Synagoga Remuh znajduje siê na Kazimierzu w Krakowie, przy ulicy Szerokiej 40. Wraz z przylegaj±cym do niej starym cmentarzem tworz± unikalny i bezcenny zespó³ ¿ydowskiej architektury i sztuki sakralnej siêgaj±cy XVI wieku.
Jej obecna nazwa wywodzi siê od hebrajskiego akronimu ReMU, Rabi - Mosze, którym w stosunku do Moj¿esza Isserlesa pos³ugiwali siê cz³onkowie gminy. Grób Moszego znajduje siê na cmentarzu tu¿ przy synagodze. Miejsce to uchodzi za cudowne, a wiara w moc rabina by³a tak powszechna, i¿ nawet Niemcy w czasie II wojny ¶wiatowej pozostawili nagrobek nietkniêty, obawiaj±c siê kl±twy. Rokrocznie pielgrzymuj± do niego ¯ydzi z ca³ego ¶wiata, pozostawiaj±c wokó³ macewy karteczki z pro¶bami, wierz±c, ¿e te zostan± wys³uchane i spe³nione. Obecnie synagoga jest jedynym ¿ydowskim domem modlitwy w Krakowie, w którym regularnie odbywaj± siê nabo¿eñstwa. Na murze dziedziñca znajduj± siê liczne tablice upamiêtniaj±ce zas³u¿onych, jak i zabitych podczas II wojny ¶wiatowej krakowskich ¯ydów. Do synagogi przylega równie¿ dom dozorcy i geniza. Krakowski Kazimierz budzi³ moj± fascynacjê od wczesnego dzieciñstwa, kiedy w latach 60. przychodzi³em na ulicê Szerok± wraz z mam± do mieszkaj±cego tam wójostwa. Mimo ¿e dzielnica ta by³a wtedy mocno zniszczona i zaniedbana, to chêtnie tam urz±dza³em wêdrówki, a zagl±danie ukradkiem na ma³e podwórka, w ró¿ne zau³ki i zakamarki - sprawia³o mi pewnego rodzaju przyjemno¶æ. Pomimo trwaj±cych prac konserwatorskich w synagodze i przyleg³ym cmentarzu, udawa³o mi siê tam czasem wej¶æ i popatrzeæ na zabytki. A szczególnie na macewy. Wiêkszo¶æ z nich by³a wyra¼nie nadszarpniêta zêbem czasu, a na dodatek w okresie wojny mnóstwo z nich zosta³o zdewastowanych i rozbitych. Te, które przetrwa³y burze dziejowe oraz warunki pogodowe dzi¶ zachwycaj± swym swoistym piêknem. S± to prostok±tne p³yty kamienne zakoñczone lini± prost±, trójk±tem lub pó³kolem, których górn± czê¶æ wype³nia p³askorze¼ba, doln± za¶ inskrypcja (epitafium). P³askorze¼by te maj± znaczenie nie tylko dekoracyjne, lecz tak¿e symboliczne – jej elementy przedstawiaj± w sposób mniej lub bardziej oczywisty ró¿ne cechy zmar³ego. Z biegiem czasu nadawano macewom coraz bardziej z³o¿on± formê architektoniczn±, z gzymsami, kolumnami i wnêkami. Przygl±daj±c siê im uwa¿nie odkrywa³em w nich wiele takich motywów i liter, których znaczenia nie rozumia³em ale pobudza³y one moj± wyobra¼niê wzmocnion± intuicj± oraz atmosfer± tego niezwyk³ego miejsca i jego najbli¿szej okolicy. Choæ wcze¶niej nie u¶wiadamia³em sobie tego tak wyra¼nie jak dzisiaj, to prawdopodobnie wtedy "uczuli³em" siê na historiê, zabytki przesz³o¶ci oraz odnajdywanie w ró¿nych starych przedmiotach okruchów pamiêci o ludziach, których ju¿ nie ma. W pó¼niejszych latach kiedy dowiadywa³em siê i czyta³em o pobycie ¯ydów na ziemiach Rzeczpospolitej, kulturze jidysz, ich dramatycznej historii i skomplikowanych stosunkach polsko - ¿ydowskich, tamte obrazy sprzed lat wci±¿ tkwi³y i nadal pozostaj± w mojej ¶wiadomo¶ci. Wyrazem tego zainteresowania s± te¿ fotografie pokazywane na wystawie "Remuh". Zosta³y wspó³cze¶nie opracowane przy u¿yciu komputera, a wykona³em je w marcu 1986 roku podczas wizyty na tamtejszym cmentarzu kiedy przypadkowo pozna³em widocznych na zdjêciach ¯ydów przyby³ych z pielgrzymk± z Izraela. Okaza³o siê, ¿e starszy z nich pochodzi³ ze Stanis³awowa, natomiast m³odszy, jako kilkuletnie dziecko wydosta³ siê wraz z matk± z krakowskiego getta i dziêki temu ocala³. z Holocaustu. By³ przedstawicielem biura podró¿y z Tel-Avivu, mówi³ ¶wietnie po polsku, a na moje pytanie czemu zawdziêcza tak dobr± jego znajomo¶æ po up³ywie 40 lat pobytu poza Polsk±, odpowiedzia³, ¿e czêsto w tym jêzyku rozmawia w domu ze swoj± matk±. Po odwiedzeniu przez nich grobów, odmówieniu modlitw i zrobieniu pami±tkowych zdjêæ, zd±¿yli¶my jeszcze uci±æ sobie krótk± pogawêdkê, a ja zaproponowa³em, ¿e dostarczê im pó¼niej gotowe odbitki do hotelu. Podczas nastêpnego spotkania w toku rozmowy o ich wra¿eniach z objazdowej wycieczki po Polsce, poruszyli¶my jeszcze kilka historycznych kwestii, po¶ród których nie zabrak³o takich postaci jak król Kazimierz Wielki, Esterka, Berek Joselewicz czy Dow Ber Meisels. Zapraszam na wystawê fotograficzn± "Remuh", która bêdzie czynna w listopadzie br. w Nowohuckim Centrum Kultury "bud. "C" .
