Wyniki analizy historii wczesno¶redniowiecznej, ¶redniowiecznej i nowo¿ytnej gospodarki terenów obecnej Nowej Huty pozwalaj± na to, by bezsprzecznie nazwaæ tê ziemiê krain± miodem i mlekiem p³yn±c±.
Podstawowe jej bogactwo stanowi³y, o czym Czytelnicy mieli ju¿ okazjê siê dowiedzieæ z wielu artyku³ów, zamieszczanych przez archeologów w „G³osie”, niezwykle urodzajne czarnoziemy powsta³e na lessach. Wymieniona zaleta tych ziem by³a i jest doceniana od przesz³o 7 tysiêcy lat przez zamieszkuj±cych tu rolników.
Walor ten zosta³ zauwa¿ony przez gospodarzy ¿yj±cych w przesz³o¶ci, w licznych na tym terenie wsiach i osadach. Wybitnymi krzewicielami rozwiniêtej, jak na tamte czasy, kultury agrarnej, byli w ¶redniowiecznej Europie mnisi – cystersi. Ich sprowadzenie na dany teren nie tylko zapewnia³o czcigodnemu fundatorowi modlitwy ¶wiêtobliwych zakonników, ale równie¿ stymulowa³o rozwój ekonomiczny darowanych im terenów. Osiedlenie siê cystersów w³a¶nie w Mogile wskazuje, ¿e zakonnicy ci równie¿ docenili zalety tutejszych ziem. Szczególnie, ¿e jak wskazuj± ¶redniowieczne dokumenty, mnisi pocz±tkowo zamieszkali w po³o¿onych nieopodal S³omnik Kacicach. Jednak ju¿ po kilku latach, w 1225 lub 1226 roku, biskup krakowski Iwo Odrow±¿ wyrazi³ zgodê na przeniesienie siedziby konwentu z Kacic do Mogi³y. Zapewne liczne by³y motywacje takiej decyzji - nie bez powodu by³a blisko¶æ krakowskiego grodu, a byæ mo¿e równie¿ konieczno¶æ wykorzenienia resztek pogañskiego kultu zwi±zanego ze wznosz±cym siê tu ziemnym monumentem, dzi¶ nosz±cym miano Kopca Wandy. Niemniej jednak, wyj±tkowa ¿yzno¶æ tutejszych ziem by³a zapewne jedn± z wa¿nych przyczyn translokacji zgromadzenia.
Osiedleni w Mogile zakonnicy znali nie tylko naj¶wie¿sze nowinki dotycz±ce rolnictwa. Byli ogólnie doskona³ymi gospodarzami wiêc na terenie ich podkrakowskich w³o¶ci szybko pojawi³y siê miêdzy innymi, ku¼nie, a nawet stawy rybne. Dzi¶ rzadko zdajemy sobie sprawê, ¿e nazwa Suche Stawy okre¶laj±ca okolice dzisiejszego Stadionu Hutnika, nie jest pozbawiona znaczenia i historii - wi±¿e siê z dzia³alno¶ci± mogilskiego zgromadzenia, którego cz³onkowie za³o¿yli tu przed wiekami, niegdy¶ bardzo rentowne, stawy rybne.
Klasztor w Mogile nie by³ jednak wy³±cznie miejscem kultu i wydajnego gospodarowania powierzonymi terenami. Jak ju¿ wielokrotne wspomniano na ³amach „G³osu” - przez te tereny przebiega³ szlak ³±cz±cy okolice Krakowa z terenami po³o¿onymi dalej na wschód. We wczesnym ¶redniowieczu pod±¿ali têdy kupcy udaj±cy siê nie tylko na wschodnie tereny Polski, ale równie¿ na Ru¶, czy nawet do Bizancjum. W ¶redniowieczu i czasach nowo¿ytnych przemieszcza³y siê têdy poczty mo¿nych, a nawet w³adców udaj±cych siê czy to bli¿ej do zamków w Nowym Korczynie, lub Sandomierzu, czy dalej, a¿ na ziemie Rusi Halickiej. W zwi±zku z tym klasztor w Mogile by³ równie¿ miejscem, gdzie mogli zatrzymaæ siê niektórzy spo¶ród pod±¿aj±cych tym szlakiem podró¿nych.
