W 30. rocznicę powstania Tajnej Robotniczej Hutników NSZZ „Solidarność” – PRZYCZYNILI SIĘ DO POWROTU WOLNEJ POLSKI
Dodane przez Administrator dnia 09/08/2012 18:40:43
W latach 80. ubiegłego wieku, ówczesna Huta im. Lenina stała się bastionem walki o wolność. Po sierpniowych strajkach na Wybrzeżu do NSZZ „Solidarność” w nowohuckim kombinacie, największym zakładzie PRL, który zatrudniał blisko 40 tysięcy pracowników, wstąpiło ponad 90 proc. załogi. Na czele największej zakładowej organizacji związkowej w Polsce stanęła Komisja Robotnicza Hutników NSZZ „Solidarność” HiL.
Po wprowadzeniu stanu wojennego, 13 grudnia 1981 r., członkowie KRH, którym udało się uniknąć internowania (Mieczysław Gil, Stanisław Handzlik, Jan Ciesielski, Edward Nowak), zostali przywódcami strajku w kombinacie. Pacyfikacja kombinatu przez oddziały ZOMO i skazanie jego organizatorów na kilkuletnie wyroki więzienia, nie powstrzymało hutników przez kontynuowaniem oporu przeciwko reżimowi Jaruzelskiego. Ceną za ten opór było również życie. Na nowohuckich ulicach podczas manifestacji polegli młody hutnik Bogdan Włosik, a kilka miesięcy później Ryszard Smagur.
Tymczasem we wrześniu 1982 r. doszło do pierwszego konspiracyjnego spotkania, z którego wyłoniła się Tajna Komisja Robotnicza Hutników NSZZ „Solidarność” HiL. Było to podziemne kierownictwo, zdelegalizowanego przez komunistów Związku na terenie kombinatu. W latach 1986-1989 TKRH, obok kolportażu podziemnych pism (m. in. „Hutnika”) wydawało własny tytuł – „Solidarność Hutników”.
TKRH prowadziła swoją działalność w oparciu o Społeczny Fundusz Pomocy Pracowniczej oraz Duszpasterstwo Hutników przy parafii M. B,. Częstochowskiej na Szklanych Domach. Kierowany przez Stanisława Malarę SFPP był faktycznie konspiracyjnym związkiem zawodowym skupiającym ok. 7 tysięcy hutników płacących składki i objętych pomocą Funduszu. Z kolei Duszpasterstwo Hutników koordynowane przez Zbigniewa Ferczyka prowadziło półjawną działalność wspierając TKRH. Efektem tego współdziałania było funkcjonowanie jednego z najlepiej zorganizowanych ośrodków podziemnej „Solidarności” w Polsce.
W trakcie strajku w kwietniu 1988 r. działacze TKRH weszli w skład Komitetu Strajkowego, przyczyniając się do nadania protestowi zorganizowanego, solidarnościowego charakteru. Wraz z tworzeniem się jawnych struktur „Solidarności” w Hucie im. Lenina, kierownictwo TKRH ujawniło się podczas Mszy św. w kościele ojców Cystersów w Mogile 21 listopada 1988 r. Wówczas skład Tajnej Komisji tworzyli: Józef Bobela, Jan Kądziołka, Bolesław Kozłowski, Józef Krężołek, Tadeusz Legutko, Maciej Mach, Wiesław Mazurkiewicz i Marek Szczupak.
Po upadku komunizmu, legalna już Komisja Robotnicza Hutników NSZZ „Solidarność” nadal prowadzi swoją działalność, zmagając się z wyzwaniami nowej rzeczywistości ekonomicznej. Obecnie, nadal największą zakładową organizacją związkową w regionie, kierują: Władysław Kielian, Leszek Kochan, Tadeusz Stasielak i Roman Wątkowski.
We wrześniu br. (21 i 22 IX) w Nowej Hucie odbędą się obchody 30. rocznicy powstania TKRH NSZZ „Solidarność”. Na jubileuszowe uroczystości złożą się m. in. złożenie kwiatów na grobach Bogdana Włosika i Ryszarda Smagura, odsłonięcie i poświęcenie pamiątkowej tablicy na bloku nr 9 w os. Centrum B (od strony al. Solidarności), w którym po raz pierwszy spotkali się założyciele Tajnej Komisji Robotniczej Hutników, Msza św. i koncert w Arce Pana, wręczenie odznaczeń państwowych, złożenie kwiatów pod pomnikiem „Solidarności” przy placu Centralnym oraz otwarcie wystawy „Byliśmy, jesteśmy, będziemy – „Solidarność”. Patronat honorowy nad jubileuszem objął minister dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski.
(f)
Na tym budynku w os. Centrum B, w piątek, 21 września 2012 roku odsłonięta i poświęcona zostanie pamiątkowa tablica z napisem: „W tym miejscu podczas stanu wojennego, gdy komuniści przemocą dławili wolność, 19 września 1982 roku po raz pierwszy spotkali się założyciele Tajnej Komisji Robotniczej Hutników NSZZ „Solidarność” Huty im. Lenina.
W latach 1982-1988, wspólnie ze Społecznym Funduszem Pomocy Pracowniczej i Duszpasterstwem Hutników, Komisja kierowała podziemną działalnością w kombinacie i walczyła o poszanowanie prawa świata pracy, czym przyczyniła się do powrotu wolnej Polski”.