Ju¿ w najbli¿sz± sobotê 25 lipca na Suchych Stawach zago¶ci Najstarszy Klub Pi³karski ¦wiata Sheffield F.C., który zmierzy siê z dum± Nowej Huty – Hutnikiem.
Tego dnia królowaæ bêdzie pi³ka no¿na, ale bêd± te¿ koncerty, pokazy i konkursy. Warto wybraæ siê na obiekty Hutnika Kraków, tym bardziej, ¿e wstêp na wszystkie imprezy jest bezp³atny! Tu wszystko siê zaczê³o
Przyjazd Sheffield F.C. do Nowej Huty to prawdziwe ¶wiêto kibiców pi³ki no¿nej. Kto wie, jakby bez Sheffield F.C. wygl±da³a ta najpopularniejsza na ¶wiecie dyscyplina sportu. A trzeba przyznaæ, ¿e pocz±tki futbolu niewiele mia³y wspólnego z dzisiejsz± piêkn± gr±. Pojedynki najczê¶ciej przypomina³y uliczne bijatyki, których efektami by³y po³amane nogi i porozbijane szyby w domach. Pi³ka no¿na rozwija³a siê w cieniu rugby, a brak jednolitych regu³ blokowa³ jej rozwój i emancypacjê. Olbrzymia rola za³o¿ycieli Sheffield F.C. polega³a nie tylko na tym, ¿e za³o¿yli w 1857 r. pierwszy na ¶wiecie klub pi³karski, ale tak¿e na tym, ¿e jego dzia³acze jako pierwsi podjêli udan± próbê ujednolicenia przepisów pi³karskich.
Znaczenie Sheffield na tym polu jest olbrzymie. Wprowadzili do pi³ki no¿nej m.in. zagrania g³ow±, spalone, rzuty wolne przyznawane za faul na przeciwniku, poprzeczkê w bramce, itd. Sheffield wyznaczy³o te¿ kierunki rozwoju organizacji futbolu - z udzia³em „Te Club” (taki przydomek nosi dru¿yna) powsta³a FA – Angielska Federacja Pi³ki No¿nej, dziêki czemu z czasem powsta³y ogólnokrajowe rozgrywki. Z inicjatywy klubu rozegrano pierwszy mecz miêdzypañstwowy, w którym Anglia zmierzy³a siê ze Szkocj± (1872 r.). Sheffield rozegra³ te¿ jako pierwszy klub na ¶wiecie mecz derbowy (z Hallam w 1860 r.) oraz spotkane przy sztucznym o¶wietleniu (1878 r.). Sheffield F.C. po rozwiniêciu pi³ki no¿nej usun±³ siê na bok, pozostaj±c klubem amatorskim. Znacznie pó¼niej po „The Club” powsta³y takie firmy jak Liverpool, Manchester United czy Chelsea.
Choæ do dzi¶ klub gra w ni¿szych ligach angielskich (obecnie w Division South UniBond League, poziom 8. ligi), to cieszy siê powa¿aniem na ca³ym ¶wiecie. Dowodem tego jest m.in. fakt, ¿e Sheffield F.C. w ostatnich latach spotka³ siê w meczach towarzyskich m.in. z Manchesterem United, Interem Mediolan i Ajaxem Amsterdam. Najwiêkszym wyró¿nieniem dla kluby by³o przyznanie mu przez FIFA „Rubinowego Orderem Zas³ugi”, jako drugiemu po Realu Madryt klubowi na ¶wiecie.
Klub nadal dzia³a na rzecz rozwoju futbolu na ¶wiecie, przekazuj±c obuwie sportowe dla dzieci afrykañskich w ramach akcji „Boots for Africa” („Buty dla Afryki”). Klub prowadzi dwie dru¿yny seniorskie, dru¿ynê kobiet, zespó³ osób niepe³nosprawnych i wiele dru¿yn juniorskich. Jako najstarszy klub ¶wiat Sheffield F.C. nie mo¿e narzekaæ na brak ciekawych meczów. W trakcie przygotowañ do nowego sezonu „The Club” uczestniczy³ w turnieju w Hong Kongu razem z m.in. Aston Vill±, West HamUnited, Celtikiem Glasgow i Glasgow Rangers. Klub rozegra³ tak¿e niedawno mecze z Ferencvarosem Budapeszt i Sheffield United, za¶ za kilka dni po raz pierwszy pojawi siê w Polsce. Europa wraca na Suche Stawy
Mecz Hutnik Kraków – Sheffield F.C. u¶wietni obchody rocznicy powstania Nowej Huty. Dla kibiców Hutniks bedzie to te¿ mo¿liwo¶æ zobaczenia swej dru¿yny, szykuj±cej siê do trudnego sezonu w III lidze. Po 13 latach na Suchych Stawach rozegrany zostanie miêdzynarodowy mecz pi³karski, ostatni± dru¿yn± z Europy, z któr± Hutnik zmierzy³ siê w oficjalnym meczu na Suchych Stawach by³o AS Monaco.
