W niedzielê, 24 sierpnia 2025 roku, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie-Czy¿ynach zaprasza na szczególne obchody ¦wiêta Lotnictwa Polskiego. Tegoroczne wydarzenie odbêdzie siê na rozszerzonym terenie Muzeum, obejmuj±cym równie¿ obszar wokó³ nowo wybudowanego Hangaru nr 5. To w³a¶nie w tej nowoczesnej przestrzeni w dniu ¶wiêta uroczy¶cie otwarta zostanie nowa wystawa sta³a pt. „Z wiatrem i pod wiatr – lotnictwo cywilne”.
Centralnym punktem obchodów tegorocznego ¦wiêta Lotnictwa Polskiego bêdzie w³a¶nie otwarcie tej nowej wystawy sta³ej, po¶wiêconej historii i wspó³czesno¶ci polskiego lotnictwa cywilnego. Ekspozycja, zaprojektowana w nowoczesnej, narracyjnej formule, opowiada o wp³ywie lotnictwa na rozwój gospodarczy, spo³eczny i kulturowy. Zgromadzone eksponaty – w tym pe³nowymiarowe samoloty, szybowce i lotnie – oraz archiwalia, fotografie i multimedia – ukazuj± fascynuj±c± drogê, jak± przesz³a cywilna awiacja od pierwszych lotów po wspó³czesne podró¿e transkontynentalne. Szczególne miejsce na wystawie zajmuje historia Polskich Linii Lotniczych LOT – jednego z najstarszych przewo¼ników lotniczych na ¶wiecie. Otwarcie wystawy zaplanowano na godzinê 13:30.
¦wiêto rozpoczniemy czê¶ci± oficjaln± – o godzinie 10:15 odbêdzie siê msza ¶wiêta w intencji lotników, po której nast±pi uroczysty apel pamiêci z asyst± honorow± 6. Brygady Powietrznodesantowej. Po oddaniu ho³du lotnikom, którzy po¶wiêcili ¿ycie w s³u¿bie ojczy¼nie i z³o¿eniu kwiatów przy ¦cianie Pamiêci Muzeum Lotnictwa Polskiego przemaszerujemy w rytmie nadawanym przez Orkiestrê Reprezentacyjn± Si³ Powietrznych pod Hangar nr 5, w którym otwarta zostanie nowa wystawa sta³a „Z wiatrem i pod wiatr – lotnictwo cywilne”.
(f)
Etos polski, na dodatek romantyczny, budzi wznios³e skojarzenia. Przywo³uje wizerunki naszych wielkich wieszczów, czyny bohaterów, powoduje zadumê nad szczytnymi ideami, budzi wspomnienia najwiêkszych uniesieñ patriotycznych, ale i – mi³osnych. Etos to pojêcie, które odnosi siê do ca³ej spo³eczno¶ci, do narodu, i dlatego mo¿e zaskakiwaæ w zestawieniu z romantyzmem, ten bowiem wielbi³ jednostkê, jej indywidualizm, jej emocje. Naród jednak¿e wybija siê ponad przeciêtno¶æ w³a¶nie silnymi, twórczymi lub bohaterskimi indywidualno¶ciami. A ile¿ mieli¶my ich od pocz±tku XIX wieku! O nich w³a¶nie, o ich czynach, o ich widzeniu Boga, Ojczyzny i ¶wiata opowiada ta oryginalna, fantastycznie ilustrowana ksi±¿ka, praca kilkana¶ciorga wybitnych polskich humanistów.
Fascynacja romantyzmem w naszym kraju pewnie nigdy nie zga¶nie, poniewa¿ epoka ta odpowiada w pe³ni na ponadczasowe potrzeby Polaków – duchowe, intelektualne i niepodleg³o¶ciowe. Zreszt± polski romantyzm ró¿ni³ siê np. od niemieckiego czy francuskiego z uwagi na jak¿e ró¿n± sytuacjê naszego kraju, który wówczas prze¿ywa³ zniewolenie. Jak wyrwaæ siê z tej niewoli – w³a¶nie to zagadnienie przede wszystkim nurtowa³o wszystkich polskich romantyków. Ale przecie¿ i dzi¶ pozostaje aktualne w sytuacji, gdy kawa³ek po kawa³ku przykrawana jest nasza suwerenno¶æ i przekazywana do Brukseli oraz Berlina.
Romantyzm jest przedstawiany przez wszelkie nowoczesne formacje jako co¶ wrogiego postêpowi, z czym wspó³czesny cz³owiek nie ma prawa siê zgadzaæ. A jednak – jest mnóstwo ludzi, którzy romantyzm wci±¿ kochaj± i szanuj±, poniewa¿ zwraca³ on wielk± uwagê na ¿ycie wewnêtrzne cz³owieka, które obecnie bardzo ubo¿eje. Nie wszyscy chc± siê z tym godziæ. Nale¿± do nich autorzy tej ksi±¿ki, która porusza ró¿ne zagadnienia, od mi³osnych uniesieñ po politykê, od koncepcji spo³ecznych po budzenie uczuæ religijnych i narodowo¶ciowych.
Wielu romantyków porównywa³o cierpienia narodu polskiego z cierpieniami Chrystusa (np. Mickiewicz), co tak¿e jest przedstawione w ksi±¿ce. Polska mia³a przynie¶æ zbawienie i odrodzenie w wierze innym nacjom. Pytanie, czy Polska faktycznie mo¿e byæ Mesjaszem Narodów, nadal pozostaje aktualne. Mo¿e dzi¶ nawet bardziej ni¿ dwie¶cie lat temu.
