[2012.02.16] Co to jest współwłasność?
Dodane przez Administrator dnia 16/02/2012 14:09:37
Często spotykamy się z pojęciem "współwłasności". Co ciekawe, uznaje się, iż jeżeli dana rzecz należyw ułamkach do określonych osób, to jest ona już podzielona. Nic bardziej mylnego.
W tym artykule przybliżymy, iż określona rzecz może jednocześnie należeć do kilku osób. Wyjaśnimy, czym jest "współwłasność"? Przepisy prawa wyraźnie stanowią, iż jedna rzecz może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom jednocześnie - mamy wówczas do czynienia ze "współwłasnością". Najczęściej współwłasność taka może powstać w wyniku określonej czynności. Na przykład kilka osób kupuje jeden dom. Równie często na skutek spadkobrania, gdy spadek przechodzi na kilku spadkobierców (przykładowo po ojcu dziedziczą dom: jego żona, syn oraz córka - budynek ten stanie się ich współwłasnością w odpowiednim ułamku, po 1/ 3 części dla każdego).
W tym miejscu należy właśnie zaznaczyć, że mamy dwa rodzaje współwłasności: mianowicie współwłasność ułamkową (udział we własności rzeczy jest pewnym ułamkiem), którą można w każdym czasie zlikwidować, oraz inną - współwłasność łączną (gdzie nie ma ułamków, można ją nazwać bezudziałową). Opiera się ona na określonym stosunku osobistym, ma byt trwały, trudny do zlikwidowania. Jako przykład można tu podać wspólnotę majątkową pomiędzy małżonkami. Dopóki trwa małżeństwo, w zasadzie nie można dzielić wspólnego majątku małżonków i nie wiadomo także, jaki ułamek mają małżonkowie w majątku wspólnym. Dopiero jeśli dobrowolnie małżonkowie zmienią ustrój na rozdzielność majątkową albo też orzeczona zostanie separacja bądź rozwód, taki majątek może zostać wtedy podzielony.
Jak już było wspomniane, współwłasność w częściach ułamkowych można znieść na żądanie każdego ze współwłaścicieli. Roszczenie o zniesienie współwłasności nie ulega przedawnieniu i może nastąpić w każdym czasie, można jednak je wyłączyć w drodze odrębnej umowy między współwłaścicielami na pięć lat, natomiast w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest przedłużenie go na dalsze pięć lat (przedłużenie takie można znowu ponowić). Zniesienie współwłasności może nastąpić w trybie umowy pomiędzy współwłaścicielami lub - jeżeli nie można uzyskać konsensusu - na drodze sądowej.
Rzecz wspólną można podzielić, o ile podział ten nie jest sprzeczny z przepisami ustawy, społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy i nie pociąga za sobą istotnej zmiany rzeczy lub znacznego zmniejszenia jej wartości (przykładowo trudno bowiem sobie wyobrazić fizyczny podział laptopa bez jego zniszczenia). Gdyby rzeczy nie dało się podzielić, należy przyznać ją na własność jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. W ostateczności możliwa jest również sprzedaż rzeczy wspólnej i podzielenie uzyskanej ze sprzedaży sumy, stosownie do posiadanych udziałów.
(sp)