XXV edycja konkursu „Ogródek przed domem”
Ju¿ od 25 lat, wraz z nadej¶ciem kalendarzowej wiosny, Klub Dukat O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta og³asza konkurs Ogródek przed domem. Do udzia³u w nim zaproszeni s± mieszkañcy domów jednorodzinnych Dzielnicy XVII Wzgórza Krzes³awickie i Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
Nie trzeba byæ zawodowym architektem przyrody ani wydawaæ fortuny, by stworzyæ w najbli¿szym otoczeniu ogród, który bêdzie cieszy³ i koi³ zieleni± oczy domowników, osza³amia³ zapachem i wzbudza³ podziw kolorami kwiatów, niós³ zacienione wytchnienie w upalne, s³oneczne dni lata. Efekty przynosz± zami³owanie do prac ogrodowych, wytrwa³o¶æ w pielêgnacji zieleni, pomys³owo¶æ na jej aran¿acjê i cierpliwo¶æ mierzona latami.
Wiele takich w³a¶nie przydomowych ogródków, wyros³ych z pasji i mi³o¶ci do przyrody, zg³aszanych jest ka¿dego roku do konkursu, tradycyjnie odbywaj±cego siê pod patronatem Przewodnicz±cego Rady Dzielnicy XVII Wzgórza Krzes³awickie. W nagrodê za w³o¿ony trud, ka¿dy z uczestników niezale¿nie od zajêtego w konkursie miejsca, otrzymuje ¿ywy, ro¶linny upominek - kolejny element, zielony „klocek”, do wieloletniej ogrodowej uk³adanki.
Termin zg³oszeñ do udzia³u w tegorocznej edycji konkursu up³ywa 30 kwietnia br. Regulamin i karta zg³oszenia dostêpne s± na stronie internetowej O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta - www.krakownh.pl. Wype³nion± kartê nale¿y dostarczyæ do biura Klubu Dukat. W razie jakichkolwiek niejasno¶ci jeste¶my pracownicy dostêpni s± pod numerem telefonu 504 418 929 codziennie w godz. 10.00- 16.00.
W okresie od 4 do 30 maja (ten czas mo¿e siê wyd³u¿yæ przez obecn± sytuacjê w kraju i na ¶wiecie) Komisja konkursowa odwiedzi wszystkich zg³oszonych uczestników, by oceniæ przydomowe ogrody. Jak co roku pod uwagê przy ocenie brane bêd± uk³ad kompozycyjny i architektura ogrodu, ilo¶æ gatunków i dobór ro¶lin, dba³o¶æ o stopieñ pielêgnacji ogrodu, wra¿enia estetyczne, funkcjonalno¶æ rekreacyjna ogrodu oraz pomys³owo¶æ i oryginalno¶æ ma³ej architektury ogrodowej.
Wrêczenie nagród, po³±czone z pokonkursow±, multimedialn± prezentacj± ogrodów odbêdzie siê we wrze¶niu 2022 r. w Klubie Dukat (ul. Styczna 1) o czym Uczestnicy zostan± powiadomieni telefonicznie.
(red)
Jan Franczyk w Radzie Konsultacyjnej ds. Dzia³aczy Opozycji Antykomunistycznej
22 marca br. w Ma³opolskim Urzêdzie Wojewódzkim w Krakowie odby³o siê posiedzenie Rady Konsultacyjnej ds. Dzia³aczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych, w którym wzi±³ udzia³ £ukasz Kmita - Wojewoda Ma³opolski. Podczas posiedzenia w r±k wojewody powo³anie otrzyma³ nowy cz³onek Rady, Jan Leszek Franczyk – opozycjonista czasów PRL; inicjator i uczestnik obchodów rocznic odzyskania niepodleg³o¶ci, zbrodni katyñskiej oraz obrony krzy¿a w Nowej Hucie w 1960 r.; uczestnik protestu g³odowego w ko¶ciele pw. Matki Boskiej Królowej Polski (Arka Pana) w Krakowie-Bieñczycach w dniach 26-31 sierpnia 1980 r. zorganizowanego jako wyraz solidarno¶ci ze strajkuj±cymi na Wybrze¿u; internowany i osadzony w o¶rodkach odosobnienia w Nowym Wi¶niczu i Za³ê¿u; odznaczony m.in. Krzy¿em Wolno¶ci i Solidarno¶ci.