Autorzy: prof. Stanis³aw Miko³ajczak, dr hab. Jacek Kowalski, prof. Maria Cie¶la-Korytowska, prof. Marek Troszyñski, dr hab. Lidia Banowska, prof. Gra¿yna Halkiewicz-Sojak, prof. Wies³aw Ratajczak, dr hab. Anna Kapu¶ciñska-Jawara, prof. Dorota Heck, prof. Krzysztof Dybciak, prof. Anna Koz³owska, prof. Zdzis³aw Krasnodêbski, prof. Grzegorz Kucharczyk, ks. prof. Jan Machniak, prof. Andrzej Nowak, prof. Jan ¯aryn.
Ksi±¿ka powsta³a we wspó³pracy z Akademickim Klubem Obywatelskim im. Lecha Kaczyñskiego w Poznaniu.
(f)
Polski etos romantyczny, red. Lidia Banowska, Wies³aw Ratajczak, Wydawnictwo Bia³y Kruk, Kraków 2025, stron 400.
Tramwaj do Mistrzejowic. Lipiec na budowie. Podsumowanie prac
W lipcu wiele siê dzia³o na budowie linii tramwajowej do Mistrzejowic. Lipcowe tempo prac nie zwalnia³o. Wykopy, zasypki, p³yty denne i kolejne odcinki torowisk – niemal w ka¿dym rejonie inwestycji widaæ wyra¼ny postêp. Choæ nie brakowa³o niespodzianek, od trudnych gruntów po nowe kolizje podziemne, prace id± zgodnie z harmonogramem – informuje firma Gülermak, wykonawca nowej linii Krakowskiego Szybkiego Tramwaju do Mistrzejowic. Odcinek pocz±tkowy
W rejonie al. Jana Paw³a II i ul. Mogilskiej kontynuowane s± intensywne roboty. Po prze³±czeniu sieci ciep³owniczej 31 lipca i zakoñczeniu przebudowy kolizji torowo-drogowych rozpoczêto wymianê gruntu pod przysz³e torowisko. W kolejnych tygodniach rusz± podbudowy i monta¿ torów. Czê¶æ fundamentów trakcyjnych ju¿ stoi. Plan zak³ada prze³o¿enie ruchu 1 pa¼dziernika i zakoñczenie wszystkich prac w tym rejonie przed ¶wiêtami Bo¿ego Narodzenia. Meissnera – dynamiczne zmiany
Na skrzy¿owaniu ulic ¦licznej i £±kowej powstaje komora deszczowa, a do koñca wakacji planowane jest u³o¿enie warstwy bitumicznej. Po wschodniej stronie ul. Meissnera po³o¿ono ju¿ asfalt – trwaj± prace brukarskie i przygotowania pod zielone torowisko. Na ul. Cha³upnika wykonano przepiêcie kanalizacji sanitarnej i przygotowywane s± warstwy drogowe. Torowisko na odcinku do tunelu jest ju¿ w monta¿u. Tunel – pe³na mobilizacja
Trwaj± intensywne roboty na ca³ym, 1,2-kilometrowym odcinku tunelu. Wykonano kolejne p³yty denne i stropowe, m.in. przy rondzie M³yñskim, gdzie dodatkowo powsta³ bypass. Kontynuowano wykop podstropowy miêdzy ul. M³yñsk± a stacj± „Rondo Polsadu”. Na samej stacji prowadzone s± prace murarskie i instalacyjne na dwóch poziomach. Wzd³u¿ ul. Lublañskiej montowane s± ostatnie p³yty denne i wykañczany jest odcinek wyjazdowy. Roboty drogowe wzd³u¿ trasy
Na rondzie Barei widaæ ju¿ zarys przysz³ej jezdni – po³udniowa strona zamkniêta w krawê¿nikach czeka tylko na warstwê bitumiczn±, która pojawi siê tam dos³ownie za chwilê. Po zachodniej stronie trwaj± intensywne prace przy budowie chodnika. Na ul. Dobrego Pasterza powstaje miejsce dla nowej trasy – zniknê³y resztki starej nawierzchni, a ekipy uk³adaj± tory i kostkê. Z kolei na ul. ks. Jancarza jezdnia ro¶nie w szerz, a równolegle powstaj± dwa nowe przejazdy do osiedli, które maj± zostaæ otwarte jeszcze w sierpniu. Du¿o dzieje siê te¿ przy pêtli tramwajowej – od strony ko¶cio³a zakoñczy³y siê prace brukarskie, a teren jest ju¿ sprz±tany i szykowany pod zazielenienie matami rozchodnikowymi.
(red)
Szko³a Podstawowa nr 129 im. Kornela Makuszyñskiego zyska nowoczesn± p³ywalniê
Zarz±d Infrastruktury Sportowej w Krakowie og³osi³ postêpowanie dotycz±ce budowy p³ywalni przy Szkole Podstawowej nr 129 (os. Na Stoku 34). To krok w kierunku realizacji inwestycji, w ramach której powstanie kolejny w naszym mie¶cie basen z podnoszonym dnem. Dziêki inwestycji uczniowie i mieszkañcy zyskaj± mo¿liwo¶æ rozwijania sportowych pasji w nowoczesnej i bezpiecznej przestrzeni. Termin sk³adania ofert up³ywa 1 wrze¶nia.
Kryta p³ywalnia sk³adaæ siê bêdzie z basenu rekreacyjnego o wymiarach 16 x 25 m, basenu do nauki p³ywania 6 x 10 m, brodzika o wymiarach 8 x 3,4 m oraz wanny z hydromasa¿em. W budynku znajd± siê tak¿e: poczekalnia, kasy, szatnie, sanitariaty oraz pomieszczenia techniczne. Obiekt zostanie po³±czony z budynkiem szko³y ³±cznikiem podziemnym, który u³atwi komunikacjê, zw³aszcza w okresie zimowym.