Mecz bêdzie stanowi³ kulminacjê ca³odziennych atrakcji przygotowanych przez Hutnik dla fanów pi³ki no¿nej z Nowej Huty i Krakowa. Od po³udnia bêdzie mo¿na spróbowaæ swoich si³ na polu do gry w paintballa, bêdzie równie¿ konkurs darta. O godz. 13.00 by³e gwiazdy Hutnika zmierz± siê z kibicami na boisku pi³karskim. O godz. 14.15 rozpocznie siê pokaz futbolu amerykañskiego w wykonaniu nowohuckiego zespo³u Kraków Knights. Organizatorzy obiecuj±, ¿e wyja¶ni± wszystkie zawi³o¶ci gry, a ka¿dy chêtny bêdzie móg³ spróbowaæ zagraæ w pi³kê, lub przynajmniej zrobiæ sobie zdjêcie z gro¼nie wygl±daj±cymi zawodnikami. Od godz. 15.30 rozpoczn± siê koncerty zespo³ów nowohuckich. Gwiazd± bêdzie zespó³ Game Over, ale obok niego wyst±pi± m.in. Kto By To Wiedzia³?, Mikirurka, CAS, Enprzezhadoa i inne. Wystêpy bêd± kontynuowane po zakoñczeniu meczu. Mecz rozpocznie siê o godz. 17.00.
Przy okazji meczu bêdzie mo¿na nabyæ pami±tkowy ³±czony szalik oraz program meczowy. W dwujêzycznym programie znajd± siê m.in. historia Sheffield F.C. i Hutnika Kraków, oraz opowie¶æ o najwiêkszym stadionie Nowej Huty – Suchych Stawach, z której czytelnicy dowiedz± siê o niejasnych pocz±tkach stadionu, osobie projektanta, o niezwyk³ych meczach, jakie by³y na nim rozgrywane, itd. Wstêp na wszystkie imprezy oraz na mecz jest bezp³atny. Informacje na temat meczu mo¿na znale¼æ na stronie www.hutnik60nh.pl. „G³os - Tygodnik Nowohucki” obj±³ patronat nad t± imprez±.
Adam Gliksman
Najpiêkniejsze ogrody i pn±cza w Krakowie nagrodzone MIASTO OGRÓD
82 ogrody i pn±cza na murach z terenu ca³ego Krakowa zg³oszono do tegorocznej trzynastej ju¿ edycji konkursu OGRODY S¡SIEDZKIE i PN¡CZA DLA KRAKOWA. Konkursy organizowane s± corocznie przez Pracowniê Animacji Ekologicznej O¶rodka Kultury im. C. K. Norwida we wspó³pracy z Polskim Klubem Ekologicznem Okrêg Ma³opolska w ramach projektu MIASTO OGRÓD.
8 lipca br. uczestnicy konkursów spotkali siê w Klubie „Ku¼nia” na os. Z³otego Wieku, na uroczystym wrêczeniu nagród twórcom-amatorom najpiêkniejszej zieleni w Krakowie. - W tegorocznej edycji zanotowali¶my rekordow± ilo¶æ zg³oszeñ – podkre¶li³a w powitaniu Wies³awa Wykurz, zastêpca dyrektora OKN, dziêkuj±c wszystkim ogrodnikom za pasjê i mi³o¶æ w kreowaniu przydomowych skrawków zieleni. Komisja oceniaj±ca, ze wzglêdu na deszczow± pogodê nie mog³a, jak to bywa³o w latach poprzednich, po¶wiêciæ tak wiele czasu poszczególnym uczestnikom na rozmowy w i o ogrodach. - Konkurs zatacza coraz wiêksze krêgi, to bardzo wa¿ne. Mieli¶my trudny orzech do zgryzienia. Wszystkie zg³oszone miesjca by³y urzekaj±ce. Nawet najskromniejszy skrawek zieleni jest na wagê z³ota ze wzglêdu na zanieczyszczenia w Krakowie. Zielone enklawy s³u¿± wszystkim mieszkañcom Krakowa – powiedzia³ Zbigniew Koziara z Wydzia³u Ogrodniczego Katedry Ro¶lin Ozdobnych Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, cz³onek jury. Starannie wypielêgnowane tereny zielone podnosz± komfort ¿ycia w mie¶cie. Jak siê okazuje niektóre ogródki posiadaj± bardzo kameralny charakter, mo¿na tam wypocz±æ i zrealaksowaæ siê po pracy – o czym z nieskrywan± zazdro¶ci± mówili organizatorzy. - Kilka lat temu zmienili¶my formu³ê konkursów, nastawiaj±c siê na ogród s±siedzki i efekt przeszed³ nasze naj¶mielsze oczekiwania. Kolejne lata pokazuj± jak zieleñ integruje i jak bardzo istotnym elementem jest w du¿ych blokowiskach – mówi³a Wies³awa Wykurz.
