Kiedy w listopadzie ub. roku podjêta zosta³a decyzja o zatrzymaniu na gor±co krakowskiej koksowni, zatrudnieni tam pracownicy jasno i jednoznacznie mówili: - To ju¿ koniec naszego Zak³adu. Swoje przekonanie t³umaczyli brakiem decyzji w³a¶ciciela o przeprowadzeniu w czasie postoju koniecznego remontu m.in. wymurówki baterii koksowniczych. Taki remont pozwoli³by na wznowienie produkcji koksu. G³ównym argumentem dyrekcji koncernu ArcelorMittal przemawiaj±cym za zatrzymaniem koksowni by³y niskie ceny koksu w stosunku do kupowanego wêgla koksuj±cego. Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e poza podstawowym produktem, jakim jest koks, w instalacji uzyskiwano równie¿ inne produkty wêglopochodne takie jak benzol, smo³a, siarka. Sprzedawane by³y one do odbiorców zewnêtrznych, zarówno w Polsce jak i w Europie.
Koksownia w Krakowie by³a jedynym zak³adem ArcelorMittal w Europie wytwarzaj±cym koks w technologii suchego gaszenia. Ten rodzaj gaszenia koksu pozwala³ na uzyskanie wymaganych parametrów koksu przy wykorzystaniu tañszych wêgli koksuj±cych jako surowca wsadowego.
W Krakowie produkowano trzy asortymenty: koks wielkopiecowy dla potrzeb wielkiego pieca w D±browie Górniczej oraz frakcje drobniejsze, tzw. groszek oraz koksik, który by³ sprzedawany odbiorcom zewnêtrznym.
Oprócz tego w koksowni wytwarzany by³ równie¿ gaz koksowniczy, który w 50% by³ u¿ywany do opalania samej baterii koksowniczej. Pozosta³a ilo¶æ przesy³ana by³a do odbiorców wykorzystuj±cych gaz w swoich procesach technologicznych - Walcowni Gor±cej, AM Refractories, TAMEH. Wykorzystywany by³ tak¿e do zasilania przy produkcji py³u wêglowego.
W tym roku minê³o 20 lat odk±d Polskie Huty Stali, czyli po³±czone 4 huty: T. Sendzimira (Kraków), Katowice (D±browa Górnicza), Cedler (Sosnowiec) oraz Florian (¦wiêtoch³owice), sprzedane zosta³y w pakiecie wiêkszo¶ciowym za niewielkie pieni±dze, przez ówczesny rz±d lewicowy Leszka Millera, firmie LNM Holdings NV kontrolowanej przez Lakshmi N. Mittala. Od tego czasu rozpocz±³ siê powolny proces likwidacji hutniczych instalacji oraz miejsc pracy. Tylko w krakowskim oddziale decyzjami dyrekcji koncernu ArcelorMittal zakoñczy³a pracê Spiekalnia produkuj±c± jeden z najlepszych wsadów do wielkich pieców, zamkniêto ostatni, jedyny wielki piec, zamkniêto stalowniê i liniê COS. Do koñca roku ulegnie ca³kowitej likwidacji wydzielony z Huty Zak³ad Walcownia Rur tj. AM Tubular Products. Nie pracuje linia ocynkowni nr 1. Jeszcze kilka, kilkana¶cie lat temu ArcelorMittal Poland koncentrowa³ 75-70% potencja³u produkcyjnego przemys³u hutniczego w Polsce. Obecnie, jak podawane jest to w oficjalnym komunikacie AMP, skupia blisko po³owê tego potencja³u.
Kiedy w 2004 roku LNM przejê³o Polskie Huty Stali w czterech wy¿ej wymienionych hutach zatrudnienie wynosi³o ok. 15.500 pracowników. Rok pó¼niej nowy w³a¶ciciel odnosz±c siê do tzw. produktywno¶ci oceni³, ¿e powinno byæ zatrudnionych 10.411 osób. Obecnie w tych czterech oddzia³ach zatrudnionych jest ok. 6.250 pracowników, a produktywno¶æ od kilkunastu lat jest constans. Jak widaæ skala zatrudnienia uleg³a w dwóch dekadach ogromnej deprecjacji.
Podczas manifestacji przed Bram± G³ówn± nowohuckiego kombinatu w 2005 roku ówczesny przewodnicz±cy hutniczej „Solidarno¶ci” W³adys³aw Kielian mówi³: „Je¿eli sami sobie nie pomo¿emy, to nikt nam nie pomo¿e, a ju¿ na pewno nie mo¿na liczyæ na polityków. Dzisiaj od pracodawcy, którym jest prywatny inwestor, mo¿emy cokolwiek wymusiæ tylko wspólnymi dzia³aniami i ¿±daniami. ...nie dopu¶cimy do tego, aby pracowników dotknê³y zwolnienia grupowe”. Oczywi¶cie zwolnienia by³y, jednak¿e pracownikom, dziêki zwi±zkom zawodowym, a zw³aszcza najwiêkszemu, czyli „Solidarno¶ci” uda³o siê zagwarantowaæ przyzwoite odprawy.