Walory tych ziem doceniane by³y tak¿e w czasach nam bli¿szych. Na terenie Mogi³y, w latach 1469 – 1529 funkcjonowa³a huta miedzi i srebra za³o¿ona przez Jana Turzona oraz Jana Tesznara. Podkrakowskie tereny, jako miejsce do ulokowania przedsiêbiorstwa, by³y wówczas tak atrakcyjne, ¿e zwróci³y uwagê nie tylko Jana Tesznara, który by³ ¿upnikiem olkuskim, ale równie¿ wybitnego kupca, przedsiêbiorcy i w³a¶ciwie hutnika, Jana Turzo, pochodz±cego z wêgierskiego rodu szlacheckiego Thurzo von Bethlenfalva.
Cenn± zalet± nowohuckich terenów by³a te¿ (i pozostaje nadal) blisko¶æ Krakowa. Z tego powodu niezwykle cenna by³a szansa posiadania tu rodowej siedziby. Mo¿liwo¶æ tak± mieli, miêdzy innymi, wywodz±cy siê z Gryfitów Braniccy, którzy przez wieki, rezyduj±c w Branicach, ¶ci¶le wspó³pracowali z królewskim dworem na Wawelu. Sytuacja nieco zmieni³a siê po przeniesieniu stalicy pañstwa do Warszawy. Zreszt± Braniccy, choæ wówczas rezydowali ju¿ raczej w maj±tkach po³o¿onych w okolicy Tykocina, czy Bia³egostoku, ale i tak w tytulaturze najpierw wymieniali swe dobra podkrakowskie.
Tereny Nowej Huty by³y obszarami, gdzie przez wieki dobrze ¿y³o siê i gospodarowa³o nie tylko przedstawicielom szlachty, duchowieñstwa i mo¿now³adztwa. ¯yzne ziemie zapewnia³y stosunkowy dobrobyt tak¿e szeregowym mieszkañcom za³o¿onych tu wsi. Po¶wiadczaj± to z jednej strony, znaleziska archeologiczne sprzed kilkuset lat, z drugiej – dane etnograficzne sprzed lat kilkudziesiêciu.
Ewa Kubica-Kabaciñska
Zabudowania folwarczne w Pleszowie - ¶wiadectwo dostatniej gospodarczej przesz³o¶ci ziem nowohuckich.
Fot. Autorka
26 maja rozpoczê³a siê jubileuszowa 20. edycja Miesi±ca Fotografii. Bêdzie to ods³ona poszukuj±ca, zaanga¿owana, badaj±ca i krytycznie komentuj±ca aktualne zjawiska polityczne i spo³eczne, chcemy, by sta³a siê tak¿e wyrazem solidarno¶ci z Ukrain± – zapowiadaj± organizatorzy. Tradycyjnie festiwal bêdzie promowa³ debiutantów, dawa³ przestrzeñ do studenckiej wymiany do¶wiadczeñ i eksperymentów oraz sk³ania³ do twórczej zabawy obrazami w ramach licznych warsztatów i spotkañ.
Flagow± produkcj± tegorocznej edycji jest wystawa I Was Lookin’ Back to See if You Were Lookin’ Back at Me to See Me Lookin’ Back at You bêd±ca rozwiniêciem tworzonego od wielu lat miêdzynarodowego projektu artystyczno-badawczego Why Pictures? Kuratorki, Magdalena Kownacka i Anna Olszewska, zaprosi³y do wspó³pracy osoby zajmuj±ce siê sztuk± i dzia³alno¶ci± naukow±, by wspólnie przyjrzeæ siê wzajemnym relacjom cz³owieka, obrazu i technologii. Gadaj±ce ro¶liny, okulografy, heatmapy, encefalograf cudotwórcy, generator nieistniej±cych twarzy, a tak¿e klasyczne zdjêcia Nowej Huty i fotograficzne notatki W³adys³awa Hasiora. A wszystko to pod dachem Muzeum Nowej Huty w dawnym kinie ¦wiatowid.
- Mo¿na sobie wyobraziæ, ¿e technologia jest „id” wspó³czesno¶ci. Nie przynale¿y do porz±dku rozumu, ale jest tym, co podstawowe, ukryte, wrodzone i impulsywne. Wzajemno¶æ relacji technologicznego „id” i obrazu stan± siê w±tkami przewodnimi wystawy. Poprzez nie przyjrzymy siê infrastrukturze wizualno¶ci: jej historii, odmianom, typom i efektom jej dzia³ania. Do¶wiadczymy niestabilno¶ci systemu, snu o nowoczesno¶ci oraz skomplikowanych kierunków relacji cz³owieka z obrazem i obrazów ze sob± nawzajem - mówi± kuratorki wystawy.
