[2025.06.13] Na szczupaka
Dodane przez Administrator dnia 15/06/2025 10:38:10

---

Szczupak (Esox lucius), o kształcie strzały, jest wręcz modelowym symbolem wodnego drapieżcy. I doczekał się niezłej literatury na swój temat, a także dość fantastycznych przekazów. Bo na przykład XVIII-wieczny pisarz przyrodniczo-gospodarczy, botanik i kartograf ks. Krzysztof Kluk pisał o szczupaku tak: „Jest to ryba bardzo żarłoczna i drapieżna, słusznie zasługująca na imię wodnego wilka. Częstokroć się trafia, że łowi ptactwo na wodzie pływające, czego osobliwie młode kaczęta doznają. Wiadoma jest rzecz, że szczupak pochwycił lisa wodę pijącego. Są upewnienia, że osobliwie znaczne i ludziom w wodzie nie przepuszczały”. No, chyba dzisiaj to byśmy jednak szczupaków, pomimo wszystko, o ludożerstwo nie podejrzewali.
Za największego szczupaka uchodzi szczupak amerykański, a konkretnie Esox masquinongy Mitchill, zwany „maskellunge”. Rekordowe osobniki tej odmiany mają dorastać do trzech i pół metra długości i osiągać ciężar sześćdziesięciu kilogramów. Żyjące u nas szczupaki tak potężne nie są, ale i tak budzą respekt. W 1962 roku w jeziorze Pluszne na Mazurach złowiono szczupaka mierzącego 125 centymetrów i ważącego 24,6 kg. Natomiast zgłoszony rekord Polski należy do Wacława Biegana z Krakowa, który w roku 1978 roku w Nidzie koło Nowego Korczyna złowił szczupaka ważącego 24,1 kg. Jego hol miał trwać aż trzy i pół godziny.
A skoro wspomniałem o amerykańskiej, rekordowej odmianie szczupaka, to trzeba zauważyć, że (co ciekawe) do dzisiaj nie rozstrzygnięto ostatecznie, czy rodzina szczupakowatych wywodzi się z Europy czy z Ameryki. Wykopaliska sugerują, że szczupakowate mają pochodzenie europejskie, a lokalne występowanie gatunków amerykańskich i azjatyckich pozwala przypuszczać, że wyodrębniły się one dopiero po zaniku lądowego połączenia między kontynentami.
Z kolei do zupełnie fantastycznych szczupaczych rekwizytów zaliczyć można szkielet szczupaka przechowywany w niemieckiej katedrze w Mannheim. Jak głosi opowieść z XVI wieku, należy on do złowionego olbrzyma, którego długość miała wynosić... 6 metrów, a ciężar 250 kilogramów. Ponoć w tym olbrzymim szczupaku znaleziono miedziany pierścień. Umieszczony na nim napis głosił, że do jednego z jezior Wirtembergii wpuścił go osobiście cesarz Fryderyk II w roku 1230 – na 267 lat przed złowieniem tej ryby. Problem w tym, iż badania przechowywanego w katedrze szkieletu, przeprowadzone na początku XX wieku dowiodły, że szkielet tego olbrzymiego szczupaka posiada większą ilość kręgów, niż ilość przysługująca jednemu szczupakowi. Wszystko wskazuje więc raczej na umiejętną fałszywkę.
Oczywiście, pomijając wszystkie wspomniane fantazje, legendy i opowiadania, trzeba jednak stwierdzić, że szczupaka należy zaliczyć do największych naszych ryb słodkowodnych. Bo przecież okazy o wadze kilkunastu kilogramów nie należą w naszych wodach do rzadkości.
A o tym, gdzie takich szczupaków szukać, na co oraz w jaki sposób je łowić, o tym postaram się napisać już w przyszłym tygodniu.

Jakub Kleń