Etos polski, na dodatek romantyczny, budzi wznios³e skojarzenia. Przywo³uje wizerunki naszych wielkich wieszczów, czyny bohaterów, powoduje zadumê nad szczytnymi ideami, budzi wspomnienia najwiêkszych uniesieñ patriotycznych, ale i – mi³osnych. Etos to pojêcie, które odnosi siê do ca³ej spo³eczno¶ci, do narodu, i dlatego mo¿e zaskakiwaæ w zestawieniu z romantyzmem, ten bowiem wielbi³ jednostkê, jej indywidualizm, jej emocje. Naród jednak¿e wybija siê ponad przeciêtno¶æ w³a¶nie silnymi, twórczymi lub bohaterskimi indywidualno¶ciami. A ile¿ mieli¶my ich od pocz±tku XIX wieku! O nich w³a¶nie, o ich czynach, o ich widzeniu Boga, Ojczyzny i ¶wiata opowiada ta oryginalna, fantastycznie ilustrowana ksi±¿ka, praca kilkana¶ciorga wybitnych polskich humanistów.
Fascynacja romantyzmem w naszym kraju pewnie nigdy nie zga¶nie, poniewa¿ epoka ta odpowiada w pe³ni na ponadczasowe potrzeby Polaków – duchowe, intelektualne i niepodleg³o¶ciowe. Zreszt± polski romantyzm ró¿ni³ siê np. od niemieckiego czy francuskiego z uwagi na jak¿e ró¿n± sytuacjê naszego kraju, który wówczas prze¿ywa³ zniewolenie. Jak wyrwaæ siê z tej niewoli – w³a¶nie to zagadnienie przede wszystkim nurtowa³o wszystkich polskich romantyków. Ale przecie¿ i dzi¶ pozostaje aktualne w sytuacji, gdy kawa³ek po kawa³ku przykrawana jest nasza suwerenno¶æ i przekazywana do Brukseli oraz Berlina.
Romantyzm jest przedstawiany przez wszelkie nowoczesne formacje jako co¶ wrogiego postêpowi, z czym wspó³czesny cz³owiek nie ma prawa siê zgadzaæ. A jednak – jest mnóstwo ludzi, którzy romantyzm wci±¿ kochaj± i szanuj±, poniewa¿ zwraca³ on wielk± uwagê na ¿ycie wewnêtrzne cz³owieka, które obecnie bardzo ubo¿eje. Nie wszyscy chc± siê z tym godziæ. Nale¿± do nich autorzy tej ksi±¿ki, która porusza ró¿ne zagadnienia, od mi³osnych uniesieñ po politykê, od koncepcji spo³ecznych po budzenie uczuæ religijnych i narodowo¶ciowych.
Wielu romantyków porównywa³o cierpienia narodu polskiego z cierpieniami Chrystusa (np. Mickiewicz), co tak¿e jest przedstawione w ksi±¿ce. Polska mia³a przynie¶æ zbawienie i odrodzenie w wierze innym nacjom. Pytanie, czy Polska faktycznie mo¿e byæ Mesjaszem Narodów, nadal pozostaje aktualne. Mo¿e dzi¶ nawet bardziej ni¿ dwie¶cie lat temu.
Autorzy: prof. Stanis³aw Miko³ajczak, dr hab. Jacek Kowalski, prof. Maria Cie¶la-Korytowska, prof. Marek Troszyñski, dr hab. Lidia Banowska, prof. Gra¿yna Halkiewicz-Sojak, prof. Wies³aw Ratajczak, dr hab. Anna Kapu¶ciñska-Jawara, prof. Dorota Heck, prof. Krzysztof Dybciak, prof. Anna Koz³owska, prof. Zdzis³aw Krasnodêbski, prof. Grzegorz Kucharczyk, ks. prof. Jan Machniak, prof. Andrzej Nowak, prof. Jan ¯aryn.
Ksi±¿ka powsta³a we wspó³pracy z Akademickim Klubem Obywatelskim im. Lecha Kaczyñskiego w Poznaniu.
(f)
Polski etos romantyczny, red. Lidia Banowska, Wies³aw Ratajczak, Wydawnictwo Bia³y Kruk, Kraków 2025, stron 400.
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".