(red)
Zmiany w hutniczej „Solidarno¶ci”: Roman W±tkowski nowym przewodnicz±cym KRH NSZZ Solidarno¶æ
Gdy po strajkach kwietniowo-majowych w 1988 roku i reaktywacji NSZZ „Solidarno¶æ”, przy wyborze w³adz Komisji Robotniczej Hutników w hucie, wtedy jeszcze im. Lenina, otrzyma³ propozycjê od przewodnicz±cego Mieczys³awa Gila, zostania jego zastêpc±, mia³ ¶wiadomo¶æ, ¿e jego ¿ycie osobiste i rodzinne zmieni siê diametralnie. Po 33 latach przewodzenia KRH NSZZ „Solidarno¶æ”, 24 marca br. z przewodniczenia hutniczej organizacji zwi±zkowej zrezygnowa³ W³adys³aw Kielian. Zast±pi go wybrany na XXV Walnym Zgromadzeniu Delegatów Roman W±tkowski, do tej pory pe³ni±cy funkcjê wiceprzewodnicz±cego KRH NSZZ Solidarno¶æ.
(l)
Przy ulicy gen. Bora-Komorowskiego, niemal naprzeciwko Centrum Handlowego Serenada, wzd³u¿ dawnego pasa startowego lotniska w Czy¿ynach, powstaje Cogiteon. To nowe Ma³opolskie Centrum Nauki.
Prace budowlane rozpoczêto w ub. roku. Dzi¶ obiekt wyszed³ z ziemi i na ca³ej jego d³ugo¶ci i szeroko¶ci prowadzone s± zaawansowane prace budowlane.
- To bêdzie nowoczesne centrum nauki. Na poziomie minus jeden budynku Cogiteonu bêd± siê znajdowaæ m.in. sale wystawy sta³ej „Cz³owiek i jego marzenia” z ponad setk± eksponatów interaktywnych, 6 laboratoriami i pracowniami tematycznymi, wraz ze „stref± emocji” (czyli nowatorsk± przestrzeni± multimedialn±) i stref± obs³ugi zwiedzaj±cych z szatni±, kawiarni±, sklepem. I w³a¶nie ten fragment centrum jest dzi¶ w realizacji - informuje Piotr Koziarz, specjalista ds. komunikacji i promocji.
Ostatnio nad po³udniow± czê¶ci± obiektu, wzd³u¿ pasa startowego dawnego lotniska, pojawi³o siê zadaszenie. Z tej strony, w przysz³o¶ci bêdzie wej¶cie na zielony dach z ogrodami spacerowymi.
Na wy¿szych poziomach – w kolejnych etapach budowy – powstan±: strefa konferencyjna, biurowa, restauracja oraz Akademia Dzieci – dla przedszkolaków. W ostatnim etapie zrealizowany zostanie 2-hektarowy park z placem zabaw, z drzewami, krzewami, bêd± te¿ ³±ki kwietne i ogrody na dachu.
Dojazd do powstaj±cego centrum wzbudzi³ wiele kontrowersji mieszkañców osiedla przy akademikach Politechniki Krakowskiej. Inwestycja drogowa obejmie: m.in. przed³u¿enie ul. ¯yczkowskiego i po³±czenie jej z ul. Stella-Sawickiego.
- Dostêpno¶æ komunikacyjna by³a jednym z istotnych kryteriów przy podejmowaniu decyzji o lokalizacji centrum. Przy al. Bora-Komorowskiego s± przystanki autobusowe, a w nieodleg³ej perspektywie miasto planuje budowê tramwaju w ci±gu ul. Dobrego Pasterza – t³umaczy Piotr Koziarz.
Na wysoko¶ci projektowanego budynku znajduje siê wysoka skarpa i zjazd z estakady. Choæ centrum powstaje przy jednej z ruchliwszych arterii komunikacyjnych miasta, budowa sta³ego po³±czenia drogowego centrum z al. Bora-Komorowskiego nie by³a mo¿liwa. Tymczasowy dojazd technologiczny nie spe³nia parametrów drogi publicznej i poprowadzony jest po terenie zabytkowym, gdzie nie mo¿na realizowaæ sta³ych uk³adów drogowych. Po zakoñczeniu inwestycji ten obszar bêdzie odtworzony do stanu pierwotnego – t³umaczy P. Koziarz.
Wa¿nym elementem podobnych instytucji publicznych s± oczywi¶cie parkingi. W kompleksie zaplanowano parking podziemny. Z niego - bêdzie mo¿na przej¶æ bezpo¶rednio do strefy obs³ugi zwiedzaj±cych. Stanowiska dla autokarów, ze wzglêdu na gabaryty, bêd± siê znajdowaæ na poziomie gruntu, wzd³u¿ wschodniej czê¶ci obiektu.
Cogiteon znajduje siê w s±siedztwie Muzeum Lotnictwa Polskiego i du¿ego terenu zielonego. Czy te dwie instytucje planuj± ze sob± wspó³pracowaæ?