– Naszym celem jest zapewnienie mieszkañcom ka¿dej czê¶ci Krakowa dostêpu do nowoczesnej infrastruktury sportowej. P³ywalnia na Wzgórzach Krzes³awickich to wa¿na inwestycja dla lokalnej spo³eczno¶ci, która od lat czeka³a na taki obiekt. To tak¿e element d³ugofalowej strategii rozwoju sportu w mie¶cie – podkre¶la Tomasz Marzec, dyrektor Zarz±du Infrastruktury Sportowej w Krakowie.
W ramach inwestycji zmieni siê te¿ przestrzeñ przyszkolna. Powstanie ci±g pieszo-jezdny o szeroko¶ci 4,5 m, a tak¿e miejsca parkingowe oraz place i chodniki wokó³ projektowanego i istniej±cego budynku.
P³ywalnia zyska wygl±d, który stworzy harmonijn± ca³o¶æ z istniej±cym otoczeniem. Ze wzglêdu na funkcjê projektowanego budynku wymagaj±c± du¿ej powierzchni i kubatury, budynek bêdzie innowacyjny w stosunku do otoczenia, dlatego szczególny nacisk po³o¿ono na dostosowanie kolorystyczne oraz dopasowanie do otaczaj±cej przestrzeni.
Informacje o postêpowaniu dotycz±cym budowy krytej p³ywalni dostêpne s± na stronie Zarz±du Infrastruktury Sportowej.
(red)
¦wiêto Plonów to w Nowej Hucie wci±¿ ¿ywa tradycja i hucznie obchodzona uroczysto¶æ. W tym roku Do¿ynki Nowohuckie odbêd± siê 15 sierpnia w Pleszowie, gdzie kilkana¶cie grup obrzêdowych przejdzie w barwnym korowodzie i zaprezentuje wieñce – symbol wdziêczno¶ci za udane zbiory. Na wydarzenie zapraszaj± organizatorzy: Rada Dzielnicy XVIII Nowa Huta, O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta oraz Towarzystwo Przyjació³ Ziemi Pleszowskiej.
Takiej Nowej Huty byæ mo¿e nie znacie! Peryferyjne osiedla Dzielnicy XVIII to wci±¿ tereny, które zachowa³y swój wiejski charakter. Coroczne Do¿ynki s± dla dumnych mieszkañców wa¿nym ¶wiêtem i okazj± do wspólnego pielêgnowania zwyczajów.
Jak zawsze g³ówn± atrakcj± obchodów bêdzie kolorowy Korowód Do¿ynkowy. We¼mie w nim udzia³ kilkana¶cie lokalnych zespo³ów obrzêdowych, z których wiele na co dzieñ dzia³a przy Klubach O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta. Po tym nast±pi najwa¿niejsza czê¶æ wydarzenia: przegl±d i o¶piewanie wieñców do¿ynkowych. To co¶, co naprawdê warto zobaczyæ na w³asne oczy – misternie wyplatane przez mieszkañców wieñce, ozdobione k³osami, kwiatami i zio³ami, zachwycaj± zarówno ró¿norodno¶ci± form, jak i bogat± symbolik±. Wieñce bêdzie mo¿na podziwiaæ przez ca³y czas trwania imprezy.
W Do¿ynkach w Pleszowie udzia³ wezm±: Towarzystwo Przyjació³ Ziemi Pleszowskiej, Zespó³ Nutki z Klubu Herkules O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta w Branicach, Zespo³y Jarzêbinki i Per³y z Klubu Karino O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta w Cha³upkach, Zespó³ Jêdrusie z Klubu Jêdru¶ O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta, Zespo³y Ko¶cielanki i Wró¿enianki z Klubu Pod Kasztanami O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta w Ko¶cielnikach, Wystrza³owe Mogi³anki z Mogi³y, Grupa Przylasianie z Przylasku Rusieckiego, Rusieckie P³omyki z Ruszczy, Grupa Nasze Pokolenia z Klubu Jedno¶æ O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta w Wolicy, Spó³ka dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej Wyci±¿e oraz B³yskawiczne Panie z Wyci±¿y. Na scenie go¶cinnie wyst±pi równie¿ tradycyjny zespó³ regionalny Orawskie Roztoki.
Dla najm³odszych uczestników Do¿ynek przygotowana zostanie specjalna strefa do zabawy, a dla wszystkich go¶ci – strefa z pysznym jedzeniem. Nie zabraknie równie¿ piknikowych atrakcji, zabaw do¿ynkowych, quizu z nagrodami oraz okazji do wspólnego tañca i integracji mieszkañców.
Ramowy program wydarzenia:
13:00 - Msza ¦wiêta w ko¶ciele ¶w. Wincentego w Pleszowie.
14:00 - Korowód Do¿ynkowy.
15:00 - Czê¶æ artystyczna i przegl±d wieñców (ul. Nadbrzezie 18).
18:20 - Losowanie nagród w quizie.
19:00 - Zabawa taneczna.
Partnerzy: Kraków Nowa Huta Przysz³o¶ci S.A., Krakowski Holding Komunalny S.A., Ekospalarnia Kraków, ArcelorMittal Poland, Wodoci±gi Miasta Krakowa S.A. Patroni medialni: G³os. Tygodnik Nowohucki, G³os Seniora.
(red)
Tam, gdzie rosn± paprocie - spacer z przyrodnikiem
Czy w sercu miasta mo¿na odkryæ dzik±, niemal nietkniêt± rêk± cz³owieka przyrodê? Okazuje siê, ¿e tak! Ju¿ wkrótce mieszkañcy Czy¿yn i ca³ego Krakowa bêd± mogli wybraæ siê na wyj±tkowy spacer po Paprociowym Lesie – niezwyk³ej enklawie zieleni po³o¿onej pomiêdzy ulicami Nowohuck±, Dolnom³yñsk±, Strumyk i Polesk±.
