3 maja 1791 Sejm Czteroletni po burzliwej debacie przyj±³ ustawê rz±dow±, która przesz³a do historii jako Konstytucja 3 maja. By³a ona drug± na ¶wiecie (po Stanach Zjednoczonych) i pierwsz± w Europie ustaw± reguluj±c± organizacjê w³adz pañstwowych, prawa i obowi±zki obywateli. By³a te¿ ostatni± prób± ratowania Rzeczypospolitej. Jednak próby wprowadzenia konstytucji w ¿ycie zosta³y przekre¶lone ju¿ w po³owie 1792 roku. Przyczyni³a siê do tego zarówno konfederacja targowicka (zawi±zana przez przywódców obozu magnackiego w celu przywrócenia poprzedniego ustroju Rzeczypospolitej pod has³ami obrony zagro¿onej wolno¶ci) jak i wkroczenie wojsk rosyjskich.
Dzisiaj przyjêcie Konstytucji 3 maja uznajemy powszechnie za czyn patriotyczny, wynikaj±cy z troski o polskie pañstwo. A przecie¿ w 1791 roku nie dla wszystkich by³o to oczywiste. Wielkanoc w 1791 roku wypada³a 24 kwietnia. Pierwsz± sesjê Sejmu po ¶wi±tecznej przerwie wyznaczono na 5 maja, licz±c na to, ¿e nie wszyscy przeciwnicy naprawy pañstwa zd±¿± dojechaæ. Jednak, gdy informacja o przygotowaniach do przyjêcia konstytucji wyciek³a, autorzy ustawy wezwali zaufanych pos³ów i senatorów do Warszawy ju¿ na 3 maja. Dzieñ wcze¶niej odby³o siê publiczne czytanie projektu, pod którym podpisa³o siê 84 pos³ów i senatorów spo¶ród ponad 500 uprawnionych do g³osowania, a zatem nik³a mniejszo¶æ. Na obrady 3 maja przyby³o tylko 183 pos³ów, a sam± konstytucjê przyjêto bez formalnego g³osowania. 72 pos³ów nie by³o przekonanych do nowej konstytucji, a czê¶æ z nich 4 maja wnios³a do akt grodzkich formalny protest.
Dzisiaj pewne elementy historii jakby siê powtarzaj±. Politycy spieraj± siê o Trybuna³ Konstytucyjny. Organizowane s± protestacyjne marsze opozycji. Prawo i Sprawiedliwo¶æ oskar¿ane jest o ³amanie Konstytucji i deptanie fundamentalnych regu³ demokracji. Tak to wygl±da dzisiaj. Ale dopiero z dalszej perspektywy, po latach, bêdziemy mogli oceniæ kto obiektywnie walczy³ o Polskê, a komu przy¶wieca³y inne (nie zawsze dzisiaj oczywiste) intencje.
Jan L. FRANCZYK
· Napisane przez Administrator
dnia April 29 2016
1155 czytañ ·
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
