Nied³ugo ¶wiêtowaæ bêdziemy 231. rocznicê uchwalenia Ustawy Rz±dowej z 3 maja 1791 roku, która przesz³a do historii jako Konstytucja 3 Maja. To wa¿ne wydarzenie w dziejach naszego pañstwa. Warto bowiem pamiêtaæ, ¿e w po³owie XVIII stulecia Rzeczpospolita Obojga Narodów nie by³a ju¿ europejsk± potêg±. By³o znacznie gorzej.
Polska miotana wewnêtrznymi kryzysami coraz bardziej popada³a w zale¿no¶æ od silniejszych s±siadów- zw³aszcza od Rosji. Na polskim tronie w 1764 r. zasiad³ Stanis³aw August Poniatowski, dawny kochanek Katarzyny II, która za pomoc± wojska, pomog³a mu w objêciu w³adzy. I uwa¿a³a siê za „protektorkê” polskich spraw, bezceremonialnie ingeruj±c w politykê wewnêtrzn± naszego pañstwa. Wobec narastaj±cej utraty niezawis³o¶ci pojawili siê patrioci wzywaj±cy do niezbêdnych reform. W¶ród nich znale¼li siê m.in. Stanis³aw Ma³achowski, Adam Kazimierz Czartoryski i Hugo Ko³³±taj. Politycy ci postulowali uniezale¿nienie siê od Rosji. Szansa na dokonanie zmian pojawi³a siê w czasie Sejmu Wielkiego (1788-1792), którego obrady zbieg³y siê z wojn± rosyjsko-tureck±. Katarzyna II, chwilowo zajêta wojn± z Imperium Osmañskim, mniej zajmowa³a siê sprawami polskimi. To zainspirowa³o patriotów do zwiêkszonej aktywno¶ci. W efekcie uda³o siê wówczas przyj±æ najdonio¶lejszy dokument, jakim okaza³a siê konstytucja uchwalona w maju 1791 r.
Niestety, reformy pañstwa spotka³y siê ze zdecydowanym sprzeciwem targowicy - ¶rodowiska, które d±¿y³o do utrzymania starego porz±dku oraz rosyjskiego protektoratu i które przy pomocy carskiego wojska rozpoczê³o tworzenie odrêbnych struktur pañstwowych w celu przejêcia w³adzy i obalenia ustawy zasadniczej.
Jan L. Franczyk
· Napisane przez Administrator
dnia May 02 2022
732 czytañ ·
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
