50 lat XII LO im. Cypriana Kamila Norwida NIETUZINKOWA „DWUNASTKA”
Dodane przez Administrator dnia 28/10/2008 13:28:13
– Na prze³omie1957/1958 r. decyzj± Ministra O¶wiaty i Wychowania utworzono ¶wieck± Szko³ê Podstawow± nr 87 w Nowej Hucie na os. S³onecznym 12. Pierwszym dyrektorem (kierownikiem) zosta³ Roman Stêpieñ. W tym roku powsta³y w Krakowie trzy szko³y bez nauki religii, w tym SP 87 w Nowej Hucie na os. B-33. Rok pó¼niej przy tej szkole utworzono XV LO i zespó³ otrzyma³ nazwê: Szko³a Podstawowa nr 87 i XV LO. W styczniu 1958 r. na mocy rozporz±dzenia tego ministerstwa szko³a otrzyma³a imiê Boles³awa Bieruta. Powsta³e liceum by³o drug± tego typu szko³± w Krakowie Nowej Hucie – tyle tak „na wej¶cie” odnotowa³am z kroniki XII LO im. C.K. Norwida zawartej w monografii tej szko³y. W niej odnotowano w te¿ m.in.: – Pierwszy rok szkolny ukoñczy³o 74 licealistów. 26 z nich otrzyma³o jednak oceny niedostateczne.
Teraz w liceum ogólnokszta³c±cym im. C.K. Norwida zdobywa wiedzê 880 uczniów. Jest to najwiêksze pod wzglêdem liczebno¶ci uczniów liceum nowohuckie. A gdy chodzi o wyniki w nauce, mie¶ci siê w pierwszej dziesi±tce liceów krakowskich. Mury tego liceum opu¶ci³o prawie 8 tysiêcy maturzystów. W¶ród nich s± absolwenci, z których szko³a jest naprawdê dumna.
50 lat historii tego liceum trudno opowiedzieæ w jednym artykule. Przewodnikiem moim bêdzie dyrektor Ryszard Nowak, który pe³ni tê funkcje od 1992 r.
FRAGMENTY MONOGRAFII
– (...) 27 kwietnia 1960 r. dosz³o do staræ wielotysiêcznej manifestacji mieszkañców Nowej Huty z oddzia³ami milicji. Mieszkañcy dzielnicy protestowali przeciwko próbie usuniêcia przez lokalne w³adze partyjne krzy¿a z miejsca przeznaczonego na budowê ko¶cio³a. Dzia³ania w³adz zrozumiano jako zakaz stawiania nowej ¶wi±tyni. Do t³umienia zaj¶æ wys³ano ponad 1000 milicjantów. Kilkaset osób odnios³o rany. Zatrzymano ok. 500 uczestników zaj¶æ. Na miejscu planowanego ko¶cio³a w³adze wybudowa³y szko³ê, do której przeniesiono, po rozdzieleniu z liceum, szko³ê podstawow± nr 87. W tym te¿ miesi±cu Rada Pedagogiczna podjê³a starania o nadanie szkole imienia. Wskazano dwóch kandydatów do patronatu: Boles³awa Bieruta i Stefana ¯eromskiego (...). Wygra³ Boles³aw Bierut. Na prze³omie lat 1960/62 nast±pi³ rozdzia³ liceum od szko³y podstawowej. Od 1 wrze¶nia 1964 r. liceum nosi³o nazwê IV LO im. Boles³awa Bieruta „dla uczczenia wielkiego dzia³acza robotniczego i narodowego, patrioty i internacjonalisty”. I jej patronem do 1989r. by³ Boles³aw Bierut. W 1964 r. liceum nazwano XII. Z os. S³onecznego na os. Kolorowe liceum przenios³o siê 16 pa¼dziernika 1966 r.