Adam Gryczyñski
Pomimo instalacji pieca krematoryjnego
NIE BÊDZIE SPOPIELARNI PRZY SZPITALU
Wszystko wskazuje na to, ¿e spopielarnia zw³ok zlokalizowana przy Szpitali im. ¯eromskiego nie zostanie uruchomiona. W ubieg³ym tygodniu krakowski sanepid negatywnie zaopiniowa³ raport oddzia³ywania na ¶rodowisko przygotowany przez firmê Prosmed, która zamierza³a uruchomiæ krematorium. Przypomnijmy, ¿e inwestycja ta od samego pocz±tku budzi³a ogromne protesty w¶ród mieszkañców okolicznych osiedli i w¶ród radnych zarówno Rady Dzielnicy XVIII jak i Miasta Krakowa. W tej sprawie budowy spopielani i instalacji w niej pieca krematoryjnego w Radzie Miasta powo³ano Komisjê Nadzwyczajn± oraz specjalny zespó³ Komisji Rewizyjnej do zbadania czy w przypadku tej inwestycji nie dosz³o do z³amania przepisów prawa i czy Urz±d Miasta dzia³a³ w tej sprawie bez uchybieñ. Z kolei urzêdnicy prezydenta Majchrowskiego zapowiadali, ¿e drobiazgowo sprawdz± inwestycjê przy ul. Sieroszewskiego.
Jak siê dowiedzieli¶my w Wydziale Kszta³towania ¦rodowiska Urzêdu Miasta Krakowa, z uwagi na negatywne stanowisko sanepidu, nie bêdzie mo¿liwe wydanie decyzji ¶rodowiskowej, niezbêdnej do uruchomienia krematorium. Oznacza to, ¿e w³a¶ciciele Prosmedu nie otrzymaj± z Urzêdu Miasta Krakowa kompletu zezwoleñ na uruchomienie spopielarni.
Wed³ug Adama Jêdrzejczyka, powiatowego inspektora sanitarnego, na wydanie negatywnej opinii przez sanepid wp³yw mia³a przede wszystkim lokalizacja spopielani – 40 metrów od szpitala i 100 metrów od domów mieszkalnych. Sanepid uzna³, ¿e budowa krematorium w tym miejscu mo¿e byæ szkodliwa zarówno dla zdrowia pacjentów szpitala jak i dla okolicznych mieszkañców. - Chodzi o zdrowie publiczne, a pod tym do¶æ szerokim pojêciem, kryje siê równie¿ zdrowie psychiczne – powiedzia³ nam Adam Jêdrzejczyk.
(f)
Jednym z organizatorów jest Dzielnica XVIII Nowa Huta
VII MA£OPOLSKI PRZEGL¡D PIE¦NI PATRIOTYCZNEJ
Z okazji ¦wiêta Niepodleg³o¶ci 11 listopada, w 30. rocznicê I Pielgrzymki Jana Paw³a II do Ojczyzny i w 70. rocznicê wybuchu II wojny ¶wiatowej w dniach 7 i 8 listopada br. (w sobotê i niedzielê) w auli ko¶cio³a Matki Bo¿ej Czêstochowskiej na os. Szklane Domy odbêdzie VII Ma³opolski Przegl±d Pie¶ni Patriotycznej.
Przegl±d organizuj±: Akcja Katolicka i Katolickie Stowarzyszenie M³odzie¿y Archidiecezji Krakowskiej, Ma³opolski Kurator O¶wiaty, Dzielnica XVIII Nowa Huta, parafia Matki Bo¿ej Czêstochowskiej w Nowej Hucie, Centrum M³odzie¿y im. dr. Henryka Jordana i M³odzie¿owy Dom Kultury im. Janusza Korczaka. Przegl±d odbêdzie siê pod honorowym patronatem ks. kard. Stanis³awa Dziwisza i ministra Piotra Boronia, cz³onka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
W sobotê, 7 listopada od godz. 9.00 odbywa³ siê bêdzie Ma³opolski Koncert Przegl±dowy, po którym konkursowe jury wy³oni reprezentantów Ma³opolski na I Ogólnopolski Przegl±d Pie¶ni Patriotycznej. Ten ogólnopolski przegl±d odbêdzie nastêpnego dnia, w niedzielê 8 listopada. Koncert Galowy poprzedzony zostanie Msz± ¶w. odprawion± o godz. 14.30. W koncercie udzia³ wezm± wyró¿nione chóry, zespo³y, soli¶ci oraz zaproszeni arty¶ci.