Kryteria i wyniki konkursów przedstawi³a El¿bieta Urbañska–K³apa, kierownik Pracowni Animacji Ekologicznej OKN a zarazem koordynator projektu MIASTO OGRÓD. Jury w sk³adzie: dr Zbigniew Koziara - Uniwersytet Rolniczy, Dorota Sawa – Wydzia³ Kszta³towania ¦rodowiska UMK- przewodnicz±ca jury i El¿bieta Urbañska–K³apa – O¶rodek Kultury im. C. K. Norwida, przy ocenie ogrodów bra³o pod uwagê przede wszystkim s±siedzki charakter powstania i u¿ytkowania terenu zielonego, stopieñ uspo³ecznienia w dostêpno¶ci i pielêgnacji, funkcjonalno¶æ i dostosowanie do najbli¿szego otoczenia, pomys³owo¶æ, kompozycjê, w³a¶ciwy dobór ro¶lin i ich kolorystykê, ogólne wra¿enie estetyczne, innowacyjno¶æ oraz stopieñ pielêgnacji. W przypadku pn±czy oceniano funkcjê w kontek¶cie otoczenia, czyli zintegrowanie z koncepcj± urbanistyczn±, w³a¶ciwy dobór ro¶lin dla stanowiska, wizjê twórcz± autorów, oryginalne i funkcjonalne rozwi±zania techniczne zwi±zane z podporami, staranne prowadzenie i pielêgnacjê ro¶lin oraz ogólny wyraz estetyczny. Komisja, ze wzglêdu na trudny wybór, nie przyzna³a w tym roku I miejsca. II miejsce ex aequo otrzyma³y ogrody s±siedzkie p. Heleny Adamczyk z ul. Siamaszki 28a oraz p. Zbigniewa Pacury z ulicy Lilli Wenedy 11. W¶ród wyró¿nionych nie zabrak³o równie¿ ubieg³orocznych laureatów – Krzysztofa Noconia z os. Mistrzejowice Nowe 9 oraz Tadeusza ¦widra z os. Niepodleg³o¶ci 10. Wyró¿nienie otrzyma³ tak¿e ogród p. Aliny Ziêby z os. 2. Pu³ku Lotniczego 13. W kategorii wspólnot mieszkaniowych nagrodzono dwie nowohuckie wspólnoty z os. Krakowiaków 45 oraz os. Albertyñskiego 22. Zdobywczyni± I miejsca w konkursie PN¡CZA DLA KRAKOWA zosta³a p. Anna Nechay z ul. Beliny Pra¿mowskiego 39.
Honorowy patronat nad konkursami objê³a Przewodnicz±ca Rady Miasta Krakowa, która dla wszystkich uczestników ufundowa³a nagrody ksi±¿kowe. W je imieniu wrêczy³a je Marta Patena, wiceprzewodnicz±ca Rady Miasta Krakowa. Gratuluj±c odwagi udzia³u w konkursie podkre¶li³a, ¿e ogrodnicy-pasjonaci pokazuj±, i¿ Kraków nie koñczy siê na Plantach. Nagrody dla laureatów zosta³y ufundowane przez Gminny Fundusz Ochrony ¦rodowiska.
Tradycj± a zarazem du¿± atrakcj± ka¿dego spotkania koñcz±cego kolejn± edycjê konkursów w ramach projektu MIASTO OGRÓD jest wystawa fotograficzna nagrodzonych i wyró¿nionych ogrodów oraz pn±czy autorstwa Grzegorza Ziemiañskiego. Fotografuje on konkursowe ogrody od 2004 roku i jak mówi wszystkie, niezale¿nie od wielko¶ci i miejsca, ³±czy mi³o¶æ jak± otaczaj± je ich twórcy. Wystawê mo¿na ogl±daæ w Klubie „Ku¼nia” na os. Z³otego Wieku 14. A ju¿ po wakacjach rozpocznie ona swoj± wêdrówkê po Krakowie. MA£GORZATA HAJTO
Fot. Grzegorz Ziemiañski
Ju¿ wkrótce rozpoczyna dzia³alno¶æ nieformalne Towarzystwo Przyrodnicze „Nocnych Marków” (www.okn.edu.pl/nocnemarki) Jest to nowa inicjatywa Pracowni Animacji Ekologicznej O¶rodka Kultury im C.K. Norwida w ramach cyklu imprez plenerowych „Re-kreacja”. Tworzymy j± z my¶l± o pasjonatach fotografii i przyrody oraz o wszystkich spragnionych przygód. Zapraszamy do udzia³u zainteresowanych fotografowaniem nocnej fauny w jej naturalnym ¶rodowisku i w czasie, gdy wszyscy inni ju¿ ¶pi±.
- Towarzystwo funkcjonowaæ bêdzie dwuetapowo. W pierwszej fazie, rozpoczynaj±cej siê ju¿ od po³owy lipca, bêdziemy funkcjonowaæ jako internetowa grupa tematyczna na portalu „Obiektywni.pl”, który jest partnerem naszego projektu. Oczekujemy tam na zdjêcia zwierzaków, ptaków, owadów i wszelkich innych stworzeñ nocnych. Wakacje to najlepszy okres na rozpoczêcie takiej akcji: pogoda sprzyja przebywaniu na powietrzu do pó¼nych godzin wieczornych oraz odkrywaniu obiektywem aparatu przyrody od innej, mniej poznanej strony. Ka¿dy mo¿e zostaæ cz³onkiem naszego Towarzystwa, wystarczy za³o¿yæ konto i dodaæ do grupy przynajmniej jedno samodzielnie zrobione zdjêcie. Mile widziane jest te¿ komentowanie zdjêæ innych fotografów – mówi Tomasz Madej, koordynator projektu.
- W drugiej fazie, ju¿ od wrze¶nia, planujemy cykl spotkañ grupy, na które zapraszaæ bêdziemy przyrodników i fotografów przyrody. Spotkania bêd± okazj± do publicznego zaprezentowania swoich prac, opowiedzenia ciekawych historii o ich powstawaniu oraz do podzielenia siê zdobytymi do¶wiadczeniami. Interesuj±ca formu³a spotkañ nawi±zywaæ bêdzie do tematyki zdjêæ: odbywaæ siê bêd± w miejscu i o czasie w³a¶ciwym dla "Nocnych Marków" - na ³onie natury i zawsze po zmroku. Wy¶wietlanie zdjêæ na du¿ym projektorze na tle rozgwie¿d¿onego nieba bêdzie atrakcyjnym wizualnym dodatkiem – dodaje Madej.