(...) W 1971/72 r. do tego liceum uczêszcza³o 1021 uczniów. By³a to rekordowa liczba uczniów w 50-letniej historii tego liceum. Uczniowie tego liceum w tym czasie zwyciê¿ali w centralnych olimpiadach przedmiotowych. Ale uczestniczyli te¿ m.in. w sesjach leninowskich. Wyje¿d¿ali do zaprzyja¼nionej szko³y w Koszycach (Czechos³owacja). 9 czerwca 1979 r. w czasie wizyty papie¿a Jana Paw³a II w Mogile wiêkszo¶æ uczniów zignorowa³a nakaz nauki i uda³a siê na spotkanie z papie¿em. W latach 70. ka¿dy uczeñ mia³ przepracowaæ rocznie 60 godzin spo³ecznie, m.in. w PGR w Luboczy, Spó³dzielni Mieszkaniowej „Hutnik” i na cmentarzu w Grêba³owie. Uczniowie uzdolnieni muzycznie i wybitni sportowcy pracowali tylko 20 godzin, a uczniowie ze wsi byli ca³kowicie zwolnieni z tej powinno¶ci (...) W kwietniu 1987 roku z racji jubileuszu szko³y ods³oniêto popiersie Boles³awa Bieruta. W 1988 r. ukaza³ siê pierwszy numer uczniowskiej gazetki „Reflektor”. W lutym tego roku szko³a wpisana zosta³a w rejestr szkó³ stowarzyszonych w UNESCO. W ten sposób zaowocowa³a wspó³praca z gimnazjum w Trewirze. (...) W 1991 r. przywrócono oparte na zasadzie dobrowolno¶ci nauczanie religii w szkole. Zniesiona zosta³a obowi±zkowa nauka jêzyka rosyjskiego. Przymus ten obowi±zywa³ od 1951 r. W 1992 roku szko³a otrzyma³a od MEN drug± pracowniê komputerow±, wyposa¿on± w sprzêt firmy Apple Macintosh.
Mija³y miesi±ce, lata. W 1996 r. Rada Miasta Krakowa na mocy uchwa³y nada³a szkole imiê nowego patrona. Zosta³ nim Cyprian Norwid. Od tej pory co roku w liceum obchodzone s± we wspó³pracy z Domem Kultury im. Norwida Dni Norwidowskie. W tym roku szko³a ustanowi³a najwy¿sze wyró¿nienia w postaci medali: Sapere Audenti – dla najlepszego absolwenta w danym roczniku i Bene Meritus – dla osób zas³u¿onych dla tej szko³y. W tym te¿ roku uczennica klasy pierwszej Agata Zmarzlik da³a sygna³ do rozpoczêcia w szkole wspó³pracy z Wielk± Orkiestr± ¦wi±tecznej Pomocy.
W pa¼dzierniku 1996 r. odby³o siê po¶wiêcenie nowego sztandaru w ko¶ciele parafialnym w Czy¿ynach i ods³oniêcie popiersia patrona. Rze¼bê zaprojektowa³ i wykona³ krakowski artysta Marek Genew. Sztandar wykonano wed³ug projektu Joanny Rajkowskiej, artystki i nauczycielki historii sztuki w XII LO, która zosta³a nagrodzona w 2008 r. presti¿owym wyró¿nieniem „Paszportu Polityki”.
I w ten sposób zbli¿yli¶my siê do roku 2008. Jubileuszowego.
O JUBILATCE MÓWI
DYREKTOR
l Jest pan dyrektorem tego liceum od 16 lat, wiêc zapewne doskonale pan siê orientuje, czym ¿yli kilkana¶cie lat temu i czym dzi¶ ¿yj± liceali¶ci „Dwunastki”. Nauczyciele i uczniowie, wspólnie siêgali i siêgaj± po pierwsze miejsca w olimpiadach przedmiotowych. Jak na co dzieñ wygl±da praca z m³odymi lud¼mi?
