Głos - Tygodnik Nowohucki

01/01/2025

Nawigacja

· Strona główna
· Nowohuckie Linki
· Fotohistorie
· Szukaj
· Dzielnice
· NH - Miejsce dobre do życia

W Głosie

Felietony
Miss Nowej Huty -
XXI edycja
Nowohucianie
Humor
Prawnik radzi

Ostatnie artykuły

· [2024.12.20] O karpi...
· [2024.12.20] Paradok...
· Na niedzielę 22 grud...
· [2024.12.20] Stracon...
· [2024.12.13] Na bole...

Ostatnio na forum

Najnowsze tematy

· Na sprzedaż działka ...
· Akcja poboru krwi
· Krótkie włosy - piel...
· Sekcja rekreacyjna G...
· TBS w nowej hucie?

Najciekawsze tematy

Brak tematów na forum

O nie! Ta strona potrzebuje włączonej obsługi języka JavaScript!

Twoja przeglądarka nie obsługuje tego języka lub ma wyłączoną jego obsługę. Włącz wykonywanie kodu JavaScript w swojej przeglądarce internetowej, aby skorzystać ze wszystkich funkcji strony
lub skorzystaj z programu obsługującego język JavaScript, np. Mozilla Firefox, Apple Safari, Opera, Google Chrome lub Windows Internet Explorer w wersji wyższej niż 6.

50 lat XII LO im. Cypriana Kamila Norwida NIETUZINKOWA „DWUNASTKA”

– Na przełomie1957/1958 r. decyzją Ministra Oświaty i Wychowania utworzono świecką Szkołę Podstawową nr 87 w Nowej Hucie na os. Słonecznym 12. Pierwszym dyrektorem (kierownikiem) został Roman Stępień. W tym roku powstały w Krakowie trzy szkoły bez nauki religii, w tym SP 87 w Nowej Hucie na os. B-33. Rok później przy tej szkole utworzono XV LO i zespół otrzymał nazwę: Szkoła Podstawowa nr 87 i XV LO. W styczniu 1958 r. na mocy rozporządzenia tego ministerstwa szkoła otrzymała imię Bolesława Bieruta. Powstałe liceum było drugą tego typu szkołą w Krakowie Nowej Hucie – tyle tak „na wejście” odnotowałam z kroniki XII LO im. C.K. Norwida zawartej w monografii tej szkoły. W niej odnotowano w też m.in.: – Pierwszy rok szkolny ukończyło 74 licealistów. 26 z nich otrzymało jednak oceny niedostateczne.
Teraz w liceum ogólnokształcącym im. C.K. Norwida zdobywa wiedzę 880 uczniów. Jest to największe pod względem liczebności uczniów liceum nowohuckie. A gdy chodzi o wyniki w nauce, mieści się w pierwszej dziesiątce liceów krakowskich. Mury tego liceum opuściło prawie 8 tysięcy maturzystów. Wśród nich są absolwenci, z których szkoła jest naprawdę dumna.
50 lat historii tego liceum trudno opowiedzieć w jednym artykule. Przewodnikiem moim będzie dyrektor Ryszard Nowak, który pełni tę funkcje od 1992 r.