Mi³o¶nicy fotografii to jedna z najbardziej aktywnych spo³eczno¶ci internetowych, dlatego organizatorzy chc±, aby Towarzystwo Przyrodnicze „Nocnych Marków” dzia³a³o w oparciu o nowe media. Jednocze¶nie chc± daæ uczestnikom mo¿liwo¶æ wspólnego spêdzania czasu w niecodziennych okoliczno¶ciach. - w nocy na £±kach Nowohuckich. Jest to miejsce o unikalnym charakterze przyrodniczym, z bogat± flor± i faun± podmok³ych terenów bagiennych, a poprzez bliskie s±siedztwo ze starym centrum Nowej Huty, ³±ki stanowi± ewenement na skalê ¶wiatow±. Istotnym elementem akcji bêdzie promocja tego niezwyk³ego miejsca.
Koordynatorem projektu jest Tomasz Madej. Kontakt: Pracownia Animacji Ekologicznej, O¶rodek Kultury im. C.K. Norwida, os. Górali 5, 31-959 Kraków, tel. 012 644-27-65 w.18, e-mail: t.madej@okn.edu.pl
W sobotê i niedzielê, 4 i 5 lipca, mogilskie b³onia zatêtni³y ¿yciem, odbywa³ siê tam bowiem JARMARK MOGILSKI
Bartosz Szyd³owski, dyrektor teatru £a¼nia Nowa ma dobr± rêkê do widowisk i du¿ych plenerowych spektakli. Uda³o siê równie¿ tym razem. Trwaj±cy dwa dni Jarmark Mogilski, przygotowany z okazji 60-lecia Nowej Huty, cieszy³ przyby³ych ró¿norodno¶ci± artystycznych propozycji. Bo czegó¿ na tym jarmarku nie by³o? Byli zarówno pras³owiañscy wojowie, walcz±cy ze sob± za¿arcie rycerze, by³y piêkne bia³og³owy, rzemie¶lnicy, by³y kiermasze produktów regionalnych i pokazy mody…
A wszystko zaczê³o siê w samo po³udnie, w sobotê, 4 lipca. Otwarto wówczas osadê s³owiañsk±, wyspê ekologiczn± i rozpoczêto sprzeda¿ produktów regionalnych. Jednocze¶nie zainaugurowano wyj±tkow± w swojej wymowie wystawê fotografii „Legenda o wysychaj±cym ¼ródle”, ze zdjêciami Adama Gryczyñskiego w aran¿acji Krescentego G³azika. Na du¿ych planszach pokazano przenikaj±ce siê wzajemnie zdjêcia nowohuckiej architektury i ludzi mieszkaj±cych na tych terenach przed budow± nowego miasta. Pó¼niej mo¿na by³o uczyæ siê tradycyjnego rzemios³a, praktykuj±c przez chwilê u cie¶li, kowala, bednarza, szewca i garncarza. Mo¿na by³o nauczyæ siê równie¿ tak przydatnych umiejêtno¶ci jak wêdzenie ryby, barwienie i tkanie materia³u na ubrania, czy wyplatanie sznurów i powrozów. A jak na pras³owiañskie igrzyska przysta³o nie zabra³o równie¿ specjalistek od wró¿b i ró¿nego rodzaju snuj±cych siê b³oniach wied¼m.
Osobny elementem jarmarku by³y koncerty muzyczne. Przybyli na mogilskie b³onia mogli pos³uchaæ zespo³ów „Karpaty Magiczne” i „Psio Crew”. Ciekawe by³y tak¿e specjalne pokazy i spektakle: film Jerzego Ridana o Nowej Hucie z podk³adem muzycznym granym na ¿ywo przez „Karpaty Magiczne” oraz spektakl teatru £a¼nia Nowa „Supernova. Rekonstrukcja” w re¿yserii Marcina Wierzchowskiego. Rozstrzygniêty zosta³ tak¿e konkurs „Gazety Wyborczej” na wspó³czesnego, nowohuckiego przodownika pracy. Mi³o nam donie¶æ, ¿e tytu³ ten otrzyma³, znany czytelnikom „G³osu” Jerzy Ridan, który niedawno zosta³ uhonorowany przez nasz± redakcjê tytu³em „Nowohucianina Roku”.
Niedziela nale¿a³a do nowohuckich Romów. W samo po³udnie na b³oniach pojawi³ siê tabor romski, a zebrani mogli podziwiaæ kulturê, muzykê, stroje i rêkodzie³a Romów. Po po³udniu za¶ odby³y siê ¿ywio³owe koncerty zespo³ów romskich „Ka³e Ba³a” i „Ka³e Jakha”, a po nich Bartosz Szyd³owski zaprezentowa³ swój spektakl „Krwawe wesele”.
Wypada mieæ nadziejê, ¿e organizatorom nie zabraknie determinacji i na mogilskich b³oniach spotkamy siê w przysz³ym roku. Oczywi¶cie na Jarmarku Mogilskim.
