PLAC CENTRALNY CENTRUM ¦WIATA
Dodane przez Administrator dnia 25/05/2006 15:02:40
- Zaproponowa³em zupe³nie nowe podej¶cie do Nowej Huty. Nie chcia³em, by w tej dzielnicy realizowane by³o to, czego nie uda³o siê zrealizowaæ w Krakowie. Na zasadzie resztek, które spadaj± z pañskiego sto³u. Zale¿a³o mi na stworzeniu przestrzeni, która stanie siê warto¶ci± sam± w sobie i wizytówk± miasta, by ci, którzy kiedy¶ stan± na placu miêdzy Nowohuckim Centrum Kultury a os. Centrum E mieli poczucie obecno¶ci w „centrum ¶wiata” – mówi Wojciech Obtu³owicz, generalny projektant koncepcji przestrzennego zagospodarowania po³udniowej czê¶ci placu Centralnego wraz ze skarp± nowohuck±.


Tre¶æ rozszerzona
Na zorganizowany przez miasto konkurs architektoniczny na koncepcjê przestrzennego zagospodarowania po³udniowej czê¶ci placu Centralnego wraz ze skarp± nowohuck±, nap³ynê³y cztery projekty. Spo¶ród nich, jako najciekawszy, konkursowe jury - w sk³ad którego wchodzi³ równie¿ jeden z projektantów Nowej Huty, prof. Stanis³aw Juchnowicz - wskaza³o projekt przygotowany przez zespó³ Wojciecha Obtu³owicza i Martê Bulicz, dyrektor Studia Architektonicznego.
Za³o¿eniem zwyciêskiego projektu jest ochrona terenu pomiêdzy NCK i os. Centrum E przed dalsz± zabudow± i zachowanie widoku na nowohuckie ³±ki i otwart± przestrzeñ Pogórza Karpackiego (a przy bardzo dobrej widoczno¶ci z placu Centralnego widaæ nawet zarys Tatr). Projekt przewiduje pozostawieni otwartej przestrzeni, która nakryta zostanie gigantyczn± p³yt± – p³yta ta, wielko¶ci po³owy krakowskiego Rynku G³ównego - pokryta zostanie matow± posadzk± z ¿ywic epoksydowych w ¶nie¿nobia³ym kolorze. W po³udniowej czê¶ci placu zaprojektowano schodz±cy poni¿ej poziomu p³yty amfiteatr. Ca³o¶æ ma mieæ charakter placu, jako g³ównej czê¶ci miasta. Wojciech Obtu³owicz ¶wiadomie odwo³uje siê do antycznej tradycji greckiej agory i rzymskiego forum. Dlatego te¿ w pobli¿u istniej±cego pomnika „Solidarno¶ci” przewiduje nasadzenie nowych drzew, gatunku Eleagnus angustifolia, które swoim pokrojem zbli¿one s± do drzew oliwnych, a doskonale znosz± warunki naszego klimatu. By³by to nowohucki gaj oliwny. Zieleni± zagospodarowana zosta³aby tak¿e skarpa. Tam przewidziano wybudowanie wzmocnionej drewnianymi palami konstrukcji, która umo¿liwi³aby wykszta³cenie tarasów pod uprawê winnej latoro¶li.
- W tak zagospodarowanym stoku przewidzieli¶my miejsce dla pijalni wina. W zielonej scenerii winoro¶li mo¿na by³oby urz±dzaæ, niczym antyczne „dionizje”, ¶wiêta picia m³odego wina, urozmaicone teatrem, tañcem i ¶piewem – opowiada Wojciech Obtu³owicz. – A na p³ycie mo¿na bêdzie organizowaæ wystawy rze¼by, malarstwa, targi ksi±¿ki, targi sztuki, a tak¿e wystêpy artystyczne.
W nocy plac o¶wietlony by³by p³askim ¶wiat³em stosowanym w latarniach morskich, widocznym z dalekiej odleg³o¶ci. O¶wietlenie zainstalowane zosta³oby po pó³nocno-zachodniej stronie placu. – Bia³y kolor p³yty, pozioma iluminacja ¶wiat³a rozproszonego na ca³ej p³ycie, wpisywa³aby w sylwetkê nocn± miasta wa¿ny akcent plastyczny – uwa¿a Obtu³owicz.