* * *
Uczestnicy i uczestniczki wystawy: Marek Chlanda, John Conway (demo: Fabian Hemmer), Johann Wolfgang von Goethe, W³adys³aw Hasior, Henryk Hermanowicz, Karolina Jarzêbak, Irena Kalicka i Jan P³atek, Katarzyna Kozyra, Ville Lenkkeri, Józef Lewicki, Marx Machines Inc., Andrea Natella, post_noviki, Mariusz So³tysik, Dominik Stanis³awski, Phil Wang / Lucidrains.
Kuratorki: Magdalena Kownacka, Anna Olszewska
* * *
Miejsce: Muzeum Nowej Huty (Oddzia³ Muzeum Krakowa), os. Centrum E1. Weekend otwarcia: 28-29.05 (sobota-niedziela), godz. 10:00-19:00. W dniu 28.05 wstêp do Muzeum Nowej Huty jest bezp³atny. Wystawa czynna: 28.05-26.06, ¶roda-niedziela, godz. 10:00-17:00. 16.06 - ¦wiêto Bo¿ego Cia³a - wystawa nieczynna. Bilety: normalny 14 z³, ulgowy 10 z³, ¶rody wstêp wolny.
(f)
Nowa Huta zosta³a wybudowana na potrzeby komunistycznej propagandy jako wzorcowe socrealistyczne miasto. Jej budowê rozpoczêto w 1949 roku, a przeznaczona by³a dla pracowników powstaj±cego kombinatu metalurgicznego - ówczesnej Huty im. Lenina. Te zak³ady przemys³owe, najwiêksze w okolicach Krakowa, powsta³y w 1954 roku.
Jednak teren Nowej Huty nie wszystkim kojarzy siê z XX wiekiem. Dla archeologów to przede wszystkim obszar obfituj±cy w stanowiska archeologiczne. ¯yzne gleby zachodnioma³opolskich wy¿yn lessowych i ³atwy dostêp do rzek spowodowa³y, ¿e od kilku tysiêcy lat by³o to miejsce intensywnie zasiedlane i wykorzystywane gospodarczo przez cz³owieka. Znamy st±d oko³o 140 stanowisk archeologicznych. Jest to równie¿ jeden z lepiej przebadanych wykopaliskowo obszarów w Polsce, a to dziêki badaniom prowadzonym w latach 50. i 60. pod budowê huty i ca³ej towarzysz±cej jej infrastruktury.
Lata piêædziesi±te, sze¶ædziesi±te i siedemdziesi±te XX wieku to okres najwiêkszego nasilenia prac wykopaliskowych w Krakowie Nowej Hucie. By³y to najwiêksze wówczas wykopaliska w Polsce i jedne z najwiêkszych w Europie. Wyniki tych badañ zmieni³y postrzeganie roli, jaki ten obszar odegra³ w pradziejach. W Cle, w 1950 roku, odkryto piece garncarskie z okresu wp³ywów rzymskich oraz ¶lady osadnictwa z innych epok. W Wyci±¿u znaleziono kolejny piec, ale tym razem z okresu lateñskiego. Badania w Wyci±¿u sta³y siê s³awne tak¿e dziêki odkryciu skarbu narzêdzi ¿elaznych, pochodz±cych ze schy³ku I tysi±clecia p.n.e. W Mogile, w miejscu gdzie pó¼niej stan±³ Szpital im. Stefana ¯eromskiego, przebadano osady z okresu lateñskiego, wp³ywów rzymskich i wczesnego ¶redniowiecza, dokonano niezwyk³ego odkrycia. By³y to foremki mennicze ze ¶ladami elektronu, ¶wiadcz±ce o istnieniu tu celtyckiej mennicy. Jednym z bardziej spektakularnych odkryæ w Pleszowie by³o znalezienie naczynia wype³nionego srebrnymi przedmiotami - ozdobami, monetami i lanymi kawa³kami srebra, ukrytego w ziemi w XI wieku. Z kolei w Zes³awicach odkryto jedn± z najstarszych nekropoli wczesnochrze¶cijañskich.
W latach siedemdziesi±tych zakoñczono najwiêksze inwestycje zwi±zane z budow± kombinatu i czê¶ci mieszkaniowej. Badania terenowe prowadzone by³y nadal, lecz na mniejsz± skalê. W latach 1994 i 1995 podczas badañ wykopaliskowych w Wyci±¿u odkryto relikty chaty z VII w n.e. z drewnianymi dranicami, dziêki którym mo¿na by³o zbadaæ dok³adn± datê ¶ciêcia drzew u¿ytych do budowy.