Paprociowy Las to ponad hektar zieleni, który okoliczni mieszkañcy uratowali przed zabudow±. Dzi¶ jest on przyk³adem tzw. czwartej przyrody – terenów, które kiedy¶ s³u¿y³y cz³owiekowi, lecz z czasem zosta³y opuszczone i przejête przez naturê. Spaceruj±c po tej dzikiej przestrzeni, uczestnicy i uczestniczki dowiedz± siê, jak miasta nie¶wiadomie stwarzaj± nowe siedliska, które staj± siê domem dla wielu gatunków ro¶lin i zwierz±t. To tak¿e okazja, by zobaczyæ, jak przyroda potrafi odnale¼æ siê w trudnych, miejskich warunkach.
Wydarzenie bêdzie nie tylko przyrodnicz± wêdrówk±, ale i rozmow± o przysz³o¶ci Paprociowego Lasu. W³adze Krakowa zapraszaj± bowiem mieszkañców do wspó³tworzenia planu zagospodarowania tego obszaru – tak, aby zachowaæ jego naturalny charakter, a jednocze¶nie odpowiedzieæ na potrzeby lokalnej spo³eczno¶ci.
Spacer, który odbêdzie siê 3 sierpnia o godzinie 11:00, poprowadzi Anna Warzyñska – edukatorka przyrody, przewodniczka beskidzka i wspó³autorka popularnych spacerowników po dzikiej przyrodzie Krakowa i Warszawy. Na co dzieñ prowadzi warsztaty przyrodnicze, survivalowe i le¶ne pó³kolonie, zara¿aj±c dzieci i doros³ych pasj± do natury.
Wydarzenie odbêdzie siê w ramach cyklu „Przyroda Czy¿yn”, organizowanego przez Radê Dzielnicy XIV. Od kwietnia do pa¼dziernika 2025 roku przewidziano a¿ piêæ spacerów po ró¿nych zielonych zak±tkach Czy¿yn – od ogrodów dzia³kowych, przez parki, po miejskie lasy.
Nie przegap tej okazji, aby odkryæ dzik± stronê Krakowa!
Wiêcej informacji na stronie internetowej O¶rodka Kultury Norwida: okn.edu.pl.
6 sierpnia 2025 r. wyruszy 45. Piesza Pielgrzymka Krakowska na Jasn± Górê. W¶ród wielu p±tników znajd± siê równie¿ mieszkañcy Nowej Huty, którzy bêd± zd±¿aæ przed oblicze Czarnej Madonny w ramach Wspólnoty IV Nowohuckiej. Przewodnikiem wspólnoty z Nowej Huty bêdzie ks. £ukasz Nizio, wikariusz parafii ¶w. Judy Tadeusza w Czy¿ynach.
Wspólnota IV wywodzi siê z grupy akademickiej, któr± w parafii ¶w. Brata Alberta na os. Dywizjonu 303 w Krakowie za³o¿y³ w 1998 roku ks. Roman Ciupaka. Przez rok grupa licz±ca 500 osób by³a po³±czona ze Wspólnot± I Pr±dnick±, by ju¿ w 1999 roku utworzyæ odrêbny cz³on Pieszej Pielgrzymki Krakowskiej. We Wspólnocie Nowohuckiej mo¿na spotkaæ m³odych i starszych wiekiem, entuzjazm, ³±cz±cy siê z rozmodleniem oraz pielgrzymów z ca³ej Polski, którzy przyje¿d¿aj± z ró¿nych czê¶ci kraju.- Jest to dla nich pewnego rodzaju wypoczynek duchowy, ze wzglêdu na niewielk± ilo¶æ dni marszu, w porównaniu z pielgrzymkami z innych diecezji – dodaje przewodnik.
Wspólnota IV Nowohucka
Grupê 24, nosz±c± zielone chusty, tworz± w wiêkszo¶ci wierni z parafii ¶w. Maksymiliana Marii Kolbego w krakowskich Mistrzejowicach, lecz ka¿dy mo¿e do niej do³±czyæ. Prowadzi j± od kilku lat ks. Jakub Mateja. To g³ównie w tej cz±stce cz³onu zakorzeni³a siê m³odzie¿, z której wielu anga¿uje siê w tworzenie grup funkcyjnych ca³ej wspólnoty.
P±tnicy nosz±cy czerwone chustki, tworz± Grupê 26. Prowadz± j± cystersi z Sanktuarium Krzy¿a ¦wiêtego w Krakowie-Mogile z o. Maciejem Majdakiem OCist. na czele. Pielgrzymuj±, ¶piewaj±c tradycyjne pie¶ni i modl± siê Liturgi± Godzin czy litaniami. Ta grupa swoimi korzeniami siêga roku 1971, kiedy o. Benignus Deptu³a OCist. zapocz±tkowa³ w Nowej Hucie pielgrzymowanie na Jasn± Górê. Przetrwa³a nawet rozwi±zania na p±tniczym szlaku przed Pilic± w stanie wojennym. Wówczas uczestnicy dalsz± czê¶æ trasy musieli przej¶æ indywidualnie.
Kolejna grupa Wspólnoty IV to roz¶piewana i rozmodlona m³odzie¿ z parafii Matki Bo¿ej Królowej Polski w Krakowie-Bieñczycach. W grupie 28 pielgrzymuje równie¿ wiele rodzin. W³a¶nie dlatego – jak podkre¶la jej przewodnik ks. Jaros³aw Gawêda – panuje w niej rodzinna atmosfera.
