To by³o dok³adnie 195 lat temu. Wieczorem 29 listopada 1830 roku. Podporucznik Piotr Wysocki tak opisywa³ to, co wówczas siê wydarzy³o: "O godzinie szóstej dano znak jednoczesnego rozpoczêcia wszystkich dzia³añ wojennych przez zapalenie browaru na Solcu w blisko¶ci koszar jazdy rosyjskiej. Wojska polskie ruszy³y z koszar do wskazanych stanowisk. Ja po¶pieszy³em do koszar podchor±¿ych. W salonie podchor±¿ych odbywa³a siê wtenczas lekcja taktyki. Wbieg³szy do sali, zawo³a³em na dzieln± m³odzie¿: „Polacy! Wybi³a godzina zemsty. Dzi¶ umrzeæ lub zwyciê¿yæ potrzeba! Id¼my, a piersi wasze niech bêd± Termopilami dla wrogów!”. Na tê mowê i z dala grzmi±cy g³os: „Do broni! Do broni!”, m³odzie¿ porwa³a karabiny, nabi³a je i pêdem b³yskawicy skoczy³a za dowódc±. By³o nas stu sze¶ædziesiêciu kilku!". Tak rozpocz±³ siê zryw niepodleg³o¶ciowy skierowany przeciwko rosyjskiemu zaborcy.
To rozpoczête w listopadow± noc powstanie narodowe by³o najwiêkszym wysi³kiem zbrojnym w polskich walkach wyzwoleñczych XIX wieku. G³ówn± przyczyn± jego wybuchu by³a autokratyczna polityka cara Miko³aja I, który narusza³ wcze¶niejsze ustalenia konstytucyjne i ogranicza³ prawa Królestwa Polskiego. Powstanie mia³o na celu zrzucenie rosyjskiego jarzma i odtworzenie niepodleg³ej Rzeczypospolitej. Niestety, klêska tego narodowego zrywu wywo³a³a zemstê carskich w³adz. Konfiskowano polskie maj±tki, zapada³y wyroki ¶mierci, rozpoczê³y siê zsy³ki na Sybir. Ale polskiego ducha rosyjskiemu carowi z³amaæ siê nie uda³o.
Jan L. Franczyk
· Napisane przez Administrator
dnia November 26 2025
13 czytañ ·
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
