„W parku pod platanem, pani si±dzie z panem” – starsze pokolenie pamiêta doskonale s³owa tej piosenki. W Nowej Hucie, w os. Zielonym sytuacja, któr± wymarzy³ sobie autor piosenki, jest do zrealizowania. Bo mamy tu platana. Pomnikowego na dodatek!
Nie tak dawno przy okazji remontu chodnika, który pod platanem przebiega odby³a siê ca³a batalia o jego ochronê. Bo takie drzewo chroniæ warto. Platan jest, jak podaje Wikipedia, mieszañcem miêdzygatunkowym - pomiêdzy platanem wschodnim pochodz±cym z Europy po³udniowo-wschodniej i platanem zachodnim, który korzenie mia³ ca³kiem dos³ownie w Ameryce Pó³nocnej. Uprawiany jest w ca³ej Europie z wyj±tkiem Skandynawii.
Nasz platan to nowohucki pomnik przyrody numer 42. Wpisany na tê zaszczytn± listê w 2013 roku. Równocze¶nie z pomnikiem nr 41 – okaza³ym dêbem szypu³kowym, rosn±cym ca³kiem niedaleko.
Poza tym, co widaæ go³ym okiem, a widaæ potê¿ne drzewo, wiele o jego pochodzeniu powiedzieæ nie mo¿na. Ro¶nie, blisko chodnika (teraz ma specjalne obej¶cie), i jest imponuj±cy: 313 cm w obwodzie, 27 metrów wysoko¶ci oraz ³adn±, zwart± koronê. W s±siedztwie jest nawet ³aweczka, a li¶cie, gdy wreszcie siê po wiosennych ch³odach rozwin±, latem na pewno uchroni± od s³oñca. Drzewo to s³ynie z oryginalnego pnia, który z wiekiem staje siê bardzo masywny. Ciekawie wygl±da oryginalna kora. £uszczy siê p³atami, w sposób charakterystyczny tylko dla platanu. To po³udniowe drzewo, znakomicie odnalaz³o siê w naszym klimacie.
Czy te okaza³e nowohuckie drzewa, w s±siedztwie Alei Ró¿ by³y zasadzone w tym miejscu rêk± cz³owieka, czy s± pozosta³o¶ci± po wiêkszych skupiskach drzew – trudno dzi¶ powiedzieæ na pewno. Wiek obu szacowany jest na 150 do 200 lat! Dodajmy, ¿e Krakowie najbardziej okaza³ym i d³ugowiecznym jest platan rosn±cy na Plantach, naprzeciwko Filharmonii.
D±b szypu³kowy i platan z os. Zielonego by³y tu przed nami i bêd± tu po nas. Rosn±æ mog± w tym miejscu jeszcze kilkaset lat, bowiem i dêby i platany to drzewa d³ugowieczne. Polskie, rogaliñskie dêby maj± po 1000 lat! Je¶li chodzi o dêby to w Nowej Hucie mamy ich wiele. Najliczniejsze ich skupisko znajduje siê, w Lesie Mogilskim, w którym króluj± wi±zy, ale ro¶nie te¿ wiele dêbów. Lasek Mogilski jest pozosta³o¶ci± dawnego nadwi¶lañskiego lasu ³êgowego. Przy ul. Stycznej znajduje siê osiem lip – pomników ochrony przyrody na prywatnej dzia³ce. D±b, wi±z i jesiony – to kolejnych 6 „pomników przyrody” w Lasku Mogilskim. Uznanie drzewa za swego rodzaju zabytek, chroni go przede wszystkim przed wycink±. Musi mieæ zapewnion± specjaln± pielêgnacjê. Takiego drzewa nie mo¿na usun±æ bez uchwa³y Rady Miasta i z b³ahego powodu.
Platan z osiedla Zielonego nie jest ju¿ jedyny. Niedawno platany nasadzono pomiêdzy liniami tramwajowymi wzd³u¿ Alei Jana Paw³a II. Sadzenie platanów w pasie drogowym wynika z ich stosunkowo du¿ej odporno¶ci na zanieczyszczenia miejskie. Platan klonolistny, chêtnie sadzony w miastach na ca³ym ¶wiecie, ¶wietnie oczyszcza powietrze miêdzy innymi poprzez swoj± zdolno¶æ do zrzucania kory. Jednak obecna ustawa o ochronie przyrody nie daje podstaw do okre¶lania w wydawanej decyzji o nasadzeniach, konkretnych gatunków drzew. Posiadacze terenu maj± prawo decydowania o kszta³towaniu najbli¿szego otoczenia wed³ug swoich oczekiwañ. W decyzjach Prezydenta Miasta Krakowa, zaleca siê tylko, aby drzewa przeznaczone do nasadzeñ zastêpczych, mia³y zakryty systemem korzeniowy, o minimalnym obwodzie 14 cm, co zwiêkszy szanse na jego lepsze ukorzenienie siê w nowym miejscu oraz pozwoli uzyskaæ szybciej efekt – dorodniejsze drzewo, które sprawia ¿e w mie¶cie z zieleni± czujemy siê lepiej. A jak z badañ naukowców wynika, zieleñ jest szczególnie wa¿na dla starszych mieszkañców. Tam gdzie wiêcej zieleni odnotowuje siê mniej depresji!
(kl)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