(f)
Od 55 lat leczy chorych SZPITAL SPECJALISTYCZNY IM. STEFANA ¯EROMSKIEGO
Budowê Szpitala im. Stefana ¯eromskiego w Krakowie-Nowej Hucie rozpoczêto w 1951 roku. By³a to jedna z pierwszych szpitalnych, powojennych inwestycji w Polsce. Autorem tego nowatorskiego w skali kraju i zrealizowanego projektu by³ zespól pod kierownictwem g³ównego projektanta Nowej Huty in¿. Tadeusza Ptaszyckiego. Otwarcie Szpitala nast±pi³o 6 maja 1954 r. Nowohucki socrealizm budynku szpitala, dziêki autorowi projektu, nie by³ ¶lepym na¶ladownictwem wzorów sowieckich. Nadano mu wyj±tkowy charakter, a w wielu detalach nawi±zuje do charakterystycznych elementów krakowskiego renesansu. Szpital Specjalistyczny im. Stefana ¯eromskiego w Krakowie przez 55 lata swojego funkcjonowania wpisa³ siê na trwa³e w historiê Krakowa i Nowej Huty.
Podobnie jak Anna Frank napisa³a swój Dziennik, tak Leo Bach, czternastoletni ¯yd ukrywaj±cy siê, wraz z rodzicami, starsz± siostr± i m³odszym bratem, we wsi Mogi³a pod Krakowem przed deportacj± do getta, napisa³ swój „Pamiêtnik Leo Bacha” opisuj±cy jego prze¿ycia i wydarzenia w czasie okupacji niemieckiej w latach 1941 – 1942. Pamiêtnik odkry³ fotograf Adam Gryczyñski podczas zbierania zdjêæ do albumu ”Czas zatrzymany 2”. Znamy prawdê o Holokau¶cie i zag³adzie ¯ydów w obozach koncentracyjnych, ale jak wygl±da³o codzienne ¿ycie w nieustannym zagro¿eniu dzi¶ trudno sobie wyobraziæ. Po przej¶ciu przez sze¶æ obozów koncentracyjnych i obozów pracy Leo prze¿y³ wojnê i wyemigrowa³ do Stanów, gdzie za³o¿y³ rodzinê w Kalifornii. W Instytucie Shoah w Uniwersytecie Po³udniowej Kalifornii przechowywany jest kilkugodzinny wywiad wideo z Leo Bachem. Pamiêtnik zosta³ opublikowany w internecie w jêzyku angielskim przez rodzinê Leo Bacha. Leo Bach zmar³ w 2006 roku. Naprawdê nazywa³ siê Leon Silberbach.
Historiê tê przedstawia paradokumentalny film „PAMIÊTNIK LEO”, obecnie w realizacji. Film jest produkowany przez Nowohuckie Centrum Kultury, a finansowany przez Urz±d Miasta Krakowa w ramach obchodów 60-lecia Nowej Huty. W filmie w roli Leo wystêpuje Krzysztof Kwiatkowski, student PWST, udzia³ bierze tak¿e Krzysztof Globisz, aktor Starego Teatru. Muzykê komponuje Jan Oberbek. Re¿yserem filmu jest Marek Norek, wspó³praca Adam Gryczyñski. W scenach dokumentalnych wyst±pi Gloria Bach-Koch, córka Leo, która przylatuje z Nowego Jorku . Film bêdzie mia³ d³ugo¶æ ok. 45 min.
Ludzie w Mogile byli przychylni i pomocni ¯ydom w czasie okupacji, tak¿e niektórzy Niemcy. Dzi¶ nie ma ju¿ tej Mogi³y i sze¶ædziesi±t osiem lat, które up³ynê³o od tego czasu zmieni³o ca³kowicie wygl±d wsi. Mogi³a jest dzi¶ czê¶ci± dzielnicy Nowa Huta, ludzie jednak – ich potomkowie - pozostali.
Marek Norek
Obchody 190-lecia powstania szko³y i nadanie imienia
SZKO£A STARSZA OD NOWEJ HUTY Ko¶cielniki, to dawna podkrakowska wie¶ (teraz osiedle Krakowa), zlokalizowana w dolinie Potoku Koscielnickiego, oko³o 20 km na wschód od centrum Krakowa. Od roku 1973 w granicach Krakowa, obecnie wchodzi w sk³ad Dzielnicy XVIII Nowa Huta. Wzmiankowana w 1369 roku, kiedy to stanowi³a w³asno¶æ Goworka (Gwarka) z Ko¶cielnik.
Niedziela, 14 czerwca br. by³a prawdziwym ¶wiêtem dla szko³y tego osiedla. W bie¿±cym roku minê³o 190 lat od momentu powstania Szko³y Podstawowej w Ko¶cielnikach. Tê uroczysto¶æ po³±czono z uroczystym nadaniem jej imienia ks. Jana Twardowskiego oraz obchodami 60. rocznicy powstania najm³odszej dzielnicy Krakowa - Nowej Huty.
Uroczysto¶æ po¶wiêcenia sztandaru szko³y odby³a siê w ko¶ciele ¶w. Józefa w Ko¶cielnikach
Rozmawiamy z Januszem Wo¶kiem, pomys³odawc± i dyrektorem Festiwalu NOWYTOP SZTUK
+ Jakie wydarzenie Festiwalu NOWYTOP SZTUK mo¿na uznaæ za najciekawsze?
