Pierwsza wzmianka o specjalnym nabo¿eñstwie pogrzebu Jezusa Chrystusa siêga X wieku, gdy biskup Augsburga, Ulryk przenosi³ w Wielki Pi±tek konsekrowan± Hostiê do ko¶cio³a ¶w. Ambro¿ego. Tam sk³ada³ j± na o³tarzu i przykrywa³ kamieniem, a nastêpnie w poranek wielkanocny odnosi³ j± w procesji do ko¶cio³a ¶w. Jana. Od XI wieku spotykamy zwyczaj budowania Bo¿ego Grobu na terenie Francji, W³och, Austrii i Czech.
W tym te¿ czasie pojawiaj± siê te¿ o nim wzmianki w ksiêgach liturgicznych stosowanych w Polsce. Wskazuj± one, ¿e Bo¿y Grób traktowany by³ przede wszystkim jako o³tarz wystawienia Naj¶wiêtszego Sakramentu, pe³en ¶wiec, kwiatów i ozdób. Jego lokalizacja by³a zró¿nicowana. Budowano go w chórze lub prezbiterium, w nawie ¶wi±tyni, na o³tarzu g³ównym lub za nim, a tak¿e w ¶rodku ko¶cio³a, co spotykamy tak¿e na ziemiach polskich. Czêsto przybiera³ on kszta³t namiotu - cyborium lub skrzyni krytej p³ótnem spadaj±cym po brzegach, którego koñce przytwierdzano kamieniami lub pieczêciami. Zdarza³y siê te¿ groby murowane lub specjalne kaplice przeznaczone do tego celu.
W Polsce spotykamy zwyczaj przenoszenia Naj¶wiêtszego Sakramentu i krzy¿a, a czêsto i figury Chrystusa Pana w procesji do Bo¿ego Grobu. Niesie siê równie¿ zapalone ¶wiece, wodê ¶wiêcon± i kadzielnicê. Po umieszczeniu krzy¿a i konsekrowanych Hostii, celebrans pokrapia³ i okadza³ grób, a nastêpnie okrywa³ welonem Naj¶wiêtszy Sakrament, a po stosownych modlitwach i odej¶ciu rozpoczyna³o siê modlitewne czuwanie, w którym uczestniczyli scholarze, starsi ch³opcy, duchowni i zakonnicy odmawiaj±cy psalmy, a tak¿e przedstawiciele ró¿nych cechów i bractw.
Bo¿y Grób otrzymywa³ czêsto bardzo wyszukane i piêkne kszta³ty, w czym prym wiedli jezuici i misjonarze ¶w. Wincentego a Paulo. Dekoracje mia³y czêsto wyd¼wiêk symboliczny i akcenty narodowe w zale¿no¶ci od zmieniaj±cych siê warunków politycznych i spo³ecznych. Do historii przesz³y zarówno groby z okresu niewoli narodowej, jak te¿ z czasów okupacji, czy lat osiemdziesi±tych ub. wieku. Prezentowane w dekoracjach tre¶ci oddawa³y martyrologiê narodu, ale równie¿ budzi³y nadziejê Polaków na odzyskanie wolno¶ci i powrót do normalnych czasów.
Groby Bo¿e mo¿na tak¿e ogl±daæ w nowohuckich ko¶cio³ach. Ten, prezentowany na zdjêciu, znajduje siê w bazylice oo. Cystersów w Mogile. Odznacza siê prostot± i nawi±zuje do realiów Jerozolimy z czasów ¶mierci Chrystusa.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
