Wnêtrza publiczne Nowej Huty stanowi± nierozerwaln± czê¶æ historii architektury polskiego socrealizmu (1949–1956). Mimo presji wynikaj±cej z ideologii, zauwa¿alny jest ich silny zwi±zek z tradycj± sztuki miêdzywojennej, szczególnie tej klasycyzuj±cej, czerpi±cej wzorce z warszawskiej spó³dzielni artystów plastyków „£ad”, za³o¿onej w 1926 roku.
Decyzja o budowie Nowej Huty –kombinatu metalurgicznego oraz miasta Nowa Huta – zapad³a w lutym 1949 roku. Budowê najstarszych osiedli rozpoczêto 23 czerwca 1949 roku. od wznoszenia bloków mieszkalnych w po³udniowo-wschodniej czê¶ci, na osiedlu A-1 Pó³noc i Po³udnie (Wandy i Willowe) oraz A-0 (Na Skarpie). Generalnym projektantem miasta zosta³ Tadeusz Ptaszycki, który wraz z zespo³em zwyciê¿y³ w zorganizowanym przez rz±d konkursie urbanistycznym. Z chwil± rozpoczêcia dzia³alno¶ci przez Biuro Zak³adu Osiedli Robotniczych w Krakowie (1 stycznia 1950 roku), rozpoczêto równie¿ projektowanie obiektów indywidualnych, takich jak: ¿³obki, przedszkola, szko³y, sklepy, punkty us³ugowe, kina i restauracje.
W sobotê, 27 stycznia br. w ¶licznej scenerii restauracji i hotelu „Santorini” przy ul. Bulwarowej odby³a siê doroczna impreza naszej redakcji. Tradycyjnie spotkali¶my siê z naszymi Przyjació³mi i og³osili¶my wyniki przeprowadzonego przez redakcjê konkursu na Miss Nowej Huty, któr± w tym roku zosta³a Katarzyna Adamczyk. Natomiast Miss Czytelników „G³osu” wybrana zosta³a Anna Sobota. Przyznali¶my te¿ tytu³ Nowohucianina Roku 2006, który w tym roku trafi³ w rêce Czes³awa £otarewicza, ¿o³nierza AK z Kresów Wschodnich, ostatniego ¿yj±cego uczestnika procesu szesnastu przywódców polskiego pañstwa podziemnego w Moskwie w 1945 roku, który spêdzi³ na zes³aniu syberyjskim prawie 13 lat.
Przy ko¶ciele Naj¶wiêtszego Serca Pana Jezusa na os. Teatralnym STANIE REPLIKA KRZY¯A Z ROKU 1957
Koñcz± siê uzgodnienia miêdzy proboszczem parafii NSPJ ks. Stanis³awem Puzyniakiem, Rad± Parafialn±, radnymi Miasta i Dzielnic z terenu Nowej Huty, architektami i w³adzami Krakowa w sprawie uporz±dkowania otoczenia wokó³ historycznego krzy¿a, który stoi przy ko¶ciele na os. Teatralnym.
Historyczny krzy¿ postawiony zosta³ na terenie, na którym mia³ zostaæ wybudowany pierwszy ko¶ció³ w Nowej Hucie. Sta³o siê to 17 marca 1957, w trakcie uroczystego po¶wiêcenia placu u zbiegu ulic Marksa i Majakowskiego przez arcybiskupa Eugeniusza Baziaka. Tego znaku bronili mieszkañcy Nowej Huty w kwietniu 1960 roku, gdy w³adze komunistyczne cofnê³y zgodê na budowê ko¶cio³a i za¿±da³y usuniêcia krzy¿a. Pomimo nacisków krzy¿ przetrwa³ przez lata PRL-u. A gdy drewno u podstawy krzy¿a mursza³o, wierni pod os³on± nocy wymieniali krzy¿ na nowy. Obecny krzy¿ jest czwartym od 1957 roku.