- Ma³opolski Przegl±d Pie¶ni Patriotycznej odbêdzie siê w Nowej Hucie po raz siódmy. Nowo¶ci± tegorocznego przegl±du bêdzie jego ogólnopolski charakter. Dosz³o do tego, poniewa¿ - podobne do naszego - przegl±dy zaczê³y odbywaæ siê równie¿ w innych województwach i doszli¶my do wniosku, ¿e warto formu³ê tego konkursu rozszerzyæ. Uda³o siê, i w tym roku w parafii na Szklanych Domach bêdziemy mogli us³yszeæ tak¿e laureatów z innych województw w ramach I Ogólnopolskiego Przegl±du Pie¶ni Patriotycznej. W imieniu organizatorów serdecznie zapraszam mieszkañców Nowej Huty na nasze koncerty – i w sobotê i w niedzielê. Naprawdê warto – powiedzia³ nam przewodnicz±cy Rady i Zarz±du Dzielnicy XVIII Edward Porêbski.
(f)
VII Ma³opolski Przegl±d Pie¶ni Patriotycznej odbêdzie siê w ko¶ciele M. B. Czêstochowskiej na os. Szklane Domy
16 pa¼dziernika br., po Mszy ¶w. koncelebrowanej przez wszystkich ksiê¿y pracuj±cych w Arce Pana kardyna³ Stanis³aw Dziwisz uroczy¶cie ods³oni³ i po¶wiêci³ pomnik Jana Paw³a II. Pomnik nosi nazwê „Jan Pawe³ II – Wiatr Nadziei” i stan±³ na placu fatimskim bieñczyckiego ko¶cio³a.
- Tu jest jego miejsce, on ju¿ dawno tu powinien byæ, wróci³ do nas - tak wo³ali i cieszyli siê zgromadzeni na placu ludzie. Autorem pos±gu jest w³oski rze¼biarz, 65–letni artysta z Reneto, Carlo Balljan. Rze¼bê tê wykona³ dla upamiêtnienia wielkiego Papie¿a w Krakowie i podarowa³ metropolicie krakowskiemu. Pomnik przedstawia Ojca ¦wiêtego na skale, z rozwian± szat±, w ruchu, z wyci±gniêtymi do przodu rêkami. Dwumetrowa figura wykonana jest z br±zu. Wszyscy zwracaj± uwagê na m³odzieñcz± sylwetkê Papie¿a i ekspresjê ruchu. - Pos±g jest piêkny i naturalny – mówi proboszcz Arki ks. Edward Baniak. - Jego nazwê rozumiem tak, ¿e Ojciec ¦wiêty swym pontyfikatem wniós³ do ¶wiata nadziejê. Ów wiatr przypomina³ zebranym o wietrze z Placu ¶w. Piotra, który przewraca³ strony Ewangelii po³o¿onej na trumnie Papie¿a. Wiele lat temu ks. Józef Tischner pisa³, ¿e w przes³aniu Jana Paw³a II „jest jaki¶ jednocz±cy ludzi od zewn±trz dziwny wiatr. Choæ jego szum nie dla wszystkich znaczy to samo, to przecie¿ ka¿dy ma co¶ z niego w swoim sercu. Wiatr, który nie gasi, lecz roznieca ciep³o. Co z tego wiatru powstanie? Co siê narodzi? Czemu ka¿e przemin±æ? Czas przysz³y jest tajemnic±, ale w nas otwar³a siê nowa nadzieja”. Patrz±c na pos±g Ojca ¦wiêtego, ka¿dy przywo³ywa³ w³asne wspomnienia. Ale o wietrze z Placu ¶w. Piotra mówili wszyscy.
Kardyna³ Stanis³aw Dziwisz by³ ogromnie wzruszony widz±c tak wielu ludzi, którzy mimo deszczu i zimna przyszli przywitaæ Polskiego Papie¿a. Historia lubi siê powtarzaæ... Przy konsekracji Arki Pana w 1977 roku te¿ pada³ rzêsisty deszcz. Kardyna³ Karol Wojty³a powiedzia³ wówczas, ¿e sam Pan Bóg ¶wiêci tê ¶wi±tyniê. W pi±tkowy wieczór podczas ods³oniêcia pomnika deszcz równie¿ nagle siê wzmóg³. Kardyna³ Dziwisz podkre¶li³ jeszcze jedn± symbolikê tej wyj±tkowej chwili - zbieg³a siê ona dok³adnie z godzin±, w której 31 lat temu Ojciec ¦wiêty ukaza³ siê po raz pierwszy na balkonie Bazyliki ¶w. Piotra jako Jan Pawe³ II i po raz pierwszy udzieli³ papieskiego b³ogos³awieñstwa. - Niech czuwa st±d nad Now± Hut±, wiern± Janowi Paw³owi II - powiedzia³ kard. Stanis³aw Dziwisz.
(mmodz)
Dzieñ otwarty w Hospicjum ¦w. £azarza sta³ siê okazj± po przedstawienia przyby³ym planów jego przebudowy. Go¶ciem honorowym uroczysto¶ci by³ kard. Franciszek Macharski.
