Na stropie baterii koksowniczej odczuwalna temperatura siêga 45 stopni Celsjusza. Upa³u czerwcowego dnia nie odczuwa siê w klimatyzowanym pomieszczeniu dyspozytorni baterii koksowniczej.
Tropi±c ewentualne „zapachy” i „dymy” krakowskiej koksowni, odwiedzamy najwa¿niejsze jej instalacje: bateriê, w której produkowany jest koks oraz ssawy – urz±dzenia energetyczne ¶ci±gaj±ce gaz koksowniczy; uboczny, ale cenny i niezbêdny produkt procesu koksowania. Robert S³upski, brygadzista baterii wielkokomorowej i Artur Cisowski, maszynista ssaw – pracuj± w koksowni od 25 lat. Po doniesieniach o „emisjach” z koksowni obaj czuj± siê „na cenzurowanym”, a przecie¿ to ich miejsce pracy.
- Tak zwana „wie¶æ gminna” niesie, ¿e na koksowni jest wszystko co najgorsze: smród i bród. Z mojego punktu widzenia wygl±da to ca³kiem inaczej - zapewnia Robert S³upski .
- Gdy czytam i s³ucham, w jakim to ja „okropnym” zak³adzie pracujê, czujê dyskomfort! Do pracy w koksowni doje¿d¿am z otuliny Parku Ojcowskiego 26 kilometrów. By³bym nierozs±dny, gdybym dbaj±c o zdrowie, pracowa³ w takim - jak siê s³yszy - „trucicielu” - mówi Artur Cisowski.
W³a¶ciwie nie mog³o byæ huty bez koksowni. Gdy zdecydowano o umiejscowieniu na podkrakowskich polach huty stali z pe³nym cyklem produkcyjnym, to by³o oczywiste, ¿e koksownia byæ musi. Ale ona ci±gle siê zmienia.
25 lat temu pracowa³o tu 8 baterii koksowniczych systemu ubijanego z mokrym gaszeniem koksu.
- Gdy , jako gaziarz, wyszed³em na bateriê pierwszy raz, od razu wpad³ mi do oka koksik! By³y os³ony, tzw. „³apacze”, ale one nie wy³apywa³y ca³ego py³u i jego czê¶æ ulatywa³a w powietrze. Mia³em go pe³ne oczy. Wtedy o koksowni mo¿na by³o mówiæ ¼le - powie dzi¶ Robert S³upski. - Dzi¶ w wielkokomorowej baterii koksowniczej stosujemy system zasypowy nape³niania komór, operacje wypychania koksu s± odpylane w filtrach workowych, zamontowane mamy odkurzacze przemys³owe w newralgicznych wêz³ach technologicznych: nadpiecze baterii, wywrotnica wagonowa, m³yny i namiarownia - wy³apuje siê niemal 100 proc. py³u, który w poprzedniej technologii zanieczyszcza³ powietrze.
- Z mojego, pracowniczego ogl±du, w koksowni wszystko zmienia siê na plus. Gdybym siê przyjmowa³ do pracy dzi¶ - to w³a¶ciwie móg³bym sobie le¿aczek roz³o¿yæ ko³o fontanny, pod sam± bateri±: czysto, ¶wie¿o, zielona trawka… - mówi obrazowo brygadzista baterii wielkokomorowej.
Rzeczywi¶cie, oczko wodne z fontann± znajduje tu¿ pod bateria koksownicz±. Ryby, ca³kiem du¿e okazy, te¿ w niej p³ywaj±.
***
Robert S³upski doje¿d¿a do pracy z Mistrzejowic: - Zmieni³em niepewny los murarza na stabiln± pracê koksownika. Startowa³em od zwyk³ego pracownika. Po wybudowaniu nowej baterii wielkokomorowej awansowa³em na brygadzistê i mistrza. Na pewno nasza praca jest inna ni¿ kilkadziesi±t lat temu . Niektórych czynno¶ci nie da siê jednak wykluczyæ , ale mo¿na zmniejszyæ uci±¿liwo¶ci.
I tak, szczególnie latem, nadpiecze, czyli strop baterii jest szczególnie nagrzany. Obok klimatyzatorów we wszystkich kabinach maszyn piecowych i sterowniach, w sukurs przychodzi organizacja pracy: nara¿eni na temperaturê pracuj± po godzinie, a potem nastêpuje podmiana.
***
To, co czasami czuæ - co¶ jak zapach smo³y, podobny do tego jaki wydaje uk³adany na jezdni asfalt, albo zaimpregnowane podk³ady kolejowe, to wêglowodory aromatyczne.
Gdy 22 lata temu, w koksowni pracowa³a destylarnia smo³y, produkuj±ca ró¿nego rodzaju smo³y drogowe i oleje impregnacyjne, wykorzystywane do impregnacji podk³adów kolejowych, a zbiorniki mia³y wydmuszki do atmosfery, aromat z preparacji smo³y by³ dosyæ wysoki. Mo¿e co¶ o tym powiedzieæ Artur Cisowski, bo na preparacji smo³y zaczyna³ pracê w krakowskiej koksowni.
