Po przerwie jesienno-zimowej ponownie zosta³a uruchomiona tê¿nia solankowa przy Zalewie Nowohuckim. Tak, jak w poprzednim sezonie, jest czynna przez ca³± dobê, siedem dni w tygodniu. Solny mikroklimat wytwarzany w okolicy tê¿ni jest zbli¿ony do tego nad morzem. Spacer wokó³ niej jest wiêc okazj± do oddychania korzystnym dla naszego zdrowia jodem.
Tê¿nie to drewniane budowle pokryte ga³±zkami tarniny. Pierwotnie s³u¿y³y do zagêszczania solanki w trakcie produkcji soli konsumpcyjnej i leczniczej. Dziêki temu odkryto ich walory lecznicze – powietrze wokó³ nich nasycone jest aerozolem z solanki, która obciekaj±c po elementach budowli, ulega naturalnemu odparowaniu. Powietrze bogate w mikroelementy zaczêto stosowaæ w ró¿nego rodzaju kuracjach. Mikroklimat wytwarzany przez tê¿nie jest wiêc zbli¿ony do tego, którego za¿ywamy podczas nadmorskich podró¿y. Godzinny spacer przy tê¿ni solankowej to dawka jodu, która odpowiada trzem dniom spêdzonym nad morzem. Kuracja szczególnie wskazana jest dla osób w czasie rekonwalescencji po ostrej chorobie, dla palaczy, osób pracuj±cych w znacznym zapyleniu i wysokiej temperaturze. Pozytywny wp³yw odczuj± równie¿ osoby na co dzieñ pracuj±ce g³osem.
Tê¿nia znajduje siê w s±siedztwie placu zabaw, w pó³nocno-zachodniej czê¶ci zalewu.
(red)
Ulicami Nowej Huty przesz³a 16. Nowohucka Droga Krzy¿owa
W 16. Nowohuckiej Drodze Krzy¿owej, zd±¿aj±cej z ko¶cio³a Matki Bo¿ej Pocieszenie do Sanktuarium Krzy¿a ¦wiêtego w Opactwie Cystersów w Mogile, wziê³o udzia³ kilka tysiêcy wiernych. Tegoroczne rozwa¿ania zosta³y napisane przez osoby duchowne, studentów, dzieci, rodziców. Uczestnicy modlitw± ogarnêli Ukrainê i prosili Boga o pokój. W drodze krzy¿owej wzi±³ udzia³ metropolita krakowski abp Marek Jêdraszewski.
– Ka¿da droga krzy¿owa to nie tylko przejaw solidarno¶ci z naszym Panem Jezusem Chrystusem, ale tak¿e z naszymi braæmi. Prze¿ywali¶my dzi¶ bycie z braæmi poprzez rozwa¿anie szczególnego losu i czasu, który dotyka nasze siostry i naszych braci w Ukrainie, a tak¿e jaki dotyka tych, którzy swoim braciom i siostrom gotuj± taki okrutny los. To te¿ nasi bracia i dzieci tego samego Boga, tym wiêksza musi byæ nasza modlitwa za nich, o nawrócenie serc – mówi³ metropolita krakowski abp Marek Jêdraszewski podczas 16. Nowohuckiej Drogi Krzy¿owej.
(f)
31 marca br. podpisane zosta³o porozumienie pomiêdzy Uniwersytetem Pedagogicznym im Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie a Szko³± Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w sprawie wspó³pracy naukowo dydaktycznej. Strony wyrazi³y wolê i chêæ prowadzenia wszechstronnej wspó³pracy w ramach posiadanych uprawnieñ i mo¿liwo¶ci.
Porozumie w sprawie wspó³pracy pomiêdzy Szko³± Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie a Uniwersytetem Pedagogicznym podpisali komendant Szko³y bryg. mgr in¿. Marek Chwa³a oraz rektor UP prof. dr hab. Piotr Borek. W dokumencie przewidziano miêdzy innymi poszerzanie form kszta³cenia oferowanego przez obie instytucje, prowadzenie wspólnych badañ, organizacjê konferencji, seminariów i spotkañ, prowadzenie dzia³alno¶ci wydawniczej, organizacjê praktyk studenckich oraz wspólne dzia³ania informacyjno-komunikacyjne. W imieniu Uniwersytetu dzia³ania wynikaj±ce z umowy bêdzie koordynowa³ dr hab. Norbert G. Piku³a, prof. UP, dyrektor Instytutu Spraw Spo³ecznych i Zdrowia Publicznego z siedzib± na os. Stalowym.
