[2024.07.12] Dziś trochę o jaziach
Dodane przez Administrator dnia 13/07/2024 09:49:50
W naszych polskich wodach jazie można spotkać w dorzeczach Wisły i Odry, ale także w jeziorach augustowskich i mazurskich. Siedliskami tej ryby są rzeki i jeziora o wodzie zimnej i czystej, ale także łączące jeziora kanały oraz rzeczne zakola i starorzecza. Jazie potrafią dorastać do pokaźnych rozmiarów. Świadczy o tym chociażby rekordowy jaź złowiony w roku 1973 przez Jana Zbiegienia. Złowiona przez niego ryba ważyła 5,10 kg i mierzyła 82 centymetry.
Młode jazie są dość podobne do płoci. W niejednych zawodach spławikowych uczestnicy otrzymywali punkty karne za zgłaszanie niemiarowych jazi jako płotek. Zdarzały się też zgłoszenia medalowych płoci do redakcji Wiadomości Wędkarskich – a jak się okazywało, w istocie były to niewielkie jazie. Najczęściej za płotki są brane jazie o wymiarach 15-25 centymetrów, co powoduje zatrzymywanie przez wędkującego ryb niemiarowych i wykroczenie w stosunku do Regulaminu Amatorskiego Połowu Ryb PZW. A jak wiemy, Regulamin ten ustala wymiar ochronny jazia na 25 centymetrów. Płoć jest najłatwiej odróżnić od jazia po ogólnym pokroju ciała, a nie po różnicach poszczególnych części anatomicznych. Przede wszystkim różnice w zabarwieniu płetw, tęczówki oka czy grzbietu bywają bardzo mylące. Rzecz w tym, że różnice pod względem zabarwienia między płociami lub jaziami pochodzącymi z innych zbiorników czy cieków są większe niż pomiędzy tymi dwoma gatunkami pochodzącymi z jednej wody. U obydwu gatunków płetwy mogą mieć kolor od bladożółtego od jakrawoczerwonego, a grzbiet mieć odcień niebieskawy, zielonkawy lub srebrzysty. Najważniejszy jest ogólny wygląd ryby, proporcje pyska do reszty ciała i wielkość łuski. Jaź już na pierwszy rzut oka jest bardziej wysmukły, ma większą głowę w stosunku do reszty ciała oraz drobniejszą łuskę. Otwór gębowy jazia jest proporcjonalnie większy niż u płoci, co związane jest z jego częściowo drapieżnym trybem życia (widać to najlepiej po silny rozwarciu pyska). Z kolei linia grzbietowa płoci jest bardziej wypukła.
Jednak najbardziej charakterystyczną różnicą między jaziem i płocią jest wielkość łuski. I widać to najlepiej przy porównaniu płoci i jazia tej samej wielkości. Ale nie zawsze mamy możliwość takiego porównania. Wtedy pozostaje dość mozolne policzenie łusek od głowy do ogona wzdłuż linii bocznej. Jaź ma ich od 55 do 61. Natomiast płoć ma od 40 do 44 łusek. Dla początkujących wędkarzy jest to chyba jedyny sposób na rozróżnienie obu gatunków.
Kłopoty mogą też być z odróżnieniem jazia od klenia. Ale tutaj sprawa jest trochę prostsza. Ten ostatni ma płetwy grzbietową i odbytową lekko zaokrąglone, a jaź lekko wklęsłe.
Jakub Kleń