¦wiatowy program „Voices for Hospices” (G³osy dla Hospicjum) ma na celu zwrócenie uwagi spo³eczeñstwa na sprawê dostêpno¶ci opieki paliatywnej. W nowohuckim hospicjum w ramach programu zorganizowany zosta³ Dzieñ Otwarty, podczas którego odby³ siê koncert w wykonaniu uczniów Zespo³u Pañstwowych Szkó³ Muzycznych im. M. Kar³owicza. Tego dnia, 15 pa¼dziernika, ka¿dy zainteresowany dzia³alno¶ci± placówki móg³ przyj¶æ, zapytaæ pracowników i wolontariuszy o dzia³alno¶æ hospicjum, a tak¿e obejrzeæ tê jego cze¶æ, która jest obecnie w przebudowie. Prace zwi±zane z przebudow± rozpoczê³y siê w czerwcu 2009 r. i potrwaj± do czerwca 2010 r. Ca³kowity koszt prac to ponad 4 miliony z³otych, 60% inwestycji sfinansowane zostanie ze ¶rodków UE. Pozosta³± kwotê hospicjum musi „wygospodarowaæ” ze ¶rodków w³asnych, nie zaniedbuj±c dotychczasowej dzia³alno¶ci. Przebudowa zwi±zana jest z dostosowaniem pomieszczeñ budynku hospicjum do obowi±zuj±cych obecnie (w zwi±zku z wej¶ciem Polski do UE) przepisów. Go¶ciem specjalnym Dnia Otwartego by³ ks. kard. Franciszek Macharski, który umie¶ci³ na honorowym miejscu kamieñ wêgielny po¶wiêcony specjalnie dla Hospicjum przez Ojca ¦wiêtego jeszcze w 1983 r. Tak siê z³o¿y³o, ¿e do tej pory nie znalaz³ on jeszcze swojego miejsca. Kardyna³ powiedzia³ do zgromadzonych kilka s³ów, zapewni³, ¿e nawet je¶li czasem wype³nianie przepisów wydaje siê trudne i bezsensowne, trzeba zawsze zaufaæ Opatrzno¶ci. Powiedzia³: „By³ taki czas, kiedy pewien m³ody mê¿czyzna us³ysza³ przepis, który mia³ wype³niæ. To nie by³ dobry czas, jego ¿ona by³a z zaawansowanej ci±¿y, a wed³ug przepisu mia³ i¶æ na spis ludno¶ci, to by³a daleka i niewygodna podró¿. Gdyby wtedy zbuntowa³ siê przeciwko przepisom nie by³oby Betlejem.” Ka¿dego roku na ¶wiecie stwierdza siê 10 milionów zachorowañ na raka, 6 milionów ludzi corocznie umiera z powodu nowotworów. Ich rodzina i bliscy potrzebuj± pomocy równie¿ po ich ¶mierci. W naszym mie¶cie tak± pomoc ¶wiadczy Hospicjum ¦wiêtego £azarza, które jest w trakcie bardzo kosztownej przebudowy. Ka¿dy z nas mo¿e wesprzeæ hospicjum w tym trudnym czasie. Zainteresowanych odsy³am na stronê www.hospicjum.krakow.pl
A£
Ju¿ drugi tydzieñ przy krzy¿u misyjnym Arki Pana le¿y wielka paczka, przykryta zielon± foli±. Wielu przechodniów zastanawia siê, co tam jest? Otó¿ w paczce tej znajduje siê pomnik Jana Paw³a II, który przekaza³ do bieñczyckiego ko¶cio³a kardyna³ Stanis³aw Dziwisz. Na jaki¶ czas pomnik ten ma stan±æ na placu fatimskim. Mimo niesprzyjaj±cej pogody, trwaj± prace przy budowie postumentu. W pi±tek, 16 pa¼dziernika, w 31. rocznicê wyboru Jana Paw³a II na papie¿a, po uroczystej Mszê ¶w. koncelebrowanej o godz. 18.00 ksi±dz kardyna³ Stanis³aw Dziwisz dokona ods³oniêcia pomnika, który nosi nazwê Jan-Pawe³ II - Wiatr Nadziei.
(mmod)
Choæ XIII Edycja ¯onkilowych Pól Nadziei rozpocznie siê na dobre w marcu 2010 r., to zainaugurowana zosta³a ju¿ w pi±tek 9 pa¼dziernika. Ponad 300 osób, wziê³o udzia³ w ¯onkilowym Marszu, który tradycyjnie przeszed³ ulicami Krakowa.
