Ks. Józef Zastawniak (1893-1960) W 50. ROCZNICĘ ŚMIERCI PIERWSZEGO PROBOSZCZA PARAFII W CZYŻYNACH
W najbliższą sobotę, 15 maja br. minie 50 lat od śmierci budowniczego kościoła św. Judy Tadeusza w Czyżynach i pierwszego proboszcza tej parafii, ks. kanonika Józefa Zastawniaka.
Ks. Józef Zastawniak urodził się 26 września 1893 roku w Gdowie niedaleko Wieliczki w diecezji krakowskiej. Ukończył Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał 29 czerwca 1919 roku w uroczystość świętych Piotra i Pawła w katedrze na Wawelu z rąk ówczesnego biskupa ordynariusza księcia Adama Stefana Sapiehy. Jako młody kapłan zdawał trzy razy egzaminy „trzyletnie”, wszystkie z wynikiem pozytywnym. Przez 16 lat, zanim został proboszczem w Mogile pracował w następujących parafiach:
+ w okresie od 14 sierpnia 1919 do 14 sierpnia 1924 roku był wikariuszem w parafii św. Grzegorza w Ruszczy;
+ w okresie od 14 sierpnia 1924 do 14 sierpnia 1931 roku był wikariuszem w parafii św. Józefa w Krakowie w Rynku Podgórskim;
+ w okresie od 14 sierpnia 1931 do 14 sierpnia 1934 roku był wikariuszem w parafii Najświętszego Salwatora w Krakowie na Zwierzyńcu;
+ w okresie od 14 sierpnia 1934 do 16 sierpnia 1935 roku był wikariuszem w parafii św. Szczepana w Krakowie przy ul. Sienkiewicza 19.
Na wiosnę 1935 roku zmarł długoletni proboszcz parafii św. Bartłomieja w Mogile ks. prałat Wojciech Siedlecki, który pełnił równocześnie funkcję dziekana dekanatu mogilskiego. Zmarł w wieku 86 lat, po 40 latach proboszczowania w Mogile. 16 sierpnia 1935 roku książę arcybiskup metropolita Adam Stefan Sapieha proboszczem parafii św. Bartłomieja w Mogile mianował ks. Józefa Zastawniaka.
W zamyśle Księcia Metropolity, ks. Józef Zastawniak miał być proboszczem w Mogile, ale również miał za zadanie wybudowanie nowego kościoła w Czyżynach, gdzie w przyszłości miała powstać nowa odrębna parafia (wcześniej Czyżyny należały do parafii mogilskiej). Było to ciężkie wyzwanie i trudne zadanie, które z ufnością oraz pokorze przyjął na swoje barki i z zapałem oraz właściwą mu energią przez szereg lat realizował. Ks. Józef Zastawniak był wspaniałym organizatorem. Posiadał niezwykłą i rzadko spotykaną umiejętność zjednywania i gromadzenia wokół siebie ludzi dążących do wyznaczonego celu, którym było wybudowanie nowego kościoła.
Kościół w Czyżynach budowano w latach 1936-1939. W 1939 roku kościół był już pokryty dachem i ozdobiony witrażami. Przez ten cały czas – jako administrator parafii mogilskiej - ks. Jozef Zatawniak mieszkał na plebanii w Mogile przy drewnianym kościele św. Bartłomieja. Jak zapisano w kurialnych dokumentach: „(…) do Czyżyn dojeżdżał w każdą niedzielę i spełniał tam wszystkie czynności duszpasterskie: odprawiał sumy, nieszpory, udzielał Sakramentu Chrztu św., spowiadał, zaopatrywał chorych tak, by tego samego dnia być i w Mogile i zaspokoić potrzeby tamtejszych parafian. Naprawdę dwoił się troił (…)”.
W uznaniu zasług położonych przy budowie kościoła św. Judy Tadeusza w Czyżynach książę metropolita Adam Stefan Sapieha w styczniu 1938 roku nadał ks. Józefowi Zastawniakowi godność kanonika. Od tego czasu, w większe uroczystości ks. Józef nakładał na siebie stosowną pelerynkę kanonika.