Efektem wspó³pracy bêdzie mo¿liwo¶æ ukoñczenia studiów wy¿szych I stopnia przez nowohuckich aspirantów (uzyskanie tytu³u licencjata), a tak¿e kontynuowanie studiów na studiach magisterskich.
Aktualnie Szko³a Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie prowadzi dzia³alno¶æ dydaktyczn± oraz operacyjn±. W zakresie dydaktyki szko³a oferuje policealne studium zawodowe przygotowuj±ce kadrê ¶redniego szczebla dowodzenia dla jednostek organizacyjnych Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej. W szkole równie¿ organizowane s± szkolenia kwalifikacyjne oraz szkolenia doskonal±ce, w tym kursy specjalistyczne.
(f)
Komendant Szko³y Aspirantów PSP bryg. mgr in¿. Marek Chwa³a oraz rektor UP prof. dr hab. Piotr Borek po podpisaniu porozumienia o wspó³pracy.
Fot. bryg. Tomasz Janecki
XXV edycja konkursu „Ogródek przed domem”
Ju¿ od 25 lat, wraz z nadej¶ciem kalendarzowej wiosny, Klub Dukat O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta og³asza konkurs Ogródek przed domem. Do udzia³u w nim zaproszeni s± mieszkañcy domów jednorodzinnych Dzielnicy XVII Wzgórza Krzes³awickie i Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
Nie trzeba byæ zawodowym architektem przyrody ani wydawaæ fortuny, by stworzyæ w najbli¿szym otoczeniu ogród, który bêdzie cieszy³ i koi³ zieleni± oczy domowników, osza³amia³ zapachem i wzbudza³ podziw kolorami kwiatów, niós³ zacienione wytchnienie w upalne, s³oneczne dni lata. Efekty przynosz± zami³owanie do prac ogrodowych, wytrwa³o¶æ w pielêgnacji zieleni, pomys³owo¶æ na jej aran¿acjê i cierpliwo¶æ mierzona latami.
Wiele takich w³a¶nie przydomowych ogródków, wyros³ych z pasji i mi³o¶ci do przyrody, zg³aszanych jest ka¿dego roku do konkursu, tradycyjnie odbywaj±cego siê pod patronatem Przewodnicz±cego Rady Dzielnicy XVII Wzgórza Krzes³awickie. W nagrodê za w³o¿ony trud, ka¿dy z uczestników niezale¿nie od zajêtego w konkursie miejsca, otrzymuje ¿ywy, ro¶linny upominek - kolejny element, zielony „klocek”, do wieloletniej ogrodowej uk³adanki.
Termin zg³oszeñ do udzia³u w tegorocznej edycji konkursu up³ywa 30 kwietnia br. Regulamin i karta zg³oszenia dostêpne s± na stronie internetowej O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta - www.krakownh.pl. Wype³nion± kartê nale¿y dostarczyæ do biura Klubu Dukat. W razie jakichkolwiek niejasno¶ci jeste¶my pracownicy dostêpni s± pod numerem telefonu 504 418 929 codziennie w godz. 10.00- 16.00.
W okresie od 4 do 30 maja (ten czas mo¿e siê wyd³u¿yæ przez obecn± sytuacjê w kraju i na ¶wiecie) Komisja konkursowa odwiedzi wszystkich zg³oszonych uczestników, by oceniæ przydomowe ogrody. Jak co roku pod uwagê przy ocenie brane bêd± uk³ad kompozycyjny i architektura ogrodu, ilo¶æ gatunków i dobór ro¶lin, dba³o¶æ o stopieñ pielêgnacji ogrodu, wra¿enia estetyczne, funkcjonalno¶æ rekreacyjna ogrodu oraz pomys³owo¶æ i oryginalno¶æ ma³ej architektury ogrodowej.