Wyj±tkow± grup± w cz³onie z Nowej Huty jest „Karan”. – To s± m³odzi ludzie z ca³ej Polski, którzy gdzie¶ w swoim ¿yciu ¼le zrozumieli pojêcie wolno¶ci. Przekroczyli jej granice, id±c w ró¿nego rodzaju zniewolenia, szczególnie zwi±zane z narkotykami, alkoholem, ale te¿ z hazardem – wyja¶nia ks. £ukasz Nizio. Dodaje, ¿e jest to grupa terapeutyczna, w której p±tnicy pielgrzymuj± razem ze swoimi opiekunami i rodzicami. – S± warto¶ci± dodan± w tej wspólnocie poprzez wyg³aszanie ¶wiadectw dla pozosta³ych grup. Pokazuj± choæby, z jakich na³ogów wychodzili i co robi±, ¿eby byæ od nich wolnymi – t³umaczy przewodnik. – Dla nich pielgrzymka jest czêsto drog± krzy¿ow±, je¶li po³±czymy w ca³o¶æ zniewolenie na³ogiem z kilkukilometrowymi odcinkami drogi i walk± organizmu. Drogowskazem na tej p±tniczej ¶cie¿ce jest przewodnik ks. Pawe³ Rosik i pomagaj±cy mu w tym dziele ks. Jerzy Bieñkowski – wyja¶nia ks. Nizio. P±tnicy grupy „Karan” maj± swoj± kuchniê, w³asne zaopatrzenie i noclegi – g³ównie w namiotach. Ze wzglêdu na charakter grupy, nie mog± do niej do³±czyæ siê inni pielgrzymi.
Dobra droga
Wspólnota Nowohucka rozpoczyna swoj± trasê na Wawelu, kieruj±c siê w stronê Zielonek, a nastêpnie przez Korzkiew zmierza do Ska³y. Drugiego dnia p±tnicy przemierzaj± Zadro¿e i Trzyci±¿, by doj¶æ na nocleg do Wolbromia. Kolejnego dnia pokonuj± 21 kilometrów, by dotrzeæ do Wierbki, gdzie zatrzymuj± siê na nocleg. Tam tradycyjnie od lat odbywa siê turniej pi³karski miêdzy grupami. Na trasie Wspólnoty IV znajduj± siê pó¼niej m.in. Pilica, Skar¿yce i Morsko, gdzie na nocleg zostaje grupa mogilska. Pozosta³e grupy przez las zmierzaj± do kolejnego punktu noclegowego – Rzêdkowic i Huciska. W przededniu zakoñczenia pielgrzymki wierni pokonuj± 26 kilometrów. Na trasie odwiedzaj±c m.in. Sanktuarium Królowej Rodzin w Le¶niowie, a po d³ugim dniu na kolacjê czekaj± p±tników kie³baski z grilla przy remizie w Zrêbicach. 11 sierpnia pielgrzymów od Czêstochowy dzieli ju¿ tylko 27 kilometrów. Trasê koñcz±, przechodz±c przez Olsztyn – gdzie spotykaj± siê z innymi wspólnotami na Przepro¶nej Górce – oraz las Huty „Czêstochowa”.
Ks. £ukasz Nizio zwraca uwagê na zalety tego szlaku. – 95 procent drogi staramy siê prowadziæ asfaltem. To taki ma³y plusik, ¿e nie idziemy w du¿ej mierze przez piaski, bo to bywa trudne – mówi. – Oczywi¶cie potrzebny jest tak¿e duch umartwienia i pokuty, zw³aszcza, gdy niesiemy ze sob± jak±¶ intencjê, ale komfort drogi asfaltowej jest jednak inny ni¿ wtedy, gdy idziemy piaszczystymi ¶cie¿kami w czasie niepogody lub wdychamy kurz z ka¿dej strony w upalny dzieñ – wyja¶nia przewodnik.
Dlaczego warto pielgrzymowaæ ze Wspólnot± IV?
Przewodnik Wspólnoty Nowohuckiej podkre¶la wyj±tkowy klimat, charakteryzuj±cy ten cz³on Pieszej Pielgrzymki Krakowskiej na Jasn± Górê – rado¶æ z bycia ze sob± oraz odczuwalnego ducha modlitwy i skupienia. – Trzy grupy: bieñczycka, mogilska i mistrzejowicka tworz± atmosferê wrêcz rodzinn± – dodaje. Pielgrzymi ¶pi± w szko³ach, remizach i w prywatnych domach. Istnieje równie¿ mo¿liwo¶æ noclegu pod namiotami. – Dodatkowo na p±tników czekaj± przeno¶ne pojemniki z wod±, z których mo¿na skorzystaæ przy prysznicu. Dostêpne s± tak¿e stacje ³adowania telefonów komórkowych, by mogli na bie¿±co tworzyæ relacje z pielgrzymiego szlaku na social media – mówi ks. £ukasz Nizio.
Podkre¶la przy tym szczególne znaczenie udzia³u w pielgrzymce w Roku Jubileuszowym. – Spo¶ród wszystkich Ko¶cio³ów Jubileuszowych w Archidiecezji Krakowskiej dwa znajduj± siê w Nowej Hucie – przypomina przewodnik. To ko¶ció³ Matki Bo¿ej Królowej Polski „Arka Pana” w Krakowie-Bieñczycach i bazylika Krzy¿a ¦wiêtego w Krakowie-Mogile. Te 2 ¶wi±tynie to tak¿e miejsca, z których wywodz± siê 2 grupy cz³onu. – To mo¿e byæ piêkny dar, piêkny czas pielgrzymowania – od miejsca jubileuszowego w tym roku do Sanktuarium Matki Bo¿ej na Jasnej Górze – wskazuje.
Do wêdrowania ze Wspólnot± Nowohuck± zachêcaj± tak¿e sami p±tnicy. Michalina zaznacza, ¿e pielgrzymka „to nie tylko wyj±tkowe do¶wiadczenie duchowe, ale te¿ okazja do pog³êbienia swojej wiary i spotkania z Bogiem w ciszy, modlitwie i wspólnocie”. – To szansa na oderwanie siê od codziennych spraw, refleksjê nad w³asnym ¿yciem i zawierzenie Maryi swoich intencji – mówi kobieta.
