[2019.08.23] Alimenty od córki
Dodane przez Administrator dnia 23/08/2019 20:53:30
Przez ostatnie 10 lat pobierałem rentę chorobową, do której uprawnienia straciłem w ubiegłym roku. Mam 61 lat, więc za 4 lata przejdę na emeryturę. Obecnie jestem bez środków do życia, a wszelkie próby podjęcia zatrudnienia nie odnoszą skutku. Mam córkę posiadającą dobrze prosperującą firmę. Chciałbym złożyć do sądu wniosek o alimenty od córki na okres 4 lat – do uzyskania emerytury. Jak Kodeks cywilny reguluje sprawę alimentów od dzieci dla rodziców?
Powyższą kwestię reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. „Kodeks rodzinny i opiekuńczy” (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm., „k.r.o.”). Zgodnie z treścią jego art. 128 „obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo”, przy czym „obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi” (art. 129 par. 1 k.r.o.), ponadto, „obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami” (art. 132 k.r.o.). Wedle art. 135 par. 1 k.r.o., „Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”. W tym miejscu należy zaznaczyć, że obowiązek alimentacyjny – z wyjątkiem obowiązku rodziców wobec ich małoletniego dziecka – nie ma charakteru bezwzględnego, gdyż zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego wobec uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 1441 zdanie pierwsze k.r.o.). W orzeczeniach sądów powszechnych przyjmuje się (np. wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 września 2014 r., sygn. II Ca 507/14), że stan niedostatku, o którym mowa w art. 133 par. 2 k.r.o., ma miejsce wówczas, gdy dana osoba ma trudności z utrzymaniem się na minimalnym poziomie, a w razie rażąco niewłaściwego postępowania osoby uprawnionej do alimentów, budzącego powszechną dezaprobatę, dopuszczalne jest oddalenie powództwa w całości lub części ze względu na zasady współżycia społecznego. Sądy podnoszą również, że sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jest powództwo o alimenty, jeżeli osoba ich żądająca popadła w niedostatek ze swojej winy, na skutek własnego niedbalstwa i braku zapobiegliwości. Jednocześnie wskazuje się, że możliwość uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych z powołaniem się na sprzeczność żądania z zasadami współżycia społecznego (w oparciu o przepis art. 1441 k.r.o.) odpowiada poczuciu sprawiedliwości i nie jest instrumentem odpłaty za naganne zachowanie się uprawnionego (tak np. wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 3 lipca 2013 r., sygn. VI RCa 153/13).
(sp)