FRAGMENTY MONOGRAFII
– (...) 27 kwietnia 1960 r. doszło do starć wielotysięcznej manifestacji mieszkańców Nowej Huty z oddziałami milicji. Mieszkańcy dzielnicy protestowali przeciwko próbie usunięcia przez lokalne władze partyjne krzyża z miejsca przeznaczonego na budowę kościoła. Działania władz zrozumiano jako zakaz stawiania nowej świątyni. Do tłumienia zajść wysłano ponad 1000 milicjantów. Kilkaset osób odniosło rany. Zatrzymano ok. 500 uczestników zajść. Na miejscu planowanego kościoła władze wybudowały szkołę, do której przeniesiono, po rozdzieleniu z liceum, szkołę podstawową nr 87. W tym też miesiącu Rada Pedagogiczna podjęła starania o nadanie szkole imienia. Wskazano dwóch kandydatów do patronatu: Bolesława Bieruta i Stefana Żeromskiego (...). Wygrał Bolesław Bierut. Na przełomie lat 1960/62 nastąpił rozdział liceum od szkoły podstawowej. Od 1 września 1964 r. liceum nosiło nazwę IV LO im. Bolesława Bieruta „dla uczczenia wielkiego działacza robotniczego i narodowego, patrioty i internacjonalisty”. I jej patronem do 1989r. był Bolesław Bierut. W 1964 r. liceum nazwano XII. Z os. Słonecznego na os. Kolorowe liceum przeniosło się 16 października 1966 r.
(...) W 1971/72 r. do tego liceum uczęszczało 1021 uczniów. Była to rekordowa liczba uczniów w 50-letniej historii tego liceum. Uczniowie tego liceum w tym czasie zwyciężali w centralnych olimpiadach przedmiotowych. Ale uczestniczyli też m.in. w sesjach leninowskich. Wyjeżdżali do zaprzyjaźnionej szkoły w Koszycach (Czechosłowacja). 9 czerwca 1979 r. w czasie wizyty papieża Jana Pawła II w Mogile większość uczniów zignorowała nakaz nauki i udała się na spotkanie z papieżem. W latach 70. każdy uczeń miał przepracować rocznie 60 godzin społecznie, m.in. w PGR w Luboczy, Spółdzielni Mieszkaniowej „Hutnik” i na cmentarzu w Grębałowie. Uczniowie uzdolnieni muzycznie i wybitni sportowcy pracowali tylko 20 godzin, a uczniowie ze wsi byli całkowicie zwolnieni z tej powinności (...) W kwietniu 1987 roku z racji jubileuszu szkoły odsłonięto popiersie Bolesława Bieruta. W 1988 r. ukazał się pierwszy numer uczniowskiej gazetki „Reflektor”. W lutym tego roku szkoła wpisana została w rejestr szkół stowarzyszonych w UNESCO. W ten sposób zaowocowała współpraca z gimnazjum w Trewirze. (...) W 1991 r. przywrócono oparte na zasadzie dobrowolności nauczanie religii w szkole. Zniesiona została obowiązkowa nauka języka rosyjskiego. Przymus ten obowiązywał od 1951 r. W 1992 roku szkoła otrzymała od MEN drugą pracownię komputerową, wyposażoną w sprzęt firmy Apple Macintosh.
Mijały miesiące, lata. W 1996 r. Rada Miasta Krakowa na mocy uchwały nadała szkole imię nowego patrona. Został nim Cyprian Norwid. Od tej pory co roku w liceum obchodzone są we współpracy z Domem Kultury im. Norwida Dni Norwidowskie. W tym roku szkoła ustanowiła najwyższe wyróżnienia w postaci medali: Sapere Audenti – dla najlepszego absolwenta w danym roczniku i Bene Meritus – dla osób zasłużonych dla tej szkoły. W tym też roku uczennica klasy pierwszej Agata Zmarzlik dała sygnał do rozpoczęcia w szkole współpracy z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy.
W październiku 1996 r. odbyło się poświęcenie nowego sztandaru w kościele parafialnym w Czyżynach i odsłonięcie popiersia patrona. Rzeźbę zaprojektował i wykonał krakowski artysta Marek Genew. Sztandar wykonano według projektu Joanny Rajkowskiej, artystki i nauczycielki historii sztuki w XII LO, która została nagrodzona w 2008 r. prestiżowym wyróżnieniem „Paszportu Polityki”.
I w ten sposób zbliżyliśmy się do roku 2008. Jubileuszowego.
O JUBILATCE MÓWI
DYREKTOR
l Jest pan dyrektorem tego liceum od 16 lat, więc zapewne doskonale pan się orientuje, czym żyli kilkanaście lat temu i czym dziś żyją licealiści „Dwunastki”. Nauczyciele i uczniowie, wspólnie sięgali i sięgają po pierwsze miejsca w olimpiadach przedmiotowych. Jak na co dzień wygląda praca z młodymi ludźmi?
– Chciałbym podkreślić, że funkcjonowanie szkoły oparte jest na kilku fundamentach. Oczywiście pierwszym z nich jest nauka na wysokim poziomie. Z tego znane jest nasze liceum w środowisku lokalnym. Ale przecież nie tylko nauką szkoła stoi. Na drugim miejscu wymieniłbym więc aktywność na polu kulturalnym. Wszak funkcjonujemy w Krakowie, ważnym ośrodku kultury i to nas zobowiązuje. Trzecim filarem jest działalność charytatywna, pomoc drugiemu człowiekowi w potrzebie. No i na koniec wymienić należy szeroką ofertę zajęć sportowych.
l Na czym polegają osiągnięcia naukowe? Jak wygląda pozycja szkoły na mapie edukacyjnej Krakowa?
– W dobie egzaminów zewnętrznych, gdzie matura jest zunifikowana dla całego kraju, oceniana poza murami szkoły, porównanie jest dość proste. Średni wynik procentowy na egzaminie czy zdawalność egzaminu umożliwia porównanie z innymi szkołami, nie tylko w Krakowie. Jak wiadomo, najlepiej w Polsce od lat maturę zdają uczniowie liceów małopolskich, wśród których w czołówce możemy znaleźć „Dwunastkę”. Wyniki z języka polskiego, języka angielskiego czy geografii plasują nas w mieście na „medalowych” miejscach. W ostatnim roku blisko 100% z ponad 300 abiturientów zdało pomyślnie maturę. Najświeższym osiągnięciem sprzed raptem kilku dni jest zdobycie przez naszych uczniów Grand Prix i nagrody w postaci trzech laptopów ufundowanych przez JM Rektora AGH za pracę pt. „Wielomiany jednej zmiennej” przygotowaną pod opieką mgr Magdaleny Machulec. Dodam jeszcze, że corocznie organizujemy w szkole w marcu Festiwal Nauki i Kultury, w ramach którego uczniowie prezentują swoje dokonania na tym polu. Jest też czas na spotkania z wybitnymi przedstawicielami świata nauki i kultury z naszego miasta, nierzadko absolwentami szkoły.
l Wypada pogratulować tych osiągnięć. A jak wygląda działalność kulturalna szkoły?
– „Dwunastka” słynie z corocznego Przeglądu Artystycznego. To wieloletnia tradycja liceum. Celem przeglądu jest promocja talentów, wystawianie przedstawień teatralnych, występy muzyczne. Dają one możliwość odkrycia drzemiących w uczniach zdolności aktorskich, muzycznych, plastycznych, fotograficznych – których dostrzeżenie w sali lekcyjnej nie byłoby możliwe. W 1997 i 2002 roku XII LO zdobyło I miejsce w Krakowie i „Złotą Statuetkę” na Festiwalu Artystycznym uczniów naszego miasta. W kwietniu tego roku w Teatrze Groteska odbyła się uroczysta gala finałowa, na której redakcja szkolnego pisma „CKN” zdobyła drugie miejsce, a trzecie miejsce przypadło sztuce teatralnej wystawionej przez uczniów klasy 2E – dodam – klasy o profilu ścisłym! Od roku nadania szkole imienia Cypriana Norwida, czyli od 1996, corocznie organizowane są przez szkołę i Dom Kultury z osiedla Górali Dni Norwidowskie. Ich kilkudniowy przebieg składa się z mszy świętej na Wawelu i złożenia kwiatów w Krypcie Wieszczów, sesji naukowej na UJ, prezentacji tekstów Norwida przygotowanych przez uczniów szkoły, udziału uczniów w konkursach literackich i recytatorskich.
l Interesują mnie też osiągnięcia dziennikarskie uczniów pana szkoły. Proszę o tej działalności powiedzieć coś więcej.
– Gazetka szkolna ma już ponad 20- -letnią tradycję. Wraz z nowymi pokoleniami zmieniała się tylko nazwa, z początkowej „Reflektor”, „Fermenty”, „Hybrydy”, aż do ostatniej „CKN”. Szkoła może poszczycić się wybitnymi absolwentamidziennikarzami. Są wśród nich m.in. szef HBO-Polska Aleksander Kutela, redaktor naczelny Polsatu Bogusław Chrabota, publicysta Janusz Majcherek, zdobywca prestiżowej Nagrody Kisiela, profesor UP, czy wreszcie Bogdan Zalewski, znany i lubiany dziennikarz Radia RMF-FM.
l Wspomniał pan o działalności charytatywnej. Na czym ona polega?
– Jestem dumny z naszych uczniów, od których my dorośli możemy uczyć się wrażliwości i potrzeby niesienia bezinteresownej pomocy. W „Dwunastce” od 15 lat działa największy w Krakowie sztab Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który zebrał już ponad milion złotych! To są wymierne efekty ofiarności i poświęcenia naszej młodzieży, sprzeczne z obiegowymi opiniami o skąpstwie mieszkańców naszego miasta. Młodzież uczestniczy w ramach akcji „Cała Polska czyta dzieciom” w czytaniu chorym dzieciom hospitalizowanym w Szpitalu im. Żeromskiego. Inną formą działalności dobroczynnej jest współpraca uczniów i nauczycieli z Towarzystwem Przyjaciół Chorych Hospicjum im. św. Łazarza. Współpraca ta trwa nieprzerwanie od 1999 roku. Dotyczy ona udziału w kampanii Pola Nadziei, kweście listopadowej na cmentarzu w Grębałowie i przygotowaniu koncertu pieśni wielkanocnych i kolęd dla pensjonariuszy Hospicjum. Działają nasi uczniowie w Fundacji Podaruj Życie, która pomaga chorym na białaczkę. W 2005 roku szkoła otrzymała Certyfikat Wielkiego Serca od Krakowskiego Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt z ulicy Rybnej za szczególne zaangażowanie i ofiarność dla naszych mniejszych braci.
l Wśród filarów działalności szkoły wymienił pan sport.
– To prawda. „Dwunastka” to od lat prawdziwa potęga na mapie sportowej szkół Krakowa. Aby nie sięgać zbyt daleko wstecz – kilka osiągnięć z ostatniego roku: mistrzostwo małopolski piłkarek i piłkarzy ręcznych, mistrzostwo Krakowa w siatkówce chłopców i trzecie miejsce dziewcząt i wreszcie mistrzostwo województwa lekkoatletów „Dwunastki”. Wśród absolwentów mamy medalistów olimpijskich i reprezentantów Polski, że wymienię piłkarza Michała Pazdana, który znajduje uznanie w oczach Leo Beenhakkera.
l To rzeczywiście imponujące dokonania...
– A ja dodałbym jeszcze turystykę. Rozwijana była przez lata tradycja wyjazdów w góry, także te wysokie. Chyba jesteśmy jedyną szkołą w Polsce, która ma na swoim koncie zdobycie przez uczniów Mont Blanc i przynajmniej dwudziestu innych czterotysięczników. To zwieńczenie działalności Klubu Rysowców, zrzeszającego „uczniów, którzy wraz z profesorem Podkówką weszli na Rysy”. Tradycją stały się zimowe wyjazdy na Babią Górę. To też wyróżnik „Dwunastki” wśród innych szkół. Do tego dodałbym wyjazdy do zaprzyjaźnionych szkół. W pierwszym rzędzie do Auguste-Victoria Gymnasium w Trewirze w Niemczech. Dwa lata temu, dla uświetnienia obchodów 20-lecia współpracy, uczniowie tej szkoły z nauczycielami przyjechali do nas szlakiem zabytków światowego dziedzictwa kultury UNESCO na rowerach. W Polsce towarzyszyli im nasi nauczyciele i uczniowie. Współpracujemy także ze szkołami w Holandii, we Włoszech, w Szkocji.
l Wypada mi na zakończenie pogratulować osiągnięć i życzyć dalszych sukcesów na następne lata.