Andrzej po raz pierwszy uczestniczy³ w pielgrzymce w 1986 roku wraz z grup± mogilsk±. – W³a¶ciwej by³oby napisaæ nie „wybra³em siê”, ale mama mnie wyci±gnê³a, bo mia³em wówczas ledwie 10 lat – precyzuje. Surowe warunki sprawi³y, ¿e na Jasn± Górê ponownie wyruszy³ dopiero w 2005 roku. – W ten sposób zatem chcia³em podziêkowaæ Panu Bogu za pontyfikat Jana Paw³a II – dobro i dzie³a, które po sobie pozostawi³ – wyja¶nia. Od tego czasu niemal co roku powraca na szlak. – Te coroczne „rekolekcje w drodze” zmienia³y na lepsze moje ¿ycie. Mam wra¿enie, ¿e stajê siê lepszym cz³owiekiem. Walczê ze swoimi przywarami i problemami, a choæ wszystkich siê pewnie nie pozby³em, to o niektórych zd±¿y³em ju¿ nawet zapomnieæ. Po drodze skoñczy³em studia, zrobi³em doktorat, znalaz³em pracê, do której chodzê codziennie z przyjemno¶ci± – mam, za co dziêkowaæ, ale i mam, o co prosiæ, dlatego i w tym roku bêdê pielgrzymowa³ – dzieli siê Andrzej.
Joanna i Miros³aw wybrali tê wspólnotê, bo pochodz± z Czy¿yn. – Idziemy razem z naszymi s±siadami, lud¼mi z parafii, z tej dzielnicy, która ma swoj± historiê walki o wiarê i to¿samo¶æ – mówi Miros³aw. Dodaje tak¿e, ¿e udzia³ w Pieszej Pielgrzymce Krakowskiej to dla ich rodziny tradycja. – Na pielgrzymki chodzili nasi rodzice i prosili nas o kontynuacjê tego dzie³a, które oni rozpoczêli – t³umaczy Joanna. – Razem tworzymy wspólnotê wiary. Dobrze siê znamy i razem pielgrzymujemy. Jest du¿y wybór wspólnot pielgrzymkowych trzeba tylko zacz±æ – zachêca nowohucianka.
* * *
45. Piesza Pielgrzymka Krakowska na Jasn± Górê, której w tym roku towarzyszy has³o „Pielgrzymi nadziei”, odbêdzie siê w dniach 6-11 sierpnia.
Kino Sfinks - najd³u¿ej dzia³aj±ce w Krakowie, jedyne w Nowej Hucie
Pocz±tki Kina Sfinks gin± w mrokach dziejów... Mimo usilnych starañ i grzebania w papierach, nie uda³o nam siê znale¼æ wiarygodnej informacji na temat dok³adnej daty jego powstania. Ze wspomnieñ starszych mieszkañców Nowej Huty wynika, ¿e istnia³o ju¿ w 1958 r., co czyni je najd³u¿ej dzia³aj±cym nieprzerwanie kinem w Krakowie!
Czytaj±c numery ówczesnego G³osu Nowej Huty widzimy, ¿e pomys³ ten budzi³ kontrowersje – pojawia³y siê g³osy, ¿e kino zabiera przestrzeñ dla zespo³ów teatralnych, i mo¿e staæ siê miejscem spó³kowania chuliganów i podejrzanego elementu. Na szczê¶cie by³y te¿ odmienne opinie, dziêki którym plan stworzenia kina zakoñczy³ siê powodzeniem.
Pocz±tkowo jego w³a¶cicielem by³y Zjednoczone Przedsiêbiorstwa Rozrywkowe. Dopiero w 1985 roku, na mocy porozumienia z Kombinatem, kino wesz³o w struktury O¶rodka Kultury – wówczas Huty im. Lenina, dzi¶ im. Cypriana Kamila Norwida. Od lat 80. z uporem pe³ni³o funkcje kina studyjnego i stara³o siê pokazywaæ filmy interesuj±ce, warto¶ciowe, o wysokich walorach artystycznych.
Nie oby³o siê oczywi¶cie bez kryzysów. Jeden z nich pojawi³ siê na prze³omie lat 80. i 90. – w tamtym czasie kino dzia³a³o tylko w weekendy, a w tygodniu przed po³udniem prezentowano pokazy dla szkó³ i grup zorganizowanych. Na szczê¶cie stan ten nie trwa³ d³ugo i kino wróci³o do pe³nego funkcjonowania. Jednak jako ma³e kino otrzymywa³o kopie filmowe dopiero w trzeciej kolejno¶ci – po dwóch, trzech miesi±cach (wtedy kopie otrzymywa³o siê w postaci „fizycznej”, jako ta¶mê filmow± na rolkach).
W 2006 roku kino zosta³o wyremontowane: zamontowano nowe fotele, nag³o¶nienie, projektory… I nagle nadszed³ kolejny kryzys – technologiczny! Absolutn± rewolucj± by³y projektory cyfrowe. Kopie zaczêto dostarczaæ nie na ta¶mie, ale na dyskach, które wgrywa siê na serwer. Przej¶cie z systemu analogowego na cyfrowy wi±za³o siê z ogromnym kosztem, na który brakowa³o ¶rodków. Przysz³o¶æ kina sta³a pod znakiem zapytania. Na szczê¶cie – z pomoc± Miasta Krakowa i Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej – w 2014 roku cyfryzacja naszego nowohuckiego kina zakoñczy³a siê powodzeniem.