- Dziêki inicjatywie radnych i cz³onków parafii od jakiego¶ czasu rozpoczê³y siê starania o uporz±dkowanie terenu wokó³ ko¶cio³a i wyeksponowanie krzy¿a, który dla historii Nowej Huty ma znaczenie szczególne – powiedzia³ nam Stanis³aw Malara, jeden z koordynatorów projektu. Z inicjatywy dzia³aj±cego w poprzedniej kadencji Porozumienia Dzielnic Nowohuckich zwrócono siê do architekta ko¶cio³a dr Krzysztofa Ingardena o opracowanie koncepcji zagospodarowania terenu wokó³ ko¶cio³a i krzy¿a. Projekt nowego krzy¿a – bêd±cego replik± pierwszego krzy¿a z roku 1957 – wykona³ prof. Stanis³aw Dousa. Krzy¿ bêdzie mia³ wysoko¶æ 4,85 m i zostanie odlany z br±zu przez nowohucki „Metalodlew”.
– Zale¿y nam, by zarówno s±siaduj±ca z nami szko³a, jak i krzy¿ oraz ko¶ció³ stanowi³y jedno¶æ, pomimo – a mo¿e w³a¶nie dlatego - ¿e kiedy¶ ta szko³a by³a budowana przeciwko ko¶cio³owi – powiedzia³ ks. Stanis³aw Puzyniak.
U podstawy krzy¿a znajd± siê napisy: „Janowi Paw³owi II – obroñcy Krzy¿a. Wdziêczni mieszkañcy Nowej Huty” oraz fragment homilii Ojca ¶w. wyg³oszonej w Mogile w roku 1979: „Od Krzy¿a w Nowej Hucie zaczê³a siê nowa ewangelizacja, ewangelizacja nowego Milenium. Jan Pawe³ II, 9 VI 1979, Kraków-Mogi³a”. Jak nam powiedzia³ pose³ Ireneusz Ra¶ uroczyste po¶wiêcenie nowego krzy¿a i oddanie uporz±dkowanego otoczenia planowane jest na 16 pa¼dziernika br., w rocznicê wyboru kard. Karola Wojty³y na Stolicê ¶w. Piotra.
Z uwagi na fakt, ¿e teren miêdzy szko³± na os. Tysi±clecia a ko¶cio³em jest w³asno¶ci± gminy, radni zg³osili poprawkê do bud¿etu, by zarezerwowano odpowiednie ¶rodki na uporz±dkowania terenu. Jak siê dowiadujemy, prezydent Jacek Majchrowski przyj±³ propozycjê radnych w formie autopoprawki.
(f)
Od soboty w Klubie 1949 na os. Uroczym 12 ogl±daæ mo¿na wystawê fotografii Grzegorza Ziemiañskiego. Autor znany jest czytelnikom „G³osu”, którzy w naszym tygodniku mogli ogl±daæ robione przez niego zdjêcia. Znaj± go te¿ internauci – Grzegorz od kilku lat prowadzi nowohuckiego fotobloga. A pod koniec ubieg³ego roku ukaza³ siê album z jego fotografiami „Nowa Huta czarno-bia³a z kolorem” (niektóre z zamieszczonych tam fotografii - ale w o wiele wiêkszym formacie - zobaczyæ mo¿na na wystawie). Ziemiañski kocha Now± Hutê i pokazuje j± w sposób niebanalny – obok znanej panoramy placu Centralnego zobaczyæ mo¿emy na przyk³ad ton±ce we mgle bloki. Tylko jakie to osiedle? Trzeba dobrze znaæ nasz± dzielnicê by odpowiedzieæ prawid³owo. Ale gdy na pierwszym planie zobaczymy betonowe p³yty dawnego pasa startowego w Czy¿ynach – jeste¶my w domu… Takich zagadek na fotografiach Ziemiañskiego znajdziemy wiêcej. A rado¶æ z ich odgadywania ogromna.
Wystawê mo¿na ogl±daæ do 22 lutego br.
(f)
We wtorek 23 stycznia br. w klasztorze Ojców Cystersów w Mogile odby³o siê tradycyjne spotkanie op³atkowe Rady Dzielnicy XVIII. Rozpoczêto je msz± w kaplicy Krzy¿a ¦wiêtego, a po niej radni i zaproszeni go¶cie udali siê do sali „¦wiat³o-¯ycie”. Tam przyby³ych powita³ przewodnicz±cy Rady i Zarz±du Dzielnicy XVIII Edward Porêbski. W¶ród go¶ci znale¼li siê m. in. opat mogilski o. Piotr Chojnacki, proboszcz parafii w Mogile o. Cyprian ¦wierczyñski, wiceprezydent Krakowa El¿bieta Lêcznarowicz, radny Miasta Krakowa Jan Franczyk, prezes OSP Wró¿enice Edward Klamra, dyrektor MDK im. J. Korczaka Monika Modrzejewska, kierownik Filii nr 4 Miejskiego O¶rodka Pomocy Spo³ecznej El¿bieta Matuzik oraz radni Dzielnicy XVIII i Dzielnic s±siednich.