Parafia pod wezwaniem św. Judy Tadeusza w Czyżynach erygowana została stosownym dekretem ks. kard. Adama Sapiehy w dniu 15 kwietnia 1951 roku. Z tym dniem ks. kanonik Józef Zastawniak został pierwszym administratorem tejże parafii. Ostatecznie, po wybudowaniu w Czyżynach plebanii, przeniósł się z Mogiły do Czyżyn na Boże Narodzenie 1951 roku. Jubileusz 30-lecia kapłaństwa (w czerwcu 1949 roku) ks. kanonik Józef Zastawniak obchodził jeszcze w Mogile, natomiast jubileusz 40-lecia święceń obchodził uroczyście 28 czerwca 1959 roku już w kościele i na plebanii w Czyżynach. Na tę uroczystość zebrała się cała wspólnota parafialna i bardzo wielu księży. Przy dźwiękach orkiestry zacnemu Jubilatowi życzono błogosławieństwa Bożego w dalszej pracy duszpasterskiej.
Wkrótce ks. Zastawniak na krótko zachorował i nie przychodził do kościoła. Sprawy kancelaryjne prowadził ks. Władysław Paciorek, pierwszy wikariusz parafii w Czyżynach, który na tę placówkę został skierowany 15 sierpnia 1959 roku.
Ks. kanonik Józef Zastawniak zmarł 15 maja 1960 roku o godz. 20.30. Wiadomość o śmierci budowniczego kościoła św. Judy Tadeusza, pierwszego proboszcza parafii w Czyżynach i dziekana dekanatu mogilskiego, okryła żałobą całą wspólnotę parafialną. Bicie dzwonów ogłosiło całej parafii, że jej „Ojciec” nie żyje. Przez trzy dni wierni tłumnie nawiedzali plebanię, by oddać hołd Zmarłemu.
Uroczystości pogrzebowe odbyły się 18 maja 1960 roku w kościele parafialnym w Czyżynach. Uczestniczyło w nich sześćdziesięciu kapłanów, ogromna rzesza parafian, przyjaciół oraz członków bliższej i dalszej rodziny Księdza. Parafianie, przez tak liczny udział w uroczystościach pogrzebowych, okazywali swojemu pierwszemu proboszczowi wdzięczność za kościół, który im zostawił oraz za trudy jakie w jego budowę włożył.
W uroczystościach pogrzebowych uczestniczył ks. biskup Karol Wojtyła, który prowadził kondukt pogrzebowy, pieszo, z kościoła w Czyżynach na cmentarz parafialny w Mogile. Tak się złożyło, że dzień pogrzebu ks. Józefa Zastawniaka, był równocześnie dniem 40. rocznicy urodzin ks. biskupa Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II.
Kondukt pogrzebowy szedł obecną aleją Jego imienia. Ksiądz kanonik Józef Zastawniak spoczął w głównej alejce cmentarza parafialnego w Mogile, pomiędzy swoimi poprzednikami, proboszczami parafii w Mogile: ks. Leopoldem Siemińskim, zmarłym w roku 1895 i ks. prałatem Wojciechem Siedleckim, zmarłym w roku 1935.
Nad otwartym grobem przemówienie wygłosił mecenas mgr Józef Salwiński, bliski współpracownik ks. Zastawniaka. W przemówieniu tym powiedział m. in. „Chowamy dziś coś więcej niż ojca, dzisiaj nam nie wypada nic powiedzieć, jak tylko Cię przeprosić i to czynimy, a imię Twoje i czyny Twoje głosić będziemy poza wieko trumny”.
Parafianie w dowód wdzięczności ufundowali ks. kanonikowi Józefowi Zastawnikowi tablicę pamiątkową, która umieszczona została przy głównym wejściu do kościoła w Czyżynach oraz piękny nagrobek na parafialnym cmentarzu w Mogile. Na tablicy umieszczonej w kościele można przeczytać: „Księdzu Kanonikowi Józefowi Zastawnikowi, budowniczemu i pierwszemu proboszczowi tego kościoła, w 25 rocznicę duszpasterskiej pracy w parafii, pośmiertnie tablicę tę kładą parafianie”. Tablicę wmurowano 15 sierpnia 1960 roku.
Mieczysław Marzec
Ten serwis używa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowią tylko część materiałów, które w całości znaleźć można w wersji drukowanej "Głosu - Tygodnika Nowohuckiego".