- Zarówno Ma³opolskie Centrum Nauki Cogiteon, jak i Muzeum Lotnictwa Polskiego to instytucje kultury województwa ma³opolskiego. Pole do wspó³pracy jest du¿e, czego dowodem s± ju¿ zrealizowane inicjatywy: dwie wspólne edycje Ma³opolskiej Nocy Naukowców oraz filmy edukacyjne „Skrzyd³a i wiedza”, dostêpne na kanale YouTube MLP. Na zielonym dachu Cogiteonu oprócz ogrodów tematycznych bêdzie te¿ trybuna z siedziskami, co daje mo¿liwo¶æ organizowania ró¿nego rodzaju aktywno¶ci, których scen± bêdzie pas startowy dawnego lotniska. Teraz skupiamy siê przede wszystkim na inwestycji budowlanej, realizacji wystaw interaktywnych, wyposa¿aniu laboratoriów oraz tworzeniu oferty edukacyjnej – podkre¶la P. Koziarz.
Otwarcie Centrum Nauki Cogiteon planuje siê w 2023 roku. Projekt jest dofinansowany ze ¶rodków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Ma³opolskiego na lata 2014-2020.
(l)
Klub 303 O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta (os. Dywizjonu 303 nr 1) w sobotê 26 marca zaprasza na kolejn± – ósm± ju¿ ods³onê muzycznego projektu Syntezy. Marcowa edycja bêdzie wyj±tkowa z kilku przyczyn. Po pierwsze wyst±pi± na niej intryguj±cy arty¶ci d¼wiêkowi, a po drugie — t± edycj± powitamy wiosnê! Tematem przewodnim najnowszej edycji bêd± d¼wiêki, trzaski i nagrania terenowe. Pocz±tek wydarzenia o godz. 17.00.
Podczas najnowszej edycji Syntez, bêdziemy mogli uczestniczyæ w niezwyk³ym muzycznym spotkaniu nios±cym miana improwizacji d¼wiêkowej i audio-performance’u. Accurate disco, a nastêpnie Maciej Wirmiñski zabior± nas m.in. w ¶wiat elektronicznie przetworzonych nagrañ terenowych, a wiêc d¼wiêków otoczenia, które mo¿na uchwyciæ bêd±c w³a¶ciwie wszêdzie. Zawsze jednak te d¼wiêki s± ró¿ne, a sposób ich przekszta³cania zale¿ny jest od woli artysty oraz elektronicznego instrumentu, który wykorzysta.
Pod nazw± Accurate disco, kryje siê artysta, który chce zachowaæ anonimowo¶æ. Projekt Accurate disco zale¿nie od sytuacji przybiera formy audio lub audiowizualne. W jego twórczo¶ci znajdziemy stare keyboardy, syntezatory mowy, przeno¶ne g³o¶niki, ta¶my, beaty, sinusy, syntezy, szumy, trzaski, winyle, nagrania terenowe i muzykê komputerow±. Z szerokiego spektrum mo¿liwo¶ci, eksploracji ró¿nych terytoriów, podczas kolejnych ods³on projekt ka¿dorazowo przybiera inny kszta³t, w taki czy inny sposób odnosz±c siê do kontekstu miejsca, w którym siê wydarza. Projekt zrodzi³ siê na pocz±tku pandemii jako odpowied¼ na czasy izolacji. W 2020 roku zosta³ jednym z laureatów krakowskiego salonu sztuki.
Maciej Wirmañski to field recordysta, artysta d¼wiêkowy, sound desinger i muzyk. W swojej twórczo¶ci zajmuje siê zale¿no¶ci± miêdzy (nie)pamiêci± zarówno osobist±, jak i spo³eczn±, a d¼wiêkiem. Jego pasj± jest eksplorowanie miejsc nieistniej±cych w zbiorowych ¶wiadomo¶ciach. Z nagrañ terenowych tworzy wielowarstwowe kompozycje, w których zjawiska szumowe wysuwaj± siê na pierwszy plan. Kolekcjoner zepsutych instrumentów do rejestracji i generowania d¼wiêku. Jako Goralenvolk tworzy harsh noise. Prowadzi label Szara Reneta, wydaj±cy przede wszystkim nagrania terenowe, muzykê improwizowan±, s³uchowiska i noise. Okazyjnie pracuje jako dziennikarz i krytyk muzyczny.
Syntezy, wed³ug organizatorów, oznaczaj± tworzenie z³o¿onego dzie³a z prostszych elementów, w przypadku muzycznych syntez Klubu 303 dotycz± one sztuki d¼wiêku. Syntezy to równie¿ sposób zaprezentowania ró¿nych, mniej znanych form muzycznych, jak pejza¿ d¼wiêkowy, muzyka ambientalna czy nagrania terenowe.