Edward Porêbski ¿yczy³ radnym, by rozpoczynaj±ca siê w³a¶nie pi±ta kadencja Rady Dzielnicy, by³a co najmniej tak udana jak kadencja miniona, w której uda³o siê zrobiæ wiele dobrego w Nowej Hucie. – A gdy bêdzie jeszcze lepsza, to my¶lê, ¿e wszyscy bêdziemy siê tylko cieszyæ – doda³. Zadeklarowa³ te¿, ¿e Rada Dzielnicy bêdzie otwarta na potrzeby mieszkañców. – Chcemy byæ bli¿ej ludzi. A swoj± pracê traktujemy jako s³u¿bê na rzecz wspólnego dobra, jakim jest nasze miasto – mówi³ do zebranych przewodnicz±cy.
(j)
Po³amane ga³êzie, powyrywane drzewa, przygniecione samochody, zerwane dachy domów, zburzone budynki, zerwane linie energetyczne, wywrócone gara¿e oraz ofiary ¶miertelne, to skutki szalej±cych do 200 km na godzinê wiatrów. Stra¿acy Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej i Ochotniczych Stra¿y Po¿arnych z terenu Krakowa krytycznej nocy z 18 na 19 stycznia br. zostali postawieni na nogi ju¿ o godzinie 0.15. W Nowej Hucie w osiedlach podmiejskich zerwane zosta³y dachy miêdzy innymi na budynku baru „Janosik” w Cle oraz budynkach przy ulicach: Ku¶nierska, Wiewiórcza, Igo³omska Wyci±ska, Pysocice, Stopki, Rusiecka, Wiatraczna i Wró¿enicka. Zabezpieczanie zerwanych dachów, usuwanie po³amanych drzew z dróg, budynków i samochodów potrwa zapewne jeszcze kilka dni. Ju¿ dzi¶ mo¿na powiedzieæ, ¿e straty poniesione przez instytucje i w³a¶cicieli prywatnych s± ogromne. Zwróciæ te¿ trzeba uwagê, i¿ wiele z rodzin, które ucierpia³y wskutek kataklizmu, znajduje siê w trudnej sytuacji materialnej i naprawienie powsta³ych strat dla nich bêdzie bardzo trudne. Ponadto wiele osób budynki mia³o nie ubezpieczone. W wielu przypadkach nieodzowna sta³a siê pomoc s±siadów, a nawet zbiórek na ten cel w ko¶cio³ach. Taka sytuacja przytrafi³a siê mieszkañcom jednej z posesji w osiedlu Branice. Gdyby nie pomoc spo³eczeñstwa rodzina, która dos³ownie straci³a dach nad g³ow±, w obliczu zimy znalaz³aby siê w bardzo ciê¿kiej sytuacji. W tym celu powsta³o nawet specjalne konto, na które mo¿na wp³acaæ pieni±dze przeznaczone na pomoc dla najbardziej poszkodowanych.
Zima nadesz³a we wtorek 23 stycznia br. W godzinach popo³udniowych w Nowej Hucie zacz±³ padaæ ¶nieg, a temperatura powietrza obni¿y³a siê do kilku stopni poni¿ej zera. A jeszcze dzieñ wcze¶niej, w poniedzia³ek 22 stycznia, na dwóch rabatach przez budynkiem UMK na os. Zgody mo¿na by³o podziwiaæ piêknie kwitn±ce na ¿ó³to i fioletowo bratki.
Test i foto: Wojciech Ru¶niak
Zerwany dach na budynku baru Janosik.
22 stycznia - kwitn±ce bratki przed budynkiem UMK na os. Zgody.