W ostatnich kilku latach teren Nowej Huty na nowo sta³ siê wielkim placem badañ archeologicznych, a to za spraw± wschodniej obwodnicy Krakowa, bêd±cej czê¶ci± budowy drogi ekspresowej S7. Stanowisko w Zes³awicach nr 63 okaza³o siê wyj±tkowo bogate w znaleziska ró¿nych epok. Przebadano, znane wcze¶niej z badañ na niewielka skalê, unikatowe cmentarzysko, gdzie ju¿ w XI lub XII wieku chowano zmar³ych w obrz±dku chrze¶cijañskim. Odkryto tak¿e bogate osadnictwo z epoki neolitu (kultury ceramiki wstêgowej rytej, lendzielskiej, pucharów lejkowatych, badeñskiej) i z epoki br±zu (g³ównie kultury mierzanowickiej i ³u¿yckiej). Po³o¿one w niedalekiej odleg³o¶ci stanowisko 39 w Krzes³awicach równie¿ obfitowa³o w interesuj±ce znaleziska. Archeolodzy przebadali tu pozosta³o¶ci po jamach osadniczych, datowanych g³ównie na epokê neolitu (kulturê lendzielsk± i malick±) i epokê br±zu (g³ównie kulturê mierzanowick± i trzcinieck±). Szczególnie interesuj±ce okaza³y siê bardzo g³êbokie jamy zasobowe o kolistym kszta³cie, rozszerzaj±ce siê stopniowo w kierunku dna, gdzie znajdowa³y siê pochówki ludzkie. Przewa¿nie zmar³y po³o¿ony by³ na boku z podkurczonymi nogami. Na podstawie odkrytych w tych jamach zabytków, takich jak ceramika i toporki kamienne, obiekty te s± ³±czone z epok± br±zu. Na obszarze stanowiska zarejestrowano tak¿e nawarstwienia zwi±zane z budow± istniej±cego tutaj do dzi¶ schronu amunicyjnego oraz liniê okopów powsta³± w czasie II Wojny ¦wiatowej.
Stanowiska w Zes³awicach i Krzes³awicach to tylko przyk³adowe dwa, znane bli¿ej autorce artyku³u, miejsca badañ archeologicznych na trasie wschodniej obwodnicy Krakowa. Zaznaczyæ nale¿y, ¿e budowa ta przynios³a liczne archeologiczne odkrycia i wnios³a wiele nowych informacji w i tak bogat± prahistoriê Nowej Huty.
Ma³gorzata Byrska-Fudali
Badania wykopaliskowe w 2021 i w 2022 roku w Zes³awicach, stan. 63 i w Krzes³awicach, stan. 39.
Fot. Tomasz Fudali
Powrót do lat 50-tych, czyli… – NOWA HUTA RETRO FEST
Stare, po¿ó³k³e ju¿ zdjêcia, opowie¶ci naszych babæ i dziadków powtarzane na rodzinnych spotkaniach przenosz± nas do przesz³o¶ci, na któr± patrzymy z ciekawo¶ci± i nostalgi±. A co, gdyby spróbowaæ siê „cofn±æ w czasie” i odtworzyæ choæ u³amek historii? O¶rodek Kultury im. C.K. Norwida zaprasza na kulturalno-edukacyjny festiwal Nowa Huta Retro Fest: lata 50-te XX wieku, który odbêdzie siê 21-22 maja 2022 r. To premierowa edycja wydarzenia, dlatego motywem przewodnim bêdzie pierwsza dekada istnienia Nowej Huty. Projekt to jednocze¶nie: sentymentalna podró¿ dla starszych krakowian, okazja do nauki historii poprzez zabawê oraz pokazania dzieciom dawnych zwyczajów, gier i tradycji.
Festiwal rozpocznie siê piknikiem w sobotê 22 maja o godzinie 13:00 w Parku Ratuszowym, po³o¿onym niemal w samym sercu Nowej Huty – przy Alei Ró¿ i Alei Przyja¼ni. Nazwa parku równie¿ ma znaczenie historyczne. Zgodnie z pocz±tkowymi planami nowopowstaj±cego miasta w tym miejscu mia³ stan±æ ratusz, jednak po przy³±czeniu dzielnicy do Krakowa z pomys³u zrezygnowano. To idealne miejsce na festiwalowe wydarzenie „Roz(g)rywki na trawie” – miêdzypokoleniowe spotkanie, które bêdzie okazj± do rodzinnej lub s±siedzkiej integracji, zabawy, oraz… rywalizacji! Na ochotników czekaæ bêd± tradycyjne gry takie jak: badminton, ringo czy kapsle, a na godzinê 14:00 zaplanowano koncert orkiestry Nowa Huta Mish Mash Band.