– Chcia³bym podkre¶liæ, ¿e funkcjonowanie szko³y oparte jest na kilku fundamentach. Oczywi¶cie pierwszym z nich jest nauka na wysokim poziomie. Z tego znane jest nasze liceum w ¶rodowisku lokalnym. Ale przecie¿ nie tylko nauk± szko³a stoi. Na drugim miejscu wymieni³bym wiêc aktywno¶æ na polu kulturalnym. Wszak funkcjonujemy w Krakowie, wa¿nym o¶rodku kultury i to nas zobowi±zuje. Trzecim filarem jest dzia³alno¶æ charytatywna, pomoc drugiemu cz³owiekowi w potrzebie. No i na koniec wymieniæ nale¿y szerok± ofertê zajêæ sportowych.
l Na czym polegaj± osi±gniêcia naukowe? Jak wygl±da pozycja szko³y na mapie edukacyjnej Krakowa?
– W dobie egzaminów zewnêtrznych, gdzie matura jest zunifikowana dla ca³ego kraju, oceniana poza murami szko³y, porównanie jest do¶æ proste. ¦redni wynik procentowy na egzaminie czy zdawalno¶æ egzaminu umo¿liwia porównanie z innymi szko³ami, nie tylko w Krakowie. Jak wiadomo, najlepiej w Polsce od lat maturê zdaj± uczniowie liceów ma³opolskich, w¶ród których w czo³ówce mo¿emy znale¼æ „Dwunastkê”. Wyniki z jêzyka polskiego, jêzyka angielskiego czy geografii plasuj± nas w mie¶cie na „medalowych” miejscach. W ostatnim roku blisko 100% z ponad 300 abiturientów zda³o pomy¶lnie maturê. Naj¶wie¿szym osi±gniêciem sprzed raptem kilku dni jest zdobycie przez naszych uczniów Grand Prix i nagrody w postaci trzech laptopów ufundowanych przez JM Rektora AGH za pracê pt. „Wielomiany jednej zmiennej” przygotowan± pod opiek± mgr Magdaleny Machulec. Dodam jeszcze, ¿e corocznie organizujemy w szkole w marcu Festiwal Nauki i Kultury, w ramach którego uczniowie prezentuj± swoje dokonania na tym polu. Jest te¿ czas na spotkania z wybitnymi przedstawicielami ¶wiata nauki i kultury z naszego miasta, nierzadko absolwentami szko³y.
l Wypada pogratulowaæ tych osi±gniêæ. A jak wygl±da dzia³alno¶æ kulturalna szko³y?
– „Dwunastka” s³ynie z corocznego Przegl±du Artystycznego. To wieloletnia tradycja liceum. Celem przegl±du jest promocja talentów, wystawianie przedstawieñ teatralnych, wystêpy muzyczne. Daj± one mo¿liwo¶æ odkrycia drzemi±cych w uczniach zdolno¶ci aktorskich, muzycznych, plastycznych, fotograficznych – których dostrze¿enie w sali lekcyjnej nie by³oby mo¿liwe. W 1997 i 2002 roku XII LO zdoby³o I miejsce w Krakowie i „Z³ot± Statuetkê” na Festiwalu Artystycznym uczniów naszego miasta. W kwietniu tego roku w Teatrze Groteska odby³a siê uroczysta gala fina³owa, na której redakcja szkolnego pisma „CKN” zdoby³a drugie miejsce, a trzecie miejsce przypad³o sztuce teatralnej wystawionej przez uczniów klasy 2E – dodam – klasy o profilu ¶cis³ym! Od roku nadania szkole imienia Cypriana Norwida, czyli od 1996, corocznie organizowane s± przez szko³ê i Dom Kultury z osiedla Górali Dni Norwidowskie. Ich kilkudniowy przebieg sk³ada siê z mszy ¶wiêtej na Wawelu i z³o¿enia kwiatów w Krypcie Wieszczów, sesji naukowej na UJ, prezentacji tekstów Norwida przygotowanych przez uczniów szko³y, udzia³u uczniów w konkursach literackich i recytatorskich.
l Interesuj± mnie te¿ osi±gniêcia dziennikarskie uczniów pana szko³y. Proszê o tej dzia³alno¶ci powiedzieæ co¶ wiêcej.