Wrêczenie nagród, po³±czone z pokonkursow±, multimedialn± prezentacj± ogrodów odbêdzie siê we wrze¶niu 2022 r. w Klubie Dukat (ul. Styczna 1) o czym Uczestnicy zostan± powiadomieni telefonicznie.
(red)
Jan Franczyk w Radzie Konsultacyjnej ds. Dzia³aczy Opozycji Antykomunistycznej
22 marca br. w Ma³opolskim Urzêdzie Wojewódzkim w Krakowie odby³o siê posiedzenie Rady Konsultacyjnej ds. Dzia³aczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych, w którym wzi±³ udzia³ £ukasz Kmita - Wojewoda Ma³opolski. Podczas posiedzenia w r±k wojewody powo³anie otrzyma³ nowy cz³onek Rady, Jan Leszek Franczyk – opozycjonista czasów PRL; inicjator i uczestnik obchodów rocznic odzyskania niepodleg³o¶ci, zbrodni katyñskiej oraz obrony krzy¿a w Nowej Hucie w 1960 r.; uczestnik protestu g³odowego w ko¶ciele pw. Matki Boskiej Królowej Polski (Arka Pana) w Krakowie-Bieñczycach w dniach 26-31 sierpnia 1980 r. zorganizowanego jako wyraz solidarno¶ci ze strajkuj±cymi na Wybrze¿u; internowany i osadzony w o¶rodkach odosobnienia w Nowym Wi¶niczu i Za³ê¿u; odznaczony m.in. Krzy¿em Wolno¶ci i Solidarno¶ci.
(red)
Zmiany w hutniczej „Solidarno¶ci”: Roman W±tkowski nowym przewodnicz±cym KRH NSZZ Solidarno¶æ
Gdy po strajkach kwietniowo-majowych w 1988 roku i reaktywacji NSZZ „Solidarno¶æ”, przy wyborze w³adz Komisji Robotniczej Hutników w hucie, wtedy jeszcze im. Lenina, otrzyma³ propozycjê od przewodnicz±cego Mieczys³awa Gila, zostania jego zastêpc±, mia³ ¶wiadomo¶æ, ¿e jego ¿ycie osobiste i rodzinne zmieni siê diametralnie. Po 33 latach przewodzenia KRH NSZZ „Solidarno¶æ”, 24 marca br. z przewodniczenia hutniczej organizacji zwi±zkowej zrezygnowa³ W³adys³aw Kielian. Zast±pi go wybrany na XXV Walnym Zgromadzeniu Delegatów Roman W±tkowski, do tej pory pe³ni±cy funkcjê wiceprzewodnicz±cego KRH NSZZ Solidarno¶æ.
(l)
Przy ulicy gen. Bora-Komorowskiego, niemal naprzeciwko Centrum Handlowego Serenada, wzd³u¿ dawnego pasa startowego lotniska w Czy¿ynach, powstaje Cogiteon. To nowe Ma³opolskie Centrum Nauki.
Prace budowlane rozpoczêto w ub. roku. Dzi¶ obiekt wyszed³ z ziemi i na ca³ej jego d³ugo¶ci i szeroko¶ci prowadzone s± zaawansowane prace budowlane.
- To bêdzie nowoczesne centrum nauki. Na poziomie minus jeden budynku Cogiteonu bêd± siê znajdowaæ m.in. sale wystawy sta³ej „Cz³owiek i jego marzenia” z ponad setk± eksponatów interaktywnych, 6 laboratoriami i pracowniami tematycznymi, wraz ze „stref± emocji” (czyli nowatorsk± przestrzeni± multimedialn±) i stref± obs³ugi zwiedzaj±cych z szatni±, kawiarni±, sklepem. I w³a¶nie ten fragment centrum jest dzi¶ w realizacji - informuje Piotr Koziarz, specjalista ds. komunikacji i promocji.