Teraz czas nadszed³ na zamkniêcie na zimno krakowskiej koksowni co oznacza jej ca³kowit± likwidacjê. W tym roku przypada 70 rocznica uruchomienia koksowni w ówczesnej HiL. Widaæ dla decydentów w koncernie ArcelorMittal, to dobry moment na jej kasacjê. W listopadzie ub. roku zatrudnionych by³o tam ponad 230 pracowników oraz ok. 40 osób z innych komórek krakowskiego oddzia³u AMP, którzy wykonywali tam pracê, nie licz±c kilkudziesiêciu pracowników z innych podmiotów i spó³ek.
Pracodawca solennie zapewnia, ¿e ¿aden z pracowników AMP nie zostanie z tytu³u likwidacji koksowni zwolniony. Problem jednak w tym, ¿e pracownicy, zw³aszcza ci którzy maj± mo¿liwo¶æ skorzystania z emerytury pomostowej zmuszani s± do dojazdu do oddzia³ów w D±browie Górniczej i ¦wiêtoch³owicach. Takich osób jest obecnie ponad 100, w tym prawie po³owa doje¿d¿a od ponad 3 lat po likwidacji czê¶ci surowcowej w Krakowie. Osoby te w ramach pewnej rekompensaty otrzymuj± 40 z³ za jeden dzieñ dojazdu, wynegocjowane ze zwi±zkami zawodowymi. Jednak¿e licz±c ¶rednio 8 godzin pracy plus co najmniej 5 godzin dojazdu tam i z powrotem, s± oni praktycznie wy³±czeni z ¿ycia rodzinnego, nie wspominaj±c o konieczno¶ci opieki nad starszymi rodzicami czy ma³oletnimi dzieæmi.
W chwili obecnej rozpoczê³y siê rozmowy pomiêdzy najwiêkszymi centralami zwi±zkowymi, a dyrekcj± HR dotycz±ce zawarcia „Porozumienia w sprawie dzia³añ ³agodz±cych skutki spo³eczne wynikaj±ce z zamkniêcia Zak³adu Koksownia w ArcelorMittal Poland S.A. Oddzia³ Kraków”. Komisja Robotnicza Hutników „Solidarno¶æ” bêdzie ¿±da³a miêdzy innymi takich zapisów, zgodnie z którymi to pracownik ostatecznie bêdzie wyra¿a³ zgodê na dojazd do innego oddzia³u w ArcelorMittal Poland.
I jeszcze jedn± kwestiê warto tutaj poruszyæ, mianowicie wiarygodno¶ci obietnic i gwarancji jakie pada³y ze strony obecnego w³a¶ciciela koncernu ArcelorMittal. „Stalowy gigant nie zamierza zamykaæ krakowskiej huty” - tak brzmia³ tytu³ w Dzienniku Polskim w 2014 roku. Tymczasem wielki piec zosta³ zamkniêty po 2 latach po generalnym remoncie, choæ zapewnienia o jego pracy dotyczy³y 25 lat. Jeszcze do niedawna inwestowano w czê¶æ chemiczn± krakowskiej koksowni. Dzi¶ w krakowskim kombinacie pozosta³y tylko zak³ady przetwórcze, które s± modernizowane tak by zaspokoiæ coraz wy¿sze wymagania klientów. Piece wodorowe, które obecnie s± uruchamiane w Krakowie, w hutach zachodnich pracuj± ju¿ od ponad 30 lat. I kolejna obietnica, która dawa³a nadziejê, ale nie pewno¶æ na dalsze istnienie tylko czê¶ci przetwórczej – mowa o budowie linii ocynkowni nr 3. Takie zobowi±zanie z³o¿one by³o przy wy³±czaniu w krakowskiej hucie czê¶ci surowcowej. W tej sprawie od kilku lat decyzja jest przek³adana. Co pewien czas zapewniani jeste¶my, ¿e ju¿ za pó³ roku otrzymamy odpowied¼. Przed³o¿one zosta³y konkretne oferty dotycz±ce budowy nowej linii. I nic. Pracownicy uwa¿aj±, ¿e jest to kolejne „mydlenie oczu”.
Od d³u¿szego czasu wszystkie przekazywane do mediów informacje o kolejnych wy³±czeniach koñcz± siê stwierdzeniem, ¿e mamy najnowsz± w Europie walcowniê gor±c±. To ma robiæ wra¿enie. Nie wspomina siê o skali inwestycji koncernu w innych europejskich hutach. Nie mówi siê równie¿, ¿e nasza najnowsza walcownia gor±ca nie osi±ga swoich mocy produkcyjnych. Powodem jest m.in. brak wsadu, a przecie¿ zlikwidowany wielki piec by to zapewnia³.
Co czeka pracowników krakowskiego oddzia³u ArcelorMittal w najbli¿szych latach? Czy rzeczywi¶cie obecna, ponad 1800 osobowa za³oga nie ma siê czego obawiaæ? Na te pytania dzisiaj nikt nam nie odpowie, ale musimy byæ przygotowani na ró¿ne scenariusze. Co bardzo wa¿ne, dziwi nas tak znikome zainteresowanie w³adz miasta Krakowa i w³adz wojewódzkich sytuacj± w by³ej Hucie im. T Sendzimira, bo to nadal jest jeden z najwiêkszych pracodawców i p³atników w regionie.
Czy po raz kolejny przyjdzie nam samym walczyæ o miejsca pracy? Roman W±tkowski
Przewodnicz±cy Komisji Robotniczej Hutników NSZZ „Solidarno¶æ” ArcelorMittal Poland - Kraków
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