„¯onkilowy pi±tek” rozpocz±³ siê ju¿ o godz. 10.00, kiermaszem zorganizowanym przez pracowników i wolontariuszy nowohuckiego Hospicjum, pod krakowskim Bunkrem Sztuki. Wtedy te¿ „w miasto” wyruszyli wolontariusze z koszami pe³nymi ¿onkilowych cebulek, które rozdawali w zamian za dowolny datek na rzecz Hospicjum ¶w. £azarza. Kwesta trwa³a a¿ do godziny 14, kiedy to rozpoczê³a siê najbardziej widowiskowa czê¶æ inauguracji, czyli ¯onkilowy Marsz. Tegoroczne preludium XIII ¯onkilowych Pól Nadziei odby³o siê przy d¼wiêkach szkockich dud. Wybór instrumentu nie by³ przypadkowy, bowiem idea Pól Nadziei przywêdrowa³a do Krakowa w³a¶nie ze Szkocji, z Edynburga. Ponad 300 osób, g³ównie m³odzie¿ ze szkó³ podstawowych i gimnazjalnych Krakowa i okolic, przesz³o spod Barbakanu przez krakowski Rynek pod Bunkier Sztuki. Tam odby³o siê uroczyste sadzenie ¿onkilowych cebulek, podczas którego kilka s³ów do zebranych powiedzia³ wiceprezes Zarz±du Towarzystwa Przyjació³ Chorych Hospicjum ¶w. £azarza dr Piotr Ma³ecki. Podziêkowa³ on przyby³ym za zaanga¿owanie w dzia³alno¶æ hospicjum, szczególnie za¶ m³odym ludziom za wra¿liwo¶æ i chêæ niesienia pomocy umieraj±cym. Zaznaczy³, ¿e te wsadzone do ziemi kwiatowe cebulki s± jak ¶wiat³o, które zapalamy jako dowód pamiêci dla umieraj±cych, z t± wielk± ró¿nic±, ¿e ogieñ ga¶nie a ¿onkile na wiosnê zakwitn±, zakwitn± Polami Nadziei.
Nale¿y przypomnieæ, ¿e przez ca³y rok Hospicjum prowadzi akcjê informacyjn± oraz program edukacyjny w szko³ach. Równie¿ osoby doros³e mog± okazaæ chorym swoje wsparcie nie tylko w czasie ¯onkilowych Pól Nadziei. Ka¿dy bez wzglêdu na wiek mo¿e zostaæ wolontariuszem w hospicjum. Wystarczy zg³osiæ siê do Centrum Wolontariatu Hospicyjnego na ul Fatimsk± 17. Nie trzeba równie¿ szukaæ puszek, czy czekaæ na sk³adanie PITu, ¿eby przekazaæ datek na rzecz chorych. Wystarczy wp³aciæ pieni±dze na konto Bank BPH S.A. II O/Kraków | Rachunek nr. 36 1060 0076 0000 3200 0133 4486.
A£
Zamieñ idea³y w czyn!
ZOSTAÑ WOLONTARIUSZEM PACZKI
Niezwyk³e do¶wiadczenia, pracê z niebagatelnymi lud¼mi, poczucie sensowno¶ci swoich dzia³añ oraz mo¿liwo¶æ zmienienia rzeczywisto¶ci wokó³ siebie – to wszystko mo¿esz zyskaæ do³±czaj±c do SZLACHETNEJ PACZKI. Zostañ Paczkowym wolontariuszem ju¿ dzi¶!
Ju¿ po raz dziewi±ty Szlachetna Paczka ruszy³a do dzia³ania, by w grudniu ¶wi±teczna pomoc dotar³a do najbardziej potrzebuj±cych. W tym momencie poszukujemy wolontariuszy – najwa¿niejszych osób Paczki. Szukamy odpowiedzialnych i odwa¿nych osób z terenów Nowej Huty oraz innych czê¶ci Krakowa i ma³opolski, które odwiedz± rodziny ¿yj±ce w ubóstwie i zapytaj± o ich potrzeby - a pó¼niej umieszcz± te dane w internetowej bazie, by darczyñcy mogli przygotowaæ dla rodzin paczki na ¶wiêta.
Paczka to prezent: z jednej strony wymarzony i d³ugo oczekiwany, a z drugiej – starannie przygotowany, trafiony i szlachetny. Wolontariusz jest jego po¶rednikiem – to on kontaktuje siê z rodzin± i pyta, czego jej brak. Równie¿ on odpowiada za kontakt z darczyñc±: dba o dostarczenie mu potrzebnych informacji, odpowiada na pytania o potrzeby rodziny, a pó¼niej, po przekazaniu paczki rodzinie sam dostarcza prezent dla darczyñcy: czyli relacjê z tego, jak paczka zosta³a przyjêta i ile sprawi³a rado¶ci. To wspólne ¶wiêtowanie rado¶ci – ka¿dy jest ni± obdarowany!
- Udzia³ w Paczce da³ mi wiarê w ludzi – mówi Ela, wolontariuszka z kilkuletnim sta¿em. – Wiem ju¿, ¿e w czasach, kiedy dla wielu pieni±dz jest najwy¿sz± warto¶ci±, s± ludzie, którzy potrafi± siê dzieliæ - nie tylko przedmiotami, ale tak¿e swoim czasem i zaanga¿owaniem w przygotowanie paczki dla potrzebuj±cej osoby. Poza tym to niezwyk³a przygoda! Kto raz odwiedzi³ rodziny, wszed³ w ich ¶wiat, by przynie¶æ im paczkê ju¿ nigdy nie bêdzie taki sam!
Prócz niepowtarzalnych do¶wiadczeñ oraz przekazania bezpo¶redniej i skutecznej pomocy udzia³ w Paczce to tak¿e okazja do poznania niezwyk³ych ludzi. Zw³aszcza w tym roku, gdy rusza nowy Paczkowy portal spo³eczno¶ciowy. Ka¿dy wolontariusz ma w nim swój profil, zawiera nowe znajomo¶ci z lud¼mi z ca³ej Polski, wymienia siê do¶wiadczeniami i publikuje w³asne artyku³y – staje siê czê¶ci± Naszej Paczki. Nasza Klasa to przy tym prze¿ytek!