Kolejnym, i do¶æ niezwyk³ym elementem projektu, jest propozycja budowy wie¿y widokowej na po³udniowym krañcu p³yty. Wie¿a, o wysoko¶ci 20-30 metrów, pe³ni³aby nie tylko funkcjê punktu widokowego, ale tak¿e pocz±tkowej stacji… kolejki linowej. – W Krakowie by³y ju¿ pomys³y wybudowania takiej kolejki na Salwatorze, ale spotka³y siê z krytyk± konserwatorów krajobrazu, którzy uwa¿ali, ¿e taka inwestycja zniszczy krajobrazowe walory tamtych terenów. To jeszcze by³o za czasów prezydentury Andrzeja Go³asia. Wobec licznych g³osów krytyki miasto wycofa³o siê z tego pomys³u. Ale pomy¶la³em, ¿e przecie¿ ³±ki nowohuckie i pradolina Wis³y to znakomity teren dla takiego projektu. W tych okolicach i tak jest do¶æ elementów szpec±cych krajobraz – kominy kombinatu na wschodzie, kominy elektrociep³owni po drugiej stronie. A taka kolejka, której trasa, nad ³±kami nowohuckimi, wiod³aby na drug± stronê Wis³y, by³aby ogromn± atrakcj± – i dla mieszkañców Krakowa i dla turystów. ¯adne miasto w Polsce, poza miejscowo¶ciami górskimi, nie ma kolejki linowej. Wyprawa kolejk± nad tym olbrzymim faluj±cym na wietrze morzem zieleni, jakim s± ³±ki by³aby olbrzymim prze¿yciem, i poznawczym, i artystycznym – mówi Wojciech Obtu³owicz.
- Chcia³bym, ¿eby ta Nowa Huta, która by³a psuta przez dziesiêciolecia, ¿eby to miasto mia³o wreszcie miejsce ustabilizowane, najpiêkniejsze miejsce na ¶wiecie - by Nowa Huta mia³a swoj± agorê, swoje forum. A przecie¿ takim miejscem nie bêdzie nigdy opasane torami tramwajowymi i ulicami rondo, czy skrzy¿owanie. Co prawda w ubieg³ym roku wykonano na ¶rodku tego placu ma³y skwer i kilka ¶cie¿ek, ustawiono te¿ parê ³awek, ale nikt o zdrowych zmys³ach nie uzna tego za prawdziwy plac, za agorê. My taki plac zaproponowali¶my. I by ten plac zwi±zaæ ze ¶wiatem, w naszym projekcie zaznaczyli¶my, ¿e jest to dok³adnie miejsce skrzy¿owania równole¿nika 50° 04’11.00” i po³udnika 20° 02’11.00”. Zreszt± na p³ycie te dwie wspó³rzêdne zostan± trwale zaznaczone i opisane – dodaje Obtu³owicz.
+ + +
Znamy wiêc wizjê architektów i decyzjê konkursowego jury. A co o tym projekcie my¶l± mieszkañcy Nowej Huty, nasi Czytelnicy? Czekamy na listy i opinie w tej sprawie.

Jan L. FRANCZYK

Koncepcjê przestrzennego zagospodarowania po³udniowej czê¶ci placu Centralnego wraz ze skarp± nowohuck± opracowa³ zespó³ w sk³adzie: arch. Wojciech Obtu³owicz (generalny projektant), arch. Grzegorz Lechowicz, arch. £ukasz Kêpski, arch. Piotr Wysogl±d, arch. Marcin Piotrowski, arch. Pawe³ Groch, arch. Ma³gorzata Mondalska-Duma, arch. Magdalena Kotysa, arch. Micha³ Natora, arch. Ewa Waszkiewicz oraz mgr Marta Bulicz – dyrektor Studia.

Co s±dzisz o tym projekcie ? Zapraszamy na forum !
Pozosta³e wizualizacje zobacz w galerii.