Janusz Wosiek: Nie sposób powiedzieæ, co by³o "najciekawsze". Festiwal, mimo ró¿norodno¶ci propozycji i wydarzeñ artystycznych, pomy¶lany by³ jako ca³o¶æ i jedno¶æ koncepcyjna - a w dalszej perspektywie uczynienie z Nowej Huty Miasta Sztuki. I tak przede wszystkim nale¿y go postrzegaæ. Ju¿ podczas pierwszej edycji uda³o siê zaprezentowaæ szerok± paletê ekspresji, form i wariantów twórczo¶ci. Obok dojrza³ych artystów "z nazwiskami" (Leszek Dutka, Marek Firek, Jerzy Bo¿yk) wyst±pi³o wielu bardzo m³odych adeptów (Teatr Muzyczny "Nowa Akademia", poetycka Grupa "Sylaba", zespo³y muzyczne: "Unicut", "Kto By To Wiedzia³", "Mentalna Psia Ma³pa"). Obok pokazów efektów wyobra¼ni i intuicji (piêæ wernisa¿y, performance muzyczny zespo³u "CroDad & 100 Years", impresje sceniczne TEATROGENU) - wiedza i bardzo interesuj±ce odczyty (Leszek Sybila, Maciej Miezian, Jerzy Ridan, Jan L. Franczyk, dr Waldemar Komorowski, dr Robert Ma³oszowski). Nie sposób wymieniæ wszystkich uczestników. Klasyka przeplata³a siê z wariantgard±, a wiêc by³o tak, jak zak³ada to idea Festiwalu NOWYTOP SZTUK. + A które spotkania cieszy³y siê najwiêksz± popularno¶ci±?
- Najwiêcej publiczno¶ci zgromadzi³ maraton koncertowy w "Kombinatorze". Co prawda Klub nie jest du¿y, ale gra³o tam piêæ zespo³ów i ka¿dy mia³ swoich fanów. By³o naprawdê ciasno. Przewinê³o siê te¿ wielu go¶ci na prezentacjach poetycko-muzycznych oraz pocz±tku tour'u wernisa¿owego w NCK. Ogólnie jednak nie by³o t³umów. Mimo wzorowej akcji plakatowo-ulotkowej, informacji w prasie i radiu oraz imprezach preludyjnych, nie uda³o siê jeszcze dotrzeæ do wiêkszo¶ci ludzi. Czas jest pionierski, "teren" do¶æ trudny, a wokó³ chaos medialny, wiêc jest nad czym pracowaæ. Jednak, jako organizatorzy, szybko siê uczymy. W trakcie trwania trzech dni festiwalowych da³o siê zauwa¿yæ rosn±ce zaciekawienie imprez±. Pewien pan z Australii (uczestniczy³ wraz z ma³¿onk± w wiêkszo¶ci wydarzeñ festiwalowych) obieca³ zareklamowaæ NOWYTOP SZTUK na drugiej pó³kuli...
W przysz³orocznej edycji zmienimy strategiê marketingow±, skorygujemy harmonogram i zwiêkszymy paletê propozycji. Czeka nas du¿o wytrwa³ej pracy, ale determinacji nam nie zabraknie, bo wiemy, ¿e ten Festiwal, to kompleksowy i perspektywiczny pomys³ dla Nowej Huty. + Uwa¿a Pan, ¿e Nowa Huta, to dobre miejsce dla artystów?
- Nowa Huta jest ewenementem w skali ¶wiatowej, wiêc musi mieæ wydarzenie kulturalne na podobn± skalê! Takim wydarzeniem wed³ug mnie powinien byæ w³a¶nie Festiwal Sztuk na miarê oryginalno¶ci tego "osobnego miasta". "Osobno¶æ" to jest poczucie w³asnej odrêbno¶ci i niepowtarzalno¶ci. Nowa Huta skupi³a w sobie wiele w±tków dziejowych. I nie dotyczy to tylko ostatnich 60 lat, ale równie¿ solidnych korzeni kulturowych i historycznych, siêgaj±cych daleko w przesz³o¶æ. Jednocze¶nie atmosfera i specyfika wypracowana przez ostatnie 60 lat, uk³ad przestrzenny, a przede wszystkim potencja³ ludzki sprawiaj±, ¿e w³a¶nie tu istniej± fantastyczne warunki do zaistnienia autentycznego fermentu twórczego, który mo¿e poci±gn±æ za sob± pozytywne zmiany w sferze kulturowej, spo³ecznej i materialnej. I nie chodzi tu o rywalizowanie z Krakowem (³±cznie z Kazimierzem i Podgórzem) - to s± inne skale – lecz o dostrze¿enie perspektywy skoku kulturowego, jaki daje sprowadzenie sztuki ¶wiata w przestrzeñ Nowej Huty. Liczê na to, ¿e w porê dostrzeg± ten potencja³ i szanse media, biznes oraz Szanowne W³adze Miasta i Województwa... + Czy Festiwal wpisze siê w kalendarz nowohuckich wydarzeñ artystycznych na sta³e?
