[2016.11.25] PATRIOTYCZNE DZIEDZICTWO
Dodane przez Administrator dnia 25/11/2016 12:57:33

---

W listopadzie obchodzimy najważniejsze święto odrodzenia Polski po 123 latach niewoli. Jeszcze w tym numerze „Głosu” zamieszczamy materiały dotyczące 98 rocznicy tego ważnego wydarzenia. Brałem udział w kilku uroczystościach, ale najbardziej było mi bliskie spotkanie w Domu Kombatanta w os. Górali. Wzięli w nim udział żyjący jeszcze kombatanci z okresu II wojny światowej, licznie zaproszeni goście oraz młodzież z kilku nowohuckich szkół ponadgimnazjalnych. Piszemy o tym szerzej na str. 11. Przypominający historyczne wydarzenia prowadzące do odzyskania niepodległości kpt. Franciszek Baryła z szacunkiem mówił o ludziach, którzy przyczynili się do tego. Okazuje się, że tutaj w Nowej Hucie mieszkali i pracowali byli legioniści, uczestnicy powstań śląskich i wielkopolskiego. Pozostawili po sobie ślad w postaci przekazanych osobistych pamiątek z tamtych lat. To dzięki nim możemy oglądać w Muzeum Czynu Zbrojnego w os. Górali pełne wyposażenie ułana – legionisty, mundury, czy proporce i sztandary z tamtych lat walk o Ojczyznę.
W tym miejscu specjalnie użyłem słowa Ojczyzna, bo ma to ścisły związek z pojęciem patriotyzmu. Nazwa „patriotyzm” wywodzi się z greckiego słowa „πατριά” – „patria” oznaczającej rodzinę, grupę, plemię lub naród wywodzący się od wspólnych przodków, ojców tzw. ojczyznę. Patriotyzm należał do nowego słownika polityki, który wytworzył się w epoce oświecenia i rozwinął w romantyzmie. Wiązał on jednostkę (obywatela) i państwo emocjonalną i osobistą więzią. Stanowiło to wyzwanie wobec tradycyjnych koncepcji władzy, zgodnie z którymi dziedziczny monarcha panował nad pasywnymi poddanymi. Kojarzony z radykalizmem patriotyzm, promując aktywną postawę obywatelską był obiektem krytyki ze strony konserwatystów. Cechami patrioty jest umiłowanie własnej ojczyzny i narodu oraz szacunek dla swoich przodków. Może być ono realizowane poprzez kultywowanie tradycji i obrzędów, obchodzenie świąt i rocznic, oddawanie czci bohaterom narodowym oraz sławnym osobistościom zasłużonych dla kraju, a także kultywowanie pamięci o nich. Patriotyzm oznacza także postawę prospołeczną przejawiającą się również w pozytywnym działaniu na rzecz rozwoju swojej lokalnej społeczności w różnego rodzaju przedsięwzięciach o charakterze kulturalnym, politycznym, gospodarczym i społecznym; uczestnictwo w wyborach, świadomą postawę obywatelską, ochronę własnego dziedzictwa kulturowego.
Po tym obiektywnym omówieniu cech patriotyzmu zastanawiam się czy obecnie w Polsce jest kultywowany patriotyzm. W zasadzie tak, bo na każdym kroku wielu z nas powtarza jak to kocha Ojczyznę i stara się działać dla jej dobra. Problem w tym jak się to ma do praktyki i działania patriotycznego. I tu wrócę do Muzeum Czynu Zbrojnego w którym są pamiątki z okresu odradzania niepodległości i późniejszych lat walki o jej przetrwanie. Niestety to muzeum trwa tylko dzięki coraz węższej grupie kombatantów i ludzi kochających Ojczyznę. Natomiast oficjalne władze w ogóle nie pomagają temu muzeum chroniącemu tak ważne dziedzictwo. Czy to jest zachowanie patriotyczne?
Patriotyzm to stawianie dobra kraju i swojej społeczności ponad interes osobisty. Wymaga on osobistego poświęcenia i podporządkowania interesom społeczności, co może się niekiedy wiązać z rezygnacją z prywatnych animozji i uprzedzeń. Czy stać na to niektórych przedstawicieli władzy, którzy uważają się za patriotów?
SŁAWOMIR PIETRZYK