W pierwszych dniach stycznia nad pomorskimi rzekami pojawiaj± siê chmary wêdkarzy, by po raz pierwszy w nowym roku zapolowaæ na tamtejsze ³ososiowate. Te wêdkarskie wyprawy na pomorskie rzeki, sk³oni³y mnie do refleksji nad istniej±cym jeszcze podzia³em na wody górskie i nizinne. Jak pamiêtaj± starsi wêdkarze, dawniej by³y odrêbne op³aty na te dwa rodzaje wód. Dzisiaj podzia³ ten ma znaczenie jedynie ze wzglêdu na dozwolone na danych wodach przynêty i ilo¶æ u¿ywanych wêdek.
Ale chyba ka¿da ksi±¿ka po¶wiêcona wêdkarstwu zaczyna siê od informacji na temat rzecznych krain. Spotykamy wiêc informacje o krainie pstr±ga, krainie lipienia, krainie brzany czy krainie leszcza. Tyle tylko, ¿e podzia³ ten podchodzi z koñca XIX wieku, a do dzisiaj wiele siê w tym zakresie zmieni³o. G³ównie za przyczyn± samego cz³owieka. Sto lat temu kraina pstr±ga znajdowa³a siê po prostu w górach. W tamtejszych czystych, dobrze natlenionych, o kamienistym dnie, zimnych potokach ¿y³y pstr±gi potokowe. ¯ywi³y siê drobnymi rybami zamieszkuj±cymi tamte wody: g³owaczami czy strzeblami. Nie gardzi³y drobnymi kumakami, larwami jêtki, kie³¿ami czy górsk± traszk±. Dzisiaj wiele wód górskich sta³o siê ¶rodowiskiem niezbyt dla pstr±gów korzystnym. W swoich naturalnych siedliskach pstr±gi rzadko osi±gaj± du¿e rozmiary. Ju¿ pstr±g „dwudziestka pi±tka” cieszy kochaj±cego góry wêdkarza. Ale na naprawdê du¿e pstr±gi je¼dzi siê gdzie indziej - na niziny. Bo pstr±gi potokowe, tam w³a¶nie (w generalnie obcych dla siebie ¶rodowiskach) znajduj± wiêcej po¿ywienia, maj± szybsz± przemianê materii i po prostu szybciej rosn±. Tak dzieje siê w potokach na Mazowszu czy w pomorskich rzekach. Tam mo¿na trafiæ nawet pó³metrowego pstr±ga.
- Jak nieadekwatny okaza³ siê podzia³ rzek na krainy ju¿ niejednokrotnie przekonywali siê muszkarze na zawodach najwy¿szej rangi – mistrzostwo kraju zdobywane bywa³o na rybach nie maj±cych nic wspólnego z wodami górskimi – zauwa¿y³ Jacek S. Jó¼wiak w swojej ksi±¿ce „Sztuka ³owienia ryb w rzece”.
I tak, najwiêksze brzany ³owi siê w krainie leszcza, a na pogórzu kraina lipienia miesza siê z krain± pstr±ga. Chocia¿ w wodach tych i tak najczê¶ciej ³owimy nie pstr±gi czy lipienie, ale klenie, okonie, jelce czy ¶winki.
Do tego wszystkiego dochodzi wspomniana dzia³alno¶æ cz³owieka: zanieczyszczanie wód, które jeszcze piêtna¶cie, dwadzie¶cia lat temu by³o prawdziw± zmor± naszych rzek (na szczê¶cie systematyczna budowa kolejnych oczyszczalni ¶cieków znacz±co poprawi³a sytuacjê) i introdukcja gatunków obcych. To wsiedlanie gatunków obcych dotyczy³o dwóch sytuacji. Po pierwsze do polskich zbiorników wpuszczono gatunki z innych krajów, a nawet kontynentów (pstr±gi têczowe czy sumiki kar³owate z Ameryki, sumy afrykañskie z Afryki, to³pygi, amury i karasie srebrzyste z Azji czy g³owacice sprowadzone z po³udnia Europy). Ale wpuszczano tak¿e rodzime gatunki – tyle, ¿e do obcych im krain. I dlatego w³a¶nie wielkie potokowce mo¿na ³owiæ na mazowieckich nizinach.
Jedyne co pozosta³o ze starego, historycznego podzia³u – jak s³usznie zauwa¿y³ Jó¼wiak – to jakie¶ prawdopodobieñstwo, ¿e w krainie pstr±ga naprawdê trafimy na pstr±ga – oczywi¶cie pomiêdzy innymi, ¿yj±cymi tam rybami.
Jakub Kleñ
· Napisane przez Administrator
dnia January 03 2013
943 czytañ ·
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