Mówią UCZNIOWIE
l Dwunastka jest „The best”. Nie mam żadnych zastrzeżeń do tej szkoły.
– Przychodzę tutaj bez bólu, wręcz z przyjemnością, w dużej mierze dzięki temu, ze jest to placówka mocno liberalna, z dyrektorem słuchającym Iron Maiden. (...) Nie ma rzeczy doskonałych, ale powtarzam często, że nie zamieniłbym „Dwunastki” na żadną inną szkołę. XII LO jest dla mnie bardzo pozytywną szkołą z niesamowicie dobraną kadrąą nauczycielską (z którą albo bardzo chce się kłócić, albo bezwzględnie jej słuchać). Dostarcza mnóstwa przeżyć, np. gdy z nadzieją podchodzi się do kartki z zastępstwami lub gdy kupuje się batony w automacie, który po pobraniu (nieodwracalnym) pieniędzy wyrzuci towar lub zrezygnuje z tego pomysłu. Jestem bardzo szczęśliwa, że mogę uczęszczać do jednego z najoryginalniejszych liceów w Krakowie. Obiecuję polecać znajomym.
JUBILEUSZOWY TYDZIEŃ...
... zaowocował wieloma ciekawymi imprezami. Był jubileuszowy Festiwal Nauki i Kultury. Była uroczysta msza św. za spokój dusz nauczycieli, absolwentów, pracowników i przyjaciół XII LO i z prośbą o pomyślność społeczności szkolnej. Była jubileuszowa matura z języka polskiego i matematyki dla absolwentów. Były jubileuszowe premiery w Teatrze Ludowym: projekcja „Krótkiego filmu o szkole” i premiera okolicznościowego spektaklu w w wykonaniu uczniów i absolwentów. W Łaźni Nowej odbył się jubileuszowy koncert absolwentów „50 lat – Rock po roku”. Jubileuszowy tydzień zakończono uroczystą jubileuszową akademią w sali widowiskowej NCK.
«««
Od autorki. Miały się w tym artykule zmieścić jeszcze wspomnienia nietuzinkowych absolwentów, nauczycieli, dyrektorów. To wszystko znajdziecie państwo w świetnie opracowanej monografia XII LO im. C.K. Norwida –„ 50 LAT”, która jest do kupienia w księgarni „Skarbnica” przy placu Centralnym.