Ostatnio nad po³udniow± czê¶ci± obiektu, wzd³u¿ pasa startowego dawnego lotniska, pojawi³o siê zadaszenie. Z tej strony, w przysz³o¶ci bêdzie wej¶cie na zielony dach z ogrodami spacerowymi.
Na wy¿szych poziomach – w kolejnych etapach budowy – powstan±: strefa konferencyjna, biurowa, restauracja oraz Akademia Dzieci – dla przedszkolaków. W ostatnim etapie zrealizowany zostanie 2-hektarowy park z placem zabaw, z drzewami, krzewami, bêd± te¿ ³±ki kwietne i ogrody na dachu.
Dojazd do powstaj±cego centrum wzbudzi³ wiele kontrowersji mieszkañców osiedla przy akademikach Politechniki Krakowskiej. Inwestycja drogowa obejmie: m.in. przed³u¿enie ul. ¯yczkowskiego i po³±czenie jej z ul. Stella-Sawickiego.
- Dostêpno¶æ komunikacyjna by³a jednym z istotnych kryteriów przy podejmowaniu decyzji o lokalizacji centrum. Przy al. Bora-Komorowskiego s± przystanki autobusowe, a w nieodleg³ej perspektywie miasto planuje budowê tramwaju w ci±gu ul. Dobrego Pasterza – t³umaczy Piotr Koziarz.
Na wysoko¶ci projektowanego budynku znajduje siê wysoka skarpa i zjazd z estakady. Choæ centrum powstaje przy jednej z ruchliwszych arterii komunikacyjnych miasta, budowa sta³ego po³±czenia drogowego centrum z al. Bora-Komorowskiego nie by³a mo¿liwa. Tymczasowy dojazd technologiczny nie spe³nia parametrów drogi publicznej i poprowadzony jest po terenie zabytkowym, gdzie nie mo¿na realizowaæ sta³ych uk³adów drogowych. Po zakoñczeniu inwestycji ten obszar bêdzie odtworzony do stanu pierwotnego – t³umaczy P. Koziarz.
Wa¿nym elementem podobnych instytucji publicznych s± oczywi¶cie parkingi. W kompleksie zaplanowano parking podziemny. Z niego - bêdzie mo¿na przej¶æ bezpo¶rednio do strefy obs³ugi zwiedzaj±cych. Stanowiska dla autokarów, ze wzglêdu na gabaryty, bêd± siê znajdowaæ na poziomie gruntu, wzd³u¿ wschodniej czê¶ci obiektu.
Cogiteon znajduje siê w s±siedztwie Muzeum Lotnictwa Polskiego i du¿ego terenu zielonego. Czy te dwie instytucje planuj± ze sob± wspó³pracowaæ?
- Zarówno Ma³opolskie Centrum Nauki Cogiteon, jak i Muzeum Lotnictwa Polskiego to instytucje kultury województwa ma³opolskiego. Pole do wspó³pracy jest du¿e, czego dowodem s± ju¿ zrealizowane inicjatywy: dwie wspólne edycje Ma³opolskiej Nocy Naukowców oraz filmy edukacyjne „Skrzyd³a i wiedza”, dostêpne na kanale YouTube MLP. Na zielonym dachu Cogiteonu oprócz ogrodów tematycznych bêdzie te¿ trybuna z siedziskami, co daje mo¿liwo¶æ organizowania ró¿nego rodzaju aktywno¶ci, których scen± bêdzie pas startowy dawnego lotniska. Teraz skupiamy siê przede wszystkim na inwestycji budowlanej, realizacji wystaw interaktywnych, wyposa¿aniu laboratoriów oraz tworzeniu oferty edukacyjnej – podkre¶la P. Koziarz.
Otwarcie Centrum Nauki Cogiteon planuje siê w 2023 roku. Projekt jest dofinansowany ze ¶rodków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Ma³opolskiego na lata 2014-2020.
(l)
Klub 303 O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta (os. Dywizjonu 303 nr 1) w sobotê 26 marca zaprasza na kolejn± – ósm± ju¿ ods³onê muzycznego projektu Syntezy. Marcowa edycja bêdzie wyj±tkowa z kilku przyczyn. Po pierwsze wyst±pi± na niej intryguj±cy arty¶ci d¼wiêkowi, a po drugie — t± edycj± powitamy wiosnê! Tematem przewodnim najnowszej edycji bêd± d¼wiêki, trzaski i nagrania terenowe. Pocz±tek wydarzenia o godz. 17.00.
