Ksiązki nowohuckie CISTERCIUM MATER NOSTRA
Dodane przez Administrator dnia 25/09/2008 13:23:54

---

W ostatnich dniach do rąk czytelników trafił drugi tom rocznika „Cistercium Mater Nostra”, czasopisma wydawanego przez Opactwo Cystersów w Mogile. Starannie wydane roczniki, jak głosi ich podtytuł, poświęcone są tradycji, historii i kulturze cysterskiej. Najnowszy tom poświęcony jest prawie w całości mało znanej, a wartej przypomnienia osobie błogosławionego Aelreda z Rievaulx, tradycyjnie nazywanego świętym.
Aelred, wielka postać średniowiecznej Anglii, mistrz nowicjatu cysterskiego opactwa w Rievaulx, a później opat tego konwentu, żyjący w latach 1110-1167, jest autorem głośnego w swoim czasie traktatu duchowego Speculum Caritatis (Zwierciadło Miłości). Ale twórczość tego słynnego opata przez wieki była niemal całkowicie zapomniana. Badacze zajmujący się średniowiecznym życiem monastycznym najczęściej wymieniają cztery podstawowe przyczyny, które złożyły się na taką sytuację: po pierwsze Aelreda przyćmiła potężna osobowość św. Bernarda z Clairvaux (1090-1153). To w cieniu tej wielkiej postaci Aelred żył i działał; po drugie, przyczyniło się do tego nagłe i całkowite zniszczenie opactwa w Rievaulx (1538), któremu towarzyszyło rozproszenie tamtejszej wspólnoty zakonnej; po trzecie, w wyniku zniszczenia opactwa, zaginął cały zbiór listów Aelreda, a było ich ok. 300; i po czwarte wreszcie, wielka klasa pism Aelreda sprawiała, że jego najwybitniejsze utwory przypisywano ówczesnym autorytetom, takim jak: Augustyn, Kasjodor, Anzelm czy sam Bernard. Pamięć o Aelredzie została przywrócona Zachodowi dopiero w drugiej połowie ub. wieku, w latach ożywienia nauk nad tradycją monastyczną Średniowiecza. W Polsce postać wybitnego angielskiego opata nadal jednak pozostawała prawie nieznana. Tylko w specjalistycznych publikacjach można było odnaleźć niewielkie wzmianki na jej temat. Ukazało się też kilka artykułów na temat Aelreda i jego dzieł w czasopismach naukowych. Dopiero w roku 2003 wydana została Przyjaźń duchowa Aelreda w tłumaczeniu dominikanina o. Mirosława Wylęgały, a w roku 2005 do księgarń trafiła praca Ryszarda Gronia Spór o Aelreda. W poszukiwaniu prawdziwego oblicza Aelreda z Rievaulx.
+ + +
Drugi tom rocznika „Cistercium Mater Nostra” pozwala lepiej poznać tego wybitnego cysterskiego mnicha. Wśród siedmiu autorów, którzy podjęli różne wątki związane z życiem i dziełem opata z Rievaulx, znalazło się kilku badaczu z zagranicy (m. in. z Rzymu, Pragi, Mediolanu i z angielskiego Aberystwyth). Zestaw artykułów bardzo interesujący, choć trzeba przyznać, że ich lektura wymaga pewnego przygotowania. Natomiast wszystkim polecić można artykuł prof. Andrzeja M. Wyrwy z Poznania, zamykający najnowszy numer rocznika. Autor przybliża w nim ideę szlaku cysterskiego oraz jego przebieg na ziemiach polskich.
A mogilskim cystersom i ich opatowi wypada pogratulować czasopisma na tak wysokim poziomie, zarówno merytoryczny jak i edytorskim. Takiego wydawnictwa po prostu brakowało.
(f)