JANINA DZIURO

Od 24 do 26 października 2008 w MDK im. Andrzeja Bursy na os. Tysiąclecia 15 III Ogólnopolski Festiwal Teatralny w SCENIE „i”

To już trzecia odsłona Ogólnopolskiego Festiwalu Teatralnego w SCENIE „i”, odbywającego się co dwa lata w Młodzieżowym Domu Kultury im. A. Bursy na os. Tysiąclecia 15. Festiwal adresowany jest do amatorskich, młodzieżowych (od 17 roku życia) grup teatralnych z całej Polski. Idea Festiwalu wywodzi się z założeń programowych SCENY „i” – stałego teatru dzieci
i młodzieży, działającego od 1987 roku. Teatr promuje dorobek młodych twórców amatorów. Literka „i” jest symbolem teatru, który ma być teatrem inspiracji, interpretacji, innowacji, inicjacji, impertynencji i innych idei.
Do tegorocznej edycji Festiwalu zakwalifikowało się dziewięć zespołów z: Chorzowa, Katowic, Mysłowic, Nowej Soli, Gorzowa Wielkopolskiego, Brzozowa, Żyrardowa i Krakowa. Kwalifikacja odbyła się na podstawie przesłanych nośników z zarejestrowanym spektaklem. Poszukiwania repertuarowe, tematyczne i formalne zgłaszanych spektakli nie są niczym ograniczone. Jedyne kryterium jest wysoka wartość artystyczna prezentacji. Jak wynika z tegorocznych zgłoszeń będziemy mogli oglądać propozycje reprezentujące wszystkie trendy aktualnego teatru pozainstytucjonalnego w Polsce. Oceny prezentacji dokonają profesjonalni twórcy teatru. W tegorocznej edycji w jury Festiwalu zasiądą Katarzyna Deszcz (reżyser teatralny, współzałożyciel Stowarzyszenia Teatralnego Mandala), Dorota Ficoń (aktorka Teatru Witkacego w Zakopanem) oraz Bartosz Szydłowski (reżyser teatralny, twórca Łaźni Nowej).
W formułę Festiwalu wpisane są rozmowy, dyskusje; po każdym spektaklu odbywać się będą omówienia w formie dyskursu pomiędzy jurorami, twórcami i publicznością. Zespoły teatralne biorące udział w Festiwalu będą miały okazję wyruszyć w podróż po Nowej Hucie z Maciejem Miezianem, historykiem sztuki oraz obejrzeć jeden ze spektakli równolegle odbywającego się w Łaźni Nowej festiwalu Genius Loci. Prezentacje konkursowe nie są biletowane. Organizatorzy serdecznie zapraszają.
+ + +
Program Festiwalu

PIĄTEK
+ godz. 14.00 - Teatr PRZĘDZALNIA, Żyrardów, "Królestwo". Tekst, scenariusz, reżyseria Marcin Szymański, scenografia i kostiumy - Anna Szymańska.
+ godz. 15.30 - Teatr BESTIA, Brzozów, "Trzy". Collage tekstów w oparciu o epigramy starożytnej Grecji, scenariusz, reż. Damian Kierek.
+ godz. 16.30 - Teatr K, Chorzów, "Dann", Tekst, scenariusz, reżyseria Magdalena Deptała, Dominika Judycka, Marcin Aleksiej, Rafał Pyka.
+ godz. 17.00 - Teatr KREATURY, Gorzów Wielkopolski, "Czeczenki". Tekst, scenariusz Jarosław Filipski, reżyseria Przemek Wiśniewski;
+ godz. 17.45 - Spotkanie z jurorami, omówienie spektakli.
SOBOTA
+ godz. 11.00 - Spotkanie z jurorami, kontynuacja omawiania spektakli z dnia poprzedniego.
+ godz. 12.00 - Teatr MOMO, Katowice, "Szary". Scenariusz, reżyseria Marek Kłobuk.
+ godz. 13.20 - DRZWI na OŚCIEŻ, Chorzów, "Stąd do miasta". Scenariusz, reżyseria Rafał Pyka.
+ godz. 15.00 - Teatr NARYBEK FROM POLAND, Mysłowice „Ciemne gry”. Reżyseria Jarosław Filipski.
+ godz. 16.10 - Teatr Edwarda Gramonta TERMINUS A QUO, Nowa Sól, "Usta/lenia". Tekst, scenariusz, reżyseria Edward Gramont.
+ godz. 17.00 - Spotkanie z jurorami, omówienie spektakli.
+ godz. 18.00 - FREEDAY TEATR, Kraków, „Zabawy na podwórku. Retrospekcja". Tekst, Edna Mazya, adaptacja, reżyseria Karol Nowakowski.
+ godz. 19.00 - Spotkanie z jurorami, omawianie spektakli.
Festiwal zakończy ogłoszenie werdyktu jury oraz wręczenie dyplomów i nagród.
(f)

W najbliższą niedzielę, 26 października br. SALON NH+

W najbliższą niedzielę, 26 października, o godz. 12.00 w foyer Teatru Ludowego odbędzie się kolejne spotkanie wszystkich, którzy interesują się przeszłością i dniem dzisiejszym Nowej Huty w ramach „Salonu NH+”. Tym razem bohaterami będą junacy, którzy budowali naszą dzielnicę i… dzisiejsi nowohuccy raperzy. Może być gorąco. Dla zainteresowanych wstęp wolny. Organizatorem spotkań jest Fundacja Teatru Ludowego.
(f)