Na festiwalu bêdzie mo¿na ze wspó³czesnej perspektywy spojrzeæ na codzienne ¿ycie sprzed siedmiu dekad. Polska moda w latach 50-tych zdecydowanie ró¿ni³a siê od zachodnich trendów, które mo¿emy zobaczyæ w kultowych, hollywoodzkich obrazach tamtego okresu. Mimo wielu trudno¶ci, Polki równie¿ dba³y o ubiór i styl – do dzi¶ znana jest kultowa rubryka „Przekroju” prowadzona przez Barbarê Hoff, której krawieckie pomys³y przyjê³y siê na polskich ulicach. Wiêcej o trendach z po³owy XX w. opowiedz± Katarzyna Podstawek i Katarzyna Rutkowska (Breslauerin), które poprowadz± tematyczny webinar pt. „Retro na-strój” – 21 maja o godz. 19:00. Pozostaj±c w tematyce modowej w drugi dzieñ festiwalu organizatorzy zapraszaj± do „Manufaktury spódnic” (22 maja, godz. 11:00). Na warsztacie krawieckim, który poprowadzi Natasza Winiarska z Ekomiejsce, w ruch pójd± no¿yce i nici, a ka¿da z uczestniczek, niezale¿nie od swojego wcze¶niejszego do¶wiadczenia, wyjdzie z zajêæ z idealnie skrojon± spódnic± z ko³a, bardzo popularn± w latach 50-tych.
Mimo, ¿e Nowa Huta ma jedynie 73 lata jej historia jest naprawdê bogata. Dla tych którzy chc± poznaæ pocz±tki dzielnicy, ale nie maj± ochoty zag³êbiaæ siê w zawi³e historyczne podrêczniki mamy rozwi±zanie idealne. Gra miejska „Bohaterowie Nowej Huty” zgodnie z motywem przewodnim wydarzenia zosta³a osadzona w latach 50-tych XX w. Podczas rozwi±zywania kolejnych zagadek na trasie rozgrywki uczestnicy spotkaj± wyj±tkowych go¶ci – historyczne postacie zwi±zane z Now± Hut±. Na mecie na wszystkich uczestników gry bêd± czekaæ nagrody.
Wszystkie wydarzenia w ramach Festiwalu s± bezp³atne. Informacje na temat zapisów oraz szczegó³owy program wydarzenia mo¿na znale¼æ na www.okn.edu.pl. Wydarzenie dofinansowano ze ¶rodków Rady Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
(f)
W maju zaczyna siê sezon imprez plenerowych, a w¶ród nich jedna wyj±tkowa — rodzinny piknik rowerowy organizowany przez O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta z okazji pierwszych urodzin nowohuckiego szlaku rowerowego Velo Huta. Mali i duzi rowerzy¶ci zapiszcie datê i miejsce wydarzenia: spotykamy siê 15 maja o 15:00 nad Zalewem Nowohuckim!
Velo Huta to nowohucki szlak rowerowy opracowany przez O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta w 2021 z okazji 30-lecia dzia³alno¶ci tej instytucji kultury. Trasa sk³ada siê z dwóch pêtli: Ma³ej licz±cej 20 km i Du¿ej, na któr± trzeba przygotowaæ nieco lepsz± formê, licz±cej a¿ 60 km. Trasa jest idealn± propozycj± na rodzinne i aktywne spêdzenie wolnego czasu oraz odkrywanie mniej znanego oblicza Nowej Huty — prowadzi przez jej ciekawe zau³ki, atrakcyjne przyrodniczo i historycznie miejsca, z dala od ruchliwych tras ruchu samochodowego. Na trasie mo¿na podgl±dn±æ bocianie gniazdo, zobaczyæ Wie¿ê Eiffla, jeszcze jeden krakowski kopiec, dojechaæ do nowohuckiej Krainy Wielkich Jezior i truskawkowego zag³êbia. Dodatkowo, w niewielkiej odleg³o¶ci od szlaku organizatorzy przygotowali 13 skrytek geocachingowych, czyli elementów gry terenowej dla osób z dostêpem do odbiornika GPS.