Rosyjska inwazja na Ukrainê spowodowa³a ogromny kryzys humanitarny. Liczba ofiar wojskowych i cywilnych wci±¿ ro¶nie, a ponad pó³tora miliona osób uciek³o ju¿ przed przemoc± do naszego kraju. Nowa Huta otwiera siê na uchod¼ców i pomaga na wiele sposobów. W¶ród miejsc szczególnie zaanga¿owanych wymieniæ nale¿y Szko³ê Aspirantów Stra¿y Po¿arnej na os. Zgody. Jak siê okazuje stra¿acy nie tylko przyjmuj± uchod¼ców na terenie swojej placówki, ponad 40 nowohuckich stra¿aków zosta³o oddelegowanych na tereny przygraniczne.
Bryg. Marek Chwa³a, komendant Szko³y Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie, opowiada o problemach, z jakimi borykaj± siê uchod¼cy oraz o tym, jak± rolê odgrywaj± stra¿acy krakowskiej szko³y po¿arniczej w tym kryzysie.
+ Panie Komendancie, przed jakimi problemami staj± dzi¶ ludzie uciekaj±cy przed wojn± z terenu Ukrainy?
- Konflikt na Ukrainie gwa³townie eskaluje, prowadz±c do przesiedleñ na du¿± skalê zarówno na terenie samej Ukrainy, jak równie¿ poza granice tego pañstwa. Obecnie najwiêksze zagro¿enia, to oczywi¶cie gro¼ba odniesienia urazów zwi±zanych z dzia³aniami wojennymi, jednak równie istotne jest widmo g³odu, bezdomno¶ci, a tak¿e upadek s³u¿by zdrowia. Pamiêtajmy, ¿e w przypadku konfliktu wojennego us³ugi medyczne jak i socjalne s± powa¿nie ograniczone. + Czy kadra i kadeci s³u¿±cy w Szkole Aspirantów maj± w zwi±zku z tym jakie¶ szczególne zadania?
- W ramach zadañ realizowanych przez kierowan± przeze mnie Szko³ê dzia³amy aktywnie na wielu frontach. Poza codziennymi obowi±zkami polegaj±cymi m.in. .na edukacji, dzia³aniach ratowniczych na terenie Nowej Huty, Czy¿yn oraz czê¶ciowo Bieñczyc i Wzgórz Krzes³awickich, pojawi³y siê tak¿e nowe zadania. W ramach Centralnego Odwodu Operacyjnego Komendanta G³ównego PSP realizujemy dzia³ania humanitarne w wielu miejscach po³udniowo-wschodniej Polski. Najwiêkszym przedsiêwziêciem jest pomoc uchod¼com przybywaj±cym do Przemy¶la i znajduj±cego siê niedaleko przej¶cia granicznego w Medyce. Tam przez ca³± dobê s³u¿y kompania wielozadaniowa w sile 45 nowohuckich stra¿aków. + Jakie konkretne zadania s± tam wykonywane?
- Nasze dzia³ania obejmuj± pomoc humanitarn± i logistyczn± osobom przyje¿d¿aj±cym do Polski. Transportujemy autobusami osoby przekraczaj±ce granicê w miejsca przesiadkowe, a tak¿e przygotowujemy logistycznie miejsca do udzielania pomocy uchod¼com. Pomagamy tak¿e w przemieszczaniu siê osobom starszym, niepe³nosprawnym i rodzinom wielodzietnym. W zale¿no¶ci od bie¿±cych potrzeb, realizujemy tak¿e wiele innych czynno¶ci zabezpieczaj±cych przyjêcie uchod¼ców, a tak¿e wspomagamy inne s³u¿by w tzw. punktach recepcyjnych. + Szko³a pomaga równie¿ uchod¼com przyjmuj±c ich na nocleg?
- W lutym br. przedstawi³em Wojewodzie Ma³opolskiemu tak± mo¿liwo¶æ, co spotka³o siê z jego przychylno¶ci±. Obecnie na terenie hali sportowej go¶cimy oko³o 200 osób, g³ównie matki z dzieæmi. W du¿ej czê¶ci s± to osoby, które szukaj± schronienia czasowego, przed dalsz± podró¿± do swoich rodzin mieszkaj±cych w Polsce i na terenie Unii Europejskiej. Ka¿da z tych osób otaczana jest przez nas indywidualn± opiek±. Otrzymuj± przygotowywane na miejscu posi³ki, niezbêdne wyposa¿enie, informacje, a nade wszystko poczucie bezpieczeñstwa i wsparcie. Szczególn± trosk± staramy siê otoczyæ naszych najm³odszych go¶ci nie tylko zaspokajaj±c ich podstawowe potrzeby, ale i podejmuj±c próby odci±gniêcia ich uwagi od bie¿±cych wydarzeñ poprzez np. organizacjê animacji. Obecnie na terenie naszej hali sportowej przebywa oko³o 60 dzieci. + W jaki sposób obecna sytuacja wp³ywa na kszta³cenie przysz³ych stra¿aków?