W MDK Fort 49 „Krzesławice” SALON ORMIAŃSKI

Młodzieżowy Dom Kultury Fort 49 „Krzesławice”, miesięcznik „Poznaj Świat”, wydawnictwo „Bernardinum” w Pelplinie oraz Ormiańskie Towarzystwo Kulturalne w Krakowie zapraszają na Salon Ormiański. W programie m. in. otwarcie wystawy malarstwa Gagika Parsamiana, prezentacja wydawnictwa „Bernardinum”: XII-wieczny armeński Ewangeliarz ze Skwery (o historii ewangeliarza opowie dr hab. Krzysztof Stopka , dyrektor Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a faksymile ewangeliarza zaprezentuje Tadeusz Serocki, wiceprezes wydawnictwa „Bernardinum”), improwizacje muzyczne na duduku (Paweł Solecki), otwarcie wystawy fotografii ks. Stanisława Pindery „Armenia. Kamienie silniejsze niż człowiek”, promocja albumu fotograficznego ks. Stanisława Pindery „Kamienie silniejsze niż człowiek” (wydawca: „Poznaj Świat”), prezentacja książki ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego „Przemilczane ludobójstwo na Kresach”, film o Armenii oraz… smakołyki ormiańskie.
Salon Ormiański rozpocznie się w sobotę, 25 października br. o godz. 17.00 w Młodzieżowym Domu Kultury Fort 49 „Krzesławice”, os. Na Stoku 27 b.
(f)

NIEŁATWE PORTRETOWANIE LUDZI WIELKICH

Zorganizowanie wystawy poświęconej 25 rocznicy obecności Jana Pawła II w Mogile oraz rocznica Jego odejścia „do Domu Ojca”, zainspirowały członków Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej do podjęcia inicjatywy budowy pomnika Ojca św. Jana Pawła II w obrębie mogilskiego Sanktuarium Krzyża św. Przychylność proboszcza parafii i opata mogilskiego, zaangażowanie członków Akcji w realizację trudnego zamierzenia, doprowadziły do zorganizowania i przeprowadzenia zbiórki pieniędzy na ten cel. Dzięki ofiarności parafian i pielgrzymów udało się zebrać kilkadziesiąt tysięcy złotych, które stanowiły część kosztów budowy monumentu. Głównym fundatorem pozostał konwent Ojców Cystersów. Przedstawiciel Akcji uczestniczył w pracach komisji konkursowej, której zadaniem było wyłonienie najlepszego projektu do realizacji. O. Mateusz Kawa Cist., konsultant reprezentujący opata, czynnie wspierał autora pomnika, Marka Kordyacznego w pomyślnym zakończeniu wszystkich zamierzonych prac. Dziś, gdy pomnik już stoi, udało się nam się porozmawiać z artystą o jego mogilskim dziele.
- Brałem udział w konkursie, w którym uczestniczyły jeszcze trzy osoby - mówi Marek Kordyaczny, artysta rzeźbiarz, adiunkt Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. – Później zebrała się komisja konkursowa, było rozstrzygnięcie i ogłoszenie werdyktu. Okazało się, że wygrałem konkurs na wykonanie pomnika Ojca św. Jana Pawła II, który stanąć miał na dziedzińcu przed mogilską Bazyliką. Do konkursu zaprezentowałem miniaturę całej postaci z krzyżem i w dużym powiększeniu studium głowy, gdyż taki był wymóg konkursu. Twarz Jana Pawła II, jego postawa i strój, miały odzwierciedlać postać z okresu pielgrzymki do Sanktuarium Krzyża św. w Mogile. Jest to dotychczas największa moja realizacja, którą wykonałem osobiście.
- Jest wiele zrealizowanych rzeźb z uśmiechniętym Papieżem – opowiada artysta. – Ja zaproponowałem twarz inną - skupioną w modlitwie, zadumaną… Postawiłem sobie za cel ukazania twarzy wyrażającej spokój. Jana Pawła II Wielkiego przedstawiłem na rzeźbie w stroju w jakim pielgrzymował do Sanktuarium, łącznie ze wszystkimi jego detalami. Postać jest w ruchu, krocząca do krzyża, trzymająca się, chwytająca krzyż. Miałem pewien problem do rozstrzygnięcia: czy krzyż ma być identyczny, jak ten z Kaplicy Cudownego Pana Jezusa? Uznałem, że takie podejście nie jest dobre. W efekcie dopasowałem krzyż do wielkości postaci (która ma ponad trzy metry wysokości) oraz do placu na której miała stanąć (krzyż sięga ponad pięć metrów od podstawy pomnika!).
- Jan Paweł II zawsze był wśród ludzi, którzy mieli do niego bezpośredni dostęp podczas różnych okazji – opowiada Marek Kordyaczny. – Dlatego umieściłem postać na niskim, trzydziestocentymetrowym podwyższeniu, aby nie stwarzać dystansu do postaci, aby wyrazić w całej bryle pomnika także i tę cechę naszego Papieża. Ludzie wielcy nie dają się łatwo sportretować. Może przeszkadza temu przewaga ducha nad fizycznością? Pomimo wielu moich realizacji portretu Papieża, z różnych okresów jego życia i przestudiowaniu licznych fotografii, wyrzeźbienie dobrego portretu nie jest łatwe. Za każdym razem jest to nowe, fascynujące wyzwanie. Rzeźba pełna jest trójwymiarowa. Dodając - tak jak w tym przypadku – ruch, dodajemy czwarty wymiar. Oglądanie rzeźby (w przeciwieństwie do dwuwymiarowanego obrazu, który jest „stop klatką”) z wszystkich możliwych stron, trwa w czasie, umożliwia jej kontemplowanie z różnej perspektywy, z różnych stron, dlatego tak ważne jest związanie rzeźby z jej otoczeniem i z miejscem, na którym ma stać.
- Miałem kiedyś takie zdarzenie, a właściwie sen – zwierza się artysta. - Czasem wiemy, że ten sen jest snem, a jednak stwierdzamy, że on jest tak naturalny, iż prawie bierzemy go za rzeczywistość. I ja właśnie miałem kiedyś takie jakby spotkanie z Ojcem Świętym. Podszedł do mnie, położył mi rękę na ramieniu i powiedział, żebym pięknie rzeźbił dla Kościoła. I tak mi to właśnie utkwiło w pamięci, w mojej psychice, że bardzo osobiście przeżywam każdą, tworzoną przeze mnie rzeźbę Jana Pawła II. W każdej zostawiam to przeżycie snu. To dla mnie dodatkowa motywacja, aby moja praca była dobra, bym mógł przekazać w niej uczucie. Zatem artysta może nadać rzeźbie kolejny wymiar, który można by nazwać wymiarem duchowym artysty. Rzeźbiąc jakikolwiek portret, bardzo intensywnie myślę o przedstawianym człowieku, staram się jakby wczuć w tego człowieka, chcę powiedzieć o nim coś więcej i zawrzeć to w rzeźbie. W tym okresie analizy postaci nie staram się rysować, czy lepić w glinie. Można powiedzieć, że w tym czasie kumuluje się we mnie wypowiedź. Aż do momentu kiedy jestem już tak zmotywowany, „napełniony” tematem, że muszę zacząć lepić, jakby notować w ten sposób swoje przemyślenia, które przez cały czas, w sposób twórczy, są przekładane na formę rzeźbiarską.
Zanim wykonałem projekt Pomnika, który pokazałem komisji, szkicowałem (nawet kilkucentymetrowe postaci) wiele różnych układów: papieża klęczącego, niosącego krzyż na plecach. Doszedłem jednak do wniosku, że prostota formy będzie najlepszą i taką wybrałem: pion i poziom krzyża. A przy nim postać Papieża. Wszystkie zadane sobie treści udało mi się zachować w tej niepowtarzalnej, prostej i nie udziwnionej formie.
Rzeźba, którą przygotowałem w glinie, a potem w gipsie jako formę, musiała zostać odlana w brązie. Pomnik, który możemy oglądać, odlał Piotr Piszczkiewicz z Podłęża. Jestem mu wdzięczny za to, że wykonał odlew wiernie odwzorowując mój projekt, zachowując wszystkie niezmienione detale. Wykazał przy tym wielki kunszt rzemieślnika.
Pod koniec września, wraz z żoną, udałem się ponownie do mogilskiego Sanktuarium, do ustawionego pomnika, który już okrzepł po uroczystościach Odpustu. Obserwowaliśmy zachowania ludzi, którzy przyglądali się rzeźbie, dotykali jej, przyklękali w modlitwie, dyskutowali, palili świeczki. Moja rzeźba zaczęła nowe życie. Poza pracownią, gdzie powstała. W miejscu swojego przeznaczenia.