– Gazetka szkolna ma ju¿ ponad 20- -letni± tradycjê. Wraz z nowymi pokoleniami zmienia³a siê tylko nazwa, z pocz±tkowej „Reflektor”, „Fermenty”, „Hybrydy”, a¿ do ostatniej „CKN”. Szko³a mo¿e poszczyciæ siê wybitnymi absolwentamidziennikarzami. S± w¶ród nich m.in. szef HBO-Polska Aleksander Kutela, redaktor naczelny Polsatu Bogus³aw Chrabota, publicysta Janusz Majcherek, zdobywca presti¿owej Nagrody Kisiela, profesor UP, czy wreszcie Bogdan Zalewski, znany i lubiany dziennikarz Radia RMF-FM.
l Wspomnia³ pan o dzia³alno¶ci charytatywnej. Na czym ona polega?
– Jestem dumny z naszych uczniów, od których my doro¶li mo¿emy uczyæ siê wra¿liwo¶ci i potrzeby niesienia bezinteresownej pomocy. W „Dwunastce” od 15 lat dzia³a najwiêkszy w Krakowie sztab Wielkiej Orkiestry ¦wi±tecznej Pomocy, który zebra³ ju¿ ponad milion z³otych! To s± wymierne efekty ofiarno¶ci i po¶wiêcenia naszej m³odzie¿y, sprzeczne z obiegowymi opiniami o sk±pstwie mieszkañców naszego miasta. M³odzie¿ uczestniczy w ramach akcji „Ca³a Polska czyta dzieciom” w czytaniu chorym dzieciom hospitalizowanym w Szpitalu im. ¯eromskiego. Inn± form± dzia³alno¶ci dobroczynnej jest wspó³praca uczniów i nauczycieli z Towarzystwem Przyjació³ Chorych Hospicjum im. ¶w. £azarza. Wspó³praca ta trwa nieprzerwanie od 1999 roku. Dotyczy ona udzia³u w kampanii Pola Nadziei, kwe¶cie listopadowej na cmentarzu w Grêba³owie i przygotowaniu koncertu pie¶ni wielkanocnych i kolêd dla pensjonariuszy Hospicjum. Dzia³aj± nasi uczniowie w Fundacji Podaruj ¯ycie, która pomaga chorym na bia³aczkê. W 2005 roku szko³a otrzyma³a Certyfikat Wielkiego Serca od Krakowskiego Schroniska dla Bezdomnych Zwierz±t z ulicy Rybnej za szczególne zaanga¿owanie i ofiarno¶æ dla naszych mniejszych braci.
l W¶ród filarów dzia³alno¶ci szko³y wymieni³ pan sport.
– To prawda. „Dwunastka” to od lat prawdziwa potêga na mapie sportowej szkó³ Krakowa. Aby nie siêgaæ zbyt daleko wstecz – kilka osi±gniêæ z ostatniego roku: mistrzostwo ma³opolski pi³karek i pi³karzy rêcznych, mistrzostwo Krakowa w siatkówce ch³opców i trzecie miejsce dziewcz±t i wreszcie mistrzostwo województwa lekkoatletów „Dwunastki”. W¶ród absolwentów mamy medalistów olimpijskich i reprezentantów Polski, ¿e wymieniê pi³karza Micha³a Pazdana, który znajduje uznanie w oczach Leo Beenhakkera.
l To rzeczywi¶cie imponuj±ce dokonania...