Szlachetna Paczka jest tak skuteczna, ¿e co roku dociera do coraz wiêkszej ilo¶ci rodzin – dlatego z roku na rok potrzebujemy jeszcze wiêkszej ilo¶ci wolontariuszy. W tym roku chcemy dostarczyæ szlachetn± pomoc 5 tysi±com najbardziej potrzebuj±cych rodzin – dlatego szukamy ludzi samodzielnych i g³odnych zmiany, którzy zorganizuj± konkretn± pomoc dla potrzebuj±cych, a darczyñcom dadz± jeszcze wiêcej: szansê na bycie szlachetnym i mnóstwo rado¶ci z dawania! Nie zmarnuj okazji na tak emocjonuj±ce ¶wiêta: do³±cz do naszej Paczki ju¿ dzi¶ na www.szlachetnapaczka.pl!
(f)
Wiêkszo¶æ poboczy al. Jana Paw³a II jest w katastrofalnym stanie technicznym. Rozje¿d¿one przez samochody dostawcze i ciê¿arowe w wielu miejscach s± ca³kowicie zniszczone (tak jest na przyk³ad przy alei Jana Paw³a II od strony os. Centrum A). Radni Dzielnicy XVIII od dawna apelowali do w³adz Miasta o za³atwienie problemu remontu jednej z najwa¿niejszych nowohuckich arterii komunikacyjnych w sposób kompleksowy, a wiêc równocze¶nie z kapitalnym remontem poboczy. Przed kilkoma dniami rozpocz±³ siê remont fragmentu pobocza – od przystanku autobusowego na wysoko¶ci os. Handlowego (przy stacji benzynowej Statoil) w kierunku Nowohuckiego Centrum Kultury.
(f)
Premierowy spektakl „Duety” rozpoczyna nowy, 54 sezon w Teatrze Ludowym. Bêdzie mo¿na go ogl±daæ na Scenie pod Ratuszem od 9 pa¼dziernika. W „Duetach” wystêpuje dwójka aktorów: Maja Bare³kowska i Tadeusz £omnicki, zagraj± po piêæ ró¿nych ról. Sztuka jest podsumowaniem tego, co widzowie zobaczyli ju¿ w dwóch innych spektaklach znajduj±cych siê w repertuarze tej sceny, czyli „Wszystko o kobietach” i ”Wszystko o mê¿czyznach”.
Nastêpna premiera odbêdzie siê w po³owie listopada, tak¿e na scenie na Rynku G³ównym.
- Bêdzie to krakowski debiut re¿yserski aktora i re¿ysera Mateusza Prze³êckiego, który debiutowa³ u nas kilka lat temu jako aktor, a teraz zadebiutuje tak¿e jako re¿yser. To bêdzie spektakl „Stefcia Æwiek w szponach ¿ycia”, czyli adaptacja opowiadania Dobrawka Ugre¶iæ – mówi dyrektor Teatru Ludowego Jacek Strama.
Dobrawka Ugre¶iæ to chorwacka pisarka i eseistka., która z powodów politycznych od lat pozostaje na emigracji. Debiutowa³a w latach 70-tych, jest t³umaczona na wiele jêzyków, w tym polski. Z kraju wyjecha³a w 1993r., mieszka³a w Holandii i Stanach Zjednoczonych. Przedtem przez 20 lat pracowa³a w Instytucie Teorii Literatury na uniwersytecie w Zagrzebiu. Specjalizowa³a siê w literaturze rosyjskiej. W 1988r. wyda³a zbiór alternatywnej prozy rosyjskiej. Jej „Stefcia” to swoista parodia literatury kobiecej. Ale na tym nie koniec; ju¿ teraz na Du¿ej Scenie trwaj± próby do kolejnej sztuki.
- Pracujemy nad polsk± prapremier± powie¶ci Stanis³awa Dygata, pt. „Disneyland” – mówi dyr. Strama - na tej podstawie w 1967r. powsta³ film pt. „Jowita” w re¿yserii Janusza Morgensterna, w którym swoj± ostatni± rolê zagra³ Zbyszek Cybulski, film by³ zreszt± krêcony w³a¶nie w Krakowie.
Drugi raz inny re¿yser zainteresowa³ siê „Disneylandem” w 1998r., to Filip Zylber, który zaadaptowa³ powie¶æ dla potrzeb Teatru TV.
-Teraz na naszej scenie wyre¿yseruje j± Jaros³aw Tumidajski, m³ody re¿yser, którego „Barbarê Radziwi³³ównê z Jaworzna-Szczakowej” mieli¶my okazjê ogl±daæ podczas pierwszego Postsocfestiwalu organizowanego przez Teatr Ludowy. Jaros³aw Tumidajski przywióz³ ten spektakl z teatru z Katowic, gdzie cieszy siê wielkim powodzeniem. Mam nadziejê, ¿e równie du¿ym - zw³aszcza w¶ród m³odej publiczno¶ci – bêdzie siê cieszyæ tak¿e nasz „Disneyland” – mówi Jacek Strama.