Od roku 2016 Kino Sfinks oferuje seanse w dwóch salach – g³ównej, „du¿ej”, licz±cej 98 miejsc, oraz w tzw. „Ma³ym Metra¿u” – kameralnej sali z 22 wygodnymi fotelikami i kanap±. Jego repertuar dobierany jest starannie, z naciskiem na kino polskie i europejskie oraz edukacjê. Sfinks nale¿y do Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych oraz Polskiej Sieci Kin Cyfrowych. Nie znajdziecie tu popcornu, ale dobre filmy – zawsze!
Przed ka¿dym filmem pokazywana jest Nowohucka Kronika Filmowa. Istnieje od 2004 roku, a jej producentem jest O¶rodek Kultury Norwida. Swoim pomys³em nawi±zuje do Polskiej Kroniki Filmowej, która do po³owy lat 90. poprzedza³a wszystkie filmy w polskich kinach. NKF pokazuje jednak rzeczywisto¶æ tylko jednej dzielnicy – Nowej Huty. W ka¿dym odcinku widzowie mog± znale¼æ felietony po¶wiêcone ciekawym wydarzeniom kulturalnym i spo³ecznym, filmowe portrety nowohucian, opowie¶ci o niezwyk³ych miejscach i cennych zabytkach, historie z przesz³o¶ci. Czêsto pojawiaj± siê materia³y archiwalne, które z determinacj± staramy siê wyci±gaæ z wszelkich archiwów i zbiorów.
W Kinie Sfinks dzia³a równie¿ Dyskusyjny Klub Filmowy „Kropka”. Jest to jedyny dyskusyjny klub filmowy w Nowej Hucie. Nasze propozycje skierowane s± do wszystkich mi³o¶ników dobrego kina. Program naszego DKF-u jest ambitny i ró¿norodny. Pokazujemy filmy interesuj±cych twórców, kino niszowe, artystyczne i klasykê kina. Przed ka¿dym seansem wyg³aszana jest prelekcja, a po filmie odbywa siê dyskusja z widzami. Na spotkaniach panuje przyjazna, lu¼na atmosfera, dlatego nie trzeba byæ znawc± kina, aby uczestniczyæ w seansach i dyskusjach. W 2021 roku DKF „Kropka” otrzyma³ Nagrodê Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej dla najlepszego dyskusyjnego klubu filmowego w Polsce. W 2023 roku wprowadzili¶my spotkania wspólne dla osób niewidomych i widz±cych (seanse odbywaj± siê z u¿yciem aplikacji AudioMovie, co nie zak³óca seansu innym widzom).
Je¿eli jeszcze nie zawitali¶cie w nasze progi, zapraszamy serdecznie do budynku O¶rodka Kultury Norwida (os. Górali 5), gdzie mie¶ci siê nasze kino. W tym momencie trwa przerwa wakacyjna, ale ju¿ od 22 sierpnia startujemy z nowym sezonem – czeka Was nowy repertuar, nowe filmy, nowe wzruszenia, refleksje i emocje. Nie mo¿ecie tego przegapiæ! ¦led¼cie nasz± dzia³alno¶æ na stronie: kinosfinks.okn.edu.pl.
Mateusz Pasek
Zielone ¶wiat³o dla nowego osiedla przy ul. Biskupa F. Padniewskiego
2 lipca 2025 r. Rada Miasta Krakowa podjê³a uchwa³ê w sprawie wniesienia nieruchomo¶ci po³o¿onej przy ul. Bp. F. Padniewskiego do spó³ki KZN SIM Ziemia Krakowska. Dziêki tej decyzji przy krakowskich £±kach Nowohuckich powstan± dwa nowoczesne budynki wielorodzinne, które zaoferuj± do 148 mieszkañ dostêpnych na preferencyjnych warunkach w formule Spo³ecznej Inicjatywy Mieszkaniowej.
Na dzia³ce przy ul. Bp. F. Padniewskiego, KZN SIM Ziemia Krakowska zrealizuje osiedle mieszkaniowe dla osób znajduj±cych siê w tzw. luce czynszowej, czyli tych, które nie spe³niaj± kryteriów do otrzymania mieszkañ komunalnych, a jednocze¶nie nie staæ ich na zakup lub wynajem na warunkach rynkowych lokalu spe³niaj±cego ich potrzeby.
– Cieszymy siê, ¿e Miasto Kraków zdecydowa³o siê przeznaczyæ tê nieruchomo¶æ w³a¶nie na cele budownictwa spo³ecznego. Decyzja rady miasta daje nam zielone ¶wiat³o do podjêcia pierwszych kroków w realizacji inwestycji, której celem jest stworzenie nowoczesnych, komfortowych mieszkañ z preferencyjnym czynszem dla osób, które do tej pory by³y wykluczone z rynku komercyjnego i nie mog³y znale¼æ lokalu odpowiadaj±cego ich potrzebom i mo¿liwo¶ciom finansowym – mówi Aleksander Go³dynia, prezes KZN SIM Ziemia Krakowska.
Nowoczesne, ekologiczne i funkcjonalne osiedle
Przekazanie nieruchomo¶ci nast±pi w drodze aktu notarialnego. Na dzia³ce planowana jest budowa dwóch budynków wielorodzinnych, w których powstanie od 125 do 148 mieszkañ o funkcjonalnych uk³adach, dostosowanych do potrzeb ró¿nych osób – w tym rodzin z dzieæmi, seniorów oraz osób z niepe³nosprawno¶ciami. Spó³ka opracowa³a ju¿ wstêpn± koncepcjê urbanistyczno-architektoniczn±, która bêdzie stanowi³a punkt wyj¶cia do dalszych prac projektowych. Decyzja Rady Miasta otwiera mo¿liwo¶æ rozpoczêcia tych dzia³añ i przej¶cia od planów do przygotowania inwestycji. Zgodnie z za³o¿eniami, zakoñczenie budowy i oddanie mieszkañ do u¿ytku planowane jest do 2029 roku.
