Głos - Tygodnik Nowohucki

PLAC CENTRALNY CENTRUM ŚWIATA
Dodane przez Administrator dnia 25/05/2006 15:02:40

- Zaproponowałem zupełnie nowe podejście do Nowej Huty. Nie chciałem, by w tej dzielnicy realizowane było to, czego nie udało się zrealizować w Krakowie. Na zasadzie resztek, które spadają z pańskiego stołu. Zależało mi na stworzeniu przestrzeni, która stanie się wartością samą w sobie i wizytówką miasta, by ci, którzy kiedyś staną na placu między Nowohuckim Centrum Kultury a os. Centrum E mieli poczucie obecności w „centrum świata” – mówi Wojciech Obtułowicz, generalny projektant koncepcji przestrzennego zagospodarowania południowej części placu Centralnego wraz ze skarpą nowohucką.

Treść rozszerzona

Na zorganizowany przez miasto konkurs architektoniczny na koncepcję przestrzennego zagospodarowania południowej części placu Centralnego wraz ze skarpą nowohucką, napłynęły cztery projekty. Spośród nich, jako najciekawszy, konkursowe jury - w skład którego wchodził również jeden z projektantów Nowej Huty, prof. Stanisław Juchnowicz - wskazało projekt przygotowany przez zespół Wojciecha Obtułowicza i Martę Bulicz, dyrektor Studia Architektonicznego.
Założeniem zwycięskiego projektu jest ochrona terenu pomiędzy NCK i os. Centrum E przed dalszą zabudową i zachowanie widoku na nowohuckie łąki i otwartą przestrzeń Pogórza Karpackiego (a przy bardzo dobrej widoczności z placu Centralnego widać nawet zarys Tatr). Projekt przewiduje pozostawieni otwartej przestrzeni, która nakryta zostanie gigantyczną płytą – płyta ta, wielkości połowy krakowskiego Rynku Głównego - pokryta zostanie matową posadzką z żywic epoksydowych w śnieżnobiałym kolorze. W południowej części placu zaprojektowano schodzący poniżej poziomu płyty amfiteatr. Całość ma mieć charakter placu, jako głównej części miasta. Wojciech Obtułowicz świadomie odwołuje się do antycznej tradycji greckiej agory i rzymskiego forum. Dlatego też w pobliżu istniejącego pomnika „Solidarności” przewiduje nasadzenie nowych drzew, gatunku Eleagnus angustifolia, które swoim pokrojem zbliżone są do drzew oliwnych, a doskonale znoszą warunki naszego klimatu. Byłby to nowohucki gaj oliwny. Zielenią zagospodarowana zostałaby także skarpa. Tam przewidziano wybudowanie wzmocnionej drewnianymi palami konstrukcji, która umożliwiłaby wykształcenie tarasów pod uprawę winnej latorośli.
- W tak zagospodarowanym stoku przewidzieliśmy miejsce dla pijalni wina. W zielonej scenerii winorośli można byłoby urządzać, niczym antyczne „dionizje”, święta picia młodego wina, urozmaicone teatrem, tańcem i śpiewem – opowiada Wojciech Obtułowicz. – A na płycie można będzie organizować wystawy rzeźby, malarstwa, targi książki, targi sztuki, a także występy artystyczne.
W nocy plac oświetlony byłby płaskim światłem stosowanym w latarniach morskich, widocznym z dalekiej odległości. Oświetlenie zainstalowane zostałoby po północno-zachodniej stronie placu. – Biały kolor płyty, pozioma iluminacja światła rozproszonego na całej płycie, wpisywałaby w sylwetkę nocną miasta ważny akcent plastyczny – uważa Obtułowicz.
Kolejnym, i dość niezwykłym elementem projektu, jest propozycja budowy wieży widokowej na południowym krańcu płyty. Wieża, o wysokości 20-30 metrów, pełniłaby nie tylko funkcję punktu widokowego, ale także początkowej stacji… kolejki linowej. – W Krakowie były już pomysły wybudowania takiej kolejki na Salwatorze, ale spotkały się z krytyką konserwatorów krajobrazu, którzy uważali, że taka inwestycja zniszczy krajobrazowe walory tamtych terenów. To jeszcze było za czasów prezydentury Andrzeja Gołasia. Wobec licznych głosów krytyki miasto wycofało się z tego pomysłu. Ale pomyślałem, że przecież łąki nowohuckie i pradolina Wisły to znakomity teren dla takiego projektu. W tych okolicach i tak jest dość elementów szpecących krajobraz – kominy kombinatu na wschodzie, kominy elektrociepłowni po drugiej stronie. A taka kolejka, której trasa, nad łąkami nowohuckimi, wiodłaby na drugą stronę Wisły, byłaby ogromną atrakcją – i dla mieszkańców Krakowa i dla turystów. Żadne miasto w Polsce, poza miejscowościami górskimi, nie ma kolejki linowej. Wyprawa kolejką nad tym olbrzymim falującym na wietrze morzem zieleni, jakim są łąki byłaby olbrzymim przeżyciem, i poznawczym, i artystycznym – mówi Wojciech Obtułowicz.
- Chciałbym, żeby ta Nowa Huta, która była psuta przez dziesięciolecia, żeby to miasto miało wreszcie miejsce ustabilizowane, najpiękniejsze miejsce na świecie - by Nowa Huta miała swoją agorę, swoje forum. A przecież takim miejscem nie będzie nigdy opasane torami tramwajowymi i ulicami rondo, czy skrzyżowanie. Co prawda w ubiegłym roku wykonano na środku tego placu mały skwer i kilka ścieżek, ustawiono też parę ławek, ale nikt o zdrowych zmysłach nie uzna tego za prawdziwy plac, za agorę. My taki plac zaproponowaliśmy. I by ten plac związać ze światem, w naszym projekcie zaznaczyliśmy, że jest to dokładnie miejsce skrzyżowania równoleżnika 50° 04’11.00” i południka 20° 02’11.00”. Zresztą na płycie te dwie współrzędne zostaną trwale zaznaczone i opisane – dodaje Obtułowicz.
+ + +
Znamy więc wizję architektów i decyzję konkursowego jury. A co o tym projekcie myślą mieszkańcy Nowej Huty, nasi Czytelnicy? Czekamy na listy i opinie w tej sprawie.

Jan L. FRANCZYK

Koncepcję przestrzennego zagospodarowania południowej części placu Centralnego wraz ze skarpą nowohucką opracował zespół w składzie: arch. Wojciech Obtułowicz (generalny projektant), arch. Grzegorz Lechowicz, arch. Łukasz Kępski, arch. Piotr Wysogląd, arch. Marcin Piotrowski, arch. Paweł Groch, arch. Małgorzata Mondalska-Duma, arch. Magdalena Kotysa, arch. Michał Natora, arch. Ewa Waszkiewicz oraz mgr Marta Bulicz – dyrektor Studia.

Co sądzisz o tym projekcie ? Zapraszamy na forum !
Pozostałe wizualizacje zobacz w galerii.