O bud¿ecie dla nowohuckich dzielnic PONAD PODZIA£AMI
W pi±tek 12 stycznia br. w siedzibie Rady Dzielnicy XIV zebrali siê radni miasta i nowohuckich dzielnic, by – ponad podzia³ami – przyj±æ wspólne stanowisko w sprawach bud¿etowych dotycz±cych Nowej Huty. Na spotkanie przybyli radni zarówno z Platformy Obywatelskiej jak i Prawa i Sprawiedliwo¶ci. Byli równie¿ obecni reprezentanci wszystkich zarz±dów dzielnic nowohuckich, a tak¿e asystenci pos³anek Barbary Bubuli i Moniki Ryniak z PiS.
Radni zabieraj±cy g³os w dyskusji zaproponowali szereg zmian w przygotowanym przez prezydenta Jacka Majchrowskiego bud¿ecie miasta na rok 2007. W¶ród proponowanych poprawek znalaz³y siê m. in. sprawa dokoñczenia remontu al. Solidarno¶ci i Jana Paw³a II, modernizacji ul. Dunikowskiego i przebudowy ul. Igo³omskiej (na tê inwestycjê w tegorocznym bud¿ecie zaplanowano… 0 z³). Mówiono tak¿e o potrzebie znalezienia ¶rodków na remonty chodników i placówek o¶wiatowych. Co prawda, remonty szkó³ nale¿± do zadañ dzielnic pomocniczych, ale te ostatnie maj± na remonty zbyt ma³o ¶rodków, a stan wielu szkó³ jest fatalny. Radni zwrócili równie¿ uwagê na konieczno¶æ wybudowania sygnalizacji ¶wietlnej na skrzy¿owaniu ul. Kocmyrzowskiej z ul. Bulwarow± (w rejonie obecnego skrzy¿owania dochodzi do czêstych wypadków i kolizji, a niedawno znów zgin±³ tam m³ody cz³owiek).
W ubieg³ej kadencji Rady Miasta nowohuckie lobby dzia³a³o bardzo skutecznie. Oby i w tej kadencji sprawy wa¿ne dla mieszkañców Nowej Huty by³y solidarnie wspierane przez wybranych z jej terenu radnych.
(f)
Dla Artura Korczyñskiego czas zatrzyma³ siê piêæ lat temu w nocy z 10 na 11 listopada 2001 roku. Mia³ wówczas 18 lat. By³ uczniem technikum elektrycznego. Wysokim, przystojnym ch³opakiem o szlachetnych rysach twarzy. Interesowa³ siê informatyk±, ¶wietnie zna³ jêzyk angielski, by³ „z³ot± r±czk±” – wci±¿ co¶ komu¶ naprawia³, przerabia³, programowa³, formatowa³. Otacza³o go wielu przyjació³, dla których drzwi jego domu by³y zawsze otwarte.
BEZPIEKA I AGENCI W NOWEJ HUCIE Z Janem L. Franczykiem rozmawia Jaros³aw Szarek
+ Wraz z g³o¶nymi wydarzeniami wokó³ arcybiskupa Stanis³awa Wielgusa, powróci³a sprawa wspó³pracy ró¿nych ludzi z komunistycznymi organami bezpieczeñstwa. Pan by³ jedn± z osób, którymi S³u¿ba Bezpieczeñstwa interesowa³a siê szczególnie od pó¼nych lat siedemdziesi±tych. W ubieg³ym roku otrzyma³ Pan z Instytutu Pamiêci Narodowej kolejn± partiê dokumentów dotycz±cych Pana osoby, a w¶ród nich nazwiska donosicieli i oficerów SB, którzy Pana inwigilowali. Dlaczego do tej pory nie upubliczni³ Pan tych nazwisk, tak jak to zrobili przywódcy hutniczej „Solidarno¶ci”?
Od stycznia, zgodnie z zapowiedzi±, Nowohucka Kronika Filmowa ma nowe godziny emisji w TVP Kraków. Teraz mo¿na j± ogl±daæ w ka¿dy poniedzia³ek trzykrotnie! – o godz. 8.45, 16.50 i 19.20. Projekcje w kinie Sfinks – jak zwykle – przed ka¿dym seansem.