Od kilku lat Teatr Ludowy funkcjonuje na trzech scenach; g³ównej – Du¿ej Scenie na os. Teatralnym, ale tak¿e na scenie Stolarnia, która zast±pi³a scenê Nurt.
-Wybudowane tam zosta³o zaplecze dla tej sceny, tak, ¿e bêdzie teraz ju¿ w pe³ni wyposa¿ona, s± garderoby. No i mamy Scenê pod Ratuszem. Ale nie wiem, czy nie bêdziemy musieli w najbli¿szym czasie po prostu zaprzestaæ eksploatowania choæby sceny Stolarnia. A to z prozaicznego powodu - opowiada dyr. Teatru Ludowego – we wrze¶niu okaza³o siê, ¿e bêdziemy mieæ na nasz± dzia³alno¶æ o 213 tys. z³. mniej. Finanse to teraz rzecz, która spêdza nam sen z powiek. Gdyby¶my wiedzieli wcze¶niej, to tê stratê 213 tys. z³. roz³o¿yliby¶my na 12 miesiêcy, a tak – musimy poradziæ sobie w cztery. Mimo, ¿e mamy prognozowany bardzo dobry wynik finansowy, to przecie¿ wszystko, co wypracujemy – a mogliby¶my przeznaczyæ na dalszy rozwój teatru - bêdziemy musieli oddaæ. Mo¿e jakim¶ cudem uda nam siê dopi±æ bud¿et do koñca roku, w taki sposób, ¿e nie wyka¿emy straty. Ale bêdzie to niezwykle trudne. 213 tys. – to bardzo du¿o. Dla porównania: premiera na Du¿ej Scenie kosztuje ok. 100 tys., a na ma³ej – 50 tys. z³. Czyli tak naprawdê, to, co zaplanowali¶my, robimy w³a¶ciwie z wirtualnych pieniêdzy... Mam nadziejê, ¿e uda nam siê te brakuj±ce pieni±dze do koñca roku zarobiæ – mówi dyr. Strama. - Frekwencja – póki co – jest bardzo dobra, ale przecie¿ nie ma pewno¶ci, ¿e i nasi widzowie nie zaczn± oszczêdzaæ... W domowych bud¿etach trzeba najpierw od³o¿yæ na to, co do garnka, a wydatki na kulturê planuje siê pó¼niej... Ale mój najg³êbszy niepokój budzi przysz³y rok - mamy sygna³, ¿e nasza dotacja ma byæ obni¿ona o 30% - my¶lê, ¿e w takiej sytuacji nie bêdzie nas staæ na zrobienie czegokolwiek nowego. Na szczê¶cie w repertuarze mamy ponad 20 pozycji, wiêc mamy co graæ, tyle tylko, ¿e teatr to nie fabryka, gdzie siê wy³±cznie odtwarza; to miejsce, w którym siê tworzy – my potrzebujemy nowych rzeczy, my siê musimy ci±gle rozwijaæ, podnosiæ umiejêtno¶ci. Je¿eli bêdziemy pozbawieni mo¿liwo¶ci tworzenia, to mo¿e nie za rok, ale za dwa, trzy bêdzie to ju¿ widoczne na scenie – mówi Jacek Strama.
Rocznie w Teatrze Ludowym widzowie ogl±daj± 7 nowych spektakli, ale przy bud¿ecie obciêtym o 30% dyrekcja teatru zapowiada tylko 4 premiery: dwie na Du¿ej Scenie i dwie na ma³ej.
- Na razie jestem przygotowany na najgorsze, ale mo¿e to najgorsze nie oka¿e siê takie straszne. Problem polega na tym, ¿e ju¿ powinienem zawieraæ umowy z twórcami na przysz³y rok, a nie mogê tego zrobiæ, bo nie wiem, czym bêdê dysponowaæ – mówi dyrektor. Mimo naszych k³opotów staramy siê, by to, co pokazujemy widzom, by³o cenne. Wprawdzie przy obecnym zagonieniu, zmêczeniu, ludzie szukaj± w teatrze przede wszystkim rozrywki, ale przecie¿ ró¿ne s± jej oblicza – mówi dyrektor teatru. - Rozrywka, której nie lubiê, to np. kabaretony – teraz jest ich wysyp, a s± ró¿nej klasy. Staramy siê, by w naszym repertuarze znajdowa³y siê takie spektakle, które – mimo, ¿e s± rozrywkowe, maj± przynajmniej tak¿e tê drug± warstwê – by widz siê rzeczywi¶cie bawi³, ale nie tylko; ¿eby zosta³o w nim co¶, co powoduje uruchomienie procesu my¶lenia, choæby tylko takiego w drodze do domu, w tramwaju, samochodzie... Np.: jak ja bym siê zachowa³ w okre¶lonych okoliczno¶ciach - podobnie, czy inaczej...co bym zrobi³... Czy wyci±gn±³bym rêkê do kogo¶, czy odwróci³ plecami... Dlatego staramy siê szukaæ tekstów, które to daj±. Rozrywka - tak, ale na najwy¿szym poziomie aktorskim, re¿yserskim, a oczywi¶cie - przede wszystkim - problemowym.
Podczas, gdy pojawi³y siê ogromne k³opoty finansowe dotycz±ce dzia³alno¶ci teatru, jest i dobra wiadomo¶æ – milion z³otych przyzna³o miasto na remont elewacji Teatru Ludowego. ¦ciany zyskaj± nowy wygl±d, podobnie, jak plac przed teatrem.