- Tak szeroki wachlarz zadañ staram siê ³±czyæ z podstawow± misj± Szko³y, jak± nieustannie jest kszta³cenie kadr na potrzeby Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej. Oczywi¶cie nie jest to proste - aby móc po³±czyæ dzia³ania ratownicze, humanitarne, opiekuñcze, wychowawcze i dydaktyczne. Aby temu podo³aæ niezbêdne okaza³o siê przeorganizowanie systemu funkcjonowania Szko³y i otoczenie trosk± tak¿e tych, którzy w poczuciu misji i s³u¿by gotowi s± do ogromnego wysi³ku i po¶wiêcenia. Tym niemniej jednak jestem przekonany, ¿e bie¿±ce dzia³ania – choæ trudne i wymagaj±ce – to paradoksalnie pozytywnie wp³yn± na proces kszta³cenia naszych kadetów. Proszê pozwoliæ, korzystaj±c z okazji chcia³bym wszystkim ludziom, którzy pomagaj± uchod¼com serdecznie podziêkowaæ. Podziêkowania równie¿ chcê skierowaæ do wszystkich stra¿aków w Polsce i na ¶wiecie za dobro którym siê dziel± z uchod¼cami jak równie¿ z naszymi braæmi stra¿akami z Ukrainy. Uk³ony i wielkie uznanie dla kadry Szko³y Aspirantów PSP w Krakowie za postawê, za zwiêkszony trud s³u¿by i pracy w tych ciê¿kich czasach, najpierw pandemii, a teraz w czasie wojny u naszych s±siadów. + Czy mieszkañcy Nowej Huty mog± przynosiæ dary dla tych osób?
- Zdecydowanie tak, zachêcam i proszê wszystkich ludzi dobrej woli o przekazywanie darów. Na obecn± chwilê najpilniejsze potrzeby to bielizna przede wszystkim damska i dzieciêca (nowa), ¿ywno¶æ o d³ugim terminie przydatno¶ci czy te¿ ¶rodki czysto¶ci. Staramy siê tak¿e zapewniæ intymno¶æ nocuj±cym na hali ludziom. W zwi±zku z tym bardzo przydatne s± wieszaki szatniowe z których robimy oddzielenia pomiêdzy ³ó¿kami – je¶li czytelnicy G³osu. Tygodnika Nowohuckiego posiadaj± tego typu wyposa¿enie to bardzo prosimy – przynie¶cie je do naszego punktu zbiórki. Jest on czynny ca³± dobê i mie¶ci siê na g³ównym wej¶ciu do Szko³y Aspirantów na os. Zgody 18 – wej¶cie od Urzêdu Miasta. Chcia³bym tutaj podkre¶liæ, i¿ wszystkie rzeczy, ¶rodki niewykorzystane bêd± przekazane instytucjom zajmuj±cym siê pomocom osobom bezdomnym czy te¿ ubogim.
(a³)
W ostatnich dniach do r±k czytelników trafi³a ksi±¿ka Wojciecha Paduchowskiego „Kar³y pod krzy¿em. Nowohucki Kwiecieñ `60”. To najbardziej obszerne i znakomicie udokumentowane opracowanie po¶wiêcone nowohuckim wydarzeniom z kwietnia 1960 roku, znanym jako walka o krzy¿ w Nowej Hucie.
Autor we wstêpie do swojej ksi±¿ki napisa³, ¿e jego praca „stanowi opis wydarzeñ zwi±zanych z obron± nowohuckiego krzy¿a i wybuchem zamieszek ulicznych na tym tle, a tak¿e refleksje nad nimi. W ich centrum znajduje siê krzy¿, który bêdzie punktem odniesienia dla naszych rozwa¿añ. Choæ nie jest to ksi±¿ka religijna, lecz historyczna, tonie sposób pomin±æ w niej tak wa¿nego aspektu, jakim jest religijno¶æ cz³owieka czy spo³eczno¶ci, w tym przypadku – nowohuckiej. Opis i analizê zaprezentowano na podstawie historycznych badañ socjologicznych oraz w³asnych poszukiwañ ¼ród³owych.
Nowa Huta stanowi³a – i nadal stanowi – niezwyk³e laboratorium, fenomen, idealnie poddaj±cy siê badaniom z ró¿nych zakresów nauk, poczynaj±c od historii, kulturoznawstwa, antropologii kultury, demografii i socjologii,a koñcz±c na urbanistyce i architekturze. Autor niniejszej pracy czerpa³ twórczo z dorobku wszystkich, którzy wcze¶niej zajmowali siê tym fenomenem”.