- Ju¿ siê wpisa³! Jeste¶my po pierwszej edycji Festiwalu NOWYTOP SZTUK. Mimo pewnych potkniêæ – na przyk³ad w ostatni dzieñ Festiwalu pogoda popsu³a nam nieco szyki i musieli¶my przenie¶æ czê¶æ imprez z Alei Ró¿ do 1949 Club, za to tam ekscytuj±cym akcentem by³ kocert fina³owy zespo³u Simeon Lenoir World Trans System - oceniamy realizacjê wszystkich zamierzeñ na 85 procent, a wiêc sukces! Festiwal z za³o¿enia bêdzie imprez± coroczn± i ju¿ teraz mamy deklaracje uczestnictwa artystów z Polski, Austrii, Niemiec, Francji, USA, a tak¿e obietnice pomocy ze strony ró¿nych instytucji oraz sponsorów na edycjê Festiwalu w 2010 roku... + Sk±d w ogóle wzi±³ siê pomys³ tak szeroko pomy¶lanego Festiwalu?
- Pomys³ Festiwalu dojrzewa³ we mnie od wielu lat. Obecne obchody 60-lecia Nowej Huty by³y swoistym pretekstem do urealnieñ idei tego przedsiêwziêcia. Uda³o mi siê zaszczepiæ j± w¶ród wielu ludzi - artystów, pracowników instytucji kultury, sponsorów, wolontariatu. Trudno tu wszystkich wymieniæ, jednak za ogrom pracy logistycznej chcê podziêkowaæ moim wspó³organizatorom, w¶ród których byli: Andrzej Dyga, Adam "Bobs" Marczek i Marzena Krzy¿ak - cz³onkowie Stowarzyszenia Niezale¿nych Twórców - Tygiel Sztuki, organizacji, któr± za³o¿yli¶my m.in. na okoliczno¶æ realizacji Festiwalu NOWYTOP SZTUK. Wiele te¿ zawdziêczamy Paw³owi Derlatce z Agencji Promocyjnej NH Style, u którego, w 1949 Club, mie¶ci³o siê nieformalne biuro Festiwalu. Szczególn± wdziêczno¶æ i wyrazy sympatii mamy dla Pani Marii Grochot z NCK, z któr± wspó³pracê oceniamy jako modelow±...
Okazuje siê, ¿e w Nowej Hucie mo¿emy napotkaæ nie tylko ciê¿k± atmosferê jeszcze ciê¿szej roboty, echa szarej przesz³o¶ci czy niebezpieczne ulice, ale równie¿ wra¿liwo¶æ, finezjê i piêkno... Jestem przekonany, ¿e jeste¶my ¶wiadkami niezwyk³ego procesu przemiany Nowej Huty w Miasto Sztuki - wytapianej, jak w pobliskim kombinacie, w nowatorskie formy i warianty - aby prawdziwym sta³o siê has³o: Nowa Huta - Nowa Sztuka. + Dziêkujemy za rozmowê
(f)
Uroczyste Otwarcie Nowohuckiego Festiwalu Tradycji i Wariantgardy NOWYTOP SZTUK. Dzieñ Pierwszy, 25 czerwca 2009, scena przy NCK.. Od lewej: Jerzy M. Bo¿yk (kompozytor nowohucki), Janusz Wosiek (pomys³odawca i dyrektor Festiwalu) oraz Adam "Bobs" Marczek (wspó³organizator Festiwalu).
14 czerwca 2009 ca³a Nowa Huta zamieni³a siê w plansze do gry miejskiej jak± jest 1949 nh race. Dok³adnie o godz. 8.00 na placu Centralnym 13 zastêpów wyruszy³o na wy¶cig przez historiê Nowej Huty. Ka¿da dru¿yna by³a wyposa¿ona w kalendarz, który by³ przewodnikiem po grze.
Harcerze rozpoczêli od poszukiwañ planów budowy Nowej huty. W tym celu wszyscy wyruszyli do Parku Ratuszowego, symbolu niezrealizowanych projektów, na osiedle Wandy, gdzie powsta³ pierwszy blok w dzielnicy oraz na ¶ciankê wspinaczkow± w Mogile jako symbol wsi nowohuckiej. W tym etapie gry na harcerzy czeka³o kolejne zadanie, a wiêc budowa makiety dzielnicy. Opieraj±c siê o plany i szkice ulic narysowane na betonie, uczestnicy musieli odnale¼æ spo¶ród kilkuset wyciêtych ze styropianu budynków ten odpowiedni i umie¶ciæ ja na dobre miejsce. Po czym rozpocz±³ siê drugi etap gry: „¯ycie codzienne”. W 1949 CLUB zosta³o zorganizowane zaaran¿owane mieszkanie. Ponad 100 przedmiotów i mebli zbieranych przez kilka tygodni od s±siadów i przyjació³ organizatorów gry pozwoli³o na stworzenie ma³ego mieszkania Bogdana W³osika. W jego rolê wcieli³ siê Maciej Twaróg, który opowiada³ o pocz±tkach Nowej Huty i o „Solidarno¶ci”. Po spotkaniu z Bogdanem W. harcerze otrzymali kartkê na kie³basê, poradnik oczekuj±cego w kolejce oraz wizytówkê Haloo Taxi. Kie³basa by³a potrzebna, aby zdobyæ informacjê jak zatrudniæ siê na kombinacie. Jednak zakup kie³basy nie by³ taki prosty. W Klubie Kombinator przy teatrze £a¼nia Nowa w zaaran¿owanym sklepie PSS Spo³em na zastêpy czeka³a do¶æ d³uga kolejka. Ka¿dy