Głos - Tygodnik Nowohucki

W ubiegły czwartek, 13 lipca br. o godz. 19.00 w zielonej przestrzeni Parku Lotników Polskich w Czyżynach rozpoczął się dziesiąty już koncert ze znanego – nie tylko w Nowej Hucie – cyklu: „Nowa Huta. Dlaczego nie?!” Tym razem przed licznie zgromadzoną publicznością zaśpiewał Krzysztof Krawczyk. Koncert zorganizowany został przez Porozumienie Dzielnic Nowohuckich i Ośrodek Kultury Kraków-Nowa Huta, a poprowadziła go, jak zwykle, Lidia Jazgar.

PODPALACZ NA SZKOLNYM

- Była niedziela, godz.. 23.30 – opowiada Piotr F., mieszkaniec os. Szkolnego. - W pewnym momencie przez okno naszego mieszkania zobaczyliśmy z ojcem młodego człowieka, który usiłował podpalić stertę palet i starych drewnianych, zdemontowanych okien z remontowanej stołówki na os. Szkolnym. Obok tej sterty drewna parkowały samochody mieszkańców okolicznych bloków, które mogły zapalić się od ognia. Ojciec zadzwonił na policję. Gdyby policja zareagowała bezzwłocznie, złapaliby podpalacza. Podpalacz, młody chłopak, przez dziesięć minut ponawiał próby podpalenia, bo ogień nie chciał się rozpalić. Zbierał nawet papiery, które walały się po trawniku, i podkładał pod drewna, by lepiej się paliło. Widziałem to przez okno. Wreszcie mu się udało. Gdy ogień zrobił się większy ojciec zadzwonił po Straż Pożarną. W tym czasie mieszkańcy sąsiadujących ze stołówką bloków zaczęli przeparkowywać samochody. Na szczęście strażacy zareagowali błyskawicznie. Byli po pięciu minutach. Obyło się bez strat.
(f)

FOTOHISTORIE

Dziś wspólnie z Adamem Gryczyńskim zamieszczamy zdjęcie przedstawiające Stanisława Maślaka, który przyjechał na ryby na stare wiślisko, znajdujące się na nowohuckich łąkach. Nieżyjący już Stanisław Maślak, mieszkaniec krakowskiego Stradomia lubił jeździć na ryby nad Dłubnię do Mogiły, albo właśnie na wspomniane stare wiślisko, które było jednym z jego ulubionych łowisk. Można tam było łowić szczupaki, liny, karasie i płocie. Obrośnięty trzcinami staw znajdował się między wałem na południu łąk a skarpą, na której zbudowany został Szpital im. Żeromskiego. Zdjęcie otrzymaliśmy od jego córki, pani Marii Jotis, która powiedziała nam, że fotografia została wykonana albo w 1949 albo w 1950 roku.
(f)

II edycja Święta Kopca Wandy za nami HIP-HOP, ARCHEOLOGIA I TSA

Druga edycja Święta Kopca Wandy za nami. Dwa dni spędzone pod jednym z najcenniejszych nowohuckich zabytków były ciekawe, i jak się okazało, niezmiernie atrakcyjne dla tych wszystkich, których przygotowany program wyciągnął z domów. Organizatorzy spotkania pod Kopcem tym razem przygotowali coś dla każdego, tak, aby każdy mógł znaleźć coś dla siebie – i młody miłośnik hip-hop i starszy fan ostrego rocka. Atrakcyjnie i, co ważne, edukacyjnie czas pod Kopcem mogły spędzić całe rodziny. Patrząc po olbrzymiej frekwencji i zadowoleniu, spotkanie z archeologią było przysłowiowym strzałem w dziesiątkę.