Wojciech Paduchowski jest doktorem nauk humanistycznych, pracownikiem Biura Badañ Historycznych Oddzia³u IPN w Krakowie. W swojej, licz±cej 576 stron monografii, przybli¿y³ kontekst historyczny wydarzeñ nowohuckich w poszczególnych rozdzia³ach opisuj±c rz±dy W³adys³awa Gomu³ki i relacje miêdzy jego ekip± a Ko¶cio³em. Dokona³ charakterystyki spo³eczeñstwa Nowej Huty – z uwzglêdnieniem nowohuckiej rodziny i jej religijno¶ci, przedstawi³ starania o budowê ko¶cio³a w latach 19560-1960, a tak¿e dzia³alno¶æ Komitetu Budowy Ko¶cio³a przy parafii Nowa Huta – Bieñczyce. Kolejne rozdzia³y zosta³y po¶wiêcone przygotowaniom w³adz do operacji usuniêcia krzy¿a, jego obronie i walkom ulicznym, jakie wówczas mia³y miejsce. Wa¿n± czê¶ci± pracy, opart± na materia³ach ¼ród³owych, jest opis konsekwencji walk, przedstawienie bohaterów i ¶wiadków tamtych wydarzeñ, charakterystyka represji jakie dotknê³y mieszkañców, w tym opis nowohuckich procesów s±dowych. Dla badaczy dziejów Nowej Huty szczególnie interesuj±ce s± materia³y, które wcze¶niej nie by³y znane. Dziêki kwerendzie m.in. w archiwum Instytutu Pamiêci Narodowej, w dwóch kolejnych rozdzia³ach Autor zaprezentowa³ wyroki jakie zapad³y w nowohuckich procesach oraz nazwiska adwokatów broni±cych oskar¿onych mieszkañców w tych procesach. Niew±tpliwym i dodatkowym walorem pracy Wojciecha Paduchowskiego jest bogaty materia³ archiwalnych fotografii z omawianego okresu, a w¶ród tak¿e zdjêæ wcze¶niej nieznanych.
„Kar³y pod krzy¿em. Nowohucki Kwiecieñ `60”, to ksi±¿ka niezwykle wa¿na zarówno dla wszystkich historyków zajmuj±cych siê histori± najnowsz±, czy histori± Ko¶cio³a, ale tak¿e dla wszystkich zainteresowanych histori± Nowej Huty.
Na koniec (pod±¿aj±c za Autorem) wypada wyja¶niæ Czytelnikowi, sk±d wzi±³ siê tytu³ ksi±¿ki. Otó¿, jak wyja¶nia Wojciech Paduchowski, „Kar³y” to kryptonim specjalnej sprawy operacyjnej za³o¿onej przez komórkê S³u¿by Bezpieczeñstwa w Nowej Hucie. W jej ramach funkcjonariusze mieli za zadanie rozpoznaæ organizatorów zaj¶æ nowohuckich i sprawiæ, aby stanêli przez obliczem „socjalistycznego wymiaru sprawiedliwo¶ci”. Oczywi¶cie samo okre¶lenie u¿yte przez SB mia³o charakter prze¶miewczo-pogardliwy.
Publikacjê zamyka Aneks zawieraj±cy dwadzie¶cia wybranych dokumentów ¼ród³owych dotycz±cych sprawy nowohuckiego krzy¿a.
(f)
Wojciech Paduchowski, Kar³y pod krzy¿em. Nowohucki Kwiecieñ `60, IPN. Komisja ¦cigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Kraków 2021, stron 576.
Wypiêknieje park wokó³ Dworku Matejki w Krzes³awicach
W Krakowie powstaje kolejne wyj±tkowe miejsce. Otoczenie Dworku Jana Matejki w Krzes³awicach bêdzie nawi±zywaæ do historycznego uk³adu parkowego. Odtworzony zostanie zarys ogrodu geometrycznego przed dworem i swobodny uk³ad alejek w pozosta³ej czê¶ci.
Obecnie trwaj± prace zwi±zane z wykonaniem ogrodzenia nawi±zuj±cego form± do istniej±cej bramy wjazdowej na teren parku. Wykonawca rozpocz±³ dzia³ania zwi±zane z wykonaniem nawierzchni mineralnej wraz z obrze¿em stalowym. Prowadzone s± równie¿ prace zwi±zane z pielêgnacj± zieleni istniej±cej. W ramach inwestycji pojawi± siê równie¿ elementy ma³ej architektury takie jak: ³awki, stojaki na rowery, sto³y piknikowe, kosze na ¶mieci, poide³ko. Powstan± te¿ nowe ¶cie¿ki i o¶wietlenie.
Wzd³u¿ rzeki D³ubni wystêpuje ro¶linno¶æ charakterystyczna dla ³êgu, dlatego przewidziano jej odtworzenie oraz zachowanie czê¶ci ³±ki kwietnej.