chcia³ jak najszybciej wyj¶æ ze sklepu, a wiêc wszyscy szukali ró¿nych rozwi±zañ i mo¿liwo¶ci. Po zakupieniu kie³basy uczestnicy udali siê na osiedle Szklane Domy, gdzie musieli odnale¼æ agenta, który pomaga³ im w zdobyciu pracy na kombinacie. W tym etapie gry bardzo wa¿na by³a taksówka. Dziewiêcioosobowa nyska, która przewozi³a na telefon zastêpy by³a bardzo pomocna. Jednak czasem siê psu³a i trzeba by³o wyskoczyæ z auta i lekko popchaæ, by ruszy³o. Pod kombinatem ka¿dy zastêp, u¿ywaj±c modeli steruj±cych i d¼wigu, musia³ przewie¼æ kawa³ek stali, a nastêpnie udaæ siê do urzêdu, który mia³ miejsce w oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Dzieje Nowej Huty. Od urzêdniczki grupy otrzymywa³y pozwolenie na pobyt w mieszkaniu Bogdana W³osika. Jednak pozwolenie to by³o niekompletne, bo brakowa³o jego numeru. Numer by³ zawarty w wystawie Moja Nowa Huta, gdzie z pomoc± instrukcji mo¿na by³o odnale¼æ kod. Po czym harcerze ponownie udali siê do mieszkania Bogdana W³osika, który wprowadzi³ ich do tematyki Solidarno¶ci. Zastêpy musia³y udaæ siê na trasê rowerow± po Nowej Hucie i odnale¼æ ulotki i bibu³ê, a nastêpnie udaæ siê pod pomnik Bogdana W³osika ko³o Arki Pana.
Podczas ca³ej gry harcerze zdobywali kartki do kalendarza i aby wygraæ nale¿a³o znale¼æ 8 takich kartek. Na ka¿dej z nich by³a data, krótki opis historii i zadania. Ostatnia kartka znajdowa³a siê w³a¶nie pod pomnikiem Bogdana W³osika. Wygrywa³ zastêp, który pierwszy zdoby³ wszystkie kartki. Po samym wy¶cigu wszyscy harcerze udali siê z powrotem na projekcjê filmu Moja Nowa Huta, podsumowanie gry i wrêczenie nagród. W grze wziê³o udzia³ ponad 120 harcerzy z ca³ej Nowej Huty. Gra zorganizowana by³a przez 208 Krakowsk± Dru¿ynê Harcersk± Hakratury oraz Namiestnictwo Orla Peræ. Ca³a inicjatywa nie odby³aby siê bez partnerów, którymi byli: 1949 CLUB, Klub Kombinator, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Billboard-druk.pl, trzypiora.pl i Communist Cars – Nowa Huta Tours. Gra mia³a na celu nie tylko pokazaæ historiê, architekturê i kulturê Nowej Huty, ale i obecne mo¿liwo¶ci najm³odszej dzielnicy Krakowa. 1949 NH RACE to inicjatywa, która mia³a udowodniæ, ¿e Nowa Huta, to nie miasto szarych blokowisk bez perspektyw, ale miejsce, gdzie m³odzi ludzie chc± dzia³aæ. Relacjê z ca³ej gry, zdjêcia i filmy mo¿na znale¼æ na stronie internetowej: www.hakratury.com
(f)
Do 15 sierpnia br., w M³odzie¿owym Domu Kultury im. Andrzeja Bursy (os. Tysi±clecia 15) mo¿na ogl±daæ poplenerow± wystawê prac plastycznych i fotograficznych pt. „Nowohuckie pejza¿e”.
Za³o¿eniem projektu „Nowohuckie pejza¿e” by³o zwrócenie uwagi na niekonwencjonaln± urodê dzielnicy, trudn± do jednoznacznej oceny architekturê Placu Centralnego i Alei Ró¿. Na wystawie prezentowane s± najlepsze prace wykonane przez artystów amatorów – dzieci, m³odzie¿ i doros³ych – w czasie dwudniowego pleneru w Alei Ró¿ oraz fotografie dokumentuj±ce przebieg plastycznych i nie tylko plastycznych zdarzeñ z 30 maja i 6 czerwca 2009 roku. 6 czerwca plenerowi towarzyszy³y wystêpy zespo³ów artystycznych M³odzie¿owego Domu Kultury im. Andrzeja Bursy: uczestników Warsztatów Teatralnych Sceny „i”, Zespo³u Wokalnego „Avista”, Teatrzyku „Na niby”, Zespo³u Tanecznego „Top” oraz Grupy Happenerskiej Nowa Huta dzia³aj±cej przy O¶rodku Kultury Nowa Huta – w Klubie 303.
15 czerwca uroczy¶cie otwarto wystawê na któr± zakwalifikowano prace 45 maluj±cych w wieku od 5 do 45 lat. Na wystawie poza pracami plastycznymi ogl±daæ mo¿na 41 fotografii 7 autorów, dokumentuj±cych plenerowe wydarzenia. Wszyscy uczestnicy pleneru otrzymali nagrody rzeczowe m.in.: sztalugi malarskie oraz pami±tkowe dyplomy. Przedsiêwziêcie zorganizowane zosta³o przez M³odzie¿owy Dom Kultury im. Andrzeja Bursy w ramach obchodów jubileuszu 60-lecia powstania Nowej Huty.
(mroz)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