Ssawa, czyli miejsce gdzie dzi¶ pracuje, to równie wa¿ne serce koksowni. W tym miejscu ¶ci±gany jest gaz z baterii i wpompowywany do dalszego oczyszczania.
- Na ostatnie doniesienia o wybiciu ssawy, patrzy³em spokojnie, choæ pracujê od niej o krok. Taka sytuacja zdarza siê bardzo rzadko, ale przecie¿ nie mo¿na jej wykluczyæ. Odpowiedzialno¶æ typowo ludzka powoduje ¿e jeste¶my skoncentrowani na ty, co robimy. Pracuj±c, my¶lê o swoim bezpieczeñstwie i kolegów. Przecie¿ my jeste¶my tu¿… - zauwa¿a.
- Dzi¶ skupiamy siê na hermetyzacji wêz³a za³adunku smo³y, która jest jednym z ubocznych produktów koksowania. Cennym, znajduj±cym nabywców np. w Niemczech. Mamy ju¿ gotowe plany nowej inwestycji . Wkrótce wszystkie opary ze zbiorników smo³owych i ruroci±gów smo³owych kierowane bêd± do ruroci±gu ss±cego gazu i zawracane do produkcji - podkre¶la Jerzy Wstawski, kierownik wydzia³u oczyszczania gazu i wód.
- Mówiæ o tym, co zamierza koksownia - ¼le, nie mówiæ - te¿ ¼le - dodaje, odnosz±c siê do podanej do wiadomo¶ci mieszkañców informacji o wy³±czeniu instalacji w linii odsiarczania gazu koksowniczego. - Ostatnio odbieramy telefony, „¿e czuæ zapach siarki”. Informowali¶my wcze¶niej, ¿e d 13 czerwca do 5 lipca 2016 r. w koksowni w krakowskim oddziale ArcelorMittal Poland przeprowadzany jest planowy przegl±d i odbiory UDT aparatów wêz³a katalitycznego rozk³adu amoniaku i produkcji siarki metod± Clausa. W zwi±zku z tymi dzia³aniami wêze³ ten zosta³ wy³±czony z eksploatacji, a w okresie kiedy on nie pracuje , my siarki nie produkujemy!
Trzeba tu dodaæ, ¿e ca³o¶æ produkowanego w koksowni gazu jest spalana na terenie huty – w baterii koksowniczej i w elektrociep³owni. Spaliny w koksowni odprowadzane s± kominem o wysoko¶ci 120 m, natomiast dwa kominy elektrociep³owni maj± po 200 m wysoko¶ci. Taka wysoko¶æ kominów daje gwarancjê, ¿e spaliny s± rozcieñczane i stê¿enie tlenków siarki nie przekracza dozwolonych przez konkluzje BAT warto¶ci. Równocze¶nie warto nadmieniæ, ¿e pomimo postoju instalacji katalitycznego rozk³adu amoniaku nowo wybudowana i uruchomiona w 2014 roku biologiczna oczyszczalnia ¶cieków pracuje bez zak³óceñ. Wyniki analiz wód opuszaj±cych koksowniê s± na bie¿±co monitorowane poprzez zabudowane analizatory „online” w Laboratorium Zak³adu Koksownia oraz Miejskiej Oczyszczalni ¦cieków Kujawy.
***
Robert S³upski nie ma zamiaru siê zwalniaæ: - Przyje¿d¿aj± tu do nas pracownicy koksowni w Zdzieszowicach i dziwi± siê zmianom na plus, jakie w ostatnich latach w naszym zak³adzie nast±pi³y. My¶lê, ¿e w Krakowie z t± z³± opini± o koksowni jest tak, ¿e kto¶ „co¶” powie, a kolejny – nie sprawdziwszy – powtarza. Tych chêtnie bym tu zaprosi³ - dodaje. Swojej rodziny zapraszaæ nie musi. W koksowni pracuje te¿ jego brat bli¼niak, na stanowisku gaziarza, na zmianie D.
- Mam stabiln± pracê, robiê to, co lubiê… Opuszczaj±c moje piêkne miejsce zamieszkania, w koksowni nie czujê siê wcale ¼le. Nie czujê strachu przed codziennym przekraczaniem bramy koksowni, wiêc ¿ona te¿ nie obawia siê o mnie… - mówi Artur Cisowski. - Dopóki huta bêdzie normalnie pracowaæ, pracowaæ bêdzie i koksownia. Ostatnio wyje¿d¿a³em st±d w nocy: wokó³ zielono, zaj±c uciek³ mi spod kó³… Czekam na czas, gdy w koksowni bêdzie ³adniej ni¿ w Ojcowie – dodaje.
A taka my¶l, wobec zmian, jakie ci±gle w koksowni zachodz±, wcale nie jest absurdem …
(l)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