(f)
8. edycja Festiwalu Kobiet w ARTzonie – Heroina. Bohaterka
Jak po¶ród zgie³ku codziennego ¿ycia odnale¼æ spokój i szczê¶cie? ARTzona O¶rodek Kultury im. C.K. Norwida w Krakowie wychodzi naprzeciw kobietom, które pragn± zadbaæ o siebie i swój rozwój. Po raz 8. organizuje wyj±tkowy festiwal, tworzony przez kobiety i dla kobiet – „Heroina. Bohaterka”. Podczas trwaj±cego niemal ca³y miesi±c (1-29 III 2022) wydarzenia odbêdzie siê kilkana¶cie bezp³atnych spotkañ i warsztatów skierowanych do pañ.
Wpadaj±c w codzienny wir przyt³aczaj±cych obowi±zków, pracy i zajêæ, wiele kobiet zapomina o swoich potrzebach, o odpoczynku. Po¶ród wszechobecnego zamêtu i po¶piechu trudno o chwilê uwa¿no¶ci czy skupienia nad w³asnymi do¶wiadczeniami i emocjami. Ludzie codziennie s± bombardowani nat³okiem informacji, który utrudnia odnalezienie harmonii i zak³óca ¿ycie w ogólnym dobrostanie. Dlatego to w³a¶nie te trzy s³owa: uwa¿no¶æ, harmonia i dobrostan bêd± motywem przewodnim festiwalu.
Spotkania i warsztaty w ramach Festiwalu Kobiet „Heroina. Bohaterka” pomog± zadbaæ zarówno o ich cia³a, jak i ducha. Uczestniczki poszukaj± odpowiedzi na takie zagadnienia jak: opieka nad sob± sam±, dbanie o swój rozwój, aktywno¶æ i zdrowie. Wyj±tkowe Go¶cinie Festiwalu bêd± dzieliæ siê swoimi do¶wiadczeniami i rzuc± nowe ¶wiat³o na wiele problemów ¿ycia codziennego. W programie Festiwalu przewidziano spotkania z psycholo¿kami i seksuolo¿kami, które pomog± uczestniczkom lepiej zrozumieæ siebie oraz swoj± seksualno¶æ. Kobiety bêd± mog³y zajrzeæ w g³±b siebie, zatrzymaæ siê i poszukaæ w³asnej harmonii. Podczas Festiwalu odbêd± siê tak¿e zajêcia relaksacji, które pomog± zrelaksowaæ siê i odpocz±æ, a tak¿e kreatywne warsztaty rêkodzielnicze czy fotograficzne. Wszystkie wydarzenia odbêd± siê w przestrzeniach ARTzony i zostan± poprowadzone przez kobiety.
¦wiat³oczu³e zajêcia (foto)graficzne, które poprowadzi doktorka sztuki Marzena Kolarz, a tak¿e Selflove, czyli spotkanie o ³agodno¶ci i nied¼wiganiu ca³ego ¶wiata na swoich barkach z ¯anet± Lipiec-Goj oraz wernisa¿ wystawy Miejskich Hafciarek zatytu³owany „Future – haftowana wizja przysz³o¶ci” bêd± czê¶ci± miejskiego projektu pn. „Miesi±c Krakowianek”.
Szczegó³owy program wydarzenia znajduje siê na stronie www.okn.edu.pl oraz na Facebooku ARTzony https://www.facebook.com/ARTzonaOKN. Organizatorem Festiwalu Kobiet „Heroina. Bohaterka” jest Pracownia Praktyk Edukacyjnych i Rozwojowych „Przestrzeñ Inspiracji” – ARTzona O¶rodka Kultury im. C.K. Norwida (os. Górali 4). Wydarzenie dofinansowano ze ¶rodków Gminy Miejskiej Kraków oraz Rady Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
(f)
Mo¿na by ¶mia³o powiedzieæ a s³upki rosn±, rosn±, rosn±… W Nowej Hucie ten temat sta³ siê ostatnio niezwykle gor±cy. Wyrastaj±ce jak grzyby po deszczu bia³o czerwone s³upki szczególnie du¿o emocji wzbudzaj± w¶ród mieszkañców Dzielnicy XVIII. Tu pojawiaj± siê, czêsto niespodziewanie, zaskakuj±c kierowców.
