Świeże spojrzenie na plac Centralny
Dodane przez Administrator dnia 07/08/2022 09:50:02

---

W Muzeum Nowej Huty w dawnym kinie Światowid otwarto wystawę "Plac Centralny. W poszukiwaniu centrum". To opowieść o historii i teraźniejszości tego miejsca, ale też próba spojrzenia w jego przyszłość.
Na zaproszenie Muzeum Krakowa, którego oddziałem jest Muzeum Nowej Huty, studentki i studenci Katedry Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej w ramach specjalnych zajęć projektowych szukali odpowiedzi na pytanie: „Jak zwrócić plac Centralny mieszkańcom?".
- Celowo nie nakładaliśmy na studentów standardowych nakazów i zakazów wynikających choćby z uwarunkowań konserwatorskich. Intencją takiego podejścia było wskazanie pełniejszego potencjału miejsca. Skłonienie do refleksji. Rozpoczęcie dyskusji. Testowanie różnych wizji – tłumaczy dr inż. arch. Miłosz Zieliński, który wraz z dr inż. Przemysławem Kowalskim prowadził zajęcia.
Nie są to zatem projekty, które miałyby być realizowane, a studenckie pomysły, zaproszenie do rozmowy.
- Plac Centralny doczekał się już wielu pomysłów i projektów architektonicznych, których część także można zobaczyć na wystawie. W ostatnich latach bardzo zmieniło się jednak podejście do projektowanie przestrzeni publicznej, wzrosła też świadomość społeczna i mieszkańcy coraz częściej chcą mieć wpływ na swoje najbliższe otoczenie – dodaje Ryszard Kozik z Muzeum Krakowa. – To dlatego zaprosiliśmy do współpracy studentów. Zależało nam na świeżym spojrzeniu na plac Centralny.
Zaprezentowane na wystawie rysunki to tylko część wykonanych projektów. W rzeczywistości prace studenckie obejmowały przestrzeń niemal całej „starej” Nową Hutę wraz z Łąkami Nowohuckimi. Dwu- i trzyosobowe zespoły analizowały teren i kontekst oraz przygotowywały wspólne projekty w szerszej skali. Następnie każdy z członków zespołu opracowywał swój autorski wariant.
To właśnie te prace pokazano na wystawie. Każdy z 18 projektów składa się z dwóch plansz: rzutu w skali 1:500 oraz wizualizacji, obrazowo tłumaczących projektowe rozwiązania. Projekty są bardzo zróżnicowane. Ich wspólnym elementem jest duża ilość zieleni. Różni je natomiast podejście do komunikacji.
Plac jest dziś przede wszystkim rondem i punktem przesiadkowym. Na części prac zachowano dotychczasowy układ komunikacyjny, dodając elementy uatrakcyjniające przestrzeń, czyniące ją przyjaźniejszą. Większość z nich zakłada jednak różnego rodzaju zmiany w komunikacji, m.in.: częściowe wyłączenie z ruchu części ulic, np. fragmentu al. Jana Pawła II pomiędzy środkiem placu a skwerem Budowniczych Nowej Huty, albo ulic pomiędzy środkiem a osiedlami Centrum A i Centrum D. Są też pomysły pozostawienia na powierzchni linii tramwajowych, a wprowadzenie ruchu kołowego pod powierzchnię placu. Najdalej idą propozycje „schowania” całej komunikacji w obrębie placu pod ziemię i zamienienia placu w park Centralny.
Studenci szukali też innych, poza ograniczaniem lub „chowaniem” komunikacji rozwiązań umożliwiających swobodne poruszanie się pomiędzy aleją Róż, środkiem placu i skwerem Budowniczych Nowej Huty. W bardzo zróżnicowany sposób traktowali też sam środek placu.
- Ta część wystawy to zaproszenie do dyskusji na temat przyszłości placu Centralnego. Mamy nadzieję, że mieszkańcy Nowej Huty zechcą wziąć w niej udział. Jesienią będziemy zapraszali na spotkania z twórcami projektów i rozmowy wokół ich propozycji. A każdy widz wystawy może też zabrać głos w tej dyskusji głosując na projekt, który najbardziej się mu spodobał – dodaje Ryszard Kozik.
(red)


Fot. Agata Klimek-Zdeb (Muzeum Nowej Huty)