Fot. Grzegorz Ziemiański

Nowa wystawa w nowohuckim oddziale Muzeum Historycznym Miasta Krakowa na os. Słonecznym 16 Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty – Kościelniki

Nowa Huta kojarzy się najczęściej z interesującym założeniem urbanistycznym idealnego miasta socjalizmu, gigantycznym kombinatem metalurgicznym, pomnikiem Lenina w Alei Róż oraz szarymi blokowiskami. Ale dzisiejszą Nową Hutę tworzą również dawne miejscowości, istniejące na tym terenie od wielu wieków, z ich kościołami, dworami i pałacami, należącymi w przeszłości do znanych polskich rodów. To mało znane oblicze najmłodszej dzielnicy Krakowa Muzeum Historyczne Miasta Krakowa chce przybliżyć przez cykl wystaw w oddziale Dzieje Nowej Huty, poświęconych poszczególnym historycznym miejscowościom. Pierwsza z nich, prezentowana na os. Słonecznym 16 od 11 lipca br., jest poświęcona Kościelnikom i wsiom tworzącym dawniej tzw. „państwo kościelnickie”. Zobaczyć będzie można przedmioty związane z najstarszym osadnictwem na tych terenach, pochodzące sprzed 7000 lat, wydobyte podczas prac archeologicznych. Prezentowane będą dzieje pałacu, należącego m.in. do Morsztynów i Wodzickich, historia drewnianego kościoła p.w. Wszystkich Świętych w Górce Kościelnickiej, a także dzieje wsi, z jej barwnym folklorem oraz instytucjami działającymi nieprzerwanie od XIX w. Warto będzie zobaczyć oryginalne XVIII-wieczne kafle piecowe z kościelnickiego pałacu, wspaniały pogrzebowy ornat z przedstawieniami szkieletów tańczących na trumnach. Niezwykle interesujące będą również kroniki szkolne, a wśród nich najstarsza, prowadzona od roku 1868. Całości dopełnią liczne fotografie, przedstawiające życie wsi od początku XX w. aż po czasy współczesne, pochodzące z archiwów szkoły, Ochotniczej Straży Pożarnej czy też obecnych mieszkańców Kościelnik, kultywujących dawne tradycje wsi. Zapraszamy serdecznie do odkrycia innej strony Nowej Huty.
(k)
Zajrzyj do fotogalerii.

W najbliższy weekend, 1 i 2 lipca br. II edycja Święta Kopca Wandy.

IKONY NOWEJ HUTY. PLAKAT

We wtorek, 20 czerwca br. w siedzibie Stowarzyszenia Kulturalnego „Galeria” na os. Centrum B, bl. 3 (róg alei Róż i alei Przyjaźni) otwarto wystawę pt. „Ikony Nowej Huty. Plakat”, na której znalazło się pięć plakatów dla Nowej Huty wypracowanych przez artystów plastyków. Wystawę otworzyli Antoni Bartosz, dyrektor Małopolskiego Instytutu Kultury i Daniel Szubelak, prezes Stowarzyszenia Kulturalnego „Galeria”.
Projekt „Ikony Nowej Huty. Plakat” jest częścią większego programu „nowa_huta.rtf (relacje, teksty, forma)” realizowanego przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie w ramach międzynarodowego przedsięwzięcia pod nazwą „Pamięć. Dziedzictwo. Społeczność lokalna” współfinansowanego przez fundusz Unii Europejskiej Kultura 2000. W ramach programu w roku ubiegłym wydana została książka „Nowa_Huta. Księga uwolnionych tekstów”, w której zamieszczono kilkanaście rozmów z mieszkańcami Nowej Huty. Niestety, książka nie była przeznaczona do sprzedaży. Aby przybliżyć naszym czytelnikom najciekawsze zamieszczone w niej materiały, w porozumieniu z Małopolskim Instytutem Kultury, jedną z rozmów opublikowaliśmy w „Głosie” w ubiegłym tygodniu. Była to rozmowa z nieżyjącym już Franciszkiem Szafrańcem, najstarszym mieszkańcem Mogiły.
(f)

CZAS ZATRZYMANY

Zamieszczone dziś zdjęcie przedstawia rodzinę Kotów z Luboczy. Fotografia pochodzi z ok. 1890 r. i jest własnością Stanisława Walczaka, który udostępnił ją w ramach akcji Adama Gryczyńskiego: “Czas zatrzymany”. To jego pradziadowie, którzy patrząc wprost w obiektyw przekazują nam, współczesnym, osobliwe przesłanie, który każdy może odczytać na swój sposób. Tę fotografię zobaczymy na wystawie przygotowanej w Foto-Galerii NCK, na której zgromadzono ponad 300 zdjęć z lat 1890 – 1949, z terenów na których powstała Nowa Huta i kombinat metalurgiczny.