– A ja doda³bym jeszcze turystykê. Rozwijana by³a przez lata tradycja wyjazdów w góry, tak¿e te wysokie. Chyba jeste¶my jedyn± szko³± w Polsce, która ma na swoim koncie zdobycie przez uczniów Mont Blanc i przynajmniej dwudziestu innych czterotysiêczników. To zwieñczenie dzia³alno¶ci Klubu Rysowców, zrzeszaj±cego „uczniów, którzy wraz z profesorem Podkówk± weszli na Rysy”. Tradycj± sta³y siê zimowe wyjazdy na Babi± Górê. To te¿ wyró¿nik „Dwunastki” w¶ród innych szkó³. Do tego doda³bym wyjazdy do zaprzyja¼nionych szkó³. W pierwszym rzêdzie do Auguste-Victoria Gymnasium w Trewirze w Niemczech. Dwa lata temu, dla u¶wietnienia obchodów 20-lecia wspó³pracy, uczniowie tej szko³y z nauczycielami przyjechali do nas szlakiem zabytków ¶wiatowego dziedzictwa kultury UNESCO na rowerach. W Polsce towarzyszyli im nasi nauczyciele i uczniowie. Wspó³pracujemy tak¿e ze szko³ami w Holandii, we W³oszech, w Szkocji.
l Wypada mi na zakoñczenie pogratulowaæ osi±gniêæ i ¿yczyæ dalszych sukcesów na nastêpne lata.
Mówi± UCZNIOWIE
l Dwunastka jest „The best”. Nie mam ¿adnych zastrze¿eñ do tej szko³y.
– Przychodzê tutaj bez bólu, wrêcz z przyjemno¶ci±, w du¿ej mierze dziêki temu, ze jest to placówka mocno liberalna, z dyrektorem s³uchaj±cym Iron Maiden. (...) Nie ma rzeczy doskona³ych, ale powtarzam czêsto, ¿e nie zamieni³bym „Dwunastki” na ¿adn± inn± szko³ê. XII LO jest dla mnie bardzo pozytywn± szko³± z niesamowicie dobran± kadr±± nauczycielsk± (z któr± albo bardzo chce siê k³óciæ, albo bezwzglêdnie jej s³uchaæ). Dostarcza mnóstwa prze¿yæ, np. gdy z nadziej± podchodzi siê do kartki z zastêpstwami lub gdy kupuje siê batony w automacie, który po pobraniu (nieodwracalnym) pieniêdzy wyrzuci towar lub zrezygnuje z tego pomys³u. Jestem bardzo szczê¶liwa, ¿e mogê uczêszczaæ do jednego z najoryginalniejszych liceów w Krakowie. Obiecujê polecaæ znajomym.
JUBILEUSZOWY TYDZIEÑ...
... zaowocowa³ wieloma ciekawymi imprezami. By³ jubileuszowy Festiwal Nauki i Kultury. By³a uroczysta msza ¶w. za spokój dusz nauczycieli, absolwentów, pracowników i przyjació³ XII LO i z pro¶b± o pomy¶lno¶æ spo³eczno¶ci szkolnej. By³a jubileuszowa matura z jêzyka polskiego i matematyki dla absolwentów. By³y jubileuszowe premiery w Teatrze Ludowym: projekcja „Krótkiego filmu o szkole” i premiera okoliczno¶ciowego spektaklu w w wykonaniu uczniów i absolwentów. W £a¼ni Nowej odby³ siê jubileuszowy koncert absolwentów „50 lat – Rock po roku”. Jubileuszowy tydzieñ zakoñczono uroczyst± jubileuszow± akademi± w sali widowiskowej NCK.
«««
Od autorki. Mia³y siê w tym artykule zmie¶ciæ jeszcze wspomnienia nietuzinkowych absolwentów, nauczycieli, dyrektorów. To wszystko znajdziecie pañstwo w ¶wietnie opracowanej monografia XII LO im. C.K. Norwida –„ 50 LAT”, która jest do kupienia w ksiêgarni „Skarbnica” przy placu Centralnym.
JANINA DZIURO