Prawo i Sprawiedliwo¶æ w III Rzeczpospolitej by³o parti± posiadaj±c± wyj±tkowe szczê¶cie. Dochodz±c do w³adzy po raz pierwszy w roku 2005 partia natrafi³a na dobr± koniunkturê gospodarcz± w ¶wiecie, co pozwoli³o podejmowaæ korzystne rozwi±zania dla spo³eczeñstwa. Jednak okres sprawowania w³adzy wraz z koalicjantami z Ligi Polskich Rodzin i Samoobron±, uleg³ skróceniu i w wyborach przedterminowych w roku 2007 PiS utraci³ w³adzê. Pó¼niej by³ okres nie korzystny dla tej partii, bo przegrywa³a wybory za wyborami. Wreszcie przyszed³ rok 2015, który przyniós³ niespodziewane zwyciêstwo w wyborach prezydenckich kandydata, na którego nawet nie liczy³ w³asny obóz. To spowodowa³o pewien mechanizm domina i w tym samym roku obóz zwi±zany z PiS odniós³ zwyciêstwo. Liczba uzyskanych g³osów nie dawa³aby wiêkszo¶ci w Sejmie, gdyby nie b³±d lewicy, w postaci wystawienia listy koalicyjnej, której zabrak³o nie wiele do wej¶cia do Sejmu, a pozwoli³o zdobyæ Zjednoczonej Prawicy wiêkszo¶æ w podstawowej Izbie Parlamentu. Kolejne szczê¶cie to znów dobra koniunktura gospodarcza w ¶wiecie, która pozwoli³a rz±dz±cym na prowadzenie korzystnej dla spo³eczeñstwa polityki wewnêtrznej.
Dobra koniunktura ¶wiatowa po³±czona z uszczelnieniem systemu podatkowego, a w szczególno¶ci VAT da³a mo¿liwo¶æ podejmowania popularnych w spo³eczeñstwie decyzji. 500 plus na drugie i kolejne dzieci okaza³o siê strza³em w dziesi±tkê i zosta³o przyjête z du¿ym zadowoleniem przez rodziny wielodzietne. Co prawda nie przynios³o to spodziewanego przyrostu demograficznego, ale przynajmniej uda³o siê zahamowaæ niekorzystne trendy. Tak¿e trzeba przyznaæ, ¿e dodatkowy strumieñ pieni±dza do rodzin z dzieæmi w wielu przypadkach pozwoli³ im na godniejsze ¿ycie. Program do tego stopnia siê przyj±³, ¿e opozycja nie tylko go zaakceptowa³a, ale postulowa³a przyznawanie 500 z³, tak¿e dla pierwszego dziecka. Rz±dz±cy bêd± realizowaæ ten postulat od po³owy tego roku. Opozycja domaga³a siê tak¿e zadbania o seniorów pobieraj±cych g³odowe ¶wiadczenia. Znów PiS próbuje realizowaæ ten postulat przyznaj±c jednorazowo 13 ¶wiadczenie w wysoko¶ci 1100 z³ brutto. Nie jest to rozwi±zanie docelowe, bo PSL proponowa³ zwolnienie z podatku emerytur i rent co pozwoli³oby podnie¶æ te ¶wiadczenia na sta³e, ale cieszy siê du¿± popularno¶ci±. Nie bêdê omawia³ kolejnych decyzji zwi±zanych z zasilaniem kieszeni wybranych podatników, bo pisa³em o tym w ub. tygodniu. Natomiast chcê wyraziæ obawy zwi±zane ze spadaj±c± koniunktur± gospodarcz± i wysychaj±cym ¼ród³em pozyskiwania pieniêdzy z uszczelniania systemu podatkowego. Luka w podatku VAT, który w ostatnich latach wyra¼nie zwiêksza³a dochody bud¿etu, drastycznie zmala³a. Jeszcze w 2017 r. wynosi³a prawie 37 mld z³, a ju¿ w ub. roku zmala³a do 13,8 mld z³ i wynosi³a 7,2 proc. Zdaniem ekspertów luka VAT tym samym osi±gnê³a „twarde dno” i ju¿ to ¼róde³ko nie bêdzie tak wydajne.
Wydatki na tzw. pi±tkê Morawieckiego siêgn± w tym roku ok. 40 mld z³ i nie znajduj± pokrycia w zaplanowanym przez PiS bud¿ecie pañstwa na rok 2019. Je¶li na to na³o¿ymy zmniejszenie siê wp³ywów z luki VAT, a tak¿e zapowiadany spadek koniunktury gospodarczej to po raz pierwszy rz±d PiS mo¿e odnotowaæ wzrost deficytu bud¿etowego. Analitycy UE zapowiadaj±, ¿e deficyt mo¿e przekroczyæ 3 proc. PKB, a bêdzie to naruszenie wska¼ników wyznaczonych w UE. W tej sytuacji partia, która wygra wybory na jesieni i to bez wzglêdu na to kto to bêdzie, bêdzie musia³a zredukowaæ rozdête programy spo³eczne, oparte na rozdawnictwie lub bêdzie zmuszona podnosiæ podatki. Z prostej przyczyny, bo z pró¿nego i Salomon nie naleje.
S£AWOMIR PIETRZYK
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