Ju¿ nied³ugo - 15 maja nad Zalewem Nowohuckim odbêdzie siê uroczyste ¶wiêtowanie pierwszych urodzin trasy. W zwi±zku z tym O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta zaprasza na rodzinny, rowerowy piknik, który rozpocznie niezwyk³a rowerowa parada wokó³ Zalewu z udzia³em Orkiestry Na Du¿ym Rowerze i cyrkowców (m.in. z Klubu 303 O¶rodka Kultury) na wymy¶lnych rowerach. Podczas pikniku bêdzie mo¿na skorzystaæ z wielu atrakcji, m.in.: pos³uchaæ koncertu Orkiestry na Du¿ym Rowerze, zobaczyæ pokaz trialowy w wykonaniu zawodników MKS Ochotnica, wzi±æ udzia³ w konkursie (z nagrodami!) wiedzy o Velo Huta, skorzystaæ z porad fizjoterapeutów z FizjoHuta, bawiæ siê w rodzinnej strefie drewnianych gier wielkoformatowych, wzi±æ udzia³ w warsztatach plastycznych dla dzieci, animacjach i konkursach przygotowanych przez Kluby O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta, przejechaæ siê nietypowymi rowerami, zagl±dn±æ do miasteczka rowerowego Stra¿y Miejskiej i dowiedzieæ siê wiêcej o przepisach ruchu, zrelaksowaæ siê przy muzyce przygotowanej przez nowohuckiego DJ Wake Up, zabraæ do domu now± edycjê mapy szlaku oraz uzyskaæ informacje na jego temat. Organizatorzy zapraszaj± na wydarzenie du¿ych i ma³ych rowerzystów. Start imprezy o 15:00.
Organizator: O¶rodek Kultury Kraków-Nowa Huta. Partnerzy wydarzenia: Wodoci±gi Miasta Krakowa, Nowa Huta Przysz³o¶ci S.A., Wiatr w Szprychach, FizjoHuta, MPO Kraków, Cafe NOWA Ksiêgarnia. Patroni medialni: G³os. Tygodnik Nowohucki, Dwutygodnik KRAKOW.PL, Wolne Radio Nowa Huta, Kalendarz Imprez Nowohuckich.
Papierow± wersjê mapy mo¿na otrzymaæ bezp³atnie w Dziale Imprez i Promocji (os. Centrum A 6a) oraz w 13 klubach O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta. Wiêcej informacji dotycz±cych Velo Huta oraz ¶lad gpx do pobrania, znajduje siê na stronie O¶rodka: https://krakownh.pl/velohuta
(f)
W minion± niedzielê koncertem Zespo³u Pie¶ni i Tañca ¦l±sk im. Stanis³awa Hadyny zainaugurowano jubileuszow± rocznicê – 800 LAT OPACTWA CYSTERSÓW
W tym roku obchodzimy 800 rocznicê usytuowania Opactwa Cystersów w Mogile. Klasztor zosta³ przeniesiony przez biskupa krakowskiego Iwo Odrow±¿a z Kacic w 1222 roku. Zatem w tym roku ¶wiêtujemy bardzo okr±g³± i dostojn± rocznicê.
W minion± niedzielê zainaugurowano uroczy¶cie obchody tej rocznicy. Nowohuckie Centrum Kultury przy wspó³udziale Opactwa Cystersów w Mogile zorganizowa³o wspania³y koncert pie¶ni sakralnych pod tytu³em Santo Subito nawi±zuj±cy do ¶w. Jana Paw³a II. Koncert zosta³ dofinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Prezydenta Miasta Krakowa.
Uroczysto¶æ rozpoczê³a siê od mszy ¶wiêtej celebrowanej przez opata Zakonu Cystersów w Mogile o. Adriana Mroza OCist w koncelebrze b. opata o. Piotra Chojnackiego OCist. Rozpoczynaj±c mszê Opat nawi±za³ do inauguracji 800 letniej rocznicy lokacji opactwa w Mogile. Podziêkowa³ tak¿e dyrektorowi NCK Zbigniewowi Grzybowi za zorganizowanie koncertu ZPiT ¦l±sk i przygotowanie wystawy plenerowej 800 lat Opactwa w Mogile. Na wystawie przed wej¶ciem do ko¶cio³a mo¿na zobaczyæ szkice przedstawiaj±ce pierwszych opatów Zakonu oraz reprodukcje zdjêæ z cennych zabytków Opactwa Mogilskiego. Po mszy odby³ siê piêkny koncert w wykonaniu solistów, chóru i orkiestry ZPiT ¦l±sk, który spotka³ siê z owacyjnym przyjêciem licznie przyby³ej publiczno¶ci.
