a Nowohuckiego. Jedn± z nich otrzyma³ Stanis³aw Malara, radny Krakowa dwóch ostatnich kadencji, a obecnie radny Dzielnicy XVI Bieñczyce, który by³ koordynatorem prac zwi±zanych z postawieniem nowego krzy¿a. Pomnik wykonany zosta³ w nowohuckim „Metalodlewie”, a dofinansowa³y go nowohuckie Rady Dzielnic.
Jan L. Franczyk
8 i 9 listopada br. po raz ostatni na scenie £a¼ni Nowej
"CUKIER W NORMIE "
Trzy mieszkania... winda... zsyp na ¶mieci... kolêda... wierte³ka motywuj±ce do zakupu wiertaki... czajniczek do herbaty (zakupiony na promocji)... I - oczywi¶cie - w±troba ¶piewaj±ca pie¶ñ o mi³o¶ci!
„Cukier w normie”, to spektakl-widowisko-show na podstawie opowiadañ S³awka Shuty. To groteskowa panorama z ¿ycia ludzi blokowiska. Ludzie, zamkniêci w ma³ych mieszkaniach, wpatrzeni w ekrany telewizorów, spaceruj±cy do supermarketów. ¯yj± zwyczajno¶ci±, w codziennym, monotonnym rytmie, ¶wiecie "niedziania siê", z têsknot± do zmian, ale brakiem motywacji na ich dokonanie. Czego im brakuje? Mo¿e niczego, przecie¿ wszystko jest w normie... W spektaklu historie bohaterów przeplataj± siê, zatrzymuj± w zawieszeniu, pêdz± dalej w ¿ywio³owym rytmie. Strasz±, ¶miesz±, zniesmaczaj±. Chropowate, jakby zarejestrowane amatorsk± kamer± fotki z dzielnicy, przefiltrowane s± przez dziwn± wyobra¼niê pisarza i jeszcze dziwniejsz± wyobra¼niê re¿ysera. W postacie wcielaj± siê ¶wietni aktorzy krakowskich teatrów: Starego, Bagateli, Ludowego i S³owackiego. Spektakl "Cukier w normie" dosta³ siê do fina³u konkursu na
wystawienie polskiej sztuki wspó³czesnej i otrzyma³ dwie nagrody oraz trzy wyró¿nienia. Nagrodê za adaptacjê i re¿yseriê otrzyma³ Piotr Waligórski, za realizacjê dla £a¼ni Nowej, wyró¿nienia za rolê dla Pauliny Napory oraz Sebastiana Oberca, a tak¿e za scenografiê dla Wojtka Stefaniaka. Spektakl po raz ostatni bêdzie zaprezentowany 8 i 9 listopada o godzinie 19.00 w £a¼ni Nowej na os. Szkolnym 25. Rezerwacje telefoniczne: 12 425 03 20 lub mailowo: rezerwacja@laznianowa.pl.
Adaptacja i Re¿yseria: Piotr Waligórski, asystent re¿ysera: Anna Wielgucka, scenografia: Wojciech Stefaniak, kostiumy: Ma³gorzata Szyd³owska, muzyka: Andrzej Bonarek, projekcje, teksty piosenek: Dawid Koz³owski, o¶wietlenie: Wojciech Wa¶ko, producent: Ma³gorzata Szyd³owska.
Wystêpuj±: Bo¿ena Adamek, Andrzej Franczyk, Aldona Grochal, Sebastian £ach, Tadeusz £omnicki, Paulina Napora, Sebastian Oberc, Mateusz Przy³êcki, Darek Starczewski oraz Anna Wielgucka.
(f)
W najbli¿sz± sobotê, 10 listopada br., ks. kard. Stanis³aw Dziwisz podczas uroczystej Mszy ¶w. w intencji Ojczyzny odprawionej przed ko¶cio³em Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa (os. Teatralne, ul. Lud¼mierska 2), po¶wiêci Pomnik Krzy¿a Nowohuckiego, stanowi±cego wotum wdziêczno¶ci dla Jana Paw³a II – Obroñcy Krzy¿a oraz bêd±cego znakiem wiary mieszkañców Nowej Huty. Odlany z br±zu krzy¿ nawi±zuje swoim kszta³tem do pierwszego krzy¿a, który 17 marca 1957 roku zosta³ po¶wiêcony przez arcybiskupa Eugeniusza Baziaka i postawiony na placu budowy przysz³ego ko¶cio³a na placu Teatralnym.
Program uroczysto¶ci
+ Godz. 11.00 – Widowisko s³owno-muzyczne „Krzy¿ Nowohucki – historia i tera¼niejszo¶æ”.
+ Godz. 12.00 – Msza ¶w. koncelebrowana i po¶wiêcenie Pomnika – Krzy¿a Nowohuckiego przez ks. kard. Stanis³awa Dziwisz, metropolitê krakowskiego.
+ Godz. 13.30 – Uroczysto¶æ wrêczenia miniatur Krzy¿a Nowohuckiego fundatorom i wykonawcom.
Jaki¶ czas temu na ³amach „G³osu” opublikowali¶my zdjêcie pobitej przez milicjê Ewy Tarnawskiej. Pani Ewa 31 sierpnia 1982 roku do³±czy³a do manifestacji, która uformowa³a siê przed bram± g³ówn± Huty im. Lenina. Pierwsz± zaporê ZOMO manifestacja napotka³a w okolicach skrzy¿owania ówczesnej al. Lenina z ul. Bulwarow±. Tam w³a¶nie zomowcy dopadli pani± Ewê i zaczêli systematycznie ok³adaæ j± pa³kami. – Zas³ania³am siê, ale po dwóch czy trzech minutach powalili mnie na kolana. By³am pó³przytomna. ¦wiadomo¶æ przywróci³ mi przeszywaj±cy ból wyrywanej z prawego barku rêki – wspomina pani Tarnawska. Jak siê okaza³o, nieznany mê¿czyzna dos³ownie wyrwa³ j± spo¶ród grupy zomowców i przerzuci³ przez ogrodzenie pobliskiej szko³y. Tam zajêli siê ni± nieznani jej do dzisiaj ludzie.
Pani Ewa Tarnawska jest przekonana, ¿e ten nieznany mê¿czyzna uratowa³ jej wtedy ¿ycie. Przez wiele lat próbowa³a go odszukaæ. Zwróci³a siê równie¿ do krakowskich gazet (do Gazety Wyborczej, Dziennika Polskiego i G³osu-Tygodnika Nowohuckiego), które opisa³y jej historiê. Po tych publikacjach, do redakcji Dziennika Polskiego zg³osi³ siê Franciszek Lisowski, emerytowany pracownik Walcowni Drobnej. Po spotkaniu z pani± Ew± i krótkiej rozmowie, oboje nie mieli w±tpliwo¶ci. To w³a¶nie ich zetkn±³ los 31 sierpnia 1982 roku.
We wtorek 30 pa¼dziernika br. w kawiarni „1949 Club” na os. Uroczym odby³o siê uroczyste spotkanie: Ewa Tarnawska, krakowska adwokatka, wrêczy³a bukiet kwiatów Franciszkowi Lisowskiemu, który 25 lat temu uratowa³ jej ¿ycie.
(f)
Ewa Tarnawska i Franciszek Lisowski w trakcie spotkania w kawiarni „1949 Club”.
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
Rodzina Moska³ów z Czy¿yn, lata 30.