- Trafili¶my na ¶wietn± firmê, która z wielkim sercem podesz³a do remontu. Teatr piêknieje, piêknieje jego elewacja, dlatego Dzia³ Promocji i Reklamy dosta³ szlaban na zas³anianie teatru. W zwi±zku z tym poszukuje siê nowych form prezentowania siê – komentuje dyrektor.
- Zamurowali¶my gabloty, które zosta³y zamontowane jeszcze za czasów dyrektora Krygiera, w latach 70-tych. Ci±gle wybijano nam w nich okna. I okaza³o siê, ¿e teraz forma teatru zmieni³a siê na korzy¶æ. Bêdziemy wiêc w celach reklamowych raczej wykorzystywaæ s³upy, ni¿ przykrywaæ now±, efektown± elewacjê – mówi Beata Strama z Dzia³u Promocji i Reklamy Teatru Ludowego - mamy jeszcze w planie zagospodarowanie przestrzeni wokó³ teatru, chcemy te¿ postawiæ du¿e tablice i na nich umieszczaæ plakaty i inne materia³y reklamowe. Apelujê do graficiarzy – mówi B.Strama – by nie malowali nam ¶cian… Koniec remontu przewidziano na prze³om pa¼dziernika i listopada, wtedy wy³oni siê w ca³ej okaza³o¶ci ten - ju¿ przecie¿ – historyczny budynek.
Anna Kaszewska.
Maja Bare³kowska i Tadeusz £omnicki w spektaklu „Duety”
KONKURS IM. RYSZARDA KAPU¦CIÑSKIEGO ROZSTRZYGNIÊTY
30 wrze¶nia b.r. og³oszono w Krakowie wyniki Ogólnopolskiego Konkursu na Reporta¿ im. Ryszarda Kapu¶ciñskiego„Nowa Huta 1949-2009”. Na konkurs organizowany przez O¶rodek Kultury im. C. K. Norwida w Krakowie, w ramach Obchodów Jubileuszu 60-lecia Nowej Huty, realizowany pod honorowym patronatem ¿ony reportera Alicji Kapu¶ciñskiej, wp³ynê³o 61 prac.
Czê¶æ z³o¿onych prac nie spe³nia³a wymogów konkursu. Teksty zawiera³y wprawdzie wiele ciekawych opowie¶ci o przesz³o¶ci, napisanych jednak w formie wspomnieñ czy dzienników. Jest to bardzo warto¶ciowy materia³ socjologiczny, nie móg³ byæ jednak poddany ocenie konkursowej. Czê¶æ prac nie spe³nia³a innych formalnych warunków regulaminu. Wiele tekstów z³o¿onych do konkursu pokaza³o jednak ¿ycie codzienne w Nowej Hucie czasów minionych i obecnych w formie reporta¿y, oddaj±cych „prawdê o Nowej Hucie”. Wybrane spo¶ród nich przez jury i nagrodzone prace, zawieraj± w sobie interesuj±c± tre¶æ jak i obraz problemów, którymi ¿yj± ich bohaterowie. Jury nie znalaz³o jednak reporta¿u, któremu chcia³oby przyznaæ g³ówn±, I nagrodê. II nagrodê w wysoko¶ci 4.000,00 z³. jury przyzna³o pracy „A Bóg patrzy³”, autorstwa Piotra Parzysza z Zawiercia. Ten reporta¿ to przejmuj±ca, sprawnie i bardzo wzruszaj±co napisana, opowie¶æ o samotno¶ci w wielkim mie¶cie. III nagrodê w wysoko¶ci 3.000,00 z³. jury przyzna³o pracy „Zadziora z Nowej Huty”- reporta¿owi o losach znanej sportsmenki, silnej kobiety, zmagaj±cej siê ze swoim trudnym losem. Autork± jest Maria Lisiñska – Kozio³ z Krakowa. Regulaminowe wyró¿nienia po 1.000,00 z³., jury przyzna³o trzem pracom - „Miasto dobrego losu”, którego autork± jest Eliza Leszczyñska – Pieniak z Zamo¶cia - za dobry, sprawny pisarsko, przemy¶lany, autentyczny, ciekawy reporta¿. „Pisaæ o tym nie warto”, której autorem jest Ryszard Niemiec z Krakowa, za bardzo ciekawy, „nieoczywisty temat” jak napisa³ w recenzji jeden z jurorów i sprawne pióro autora. „Poza granic± skargi” Moniki Hyla z Krakowa, która przedstawi³a reporta¿ o pracy wolontariusza w nowohuckim Hospicjum. O sposobie upublicznienia nagrodzonych i wyró¿nionych prac organizator konkursu zdecyduje w najbli¿szym czasie. Ju¿ teraz jednak wiadomo, ¿e ze wzglêdu na ma³± objêto¶æ tych prac, nie uda siê wydaæ zapowiadanej ksi±¿ki.
Wrêczenie nagród i uroczyste zakoñczenie konkursu odbêdzie siê w listopadzie br. O dok³adnej dacie O¶rodek Kultury im. C. K. Norwida poinformuje na swojej stronie internetowej www.okn.edu.pl
(mh)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