(mp)
Po przerwie jesienno-zimowej ponownie zosta³a uruchomiona tê¿nia solankowa przy Zalewie Nowohuckim. Tak, jak w poprzednim sezonie, jest czynna przez ca³± dobê, siedem dni w tygodniu. Solny mikroklimat wytwarzany w okolicy tê¿ni jest zbli¿ony do tego nad morzem. Spacer wokó³ niej jest wiêc okazj± do oddychania korzystnym dla naszego zdrowia jodem.
Tê¿nie to drewniane budowle pokryte ga³±zkami tarniny. Pierwotnie s³u¿y³y do zagêszczania solanki w trakcie produkcji soli konsumpcyjnej i leczniczej. Dziêki temu odkryto ich walory lecznicze – powietrze wokó³ nich nasycone jest aerozolem z solanki, która obciekaj±c po elementach budowli, ulega naturalnemu odparowaniu. Powietrze bogate w mikroelementy zaczêto stosowaæ w ró¿nego rodzaju kuracjach. Mikroklimat wytwarzany przez tê¿nie jest wiêc zbli¿ony do tego, którego za¿ywamy podczas nadmorskich podró¿y. Godzinny spacer przy tê¿ni solankowej to dawka jodu, która odpowiada trzem dniom spêdzonym nad morzem. Kuracja szczególnie wskazana jest dla osób w czasie rekonwalescencji po ostrej chorobie, dla palaczy, osób pracuj±cych w znacznym zapyleniu i wysokiej temperaturze. Pozytywny wp³yw odczuj± równie¿ osoby na co dzieñ pracuj±ce g³osem.
Tê¿nia znajduje siê w s±siedztwie placu zabaw, w pó³nocno-zachodniej czê¶ci zalewu.
(red)
Ulicami Nowej Huty przesz³a 16. Nowohucka Droga Krzy¿owa
W 16. Nowohuckiej Drodze Krzy¿owej, zd±¿aj±cej z ko¶cio³a Matki Bo¿ej Pocieszenie do Sanktuarium Krzy¿a ¦wiêtego w Opactwie Cystersów w Mogile, wziê³o udzia³ kilka tysiêcy wiernych. Tegoroczne rozwa¿ania zosta³y napisane przez osoby duchowne, studentów, dzieci, rodziców. Uczestnicy modlitw± ogarnêli Ukrainê i prosili Boga o pokój. W drodze krzy¿owej wzi±³ udzia³ metropolita krakowski abp Marek Jêdraszewski.
– Ka¿da droga krzy¿owa to nie tylko przejaw solidarno¶ci z naszym Panem Jezusem Chrystusem, ale tak¿e z naszymi braæmi. Prze¿ywali¶my dzi¶ bycie z braæmi poprzez rozwa¿anie szczególnego losu i czasu, który dotyka nasze siostry i naszych braci w Ukrainie, a tak¿e jaki dotyka tych, którzy swoim braciom i siostrom gotuj± taki okrutny los. To te¿ nasi bracia i dzieci tego samego Boga, tym wiêksza musi byæ nasza modlitwa za nich, o nawrócenie serc – mówi³ metropolita krakowski abp Marek Jêdraszewski podczas 16. Nowohuckiej Drogi Krzy¿owej.
(f)
31 marca br. podpisane zosta³o porozumienie pomiêdzy Uniwersytetem Pedagogicznym im Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie a Szko³± Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w sprawie wspó³pracy naukowo dydaktycznej. Strony wyrazi³y wolê i chêæ prowadzenia wszechstronnej wspó³pracy w ramach posiadanych uprawnieñ i mo¿liwo¶ci.
Porozumie w sprawie wspó³pracy pomiêdzy Szko³± Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie a Uniwersytetem Pedagogicznym podpisali komendant Szko³y bryg. mgr in¿. Marek Chwa³a oraz rektor UP prof. dr hab. Piotr Borek. W dokumencie przewidziano miêdzy innymi poszerzanie form kszta³cenia oferowanego przez obie instytucje, prowadzenie wspólnych badañ, organizacjê konferencji, seminariów i spotkañ, prowadzenie dzia³alno¶ci wydawniczej, organizacjê praktyk studenckich oraz wspólne dzia³ania informacyjno-komunikacyjne. W imieniu Uniwersytetu dzia³ania wynikaj±ce z umowy bêdzie koordynowa³ dr hab. Norbert G. Piku³a, prof. UP, dyrektor Instytutu Spraw Spo³ecznych i Zdrowia Publicznego z siedzib± na os. Stalowym.