Podczas najnowszej edycji Syntez, bêdziemy mogli uczestniczyæ w niezwyk³ym muzycznym spotkaniu nios±cym miana improwizacji d¼wiêkowej i audio-performance’u. Accurate disco, a nastêpnie Maciej Wirmiñski zabior± nas m.in. w ¶wiat elektronicznie przetworzonych nagrañ terenowych, a wiêc d¼wiêków otoczenia, które mo¿na uchwyciæ bêd±c w³a¶ciwie wszêdzie. Zawsze jednak te d¼wiêki s± ró¿ne, a sposób ich przekszta³cania zale¿ny jest od woli artysty oraz elektronicznego instrumentu, który wykorzysta.
Pod nazw± Accurate disco, kryje siê artysta, który chce zachowaæ anonimowo¶æ. Projekt Accurate disco zale¿nie od sytuacji przybiera formy audio lub audiowizualne. W jego twórczo¶ci znajdziemy stare keyboardy, syntezatory mowy, przeno¶ne g³o¶niki, ta¶my, beaty, sinusy, syntezy, szumy, trzaski, winyle, nagrania terenowe i muzykê komputerow±. Z szerokiego spektrum mo¿liwo¶ci, eksploracji ró¿nych terytoriów, podczas kolejnych ods³on projekt ka¿dorazowo przybiera inny kszta³t, w taki czy inny sposób odnosz±c siê do kontekstu miejsca, w którym siê wydarza. Projekt zrodzi³ siê na pocz±tku pandemii jako odpowied¼ na czasy izolacji. W 2020 roku zosta³ jednym z laureatów krakowskiego salonu sztuki.
Maciej Wirmañski to field recordysta, artysta d¼wiêkowy, sound desinger i muzyk. W swojej twórczo¶ci zajmuje siê zale¿no¶ci± miêdzy (nie)pamiêci± zarówno osobist±, jak i spo³eczn±, a d¼wiêkiem. Jego pasj± jest eksplorowanie miejsc nieistniej±cych w zbiorowych ¶wiadomo¶ciach. Z nagrañ terenowych tworzy wielowarstwowe kompozycje, w których zjawiska szumowe wysuwaj± siê na pierwszy plan. Kolekcjoner zepsutych instrumentów do rejestracji i generowania d¼wiêku. Jako Goralenvolk tworzy harsh noise. Prowadzi label Szara Reneta, wydaj±cy przede wszystkim nagrania terenowe, muzykê improwizowan±, s³uchowiska i noise. Okazyjnie pracuje jako dziennikarz i krytyk muzyczny.
Syntezy, wed³ug organizatorów, oznaczaj± tworzenie z³o¿onego dzie³a z prostszych elementów, w przypadku muzycznych syntez Klubu 303 dotycz± one sztuki d¼wiêku. Syntezy to równie¿ sposób zaprezentowania ró¿nych, mniej znanych form muzycznych, jak pejza¿ d¼wiêkowy, muzyka ambientalna czy nagrania terenowe.
Rosyjska inwazja na Ukrainê spowodowa³a ogromny kryzys humanitarny. Liczba ofiar wojskowych i cywilnych wci±¿ ro¶nie, a ponad pó³tora miliona osób uciek³o ju¿ przed przemoc± do naszego kraju. Nowa Huta otwiera siê na uchod¼ców i pomaga na wiele sposobów. W¶ród miejsc szczególnie zaanga¿owanych wymieniæ nale¿y Szko³ê Aspirantów Stra¿y Po¿arnej na os. Zgody. Jak siê okazuje stra¿acy nie tylko przyjmuj± uchod¼ców na terenie swojej placówki, ponad 40 nowohuckich stra¿aków zosta³o oddelegowanych na tereny przygraniczne.
