[2022.08.26] Jednostronna zmiana ceny
Dodane przez Administrator dnia 27/08/2022 10:08:15
W styczniu 2022 zrobiłem rezerwację do sanatorium na lipiec. Zgodnie z dokumentem, który otrzymałem – po wpłaceniu zaliczki rezerwacja została potwierdzona. W czerwcu otrzymałem kolejny dokument z podwyższoną ceną. Czy rezerwacja ze stycznia jest w myśl prawa umową między ośrodkiem a mną? Jeśli tak, to czy zmiana warunków (cena) jednostronnie przez sanatorium jest legalna?

Sama rezerwacja pobytu w sanatorium potwierdzona uiszczeniem zaliczki (często ujmowanej jako „opłata rezerwacyjna”) powinna być traktowana jako zawarcie umowy przedwstępnej zobowiązującej strony do zawarcia w przyszłości umowy przyrzeczonej (w tym wypadku umowy pobytu w sanatorium). Odpowiedź na drugie pytanie jest bardziej skomplikowana, choć co do zasady brzmi „nie”, chyba, że Pana pobyt w sanatorium (np. z uwagi na zakres usług) jest imprezą turystyczną. W tym ostatnim przypadku zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 511), które przewidują (art. 44) możliwość ograniczonego podwyższenia ceny udziału w imprezie turystycznej w ściśle określonych sytuacjach i na ściśle określonych warunkach. Generalnie jednak, zgodnie z treścią art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy, zaś wedle art. 70 § 1 k.c. w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane – w chwili przystąpienia przez drugą stronę do wykonania umowy. W styczniu złożył Pan oświadczenie woli o zamiarze skorzystania z pobytu w konkretnym miejscu, w oznaczonym terminie i za określoną cenę, zatem wszystkie najważniejsze elementy umowy pobytu w sanatorium zostały przez obie jej strony uzgodnione. Całość została dodatkowo potwierdzona wpłaceniem zaliczki na poczet ustalonej wtedy ceny. Warunki umowy przyrzeczonej zawartej z konsumentem nie mogą być dowolnie, jednostronnie zmieniane przez którąkolwiek ze stron. Jeśli takie uprawnienie dla podmiotu (u którego nabył Pan pobyt w sanatorium) znajduje się w treści umowy, to jest ono bezskuteczne i stanowi jedną z tzw. klauzul niedozwolonych, o której mowa w art. 3853 k.c. Wedle treści ww. przepisu w razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności (…): 10) uprawniają kontrahenta konsumenta do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w tej umowie (…); 19) przewidują wyłącznie dla kontrahenta konsumenta jednostronne uprawnienie do zmiany, bez ważnych przyczyn, istotnych cech świadczenia (…); 20) przewidują uprawnienie kontrahenta konsumenta do określenia lub podwyższenia ceny lub wynagrodzenia po zawarciu umowy bez przyznania konsumentowi prawa odstąpienia od umowy (…). Pytanie zatem o legalność podwyżki zależy od tego, jaki charakter ma zawarta przez Pana umowa i jakie jest uzasadnienie tej podwyżki.
(sp)