Notował: Tomasz Ciupak

Marek Kordyaczny (1956 r.). Artysta rzeźbiarz, adiunkt w krakowskiej ASP. W swym dorobku ma nagrody za medale upamiętniające 450-lecie śmierci Wita Stwosza i 350-lecie Odsieczy Wiedeńskiej. W roku 2003 otrzymał medal prezydenta Republiki Włoch na XIV Międzynarodowym Biennale Małych Form Rzeźbiarskich im. Dantego w Rawennie. Specjalizuje się również w dużych formach i portretach. - Dla każdego tematu i motywu szuka koncepcji wraz z dostosowaniem do niej odpowiednich środków wyrazu - pisał o jego pracach profesor Stanisław Tabisz. Owo poszukiwanie widoczne jest zwłaszcza w rzeźbach i płaskorzeźbach artysty, gdzie temat narzuca formę, a forma wynika z tematu.

Marek Kordyaczny przy pomniku Jana Pawła II na placu przed bazyliką Krzyża Świętego w Mogile.

Artysta tworzy również mniejsze formy. Na zdjęciu przy swojej pracy „Dante Europejczyk”

Zagrać obłęd i świętość, czyli… DOROTA SEGDA

- Kiedy byłam uczennicą Liceum Sobieskiego w Krakowie biegałam do Starego Teatru po kilka razy na to samo przedstawienie. Kochałam się w aktorach, zmieniałam tylko w pamiętniku kartki z nazwiskami. Trela, Nowicki (która nastolatka tego nie czuła?) – nie śmiałam ich nawet prosić o autograf… Tak w jubileuszowym wspomnieniu o Starym Teatrze napisała Dorota Seida, jedna z najwybitniejszych aktorek swojego pokolenia.
Jest rok 1997. Księgarnia Odeon w Rynku Głównym w Krakowie. Album o Starym Teatrze podpisują niektórzy bohaterowie, m. in. Jerzy Trela, Jan Nowicki i… Dorota Segda. Teraz już aktorka i koleżanka dawnych swoich idoli scenicznych. Co wtedy czuła? Czy przypomniała sobie to, jak ogłądała na scenie przy Placu Szczepańskim Jerzego Trelę jako Konrada w Dziadach, czy Jana Nowickiego jako Wielkiego Księcia w Nocy Listopadowej. Nie mogę nie poddać się sam wzruszeniu, gdyż należę do tego pokolenia, co Dorota Segda i też uczyłem się miłości do sztuki teatru oglądając te same, co Dorota Segda przedstawienia.
Dorota Segda nazwała Stary Teatr niezwyczajnym miejscem, bo stał się on jej prawdziwym teatralnym domem, miejscem wielu sukcesów aktorskich. Tu zagrała m.in. Mańkę w Ślubie Gombrowicze i Salusię w Śnie srebrnym Salomei Słowackiego. Miała szczęście terminować u takiego mistrza - jak Jerzy Jarocki ( zadaniem wielu aktorów, to najważniejszy nauczyciel aktorów Starego Teatru).Pracowała też m.in. z Andrzejem Wajdą. Ten reżyser powierzył jej role Ofelii w Hamlecie i Panny Młodej w Weselu. Jednak praca z Jarockim, role zagrane u niego, już na zawsze pozostaną w moim krwiobiegu. – wspomina aktorka.
Dorota Segda jest aktorką, która potrafi znakomicie wcielić się tak w postacie z wielkiego dramatu, jak i wielkiej komedii. Jest w niej coś ze Świętej Joanny, a zarazem Anieli ze Ślubów panieńskich. W jej grze nie ma miejsc pustych, niewygranych, jest wielka, autentyczna prawda. Talent podparty pracą i znakomitym warsztatem, pozwala nam sądzić, że jeszcze nie raz zobaczymy Dorotę Segdę w wielkim klasycznym i współczesnym repertuarze.
Film w niewielkim tylko stopniu ukazał jej umiejętności. Zagrała w kilku ciekawych obrazach, takich jak: Tato, czy tytułowa Siostra Faustyna . Te filmy pokazały szeroką gamę możliwości interpretacyjnych aktorki. Nie łatwo jest bowiem zagrać, tak doskonale obłęd, a zarazem w innym miejscu - świętość. Segdzie udało się poprowadzić Świętą Faustynę do sukcesu (film otrzymał wiele nagród). Zreszta sama aktorka jest laureatką najbardziej prestiżowych wyróżnień w dziedzinie teatru i filmu. Nagrody im A. Zelwerowicza czy Z. Cybulskiego. Wyróżnienia te są dowodem, że choć Segda nie gra dużo, za to wybiera starannie tematy, które dopasowuje do swych możliwości aktorskich, do swojej jakże bogatej osobowości. Poza aktorstwem teatralnym i filmowym, jest także pedagogiem w Szkole Teatralnej w Krakowie. (w której kiedyś sama studiowała, była m.in. studentką Jarockiego).
Na swojej drodze spotkała wielkich ludzi teatru, którzy przekazali jej praktyczną mądrość teatru. Jak wspomina egzaminy u Jarockiego były zawsze świętem, a przecież dane było aktorce zetknąć się z nieżyjącym już Jerzym Grzegorzewskim. Praca z nim to było poszukiwanie i wyzwalanie jakiejś tajemniczej energii, wejście w przestrzeń, w świat, w którym tworzy się forma – tak charakterystyczna dla niego – wspomina po latach. A kiedy debiutowała w końcu lat 80. jej koledzy mówili, szkoda, że nie byłaś w Starym, kiedy pracował z nami Swinarski – wtedy to był teatr. Choć nie grała u Swinarskiego wychowała się także i na jego wielkich inscenizacjach Dziadach i Wyzwoleniu.
16 października br. (w czwartek) Dorota Segda będzie gościem Ośrodka Kultury im. Cypriana Kamila Norwida na os. Górali 5, w ramach cyklu Portrety ludzi teatru, filmu, estrady. Początek spotkania o godz. 18.00.
Dariusz Domański