A w najnowszym, 71 wydaniu, zobaczymy relacjê z premiery filmu dokumentalnego „Otwarte miasto”, która odby³a siê w Kinie Studyjnym SFINKS. Ten unikalny dokument realizowany by³ przez ponad 400 operatorów (profesjonalistów i amatorów) podczas pielgrzymki Ojca ¶w. Benedykta XVI do Krakowa i pokazuje obraz miasta, w tym Nowej Huty, w trakcie tej wizyty. Kolejnym tematem bêd± niezwyk³e fotografie niezwyk³ego fotografika Roberta Kosieradzkiego, których wystawê mo¿emy ogl±daæ w Nowohuckim Centrum Kultury. Materia³ uzupe³ni wypowied¼ Adama Gryczyñskiego z Krakowskiego Klubu Fotograficznego. Kronikê zakoñcz± ujêcia filmowe zrealizowane podczas spotkania p.n. "Mowa serdeczna" w O¶rodku Kultury im. C. K. Norwida. Us³yszymy wiersze poetów rosyjskich wykonane przez krakowskich licealistów oraz pie¶ni Bu³ata Okud¿awy i W³odzimierza Wysockiego w interpretacji £ady Gorpienko.
(ag)
Starszy posterunkowy mia³ 1,3 promila alkoholu RADIOWOZEM W MERCEDESA
W sylwestrow± niedzielê, oko³o godz. 12.00 policyjny radiowóz zderzy³ siê z osobowym mercedesem. Do kolizji dosz³o przy zbiegu ulic Dobrego Pasterza i Bora-Komorowskiego. Z ustaleñ jakie poczynili policjanci drogówki wynika, ¿e winê za kolizjê ponosi kierowca radiowozu, 31-letni starszy posterunkowy, który nie zachowa³ nale¿ytej ostro¿no¶ci. Dla starszego posterunkowego, na co dzieñ funkcjonariusza VIII Komisariatu Policji z siedzib± na os. Zgody, problemy nie skoñczy³y siê wraz ze spisaniem protoko³u zdarzenia. Okaza³o siê bowiem, ¿e w trakcie prowadzenia radiowozu mia³ on 1,3 promila alkoholu we krwi. Grozi mu wiêc dwa lata wiêzienia i utrata pracy w policji, w której zatrudniony by³ od siedmiu lat.
W trakcie kolizji dwaj policjanci odnie¶li lekkie obra¿enia i trafili na obserwacjê do szpitala. Kierowca mercedesa w wyniku wypadku nie odniós³ obra¿eñ. Komendant ma³opolskiej policji poleci³ wszcz±æ procedurê zmierzaj±c± do zwolnienia policjanta ze s³u¿by.
(f)
Ten serwis u¿ywa cookies i podobnych technologii (brak zmiany ustawienia przegl±darki oznacza zgodê na to)Prezentowane na stronie internetowej informacje stanowi± tylko czê¶æ materia³ów, które w ca³o¶ci znale¼æ mo¿na w wersji drukowanej "G³osu - Tygodnika Nowohuckiego".
Od soboty w Klubie 1949 na os. Uroczym 12 ogl±daæ mo¿na wystawê fotografii Grzegorza Ziemiañskiego. Autor znany jest czytelnikom „G³osu”, którzy w naszym tygodniku mogli ogl±daæ robione przez niego zdjêcia. Znaj± go te¿ internauci – Grzegorz od kilku lat prowadzi nowohuckiego fotobloga. A pod koniec ubieg³ego roku ukaza³ siê album z jego fotografiami „Nowa Huta czarno-bia³a z kolorem” (niektóre z zamieszczonych tam fotografii - ale w o wiele wiêkszym formacie - zobaczyæ mo¿na na wystawie). Ziemiañski kocha Now± Hutê i pokazuje j± w sposób niebanalny – obok znanej panoramy placu Centralnego zobaczyæ mo¿emy na przyk³ad ton±ce we mgle bloki. Tylko jakie to osiedle? Trzeba dobrze znaæ nasz± dzielnicê by odpowiedzieæ prawid³owo. Ale gdy na pierwszym planie zobaczymy betonowe p³yty dawnego pasa startowego w Czy¿ynach – jeste¶my w domu… Takich zagadek na fotografiach Ziemiañskiego znajdziemy wiêcej. A rado¶æ z ich odgadywania ogromna.