Wystawa jest plonem akcji ogłoszonej w styczniu br.. Dzięki niej zreprodukowanych zostało ponad 1500 zdjęć z rodzinnych albumów. Najwięcej zdjęć udało się zgromadzić z następujących terenów: Luboczy, Bieńczyc, Czyżyn, Pleszowa, Mogiły, Grębałowa, Chałupek, Wolicy, Wadowa, Luborzycy i Dojazdowa. Pierwsze zdjęcia na wystawę napłynęły 3 lutego br. podczas spotkania zorganizowanego przez Franciszka Nowaka w klubie “Dukat” z mieszkańcami Grębałowa, ostatnie – 18 czerwca br. w Dojazdowie u Emilii Suber. Trudno zresztą byłoby wymienić wszystkich, którzy otwarli przed nami swoje domowe archiwa – to ponad sto rodzin - ale pragniemy im za okazane wsparcie i zaufanie gorąco podziękować!
Fotograficzne zbiory z upływem czasu będą nabierały coraz większej wartości dokumentalnej. Są przejmującą ilustracją losów pokolenia, które zostało wystawione w PRL- u na bolesną próbę i eksperyment na żywym organizmie społeczeństwa. W tym kontekście sentencja Zbigniewa Herberta: “Naród, który traci pamięć, traci sumienie” nabiera szczególnego wyrazu i znaczenia. Dziś, gdy Nowa Huta staje się coraz bardziej modna, nie można zapomnieć, że wielu Polaków przypłaciło za nadejście “nowego” bardzo wysoką cenę. Wielu pozbawionych swojej ojcowizny musiało rozpoczynać życie od nowa. Byli jednak przesiąknięci miłością do ojczyzny, kultywowali tradycje narodowe, obywatelskie, religijne, rodzinne i ludowe. Stanowili kłopotliwą zaporę dla systemu i dlatego system ich niszczył. Dokonano na nich zamachu, ale nikt dotąd nie oddał im sprawiedliwości. Chcemy pokazać, że zanim zbudowano Nową Hutę, na tutejszych terenach kwitło bogate życie kulturalne, religijne i społeczne, że żyli tutaj ciekawi ludzie. Może dzięki wystawie damy im, a także ich rodzinom, choć odrobinę satysfakcji. Bo oni byli tu wcześniej.
Ta pionierska wystawa fotograficzna ilustruje wycinek historii tych ziem od schyłku XIX wieku, a zatrzymuje się w lipcu 1949 r., kiedy to nieopodal prastarego opactwa mogilskiego rozbito namioty junaków 52 Brygady SP. Pokazanych zostanie kilka słynnych panoram Stanisława Senissona z 1949 r. z Mogiły oraz setki zdjęć, które w większości nigdy wcześniej nie były publikowane. Pośród nich zobaczymy serię zdjęć z listopada 1945 r. ukazującą ekshumację i pochówek ofiar zbrodni hitlerowskich na Wzgórzach Krzesławickich, zobaczymy też zdjęcia robione z narażeniem życia ukrytym aparatem w Wolicy w 1943 r. w czasie obowiązkowego spędu krów z rozkazu Niemców. Zdjęcia wcześniejsze pokażą nieistniejące już zbytki architektury drewnianej oraz pracę w latach 20. i 30. ubiegłego wieku w majątkach rolnych Mogiły, Bieńczyc, Czyżyn i Pleszowa.
Ale przede wszystkim bohaterami wystawy będą ludzie, którzy wcześniej żyli na tych terenach: portrety indywidualne i grupowe robione na wsiach przez wędrownych fotografów, z okazji odpustów w Mogile, chrzcin, wesel i pogrzebów. Będą też zdjęcia zupełnie wyjątkowe, o niemal magicznej aurze, jak to z 1916 roku z Pleszowa wykonane przez nieznanego fotografa w pasiece Piotra Gajocha, który stoi tam wraz ze swym synkiem Stasiem, czy zdjęcie z 4 stycznia 1934 r. zrobione pod kopcem Wandy w drodze do Krzesławic na wesele Marii i Andrzeja Raźnych, pokazujące ciąg dalszy rodzinnej historii “Giocondy” z Grębałowa zmarłej w 1989 roku. Zobaczymy też zdjęcia najsilniejszego człowieka z tych okolic – Jana Florkowskiego i przedwojenne dzieła znakomitego cieśli, stolarza a zarazem skrzypka Jakuba Bębna - także z Grębałowa oraz Macieja Zięby z Bieńczyc – wspominanego jako dobrego, lubianego przez dzieci wujka nazywanego “Fontaś”, który po powrocie z Krakowa częstował ich cukierkami. Jako szczególną atrakcję wernisażu pokażemy - dzięki uprzejmości Elżbiety i Mariana Dzikowskich - oryginalny obraz i reprodukcje kart pocztowych Józefa Krasnowolskiego – malarza, który w podkrakowskich Bieńczycach poznał swą przyszłą żonę – piękną wiejską dziewczynę, Salomeę Wiktorię Turbas. Po ślubie Józef Krasnowolski zamieszkał – do r. 1914 – w chłopskiej chacie w Bieńczycach. Mamy nadzieję, że wystawa dostarczy wielu wzruszających chwil i wspomnień minionego czasu, który odchodzi powoli w zapomnienie. My chcemy go ocalić. Spotkajmy się zatem w Foto-Galerii NCK 26 czerwca (poniedziałek) o godz. 18.00. Zapraszamy!
Wystawa czynna będzie przez dwa miesiące.
(f)