Tego nie można przegapić MAGIA ŚWIATŁA I KOLORU

26 września br. w Klubie "Kuźnia", Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida na os. Złotego Wieku 14, otwarta została niecodzienna wystawa. Niecodzienna z dwóch powodów - po pierwsze ze względu na fakt iż takie wystawy trafiają się niezwykle rzadko. Nie każda galeria nadaje się do takiej ekspozycji, a zorganizowanie tego typu wystawy to prawdziwe wyzwanie (poczynając od kłopotów związanych z bezpiecznym przewiezieniem ciężkich, a zarazem
kruchych dzieł, poprzez trudności z ich zamontowaniem i stosownym oświetleniem w miejscach gdzie będą się czuły najlepiej). Trud ten wziął na siebie i dobrze zadanie wykonał - kurator wystawy, gospodarz Galerii "m" - Ernest Ogórek. Drugi powód wspomnianej wyżej wystawowej niecodzienności, to powszechny zachwyt jaki wzbudza. To naprawdę niezwyczajne, aby dzieła prezentowane na wystawie podobały się wszystkim. To oczywiste, że widzowie niemal zawsze dzielą się na wielbicieli danego autora czy dzieła lub ich
krytyków. Ale nie tym razem. Ktokolwiek przekroczy progi Galerii "m" ten ulega urokowi wystawy, poddaje się magii światła i koloru. To naprawdę piękna wystawa o dużej różnorodności form, zmieniająca się zależnie od pory dnia i rodzaju światła.
Mowa o wystawie witraży pochodzących z pracowni "Szklarnia" Wojciecha Kirsza i Leszka Szendery, mieszczącej się przy ul. Górnickiego 3 w Krakowie. Artyści specjalizują się w witrażu świeckim - wykonują mozaiki, lampy, witrażowe obrazy, elementy okien, drzwi, mebli i inne przedmioty sztuki użytkowej. Niektóre z nich są właśnie prezentowane na wystawie w "Kuźni", gdzie cieszą oczy i wzbudzają uznanie tak wśród specjalnie przybyłych
zwiedzających jak i wśród przypadkowych gości czy stałych bywalców klubowych zajęć. Witraże są tak piękne i tak niekonwencjonalne, że chciałoby się mieć choć jeden element na własność. A to jest możliwe - artyści po zakończeniu wystawy sprzedają swoje dzieła, wykonują także prace na zamówienie - do określonego wnętrza, w określonym stylu.
Wystawę można oglądać od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 do 20.00. Organizatorzy szczególnie zapraszają po 18-tej - wtedy zapalają się światła i witraże zaczynają żyć drugim - nocnym, niezwykle barwnym życiem... Wystawa "Światło i kolor w twoim wnętrzu" czynna będzie do 22 października br. w Klubie "Kuźnia", os. Złotego Wieku 14.
Beata Waśko

INAUGURACJA XXI SEZONU NA SCENIE „i”

W poniedziałek, 6 października br., o godz.18 rozpocznie się XXI sezon w SCENIE „i” - stałym teatrze dzieci i młodzieży działającym przy Młodzieżowym Domu Kultury im. Andrzeja Bursy na os. Tysiąclecia 15. SCENA "i" działa nieprzerwanie od września 1987 roku. Promuje dorobek młodych twórców amatorów zajmujących się teatrem, muzyką, tańcem, filmem i fotografią. Literka „i” jest symbolem założeń programowych teatru, który ma być teatrem inspiracji, interpretacji, innowacji, impertynencji, inicjacji i innych idei. Teatr zaprasza młodych widzów i twórców we wszystkie poniedziałki roku szkolnego. Na deskach Teatru SCENA „i” każdy może zaprezentować własny dorobek. SCENA „i” zapewnia profesjonalny sprzęt i obsługę techniczną.
Rozpoczynający się sezon teatralny zainauguruje spektakl „Agata szuka pracy” w reżyserii i inscenizacji Joanny Rudkowskiej. Autorem tekstu traktującego o problemach współczesnych dziewcząt i młodych kobiet jest Dana Łukasińska. Organizatorzy serdecznie zapraszają na spektakl i towarzyszące mu wydarzenia. Wstęp wolny.
(f)

