Ko¶ció³ ¶w. Bart³omieja po wymianie drewnianych gontów – Per³a sakralnej architektury drewnianej
Zakoñczy³a siê wymiana pokrycia dachu na ko¶ciele ¶w. Bart³omieja Aposto³a w Mogile. Ostatnim etapem by³o przykrycie gontem kruchty po³udniowej. To w niej kryje siê cenny skarb tego ko¶cio³a – dêbowy portal wykonany w 1466 roku przez budowniczego tej ¶wi±tyni, królewskiego cie¶lê Macieja M±czkê.
A sk±d wiadomo, ¿e to Maciej M±czka budowa³ tê ¶wi±tyniê? Otó¿ trzeba wiedzieæ, ¿e pierwsza wzmianka o ko¶ció³ku ¶w. Bart³omieja w literaturze naukowej pojawi³a siê w roku 1847. Pisa³ o nim Józef £epkowski, krakowski archeolog i konserwator. I on w³a¶nie zwróci³ uwagê na gotyckie odrzwia sygnowane przez cie¶lê, który pracowa³ na dworze Kazimierza Jagielloñczyka. A M±czka by³ cie¶l± wyj±tkowym. Za zas³ugi przy przebudowie zamku w Niepo³omicach, król nada³ mu w roku 1456 ziemiê w tej miejscowo¶ci. Zreszt± Maciej M±czka (pojawia siê te¿ inna wersja jego imienia i nazwiska: Mateusz Manczka) by³ tak¿e wykonawc± wzniesionego w roku 1455 drewnianego ko¶cio³a w Mikluszowicach pod Bochn± (niestety, ko¶ció³ ten nie zachowa³ siê do naszych czasów, rozebrano go w XIX wieku).
Najwspanialszym ¶wiadectwem snycerskiego kunsztu M±czki, wed³ug zgodnej opinii historyków sztuki, jest gotycki portal w mogilskim ko¶ciele ¶w. Bart³omieja. To najwspanialsze z XV wiecznych obramieñ drzwiowych, zachowanych w gotyckich drewnianych ¶wi±tyniach Ma³opolski. Wykonany jest z drewna dêbowego pochodz±cego z niepo³omickiej puszczy. Posiada bogaty ornament ro¶linny oraz znacznie ju¿ zatart± inskrypcjê fundacyjn± w jêzyku ³aciñskim. W³adys³aw £uszczkiewicz, notuj±c ten portal w swojej, wydanej w roku 1899 ksi±¿ce pt. „Wie¶ Mogi³a przy Krakowie, jej klasztor cysterski - ko¶ció³ek farny i kopiec Wandy” zapisa³: „Woko³o otworu biegnie pas ornamentowany ro¶linnie, d³utem wyciêty, z którym wi±¿± siê herb Odrow±¿ i napis minusku³ami gotyckiemi, który jednakowo¿ ze wzglêdu na zniszczenie zaledwie daje siê odczytaæ czê¶ciowo: Anno domini MCCCCLXVI ad honorem (Dei et) Regine coelorum Mathias Manczka f.” (Roku pañskiego 1466 na chwa³ê Bogu i Królowej niebios Mateusz Manczka wykona³).
O uroku tej wyj±tkowej ¶wi±tyni decyduj± tak¿e inne elementy, takie choæby jak pokryty gontem dach czy piêkna w swojej stosunkowo prostej formie sygnaturka z krzy¿em. Dzisiaj wszystkie te elementy mo¿emy podziwiaæ w pe³nej krasie. Bêd± cieszyæ i nas i nastêpne pokolenia.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
