[2021.01.29] Co łączy troć wędrowną i pstrąga potokowego?
Dodane przez Administrator dnia 30/01/2021 07:10:16
W ubiegłym tygodniu obiecywałem, że tym razem napiszę coś o pstrągach. Zanim jednak przejdę do pstrągów, pozwolę sobie na małe wyjaśnienie. Otóż w niektórych książkach poświęconych wędkarstwu i ichtiologii, można znaleźć ciekawe informacje dotyczące ryb łososiowatych.
Otóż rodzinę łososiowatych tworzy siedem rodzajów: łososie pacyficzne, łososie atlantyckie, łososie ochrydzkie, pstrągi miękkogębe, lenoki, głowacice i palie. I teraz zaczyna się najciekawsze. Salmo, to łacińskie słowo, którym określa się ryby należące do rodzaju łosoś. Natomiast druga część nazwy określa konkretny gatunek. Tak jest z rybą o łacińskiej nazwie Salmo salar, którą w języku polskim również nazywa się łososiem. I teraz dochodzimy do pstrąga potokowego. Jego łacińska nazwa brzmi: Salmo trutta m. fario. Skrót „m.” przed trzecim członem nazwy oznacza, że jest to forma w obrębie danego gatunku, która daje się wyróżnić na podstawie wyglądu (z łacińskiego „morpha”). Ale Salmo trutta, to nic innego jak właśnie troć. Bo zarówno troć jak i pstrąg, to ten sam gatunek. A wszystko dlatego, że gatunek ten jest niesłychanie plastyczny i ma dwie odmiany biologiczne, albo – jak kto woli – dwie formy. Pierwszą jest opisywana już w tym miejscu troć wędrowna, czy Salmo trutta m. trutta. To ryba, która odbywa wędrówki do morza na żerowanie i do rzek, w których odbywa tarło. A druga to nasz pstrąg potokowy, czyli Salmo trutta m. fario. Ta ryba z kolei całe swoje życie spędza w wodach słodkich, przede wszystkim w strumieniach i rzekach, ale spotkać ją można także w górskich jeziorach czy zbiornikach zaporowych. Istnieje jeszcze trzecia forma troci – to troć jeziorowa, czyli Salmo trutta m. lacustris. I żeby było ciekawiej, warto dodać, że w wielu krajach tej formy troci się nie wyróżnia i traktuje wszystkie słodkowodne, nie spływające do morza odmiany troci, jako jedną formę.
Jeszcze większe zamieszanie jest ze sprowadzonym w XIX wieku do europejskich wód ze Stanów Zjednoczonych pstrągiem tęczowym, popularnie nazywanym tęczakiem. W Stanach był znany pod nazwą Salmo gairdneri, nosił też nazwę Salmo irideus, a ostatecznie Oncorhynchus mykiss. Pod taką nazwą figuruje w najnowszych atlasach. Tęczak należy do rodzaju łososi pacyficznych.
No i jest jeszcze pstrąg źródlany (Ssalvelinus fontinalis), czyli… palia, która również została sprowadzona z Ameryki Północnej.
Uff… I po tych wszystkich wyjaśnieniach za tydzień na pewno zabiorę się wreszcie za przybliżenie niektórych sekretów znanego nam dobrze pstrąga potokowego. A dzisiaj lekturę możemy zakończyć stwierdzeniem, że znamy już odpowiedź na pytanie postawione w tytule tego felietonu.
Jakub Kleń