Bryg. Marek Chwa³a, komendant Szko³y Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie, opowiada o problemach, z jakimi borykaj± siê uchod¼cy oraz o tym, jak± rolê odgrywaj± stra¿acy krakowskiej szko³y po¿arniczej w tym kryzysie.
+ Panie Komendancie, przed jakimi problemami staj± dzi¶ ludzie uciekaj±cy przed wojn± z terenu Ukrainy?
- Konflikt na Ukrainie gwa³townie eskaluje, prowadz±c do przesiedleñ na du¿± skalê zarówno na terenie samej Ukrainy, jak równie¿ poza granice tego pañstwa. Obecnie najwiêksze zagro¿enia, to oczywi¶cie gro¼ba odniesienia urazów zwi±zanych z dzia³aniami wojennymi, jednak równie istotne jest widmo g³odu, bezdomno¶ci, a tak¿e upadek s³u¿by zdrowia. Pamiêtajmy, ¿e w przypadku konfliktu wojennego us³ugi medyczne jak i socjalne s± powa¿nie ograniczone. + Czy kadra i kadeci s³u¿±cy w Szkole Aspirantów maj± w zwi±zku z tym jakie¶ szczególne zadania?
- W ramach zadañ realizowanych przez kierowan± przeze mnie Szko³ê dzia³amy aktywnie na wielu frontach. Poza codziennymi obowi±zkami polegaj±cymi m.in. .na edukacji, dzia³aniach ratowniczych na terenie Nowej Huty, Czy¿yn oraz czê¶ciowo Bieñczyc i Wzgórz Krzes³awickich, pojawi³y siê tak¿e nowe zadania. W ramach Centralnego Odwodu Operacyjnego Komendanta G³ównego PSP realizujemy dzia³ania humanitarne w wielu miejscach po³udniowo-wschodniej Polski. Najwiêkszym przedsiêwziêciem jest pomoc uchod¼com przybywaj±cym do Przemy¶la i znajduj±cego siê niedaleko przej¶cia granicznego w Medyce. Tam przez ca³± dobê s³u¿y kompania wielozadaniowa w sile 45 nowohuckich stra¿aków. + Jakie konkretne zadania s± tam wykonywane?
- Nasze dzia³ania obejmuj± pomoc humanitarn± i logistyczn± osobom przyje¿d¿aj±cym do Polski. Transportujemy autobusami osoby przekraczaj±ce granicê w miejsca przesiadkowe, a tak¿e przygotowujemy logistycznie miejsca do udzielania pomocy uchod¼com. Pomagamy tak¿e w przemieszczaniu siê osobom starszym, niepe³nosprawnym i rodzinom wielodzietnym. W zale¿no¶ci od bie¿±cych potrzeb, realizujemy tak¿e wiele innych czynno¶ci zabezpieczaj±cych przyjêcie uchod¼ców, a tak¿e wspomagamy inne s³u¿by w tzw. punktach recepcyjnych. + Szko³a pomaga równie¿ uchod¼com przyjmuj±c ich na nocleg?
- W lutym br. przedstawi³em Wojewodzie Ma³opolskiemu tak± mo¿liwo¶æ, co spotka³o siê z jego przychylno¶ci±. Obecnie na terenie hali sportowej go¶cimy oko³o 200 osób, g³ównie matki z dzieæmi. W du¿ej czê¶ci s± to osoby, które szukaj± schronienia czasowego, przed dalsz± podró¿± do swoich rodzin mieszkaj±cych w Polsce i na terenie Unii Europejskiej. Ka¿da z tych osób otaczana jest przez nas indywidualn± opiek±. Otrzymuj± przygotowywane na miejscu posi³ki, niezbêdne wyposa¿enie, informacje, a nade wszystko poczucie bezpieczeñstwa i wsparcie. Szczególn± trosk± staramy siê otoczyæ naszych najm³odszych go¶ci nie tylko zaspokajaj±c ich podstawowe potrzeby, ale i podejmuj±c próby odci±gniêcia ich uwagi od bie¿±cych wydarzeñ poprzez np. organizacjê animacji. Obecnie na terenie naszej hali sportowej przebywa oko³o 60 dzieci. + W jaki sposób obecna sytuacja wp³ywa na kszta³cenie przysz³ych stra¿aków?