Architektura osiedla inspirowana jest francuskim modelem budownictwa spo³ecznego, który ³±czy wysok± jako¶æ wykonania z trosk± o ¶rodowisko. Projekt zak³ada powstanie harmonijnego, kameralnego kwarta³u, w którym dwa budynki zostan± po³±czone podziemnymi kondygnacjami. W centralnej czê¶ci osiedla znajdzie siê zielony dziedziniec z przestrzeni± do rekreacji i s±siedzkich spotkañ. Ka¿de mieszkanie bêdzie posiada³o dostêp do miejsc parkingowych w gara¿u podziemnym oraz komórek lokatorskich. Budynki zostan± wyposa¿one w nowoczesne i energooszczêdne technologie, które prze³o¿± siê na ni¿sze koszty eksploatacji. Osiedle powstanie bez barier architektonicznych, umo¿liwiaj±c swobodny dostêp osobom o ograniczonej mobilno¶ci.
Wszystkie mieszkania bêd± oferowane w standardzie „pod klucz”, co oznacza, ¿e lokale zostan± w pe³ni wykoñczone i wyposa¿one m.in. w gotowe pod³ogi, pomalowane ¶ciany, ³azienki oraz wszystkie instalacje niezbêdne do codziennego funkcjonowania. Najemcy nie bêd± musieli ponosiæ dodatkowych kosztów ani zajmowaæ siê pracami wykoñczeniowymi – po wstawieniu w³asnych mebli bêd± mogli od razu wprowadziæ siê do gotowego mieszkania.
Bezpieczny i stabilny najem
Mieszkania powstan± w ramach modelu Spo³ecznej Inicjatywy Mieszkaniowej, który oferuje atrakcyjny, bezterminowy najem z preferencyjnym czynszem. Przyszli lokatorzy mog± korzystaæ tak¿e z dop³at do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na Start”, które w przypadku 4-osobowej rodziny w Krakowie mo¿e wynie¶æ a¿ 865 z³ miesiêcznie i byæ przyznawane przez okres do 15 lat.
Aby wzi±æ udzia³ w programie, trzeba spe³niæ dwa g³ówne warunki: nie posiadaæ (ani wspó³posiadaæ) mieszkania lub domu na terenie Krakowa oraz zmie¶ciæ siê w okre¶lonych limitach dochodowych dla gospodarstwa domowego. Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa GUS z listopada 2024 górna granica dochodu wynosi obecnie 7626,55 z³ netto miesiêcznie dla jednej osoby i 20 845,93 z³ dla gospodarstwa piêcioosobowego.
Po zakwalifikowaniu siê do programu przysz³y najemca podpisuje umowê rezerwacyjn± i wnosi wp³atê partycypacyjn± – swój wk³ad w koszty budowy mieszkania. Partycypacja jest niezbêdna do podpisania umowy najmu, ale w przypadku zmiany planów ca³a wp³ata podlega zwrotowi. Kolejnym krokiem jest zawarcie umowy najmu d³ugoterminowego, która daje mo¿liwo¶æ skorzystania z dop³at do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na Start”.
Za realizacjê inwestycji odpowiada KZN SIM Ziemia Krakowska – spó³ka dzia³aj±ca w formule non for profit, powo³ana przez Gminê Miejsk± Kraków, Krajowy Zasób Nieruchomo¶ci (Skarb Pañstwa) oraz gminy Alwernia, Charsznica, Gdów, Go³cza, Iwanowice, Pa³ecznica, Raciechowice, Ska³a, Su³oszowa i Wieprz.
(red)
Oddano ho³d ofiarom niemieckich egzekucji w forcie "Krzes³awice"
W ubieg³y czwartek, 3 lipca 2025 r. na terenie fortu „Krzes³±wice”, zastêpca dyrektora Oddzia³u Instytutu Pamiêci Narodowej PN w Krakowie Cecylia Radoñ, a tak¿e przedstawiciele organizacji patriotycznych w tym Zrzeszenia „Wolno¶æ i Niezawis³o¶æ” Obszar Po³udniowy, w³adz Krakowa i stra¿y miejskiej z³o¿yli ho³d ofiarom niemieckiego terroru oraz modlili siê za pomordowanych.
85 lata temu w forcie 49 „Krzes³awice” w Krakowie Niemcy przeprowadzili jedn± z wielu egzekucji Polaków aresztowanych w ramach akcji AB (eksterminacja polskiej elity politycznej i intelektualnej). 29 czerwca oraz 2 i 4 lipca 1940 r. w poaustriackim Forcie 49 „Krzes³awice” Niemcy rozstrzelali oko³o 150 osób – m.in. nauczycieli, prawników i wojskowych. W tej liczbie nale¿y równie¿ uwzglêdniæ 36 zak³adników z My¶lenic, których rozstrzelano w dniu 29 czerwca. Ponadto w forcie mia³y miejsce liczne indywidualne egzekucje (m.in. Józefa Harmali). Trzech skazañców – Stanis³aw Marusarz (skoczek narciarski, wicemistrz ¶wiata z Lahti), Aleksander Bugajski oraz wiêzieñ o nazwisku Sadowski – zdo³a³o uciec z celi ¶mierci na Montelupich przed wywózk± na stracenie do Krzes³awic.
Mordowanie Polaków w dawnym austriackim forcie trwa³o od jesieni 1939 do jesieni 1941 r. W kilkunastu egzekucjach Niemcy zabili tam w sumie oko³o 440 osób.
Po wojnie, w okresie od 15 pa¼dziernika do 6 grudnia 1945 r. ekshumowano 440 cia³ z 29 grobów. Po ekshumacji cia³a pomordowanych zosta³y umieszczone w zbiorowej mogile, zlokalizowanej na zapolu fortu, po prawej stronie drogi dojazdowej.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