Efektem wspó³pracy bêdzie mo¿liwo¶æ ukoñczenia studiów wy¿szych I stopnia przez nowohuckich aspirantów (uzyskanie tytu³u licencjata), a tak¿e kontynuowanie studiów na studiach magisterskich.
Aktualnie Szko³a Aspirantów Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie prowadzi dzia³alno¶æ dydaktyczn± oraz operacyjn±. W zakresie dydaktyki szko³a oferuje policealne studium zawodowe przygotowuj±ce kadrê ¶redniego szczebla dowodzenia dla jednostek organizacyjnych Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej. W szkole równie¿ organizowane s± szkolenia kwalifikacyjne oraz szkolenia doskonal±ce, w tym kursy specjalistyczne.
(f)
Komendant Szko³y Aspirantów PSP bryg. mgr in¿. Marek Chwa³a oraz rektor UP prof. dr hab. Piotr Borek po podpisaniu porozumienia o wspó³pracy.
Fot. bryg. Tomasz Janecki
XXV edycja konkursu „Ogródek przed domem”
Ju¿ od 25 lat, wraz z nadej¶ciem kalendarzowej wiosny, Klub Dukat O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta og³asza konkurs Ogródek przed domem. Do udzia³u w nim zaproszeni s± mieszkañcy domów jednorodzinnych Dzielnicy XVII Wzgórza Krzes³awickie i Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
Nie trzeba byæ zawodowym architektem przyrody ani wydawaæ fortuny, by stworzyæ w najbli¿szym otoczeniu ogród, który bêdzie cieszy³ i koi³ zieleni± oczy domowników, osza³amia³ zapachem i wzbudza³ podziw kolorami kwiatów, niós³ zacienione wytchnienie w upalne, s³oneczne dni lata. Efekty przynosz± zami³owanie do prac ogrodowych, wytrwa³o¶æ w pielêgnacji zieleni, pomys³owo¶æ na jej aran¿acjê i cierpliwo¶æ mierzona latami.
Wiele takich w³a¶nie przydomowych ogródków, wyros³ych z pasji i mi³o¶ci do przyrody, zg³aszanych jest ka¿dego roku do konkursu, tradycyjnie odbywaj±cego siê pod patronatem Przewodnicz±cego Rady Dzielnicy XVII Wzgórza Krzes³awickie. W nagrodê za w³o¿ony trud, ka¿dy z uczestników niezale¿nie od zajêtego w konkursie miejsca, otrzymuje ¿ywy, ro¶linny upominek - kolejny element, zielony „klocek”, do wieloletniej ogrodowej uk³adanki.
Termin zg³oszeñ do udzia³u w tegorocznej edycji konkursu up³ywa 30 kwietnia br. Regulamin i karta zg³oszenia dostêpne s± na stronie internetowej O¶rodka Kultury Kraków-Nowa Huta - www.krakownh.pl. Wype³nion± kartê nale¿y dostarczyæ do biura Klubu Dukat. W razie jakichkolwiek niejasno¶ci jeste¶my pracownicy dostêpni s± pod numerem telefonu 504 418 929 codziennie w godz. 10.00- 16.00.
W okresie od 4 do 30 maja (ten czas mo¿e siê wyd³u¿yæ przez obecn± sytuacjê w kraju i na ¶wiecie) Komisja konkursowa odwiedzi wszystkich zg³oszonych uczestników, by oceniæ przydomowe ogrody. Jak co roku pod uwagê przy ocenie brane bêd± uk³ad kompozycyjny i architektura ogrodu, ilo¶æ gatunków i dobór ro¶lin, dba³o¶æ o stopieñ pielêgnacji ogrodu, wra¿enia estetyczne, funkcjonalno¶æ rekreacyjna ogrodu oraz pomys³owo¶æ i oryginalno¶æ ma³ej architektury ogrodowej.
Wrêczenie nagród, po³±czone z pokonkursow±, multimedialn± prezentacj± ogrodów odbêdzie siê we wrze¶niu 2022 r. w Klubie Dukat (ul. Styczna 1) o czym Uczestnicy zostan± powiadomieni telefonicznie.
(red)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