HABEMUS PAPAM - KONCERT PAPIESKI

W najbliższy weekend, 27 i 28 września br. Targi Nieruchomości w M1

„Znajdź swoje M w M1” to hasło przewodnie organizowanych już po raz drugi „Targów Nieruchomości”, na które w najbliższy weekend (sobota i niedziela 27 i 28 września br.) zaprasza Centrum Handlowe M1 przy al. Pokoju.
W wejściu środkowym do centrum ustawione zostaną stoiska promocyjne najlepszych firm developerskich, prezentujących swoje oferty nieruchomości z terenu Krakowa i województwa małopolskiego. Do udziału w targach zaproszeni zostali także przedstawiciele banków i doradcy kredytowi. Wszyscy odwiedzający będą mogli zapoznać się również z bogatą ofertą nieruchomości na rynku wtórnym. Podobnie jak podczas poprzedniej edycji będzie też możliwość zapoznania się z ofertą domów i apartamentów w wiecznie słonecznej Hiszpanii. To gratka dla osób lubiących uprawiać surfing, pływać, grać w golfa lub chcących zainwestować w nieruchomości poza granicami Polski.
Targi nieruchomości, to impreza, podczas której wszyscy zainteresowani będą mogli podjąć jedną z najważniejszych w swoim życiu decyzji – decyzji o zakupie nowego domu, mieszkania czy działki. Szeroka propozycja przedstawionych ofert powinna zadowolić każdego odwiedzającego. Współorganizatorem targów po raz kolejny jest firma BrokerHaus Biuro Nieruchomości Sp. z o.o.
Organizatorzy serdecznie zapraszają wszystkich na Targi Nieruchomości w M1. Zapewniają przy tym, że potencjalni nabywcy mogą liczyć na specjalne promocje cenowe.
(f)

Ksiązki nowohuckie CISTERCIUM MATER NOSTRA

W ostatnich dniach do rąk czytelników trafił drugi tom rocznika „Cistercium Mater Nostra”, czasopisma wydawanego przez Opactwo Cystersów w Mogile. Starannie wydane roczniki, jak głosi ich podtytuł, poświęcone są tradycji, historii i kulturze cysterskiej. Najnowszy tom poświęcony jest prawie w całości mało znanej, a wartej przypomnienia osobie błogosławionego Aelreda z Rievaulx, tradycyjnie nazywanego świętym.
Aelred, wielka postać średniowiecznej Anglii, mistrz nowicjatu cysterskiego opactwa w Rievaulx, a później opat tego konwentu, żyjący w latach 1110-1167, jest autorem głośnego w swoim czasie traktatu duchowego Speculum Caritatis (Zwierciadło Miłości). Ale twórczość tego słynnego opata przez wieki była niemal całkowicie zapomniana. Badacze zajmujący się średniowiecznym życiem monastycznym najczęściej wymieniają cztery podstawowe przyczyny, które złożyły się na taką sytuację: po pierwsze Aelreda przyćmiła potężna osobowość św. Bernarda z Clairvaux (1090-1153). To w cieniu tej wielkiej postaci Aelred żył i działał; po drugie, przyczyniło się do tego nagłe i całkowite zniszczenie opactwa w Rievaulx (1538), któremu towarzyszyło rozproszenie tamtejszej wspólnoty zakonnej; po trzecie, w wyniku zniszczenia opactwa, zaginął cały zbiór listów Aelreda, a było ich ok. 300; i po czwarte wreszcie, wielka klasa pism Aelreda sprawiała, że jego najwybitniejsze utwory przypisywano ówczesnym autorytetom, takim jak: Augustyn, Kasjodor, Anzelm czy sam Bernard. Pamięć o Aelredzie została przywrócona Zachodowi dopiero w drugiej połowie ub. wieku, w latach ożywienia nauk nad tradycją monastyczną Średniowiecza. W Polsce postać wybitnego angielskiego opata nadal jednak pozostawała prawie nieznana. Tylko w specjalistycznych publikacjach można było odnaleźć niewielkie wzmianki na jej temat. Ukazało się też kilka artykułów na temat Aelreda i jego dzieł w czasopismach naukowych. Dopiero w roku 2003 wydana została Przyjaźń duchowa Aelreda w tłumaczeniu dominikanina o. Mirosława Wylęgały, a w roku 2005 do księgarń trafiła praca Ryszarda Gronia Spór o Aelreda. W poszukiwaniu prawdziwego oblicza Aelreda z Rievaulx.
+ + +
Drugi tom rocznika „Cistercium Mater Nostra” pozwala lepiej poznać tego wybitnego cysterskiego mnicha. Wśród siedmiu autorów, którzy podjęli różne wątki związane z życiem i dziełem opata z Rievaulx, znalazło się kilku badaczu z zagranicy (m. in. z Rzymu, Pragi, Mediolanu i z angielskiego Aberystwyth). Zestaw artykułów bardzo interesujący, choć trzeba przyznać, że ich lektura wymaga pewnego przygotowania. Natomiast wszystkim polecić można artykuł prof. Andrzeja M. Wyrwy z Poznania, zamykający najnowszy numer rocznika. Autor przybliża w nim ideę szlaku cysterskiego oraz jego przebieg na ziemiach polskich.
A mogilskim cystersom i ich opatowi wypada pogratulować czasopisma na tak wysokim poziomie, zarówno merytoryczny jak i edytorskim. Takiego wydawnictwa po prostu brakowało.
(f)

Strona 170 z 198: 1...167 168 169170171 172 173...198

Ten serwis używa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to)

Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowią tylko część materiałów, które w całości znaleźć można w wersji drukowanej "Głosu - Tygodnika Nowohuckiego".

Logowanie

Nie możesz się zalogować?
Poproś o nowe hasło

Reklama

Wygenerowano w sekund: 0.11

30,100,540 unikalnych wizyt