- Tak szeroki wachlarz zadañ staram siê ³±czyæ z podstawow± misj± Szko³y, jak± nieustannie jest kszta³cenie kadr na potrzeby Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej. Oczywi¶cie nie jest to proste - aby móc po³±czyæ dzia³ania ratownicze, humanitarne, opiekuñcze, wychowawcze i dydaktyczne. Aby temu podo³aæ niezbêdne okaza³o siê przeorganizowanie systemu funkcjonowania Szko³y i otoczenie trosk± tak¿e tych, którzy w poczuciu misji i s³u¿by gotowi s± do ogromnego wysi³ku i po¶wiêcenia. Tym niemniej jednak jestem przekonany, ¿e bie¿±ce dzia³ania – choæ trudne i wymagaj±ce – to paradoksalnie pozytywnie wp³yn± na proces kszta³cenia naszych kadetów. Proszê pozwoliæ, korzystaj±c z okazji chcia³bym wszystkim ludziom, którzy pomagaj± uchod¼com serdecznie podziêkowaæ. Podziêkowania równie¿ chcê skierowaæ do wszystkich stra¿aków w Polsce i na ¶wiecie za dobro którym siê dziel± z uchod¼cami jak równie¿ z naszymi braæmi stra¿akami z Ukrainy. Uk³ony i wielkie uznanie dla kadry Szko³y Aspirantów PSP w Krakowie za postawê, za zwiêkszony trud s³u¿by i pracy w tych ciê¿kich czasach, najpierw pandemii, a teraz w czasie wojny u naszych s±siadów. + Czy mieszkañcy Nowej Huty mog± przynosiæ dary dla tych osób?
- Zdecydowanie tak, zachêcam i proszê wszystkich ludzi dobrej woli o przekazywanie darów. Na obecn± chwilê najpilniejsze potrzeby to bielizna przede wszystkim damska i dzieciêca (nowa), ¿ywno¶æ o d³ugim terminie przydatno¶ci czy te¿ ¶rodki czysto¶ci. Staramy siê tak¿e zapewniæ intymno¶æ nocuj±cym na hali ludziom. W zwi±zku z tym bardzo przydatne s± wieszaki szatniowe z których robimy oddzielenia pomiêdzy ³ó¿kami – je¶li czytelnicy G³osu. Tygodnika Nowohuckiego posiadaj± tego typu wyposa¿enie to bardzo prosimy – przynie¶cie je do naszego punktu zbiórki. Jest on czynny ca³± dobê i mie¶ci siê na g³ównym wej¶ciu do Szko³y Aspirantów na os. Zgody 18 – wej¶cie od Urzêdu Miasta. Chcia³bym tutaj podkre¶liæ, i¿ wszystkie rzeczy, ¶rodki niewykorzystane bêd± przekazane instytucjom zajmuj±cym siê pomocom osobom bezdomnym czy te¿ ubogim.
(a³)
W ostatnich dniach do r±k czytelników trafi³a ksi±¿ka Wojciecha Paduchowskiego „Kar³y pod krzy¿em. Nowohucki Kwiecieñ `60”. To najbardziej obszerne i znakomicie udokumentowane opracowanie po¶wiêcone nowohuckim wydarzeniom z kwietnia 1960 roku, znanym jako walka o krzy¿ w Nowej Hucie.
Autor we wstêpie do swojej ksi±¿ki napisa³, ¿e jego praca „stanowi opis wydarzeñ zwi±zanych z obron± nowohuckiego krzy¿a i wybuchem zamieszek ulicznych na tym tle, a tak¿e refleksje nad nimi. W ich centrum znajduje siê krzy¿, który bêdzie punktem odniesienia dla naszych rozwa¿añ. Choæ nie jest to ksi±¿ka religijna, lecz historyczna, tonie sposób pomin±æ w niej tak wa¿nego aspektu, jakim jest religijno¶æ cz³owieka czy spo³eczno¶ci, w tym przypadku – nowohuckiej. Opis i analizê zaprezentowano na podstawie historycznych badañ socjologicznych oraz w³asnych poszukiwañ ¼ród³owych.