Sama idea jest szczytna, ma chroniæ zieleñ i regulowaæ kwestie parkowania. Jak jednak podkre¶laj± przedstawiciele Rady Dzielnicy XVIII : Warto zauwa¿yæ, ¿e przepisy o ruchu drogowym reguluj± zasady parkowania w miejscach niedozwolonych i przeje¿d¿ania pojazdów przez przej¶cia dla pieszych, czy wje¿d¿ania na chodniki. Mo¿e zatem zamiast „s³upkowaæ” wystarczy³o by egzekwowaæ przepisy? Zaanga¿owanie radnych w t± sprawê jest du¿e i wynika z faktu, ze to w³a¶nie tu – do Rady Dzielnicy XVIII trafiaj± mieszkañcy ze swoimi opiniami i pytaniami. Trzeba zdawaæ sobie sprawê, ¿e u podstaw urzêdniczych decyzji o wstawianiu s³upków le¿± g³osy mieszkañców. Czê¶æ mieszkañców ¿yczy sobie bowiem „s³upkowania”. Czê¶æ wrêcz przeciwnie jest na te s³upki w¶ciek³a. To niezadowolenie przyjmuje ró¿ne formy – s± przecie¿ w Nowej Hucie miejsca gdzie s³upki w „cudowny sposób” zniknê³y pod os³on± nocy. To pokazuje, ¿e chocia¿ w tej sprawie g³osy mieszkañców powinny byæ brane pod uwagê nie mo¿na ulegaæ im bezkrytycznie. Aby podj±æ decyzjê gdzie wstawiæ s³upki, które zamiast niepotrzebnej frustracji i zamieszania przynios± pozytywny efekt, potrzeba zdrowego rozs±dku, wiedzy i odpowiedniego wykszta³cenia. Decyzja taka powinna zatem zapadaæ w odpowiednich urzêdach. Oczywi¶cie w porozumieniu z mieszkañcami, których reprezentuje Dzielnica. Rada Dzielnicy mo¿e i wrêcz powinna, wypowiadaæ siê w imieniu mieszkañców w formie opinii, nie do nich powinna jednak nale¿eæ ostateczna decyzja. Powinna byæ ona wynikiem rozmowy! Czy to jest mo¿liwe – okazuje siê, ¿e tak i to nie tylko w teorii! Na os. Szkolnym dwóch radnych Dzielnicy XVIII Marcin Pawlik i Tomasz Kudelski w odpowiedzi na g³osy mieszkañców zorganizowa³o spotkanie z przedstawicielami jednostek miejskich, w wyniku którego uda³o siê osi±gn±æ porozumienie. Na skrzy¿owaniu ulic Struga, Wojciechowskiego i ¯eromskiego bêd± zmiany dziêki którym uda siê nie tylko odzyskaæ utracone na wskutek wstawionych s³upków miejsca parkingowe, ale równie¿ pozyskaæ nowe! - To Pañstwo interweniowali, pisali e-maile, podpisywali petycjê i nag³a¶niali sprawê. Gdyby tylko mo¿na by³o rozmawiaæ z mieszkañcami, zanim postawiono s³upki, to do takiego wniosku doj¶æ mo¿na by³o na spokojnie w ramach konsultacji. Tych nigdy za ma³o. Wszyscy by¶my zaoszczêdzili na zdrowiu.- pisze (na Facebooku) do mieszkañców Marcin Pawlik. To fakt warto i trzeba rozmawiaæ!
Do tematu s³upków na pewno jeszcze wrócimy.
(a³)
W T³usty Czwartek, 24 lutego, Klub Mirage O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta, os. Bohaterów Wrze¶nia 26, zaprasza na program literacko-muzyczny „Staropolskie zapusty”, który rozpocznie siê o godz. 16.00.
Historycznie polski karnawa³ nazywano Zapustami i nazwy tej u¿ywano albo dla ca³ego okresu od Nowego Roku do ¦rody Popielcowej, albo tylko dla ostatnich, najbardziej szalonych dni przed Popielcem. Te ostatnie trzy dni karnawa³u nosi³y tak¿e staropolsk± nazw± — Miêsopust (od s³ów miêsa — opust, czyli po¿egnanie, opuszczenie, po¿egnanie miêsa). Najpopularniejszym okre¶leniem, które stosujemy do dzi¶, s± „Ostatki”. W Polsce podobnie jak w innych krajach Europy by³ to czas przygotowywania wyj±tkowych potraw, poczêstunków, tañców i zabaw — zarówno na wsiach, jak i w miastach. W Ostatki jedzono du¿o, t³usto i wypijano wiele mocnych trunków. Ksiê¿a bezskutecznie gromili takie zachowania, wo³aj±c, ¿e s± wymy¶lone przez diab³a i dla jego korzy¶ci, powtarzali (bezskutecznie), ¿e wiêkszy zysk czynimy diab³u trzy dni rozpustnie miêsopustuj±c, ani¿eli Bogu czterdzie¶ci dni nieochotnie poszcz±c.
Te zwyczaje oraz wiele innych bêdzie mo¿na poznaæ w czasie równie zabawnego co edukacyjnego staropolskiego wieczoru okraszonego okoliczno¶ciow± muzyk± i obowi±zkowym w t³usty czwartek t³u¶ciutkim p±czuszkiem. Bêdzie mo¿na wys³uchaæ fragmentów Ch³opów W³adys³awa Reymonta w brawurowej interpretacji Jaros³awa Szweca, a mo¿e nawet zatañczyæ polkê lub oberka! Zapraszamy do zabawy! W wydarzeniu mo¿e wzi±æ udzia³ limitowana liczba osób. Wstêp wolny.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