SCHODY POD KOPCEM

W ramach doraźnych prac, które mają poprawić bezpieczeństwo turystów i spacerowiczów odwiedzających kopiec Wandy, Zakład Gospodarki Komunalnej rozpoczął wykonywanie schodów na zboczu skarpy, którą muszą pokonać wszyscy, którzy na kopiec wchodzą od strony przystanku tramwajowego. Jak nam powiedział radny Miasta Krakowa Maciej Twaróg, w najbliższym czasie zamierza on zwrócić się do Komisji Kultury, Promocji i Ochrony Zabytków Rady Miasta, by ta zainteresowała się stanem kopca Wandy i złożyła do prezydenta wniosek o wygospodarowanie w budżecie miasta kwoty potrzebnej na wykonanie kompleksowej dokumentacji planowanych prac. A do zrobienia jest jeszcze sporo: trzeba wykonać bezpieczne i widoczne przejścia przez ulicę i torowisko tramwajowe, trzeba wybudować utwardzone alejki prowadzące do kopca oraz utwardzić ścieżki na kopcu (po ostatnich deszczach dotychczasowa ścieżka prowadząca na szczyt kopca rozmyła się, a odwiedzający kopiec zdążyli „wydeptać” nową ścieżkę – pomimo tego, wyjście na kopiec miejscami jest śliskie i niezbyt bezpieczne). A gdy te podstawowe prace zostaną wykonane, trzeba będzie pomyśleć o stylowych ławkach oraz stosownych tablicach informacyjnych.
(f)

BOŻE CIAŁO

Uroczystość Ciała i Krwi Chrystusa po raz pierwszy świętowano w Liège w roku 1247. Święto ściśle związane jest ze średniowieczną pobożnością eucharystyczną, przejawiającą się m.in. w pragnieniu oglądania białej hostii. Widok Ciała Pańskiego pod postacią chleba, dla grzeszników pozbawionych komunii był najważniejszym momentem uczestniczenia we Mszy św.

ZALEW W REMONCIE

W ubiegłym tygodniu konsorcjum złożone z Przedsiębiorstwa Budownictwa Wodno-Inżynieryjnego i Przedsiębiorstwa Inżynieryjnego Pekum przystąpiło do prac związanych z rewitalizacją nowohuckiego zalewu przy ul. Bulwarowej. Zakres prac, które mają zostać zakończone do końca lipca br. obejmuje prace związek z usunięciem w części zalewu warstwy mułu, wykonanie umocnienia brzegów oraz przywrócenie plaży w północno-wschodniej części zbiornika (w tym samy miejscy, w którym istniała w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych).

Strona 151 z 161

151

Ten serwis używa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to)

Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowią tylko część materiałów, które w całości znaleźć można w wersji drukowanej "Głosu - Tygodnika Nowohuckiego".

Logowanie

Nie jesteś jeszcze naszym Użytkownikiem?
Kilknij TUTAJ żeby się zarejestrować.

Zapomniane hasło?
Wyślemy nowe, kliknij TUTAJ.

Reklama

14233551 Unikalnych wizyt

Powered by