Nowa Huta stanowi³a – i nadal stanowi – niezwyk³e laboratorium, fenomen, idealnie poddaj±cy siê badaniom z ró¿nych zakresów nauk, poczynaj±c od historii, kulturoznawstwa, antropologii kultury, demografii i socjologii,a koñcz±c na urbanistyce i architekturze. Autor niniejszej pracy czerpa³ twórczo z dorobku wszystkich, którzy wcze¶niej zajmowali siê tym fenomenem”.
Wojciech Paduchowski jest doktorem nauk humanistycznych, pracownikiem Biura Badañ Historycznych Oddzia³u IPN w Krakowie. W swojej, licz±cej 576 stron monografii, przybli¿y³ kontekst historyczny wydarzeñ nowohuckich w poszczególnych rozdzia³ach opisuj±c rz±dy W³adys³awa Gomu³ki i relacje miêdzy jego ekip± a Ko¶cio³em. Dokona³ charakterystyki spo³eczeñstwa Nowej Huty – z uwzglêdnieniem nowohuckiej rodziny i jej religijno¶ci, przedstawi³ starania o budowê ko¶cio³a w latach 19560-1960, a tak¿e dzia³alno¶æ Komitetu Budowy Ko¶cio³a przy parafii Nowa Huta – Bieñczyce. Kolejne rozdzia³y zosta³y po¶wiêcone przygotowaniom w³adz do operacji usuniêcia krzy¿a, jego obronie i walkom ulicznym, jakie wówczas mia³y miejsce. Wa¿n± czê¶ci± pracy, opart± na materia³ach ¼ród³owych, jest opis konsekwencji walk, przedstawienie bohaterów i ¶wiadków tamtych wydarzeñ, charakterystyka represji jakie dotknê³y mieszkañców, w tym opis nowohuckich procesów s±dowych. Dla badaczy dziejów Nowej Huty szczególnie interesuj±ce s± materia³y, które wcze¶niej nie by³y znane. Dziêki kwerendzie m.in. w archiwum Instytutu Pamiêci Narodowej, w dwóch kolejnych rozdzia³ach Autor zaprezentowa³ wyroki jakie zapad³y w nowohuckich procesach oraz nazwiska adwokatów broni±cych oskar¿onych mieszkañców w tych procesach. Niew±tpliwym i dodatkowym walorem pracy Wojciecha Paduchowskiego jest bogaty materia³ archiwalnych fotografii z omawianego okresu, a w¶ród tak¿e zdjêæ wcze¶niej nieznanych.
„Kar³y pod krzy¿em. Nowohucki Kwiecieñ `60”, to ksi±¿ka niezwykle wa¿na zarówno dla wszystkich historyków zajmuj±cych siê histori± najnowsz±, czy histori± Ko¶cio³a, ale tak¿e dla wszystkich zainteresowanych histori± Nowej Huty.
Na koniec (pod±¿aj±c za Autorem) wypada wyja¶niæ Czytelnikowi, sk±d wzi±³ siê tytu³ ksi±¿ki. Otó¿, jak wyja¶nia Wojciech Paduchowski, „Kar³y” to kryptonim specjalnej sprawy operacyjnej za³o¿onej przez komórkê S³u¿by Bezpieczeñstwa w Nowej Hucie. W jej ramach funkcjonariusze mieli za zadanie rozpoznaæ organizatorów zaj¶æ nowohuckich i sprawiæ, aby stanêli przez obliczem „socjalistycznego wymiaru sprawiedliwo¶ci”. Oczywi¶cie samo okre¶lenie u¿yte przez SB mia³o charakter prze¶miewczo-pogardliwy.
Publikacjê zamyka Aneks zawieraj±cy dwadzie¶cia wybranych dokumentów ¼ród³owych dotycz±cych sprawy nowohuckiego krzy¿a.
(f)
Wojciech Paduchowski, Kar³y pod krzy¿em. Nowohucki Kwiecieñ `60, IPN. Komisja ¦cigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Kraków 2021, stron 576.
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".